រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ជំនួបលោកជំទាវ Amanda Milling អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃចក្រភពអង់គ្លេស

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ទទួលជំនួបលោកជំទាវ Amanda Milling អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ចក្រភពអង់គ្លេស ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ីនៅសាលទន្លេសាប នៃអគារខេមរវិទូ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ៨កើត ខែបុស្ស ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២។

  ថ្ងៃចន្ទ, 10 មករា 2022 ម៉ោង 03:42 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ និងក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំត្រពាំងធំខាងជើងអញ្ជើញរាប់បាត្រព្រះសង្ឃនៅវត្តមង្គលមានលក្ខណ៍

(តាកែវ)÷ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំត្រពាំងធំខាងជើង និងលោកជំទាវ ព្រមទាំងសហការីចំនួន ៨រូប មានឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជូ ច័ន្ទដារី ឯកឧត្តមបណ្ឌិត អ៊ាប បុណ្ណា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត មាឃ បូរ៉ា លោក ហេង វីរិទ្ធិ លោក ប៊ុត សុម៉េត លោក ទេព វន្ថា លោក ប្រែង ពិសិដ្ឋ លោក រឿន ភារុន បានអញ្ជើញចូលរួមកម្មវិធីរាប់បាត្រព្រះសង្ឃ ៧៩អង្គ តបតាមសេចក្ដីអញ្ជើញរបស់ព្រះមង្គលបញ្ញា សៅរ៍ តារាវី ព្រះចៅអធិការវត្តមង្គលមានលក្ខណ៍ ឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ និងបានប្រគេនបច្ច័យក្រុមការងារដល់វត្ត ចំនួន ១ ៣០០ ០០០រៀល។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនោះ ឯកឧត្តមប្រធានក្រុមការងារ បានជួបសំណេះសំណាលជាមួយក្រុមប្រឹក្សាឃុំ មានលោកមេឃុំ អ៊ុ រីម និងសហការី ពង្រឹងសតិអារម្មណ៍ខិតខំបំពេញការងារបម្រើដល់ប្រជាពលរដ្ឋដោយមិនប្រកាន់និន្នាការនយោបាយ។

RAC Media
(រូបភាពដោយ លោក រឿន ភារុន)

  ថ្ងៃសុក្រ, 07 មករា 2022 ម៉ោង 03:55 PM

បណ្ឌិត គិន ភា៖ «ថ្ងៃ៧ មករា៖ សច្ចភាពប្រវត្តិសាស្ត្រនិងជាមេរៀនដែលត្រូវចងចាំ»

(រូបភាព៖ Vitou Ouch)

ថ្ងៃ៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ឆ្នាំនេះ គឺជាខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៤៣ឆ្នាំ នៃទិវាជ័យជំនះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរក្រហម។ ក្នុងបរិបទដែលកម្ពុជាកំពុងធ្វើដំណើរលើគន្លងវិថីប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ពហុមតិទៅលើបញ្ហានានាក៏មានទៅតាមនោះដែរ។ អត្ថន័យនៃថ្ងៃ៧ មករា ហាក់ត្រូវបានកំណត់ដោយផ្អែលើទស្សនៈនិងគោលជំហរនយោបាយ ជាជាងតម្លៃនៃសច្ចភាពប្រវត្តិសាស្ត្រ។

សម្រាប់ខ្ញុំ “ថ្ងៃ៧ មករា” ជាថ្ងៃរស់រានមានជីវិតជាថ្មី ថ្ងៃកំណើតនៃការអភិវឌ្ឍ និងជាប្រភពកំណើតនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជាក្រោយពេលដែលភ្លើងសង្រ្គាមស៊ីវិលបានឆាបឆេះតាំងពីដើមទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ១៩៧០។ ថ្ងៃ៧ មករា គឺនៅតែជាថ្ងៃដែលមានអត្ថន័យជាប្រវត្តិសាស្រ្តសម្រាប់ប្រជាជាតិកម្ពុជាទាំងមូល។ អ្នកណាដែលបដិសេធ “៧មករា” គឺអ្នកនោះបដិសេធការរស់រានមានជីវិតរបស់ខ្លួននិងក្រុមគ្រួសាររបស់ខ្លួន។ អ្នកដែលកើតមុនឆ្នាំ១៩៧៩ ទាំងអស់ គឺសុទ្ធតែបានយកកំណើតជាថ្មី នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។

ខ្ញុំបានកើតមុនរបបខ្មែរក្រហម ហើយក្លាយជាកុមារនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ក្រោយមក ជាកុមារនិងជាយុវជននៅក្នុងសម័យក្រោយរំដោះ ៧ មករា ដូច្នេះ ខ្ញុំគឺជាសាក្សីម្នាក់ដែលបានឃើញការរីកចម្រើននិងការអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា។

បើយើងពិបាកក្នុងការប្រៀបធៀបអំពីការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសជាតិទាំងមូល សូមប្រៀបធៀបតែនៅក្នុងរង្វង់គ្រួសារយើងនីមួយៗទៅ ក៏យើងអាចដឹងបានដែរថា តើពីឆ្នាំ១៩៧៩ មកដល់ឥឡូវ មានការប្រែប្រួលផ្លាស់ប្តូរអ្វីខ្លះនៅក្នុងសង្គមគ្រួសារបស់ខ្លួន?

អ្វីដែលយើងអាចនិយាយបានមុនគេ គឺយើងទទួលបានមកវិញនូវសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត គឺជារឿងមួយដ៏សំខាន់បំផុត ពីព្រោះនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម សូម្បីតែសិទ្ធិ ក្នុងការស់រានមានជីវិត ក៏គ្មានផង។ ជីវិតរបស់យើងមិនមែនជារបស់យើងទេ គឺជីវិតយើងផ្ញើនៅជាមួយនឹងអង្គការ ដែលមិនដឹងថា តើនៅពេលណាអង្គការដកហូតយកជីវិតយើងនោះទេ ហើយអង្គការជានរណា ក៏យើងមិនស្គាល់ដែរ។ យើងគ្រាន់តែយកត្រី យកដំឡូងដែលយើងរកបានទៅហូប ក៏អង្គការបេះយកជីវិតរបស់យើងដែរ។

សព្វថ្ងៃនេះ យើងមានសិទ្ធិសេរីភាពសព្វបែបយ៉ាង រាប់តាំងពីសិទ្ធគោរពប្រតិបត្តិតាមប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ សាសនា សព្វបែបយ៉ាង ដែលនៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហមមិនមានឡើយ សូម្បីការអប់រំ។ ការអប់រំយើងមានតាំងពីកម្រិតកុមារតូច ថ្នាក់បឋម រហូតដល់ឧត្តមសិក្សា និងក្រោយឧត្តមសិក្សា។ ទាំងអស់នេះ គឺជាអ្វីដែលយើងបានឃើញអំពីការប្រែប្រួលនៃសិទ្ធិផ្នែកស្មារតី។

រីឯផ្នែករូបវ័ន្តវិញ អ្វីៗដែលយើងបានឃើញនៅពេលនេះ រួមមាន ស្ពាន ផ្លូវ ថ្នល់ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ វត្តអារ៉ាម សំណង់អគារតូចធំរីកដូចផ្សិត ភាពស៊ីវិល័យនៃជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាដើម គឺមិនមែនជាការប្រទានរបស់អាទិទេពទេ តែវាកើតឡើងពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។

ពីមុន នៅពេលដែលយើងចង់ធ្វើដំណើរពីខេត្តមួយទៅខេត្តមួយ ពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយនៅទូទាំងប្រទេស ឬសូម្បីតែការធ្វើដំណើរពីផ្ទះទៅសាលារៀន តើយើងត្រូវចំណាយពេលប៉ុន្មាន? ឥឡូវនេះ ការធ្វើដំណើរទៅគ្រប់ខេត្តទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស គឺសុទ្ធតែអាចវិលល្ងាចបាន។ ស្ពាន ផ្លូវ ថ្នល់ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ វត្តអារ៉ាម សំណង់អគារនានា គឺជាភស្តុតាងដែលមិនអាចបដិសេធនូវសមិទ្ធផលក្រោយ ៧ មករា ១៩៧៩។

និយាយពីរាជធានីភ្នំពេញវិញ តើនៅសម័យកាលណា ដែលយើងអាចឃើញភ្នំពេញមានការរីកចម្រើនបែបនេះ។ ភ្នំពេញឥឡូវរីកធំ មានសំណង់អាគារស្កឹមស្កៃច្រើនស្អេកស្កះ មហាវិថី រុក្ខវិថី និងផ្លូវតូចធំខ្វាត់ខ្វែង និងភ្លើងពណ៌ដ៏ស្រស់ឆើតឆាយបំភ្លឺរាត្រី។ ម្យ៉ាងទៀត យើងមើលឃើញអំពីការរីកចម្រើននៃសេដ្ឋកិច្ចយើង។ យើងរក្សាបាននូវស្ថិរភាពនៃម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច រក្សាបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរង្វង់ជាង៧ ភាគរយពិតពីរទស្សវត្សរ៍មកហើយ, ប្រាក់ចំណូលរបស់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ ដែលពីមុន យើងធ្លាប់បានក្រោម ១០០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំ តែឥឡូវនេះកើនដល់ទៅជិត ២.០០០ ដុល្លារ។ ជាចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺយើងនឹងក្លាយជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅក្នុងឆ្នាំ២០៣០ និងក្លាយជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់នៅក្នុងឆ្នាំ២០៥០ ។

កម្ពុជា ដែលពីមុនជាប្រទេសត្រូវទទួលរងការហ៊ុមព័ទ្ធនិងឯកោទាំងខាងនយោបាយ និង សេដ្ឋកិច្ច ឥឡូវបានក្លាយជាប្រទេសមួយដែលកំពុងសមាហរណខ្លួនយ៉ាងសកម្ម ទៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធនិងនិម្មាបនកម្មតំបន់និងពិភពលោក និងជាប្រទេសដែលកំពុងតែដើរតួនាទីយ៉ាងសកម្មដោយស្មើសិទ្ធិនិងស្មើភាព ក្នុងគ្រប់កិច្ចការតំបន់និងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។

ទាំងអស់នេះ គឺជាសូចនាករដែលអាចវាស់វែងបានអំពីការរីកចម្រើននិងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩។ ដូច្នេះ ថ្ងៃ៧ មករា ជាសច្ចភាពប្រវត្តិសាស្ត្រនិងជាមេរៀនដែលត្រូវចងចាំ, ចងចាំពីស្ថាបនិក ៧ មករា ដែលជាទេវតារំដោះជាតិនិងប្រជាជន, អ្នកស្តារ កសាង និងអភិវឌ្ឍជាតិ, ត្រូវចងចាំពីទស្សនវិជ្ជាឯកភាព ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ, ត្រូវចងចាំបិតាស្ថាបនិកសន្តិភាព និងចារឹកទុកនូវវប្បធម៌សន្តិភាពយូរអង្វែងទៅមុខទៀត។

ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ អ្នកស្នងមរតក ៧ មករា ត្រូវតែបន្តរក្សាឱ្យនូវសមិទ្ធផល ៧ មករា ឱ្យបាន និងដាក់ចេញនូវទស្សនវិស័យថ្មី យុទ្ធសាស្ត្រថ្មី និងចក្ខុវិស័យថ្មីឱ្យស្របតាមការវិវត្តនៃចរន្តសាកលភាវូបនិយកម្ម ដើម្បីបង្កើតមរតកនិងសមិទ្ធផលថ្មីៗបន្ថែមទៀតសម្រាប់អ្នកជំនាន់ក្រោយ, គេមិនត្រូវស្កប់ស្កល់តែនឹងសមិទ្ធផល ៧ មករា បច្ចុប្បន្ន ហើយសូត្រមេសូត្ររត់មាត់ ៧មករា រហូតទេ បើពុំនោះទេ, គេនឹងក្លាយជាអ្នកនយោបាយស៊ីកេរ លក់កេរ/កេរ្តិ៍៕

បណ្ឌិត គិន ភា

ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 06 មករា 2022 ម៉ោង 06:57 PM

ANNOUNCEMENT for International Scholar Exchange Fellowship (ISEF) 2022-2023

Dear Researchers and Scholars,

Under the auspice of the CHEY Institute for Advanced Studies (CIAS) of the Republic of Korea since 2004, the Asia Research Center of the Royal Academy of Cambodia (ARC-RAC) would like to announce the ISEF Program for 2022-2023 in the Republic of Korea.

Please refer to the detailed information on the International Scholar Exchange Fellowship (ISEF) 2022-2023 with attached files or via http://www.chey.org.

Or you can find more detail about:

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 06 មករា 2022 ម៉ោង 06:03 PM

កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាភិបាលប្រចាំឆ្នាំ២០២១ នៃវិទ្យាស្ថានខុងជឺ និងសាកលវិទ្យាល័យជីវជាំង

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាភិបាលប្រចាំឆ្នាំ២០២១ នៃវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសាកលវិទ្យាល័យជីវជាំង នឹងបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមរវាងស្ថាប័នទាំងពីរ លើការពង្រឹងគុណភាពបង្រៀនភាសាចិនទូទៅ ការផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសកែច្នៃទឹកដោះគោ សាច់គោ ការតាំងបង្ហាញម្ហូបចិន និងជំរុញការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌នៃប្រទេសយើងទាំងពីរ ដើម្បីការស្វែងយល់ពីគ្នារវាងប្រទេសយើងទាំងពីរ។

សូមបញ្ជាក់ថា ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល និងលោកបណ្ឌិត CHEN XIAOLIN សាកលវិទ្យាធិការសាកលវិទ្យាល័យជីវជាំង និងជាអនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល បានជួបប្រជុំតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ព្រមជាមួយសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាលផ្សេងទៀត ដោយផ្ដោតលើលើរបៀបវារៈសំខាន់ដូចជា៖ ១. កែសម្រួលសមាសភាពសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាល; ២. បូកសរុបលទ្ធផលការងារឆ្នាំ២០២១ និងលើកទិសដៅការងាររបស់វិទ្យាស្ថានខុងជឺឆ្នាំ២០២២។ 

RAC Media 

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 06 មករា 2022 ម៉ោង 05:48 PM

តំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំនៅកម្ពុជា នឹងជួយដល់វិស័យសិក្សាស្រាវជ្រាវរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជំនួបសំណេះសំណាល និងពិភាក្សាការងារជាមួយលោក សាដា អ៊ូម៉ា អាឡាម នាយកការិយាល័យនៅភ្នំពេញ និងជាតំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំកម្ពុជា ថ្ងៃទី៥ មករា ឆ្នាំ២០២២នេះ។

នៅក្នុងជំនួបសំណេះសំណាល ស្ថាប័នទាំងពីរ បានឯកភាពឈានទៅដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា ៣ចំណុច៖

១- ការងារអភិវឌ្ឍនិងអភិរក្សវប្បធម៌នៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែនឫស្សីត្រឹប;
២- ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈ; និង
៣- សិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីជីវចម្រុះ និងផលប៉ះពាល់នៃបឹងទន្លេសាប ។

ការសម្រេចបាននូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ក្នុងជំនួបជាមួយតំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីសកម្មភាពនិងសមិទ្ធផលនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលបាននិងកំពុងអនុវត្តការងារអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ នៅក្នុងឧទ្យានឫស្សីត្រឹប នៅឯខេត្តព្រះវិហារ។ គួរបញ្ជាក់ដែរថា ឧទ្យាននេះ ជាទីសម្រាប់ថែរក្សានូវធនធានធម្មជាតិ សម្បត្តិវប្បធម៌បន្សល់ទុកពីបងប្អូនជនជាតិកួយ និងភ័ស្តុតាងបន្សល់ទុកនូវស្លាកស្នាមនៃការរីកចម្រើនវិស័យឧស្សាហកម្មដែក តាំងពីសម័យអង្គរមកម្លេះ។ ក្រៅពីនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏កំពុងធ្វើការសិក្សានិងផ្ដល់នូវឱកាសសិក្សាពីវិជ្ជាជីវៈ សម្រាប់ជាទុកជូនដល់កុលបុត្រខ្មែរ ដែលត្រូវការជំនាញវិជ្ជាជីវៈសម្រាប់ជីវិត។ 

មួយវិញទៀត នៅក្នុងរយៈមិនដល់១ខែចុងក្រោយនេះ បញ្ហាកាប់ទន្ទ្រានដីលិចទឹកនៅក្នុងតំបន់បី នៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប បានក្លាយជាបញ្ហាក្ដៅគគុកមួយដែលរាជរដ្ឋាភិបាល បាននិងកំពុងធ្វើការស្រាវជ្រាវនិងរឹបអូសយកមកវិញដីព្រៃលិចទឹក ដែលរងការបំផ្លាញដោយជនខិលខូចមួយចំនួនតូច ហើយកំពុងទទួលបានការសាទរពីប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើននៅទូទាំងប្រទេស និងដាក់សេចក្ដីសង្ឃឹមលើរដ្ឋាភិបាលក្នុងសកម្មភាពដែលរំពឹងថា កម្ពុជា នឹងសម្បូរធនធានមច្ឆជាតិឡើងវិញ។ ជាមួយគ្នានេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានគ្រោងការនឹងសិក្សាស្រាវជ្រាវបន្ថែមពីបញ្ហាដែលកំពុងកើតមាន និងផលប៉ះពាល់នានា ហើយលទ្ធផលនៃជំនួបពិភាក្សាជាមួយលោក សាដា អ៊ូម៉ា អាឡាម នាយកការិយាល័យនៅភ្នំពេញ និងជាតំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំកម្ពុជា នឹងរួមចំណែកជួយស្រោចស្រង់ធនធានមច្ឆជាតិ និងជីវចម្រុះនានា នៅក្នុងដែនទន្លេសាបឡើងវិញ៕

RAC Media

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 06 មករា 2022 ម៉ោង 05:32 PM

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច អញ្ជើញចូលរួម និងថ្លែងចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងសិក្ខាសាលា "សប្ដាហ៍អប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ" ប្រចាំឆ្នាំ២០២១

(ភ្នំពេញ)៖ នៅរសៀលថ្ងៃអង្គារ ១០កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិត​សភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញចូលរួម និងថ្លែងចំណាប់អារម្មណ៍តាមប្រព័ន្ធ Zoom Meeting ក្នុងសិក្ខាសាលា "សប្ដាហ៍អប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ" ប្រចាំឆ្នាំ២០២១ ដែលសហការរៀបចំដោយ មជ្ឈមណ្ឌលសហប្រតិបត្តិការ និងផ្លាស់ប្ដូរភាសាចិន និងភាសាបរទេស នៃក្រសួងអប់រំនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងសាកលវិទ្យាល័យភាសា​ប៉េកាំង។

សិក្ខាសាលានេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមបើកកម្មវិធីពីសំណាក់ លោក ម៉ា ចៀនហ្វី ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសហប្រតិបត្តិការ និងផ្លាស់ប្ដូរភាសាចិន និងភាសាបរទេស ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌូណេស៊ីប្រចាំសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន សកលវិទ្យាធិការសាកលវិទ្យាល័យ Tehran ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ សាកលវិទ្យាធិការសាកលវិទ្យាល័យជាតិឡាវ និងសាកលវិទ្យាធិការសាកលវិទ្យាល័យភាសាប៉េកាំង និងមានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់វាគ្មិនជាច្រើនរូបផ្សេងទៀត។

ក្នុងសិក្ខាសាលានារសៀលនេះ ក៏មានការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងទៅលើការបង្កើត និងបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញគរុកោសល្យភាសាចិន រវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាមួយនឹងមជ្ឈមណ្ឌលសហប្រតិបត្តិការ និងផ្លាស់ប្ដូរភាសាចិន និងភាសាបរទេស ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌូណេស៊ីប្រចាំសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន សាកលវិទ្យាល័យ Tehran ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ សាកលវិទ្យាល័យជាតិឡាវ និងសាកលវិទ្យាល័យភាសាប៉េកាំងផងដែរ៕

RAC Media

  ថ្ងៃអង្គារ, 14 ធ្នូ 2021 ម៉ោង 09:10 PM

Will Cambodia's ASEAN Chairmanship be able to help Myanmar resolve its crisis?

Prime Minister Hun Sen has announced that he will travel to Myanmar for a two-day visit on January 7-8 in an effort to restore normalcy to ASEAN proceedings by resolving the country's crisis and bringing it back into the fold for future summits.

On December 7, Hun Sen set the date during a meeting with Myanmar's foreign minister, Wunna Maung Lwin.

Cambodia, as a country that has endured decades of civil wars and invasions, understands how difficult it is to be abandoned by the region and the world. Based on Prime Minister Hun Sen's speeches, it appears that he has a pure heart in helping Myanmar avoid being excluded from ASEAN.

Even if prime minister Hun Sen has a good heart to begin working on Myanmar's crisis, this does not guarantee that his efforts will be successful. Many supporters of Myanmar's former president criticized him when he welcomed Myanmar's foreign minister, Mr. Wunna Maung Lwin, and when he announced that he will visit Myanmar on behalf of Cambodia in January 2022.

The visit, which was organized shortly after Cambodia assumed the ASEAN chair, demonstrates Cambodia's willingness and intent to help find a political solution to Myanmar's crisis and reintegrate Naypyidaw into ASEAN's good graces.

Cambodia has a lot of experience with divisions, strife, and civil war, which is very similar to Myanmar's current situation. Prime Minister Hun Sen is a deft strategist and seasoned diplomat who will be able to impart to Myanmar the lessons Cambodia has learned the hard way and offer sound advice on how to resolve the crisis.

There are challenges for Hun Sen to work on Myanmar’s crisis: the majority of citizens who want Myanmar to become more democratic do not want the Cambodian prime minister to collaborate with the junta leader. Many powerful countries outside of Myanmar, such as the United States, South Korea, Japan, Canada, and others, want Aung San Suu Kyi to become Myanmar's president and they have publicly announced their support for the National Unity Government (NUG).

Apart from the majority of Myanmar citizens and ASEAN partners who do not want a junta leader in power, some ASEAN countries do not want Myanmar to rejoin ASEAN because there are a few countries that would benefit greatly from the crisis in Myanmar. Some ASEAN countries do not want Myanmar to return to normalcy because they believe that if Cambodia is able to resolve the crisis in Myanmar, the Cambodian prime minister will become the most powerful politician in the region, which some countries do not want.

If citizens of the same country who speak the same language do not communicate with one another, no other country in the world will be able to assist you. Your neighbors or adversaries will be waiting to profit directly or indirectly from your problems.

Consider Cambodia's experience in 1987 or before 1991, when all parties or sides agreed to sit down and talk to one another before the UN and other generous countries could moderate the discussion and find the best solution.

Hun Sen, who served as the world's youngest foreign minister, nailed it when he said, "If you don't work with the person who holds the power, who should you work with?" That is the best and only way to solve the problem, but some citizens do not understand the situation and continue to curse Hun Sen.

Myanmar was virtually absent from the recent ASEAN summit, which was chaired by Brunei, due to their lack of engagement and progress with ASEAN's five-point consensus plans for ending the crisis.

Hun Sen has good intentions, but not all projects that begin with good intentions will succeed. Take a look at the issues listed above, however if he succeeds in working on Myanmar’s crisis, it is a miracle or a god gift for him and for ASEAN.

Before the crisis in Myanmar took place in February 2021, some scholars and leaders wanted Cambodia to work to maintain its foreign policy balance with all countries around the world, particularly its ASEAN balancing policy. However, there are countries that work hard to keep ASEAN members out, and when Cambodia works to rebuild ASEAN solidarity, those who claim to be the good ASEAN members begin to criticize Cambodia. For a small country like Cambodia, it is unjust.

It is the worst-case scenario to defeat the current junta leaders by fighting or killing each other, because more innocent Myanmar citizens and children would be killed, not the leaders of each side.

Some Myanmar citizens claim that the Cambodian prime minister has committed grave human rights violations and that he will travel to Myanmar to meet with the dictator. But what are they looking for? Do they want a civil war within their own ranks? It has no meaning other than negotiating and cooperating with those in positions of power.

Would the US and China send troops to Myanmar to declare war? They would not waste their money in Myanmar for no reason.

Despite the challenges and difficulties that Cambodia faces in working on Myanmar issues, Cambodia should continue to work on the issue because it is critical for ASEAN as a whole, and Cambodia would be commended for its initiative. Cambodia, on the other hand, should be aware of its true and false supporters when working on this case.

....................

Dr. Seun Sam is a policy analyst at the Royal Academy of Cambodia. All views in this article are his own. 

  ថ្ងៃអង្គារ, 14 ធ្នូ 2021 ម៉ោង 11:20 AM

បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ កម្ពុជាគួរផ្ដោតលើគោលដៅទេសចរណ៍សំខាន់៥ ដើម្បីជំរុញវឌ្ឍនភាពវិស័យទេសចរណ៍ និងកំណើនភ្ញៀវទេសចរ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ «ដើម្បីជំរុញវឌ្ឍនភាពវិស័យទេសចរណ៍ និងកំណើនភ្ញៀវទេសចរ កម្ពុជាគួរផ្ដោតលើមុខព្រួញទេសចរណ៍សំខាន់៥» នេះគឺជាប្រសាសន៍លើកឡើងរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជ​បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងពិធីចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា រវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាមួយនឹងសមាគមទេសចរណ៍កម្ពុជា ព្រមទាំងសណ្ឋាគារធំៗចំនួន៤នៅកម្ពុជា នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ៩កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​២០២១នេះ។

ជាមួយនឹងស្ថិរភាពនយោបាយ សន្តិសុខសង្គម និងសក្ដានុពលទេសចរណ៍ដ៏សម្បូរបែបដែលប្រទេសកម្ពុជាមាន ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានថ្លែងចំណាប់អារម្មណ៍ និងគូសបញ្ជាក់អំពីលទ្ធភាពនៃការជំរុញវឌ្ឍនភាពនៃវិស័យទេសចរណ៍​របស់កម្ពុជាបន្ថែមទៀត តាមរយៈការពង្រឹង និងជំរុញបង្កើននូវប្រភេទគោលដៅទេសចរណ៍របស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែសម្បូរបែបសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរដែលមានបំណង មកកម្សាន្តនៅកម្ពុជា។

បច្ចុប្បន្ន គោលដៅទេសចរណ៍ទីមួយ ដែលភ្ញៀវទេសចរនឹកឃើញមុនគេសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាគោលដៅទេសចរណ៍វប្បធម៌ ដែលប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសមានវប្បធម៌ចំណាស់ជាងគេនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ពិសេសសំណង់ប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក និងជាសំណង់ប្រាសាទធំជាងគេដែលឧទ្ទិសដល់សាសនា។ ក្រៅពីនេះ កម្ពុជានៅមានសក្ដានុពលទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ដែលរួមមានបឹងទន្លេសាប ព្រៃភ្នំ និងឆ្នេរសមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាត ដែលបានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរឱ្យមកធ្វើដំណើរកម្សាន្តជាបន្តបន្ទាប់។

តាមប្រសាសន៍ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សក្ដានុពលទេសចរណ៍ទាំងពីរខាងលើ ដែលបានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរមកកម្សាន្តនៅកម្ពុជាជារៀងរាល់ឆ្នាំនេះ គប្បីត្រូវធ្វើការពង្រឹង និងតភ្ជាប់គ្នាបន្ថែមទៀត តាម​រយៈការពង្រីកបន្ថែមនូវប្រភេទគោលដៅទេសចរណ៍ផ្សេងៗទៀត ដែលក្នុងនោះមានដូចជាទេសចរណ៍សិប្បនិម្មិត ទេសចរណ៍ផលិតផល និងទេសចរណ៍សុខាភិបាល។ សម្រាប់ប្រភេទទេសចរណ៍សិប្បនិម្មិត ត្រូវបានឯកឧត្ដមបណ្ឌិត​សភាចារ្យ គូសបញ្ជាក់ថា ប្រភេទទេសចរណ៍នេះ ត្រូវបានអភិវឌ្ឍ និងដាក់ឱ្យដំណើរការរួចហើយ នៅតាមបណ្ដាប្រទេសមួយចំនួន រួមមានដូចជាប្រទេសជប៉ុន សិង្ហបុរី និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលបានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនឱ្យទៅដើរកម្សាន្ត និងប្រមូលបានចំណូលយ៉ាងច្រើនសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសទាំងនោះ។

ចំណែកទេសចរណ៍ផលិតផល ក៏ជាប្រភេទទេសចរណ៍ប្រកបដ៏សក្ដានុពល ដែលឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានលើកឡើងថា វាជាវត្ថុតំណាងឱ្យភ្ញៀវទេសចរចងចាំ និងនឹករឭកដល់ទីតាំងទេសចរណ៍ដែលពួកគេបានទៅដល់ ព្រមទាំងជា ការផ្សព្វផ្សាយដោយប្រយោលមួយ នៅពេលដែលភ្ញៀវទេសចរទាំងនោះត្រឡប់ទៅវិញ ហើយបានបង្ហាញទៅកាន់អ្នកដទៃផ្សេងទៀត ដែលធ្វើឱ្យគេនឹកស្រមៃដល់ការដើរកម្សាន្តនៅទីតាំងទេសចរណ៍នោះ។ ប្រទេសកម្ពុជា ដែលសម្បូរបែបទៅដោយផលិតផលដែលកំណត់នូវអត្តសញ្ញាណទីតាំងនានា ពិសេសទឹកដីសៀមរាបអង្គរ និងបណ្ដាខេត្តជុំវិញបឹងទន្លេសាប សុទ្ធសឹងតែអាចត្រូវបានរំលេចឱ្យចេញផលិតផលតំណាងទីតាំងនីមួយៗបានយ៉ាងងាយ។ ទោះជាយ៉ាងណា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានមានប្រសាសន៍ថា សព្វថ្ងៃ ប្រភេទទេសចរណ៍ផលិតផលនេះនៅមានកម្រិតនៅឡើយ ដែលទាមទារឱ្យមានការពង្រឹង និងជំរុញឱ្យកាន់តែខ្លាំងនូវអ្វីដែលជាផលិតផលរបស់ខ្មែរ។

សម្រាប់ប្រភេទទេសចរណ៍សុខភាព គឺជាចំណុចសំខាន់មួយដែលឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ថ្វីបើបច្ចុប្បន្នមានស្ថានភាពស្រាកស្រាន្ត ប៉ុន្តែនៅមុនការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រជាជនកម្ពុជាមួយចំនួន បានធ្វើដំណើរទៅព្យាបាលនៅប្រទេសជិតខាង ដោយវាជាបញ្ហាដែលត្រូវពិនិត្យ និងដោះស្រាយ ព្រោះថវិកាជាច្រើន ត្រូវបានហូរចេញ​ទៅកាន់ប្រទេសជិតខាង ដោយយើងពុំទាន់មានអ្វីទប់ស្កាត់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ធ្លាប់បានមានប្រសាសន៍ថា ការរៀបចំទេសចរណ៍សុខភាព ពុំអាស្រ័យតែទៅលើការព្យាបាលខាងវេជ្ជសាស្ត្រនោះឡើយ គេអាចរៀបចំទីតាំងវិស្សមកាល លំហែរអារម្មណ៍បែបស្ងប់ស្ងាត់សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរបាន ដោយវាក្លាយទៅជាតំហែទាំផ្នែកសុខភាពផ្លូវចិត្តមួយបែប ដែលជាតម្រូវការរបស់ភ្ញៀវទេសចរមួយចំនួន ពិសេសអ្នកមានវ័យចំណាស់ អ្នកចូលនិវត្តន៍ ឬអ្នកមានភាពតានតឹងខ្លាំងនឹងការងារ។

ជាអនុសាសន៍បន្ថែម ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានមានប្រសាសន៍លើកឡើងនូវគោលការណ៍សំខាន់៤សម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍គឺ តម្លៃទាប ឆ្ងាញ់ គុណភាព និងស្នាមញញឹម ជាគោលការណ៍សំខាន់បំផុតដើម្បីជំរុញវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ឱ្យមានវឌ្ឍនភាពកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃចន្ទ, 13 ធ្នូ 2021 ម៉ោង 07:04 PM

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាជាមួយសមាគមទេសចរណ៍កម្ពុជា និងសណ្ឋាគារធំៗចំនួន៤

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ៩កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១នេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំពិធីចុះអនុស្សរណៈ នៃការយោគយល់គ្នារវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាមួយសណ្ឋាគារ រ៉ូសវូត ភ្នំពេញ សណ្ឋាគារ សុខាភ្នំពេញនិងរ៉េស៊ីដិន សណ្ឋាគារ រ៉ាហ្វល ឡឺ រ៉ូយ៉ាល់ សណ្ឋាគារ សូហ្វីតែល ភ្នំពេញ ភូគីត្រា និង សមាគមទេសចរណ៍កម្ពុជា ដែលបានប្រព្រឹត្តឡើងនៅសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ នៃរាជ បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

ដើម្បីចូលរួមចំណែកជំរុញវឌ្ឍនភាពនៃវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា តាមរយៈការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្សប្រកប ដោយសមត្ថភាព និងភាពច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានសម្រេចចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាជាមួយ នឹងសមាគមទេសចរណ៍កម្ពុជា ព្រមទាំងសណ្ឋាគារធំៗចំនួន៤នៅកម្ពុជា ក្នុងគោលបំណង ធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើ ការជំរុញភាពជាដៃគូឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងក្នុងវិស័យទេសចរណ៍។ ក្រោយពីចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នានេះរួច រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសមាគមទេសចរណ៍ ព្រមទាំងសណ្ឋាគារធំៗទាំង៤ នឹងឈានទៅធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នាក្នុងការបណ្ដុះបណ្ដាល ការផ្ដល់ឱកាសហាត់ការ និងស្វែងយល់ពីបទពិសោធការងារ ការផ្ដល់ជូនឱកាសការងារ ក៏ដូចជារួមគ្នាបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗ ព្រមទាំងជំរុញនូវកិច្ចសហការគ្នាលើសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀតផងដែរ។

សូមបញ្ជាក់ថា ក្នុងពិធីចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នានារសៀលនេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមជាអធិបតី និងចូលរួមចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា ដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោកជំទាវ ឆាយ ស៊ីវលីន ប្រធានសមាគមទេសចរណ៍កម្ពុជា លោក Charles-Henri CHEVET នាយកគ្រប់គ្រងសណ្ឋាគារសូហ្វីតែល ភ្នំពេញ ភូគីត្រា លោក Dennis de Groot នាយកគ្រប់គ្រងស្ដីទី សណ្ឋាគាររ៉ាហ្វល ឡឺរ៉ូ យ៉ាល់ លោក Adrien Ron តំណាងសណ្ឋាគារ Rosewood Phnom Penh និងលោក Phlong Chandarith-Kris ជំនួយការនាយកប្រតិបត្តិសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ និងរ៉េស៊ីដិន៕

RAC Media

  ថ្ងៃចន្ទ, 13 ធ្នូ 2021 ម៉ោង 06:59 PM