រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្តីពី «អាករពិសេសលើថ្នាំជក់»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ វិទ្យាស្ថានសិក្សាចិននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំវេទិកាយុវជនតាមស្ដីពី «អាការពិសេសលើថ្នាំជក់» ដែលបានធ្វើឡើងនៅសាលទន្លេសាប អគារខេមរវិទូ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ វេទិកានេះមានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់តំណាងអង្គការសុខភាពពិភពលោក តំណាងក្រសួងអប់រំ ក្រសួងសុខាភិបាល អង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជា អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និស្សិត និងមន្ត្រីរាជការសរុប ៣២០នាក់។

តាមរយៈវេទិកាទាំងពីរលើកកន្លងមក បានបង្ហាញថា ការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃការប្រើប្រាស់បារីនិងថ្នាំជក់មានវិធានការជាច្រើន ដូចជាវិធានការផ្សព្វផ្សាយ អប់រំ និង ការរារាំង ការជក់បារីដាក់រូបជំងឺដែលបង្កដោយការជក់បារី ការហាមឃាត់ក្នុងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ព្រមទាំងវិធានការពន្ធនានា ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើនជាបណ្តើរក្នុងការទប់ស្កាត់នូវការរីករាលដាលនៃការប្រើប្រាស់បារីនិងថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នានោះដែរ ទាំងមហាជន អ្នកសិក្សា ស្រាវជ្រាវ ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ក៏ដូចជាយុវជនក៏បានគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងនូវវិធានការនានាក្នុង កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់បារីនេះ ជាពិសេសគឺវិធានការពន្ធ។

ក្នុងឱកាសអញ្ជើញថ្លែងមតិស្វាគមន៍ នាឱកាសបើកវេទិកាយុវជនតាមស្ដីពី «អាការពិសេសលើថ្នាំជក់» នាព្រឹកនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានគូសបញ្ជាក់ថា វេទិកានេះ មានការអញ្ជើញចូលរួម ពីវាគ្មិនសំខាន់ចំនួន បួនរូប ដែលសុទ្ធសឹងតែជាវាគ្មិនដែលមានជំនាញ និង ជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា អញ្ជើញមកពី អង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ អង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជា និង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់អំពីពន្ធនិងអាករលើថ្នាំជក់។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានបន្តថា ពាក់ព័ន្ធនឹងការជំរុញកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ផលិតផលថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា វិធានការហាមជក់តាមទីសាធារណៈ និងកន្លែងធ្វើការវិញ ការអនុវត្តក៏នៅមានកម្រិត ដែលក្នុងនោះ មានត្រឹមតែ៥១% នៃកន្លែងធ្វើការប៉ុណ្ណោះដែលអាចអនុវត្តបានពេញលេញតាមការកំណត់នៃអនុក្រឹត្យស្តីពី វិធានការហាមការជក់ឬបង្ហុយផ្សែងផលិតផលថ្នាំជក់នៅកន្លែងធ្វើការឬទីសាធារណៈ ហើយមានតែ ៨៥%នៃកន្លែងធ្វើការ ដែលបានបិទស្លាកហាមជក់បារី។ បរិយាកាសនៃការប្រើប្រាស់បារីនិងផលិតផលថ្នាំជក់ នៅតែពិបាកក្នុងការទប់ស្កាត់ ដែលអាចនឹងជះផលអវិជ្ជមានទៅដល់ចំណោមយុវជន លើសុខភាពរបស់គាត់ និងរួមចំណែកក្នុងរារាំងដល់ការរីកចម្រើននៃអាយុសង្ឃឹមរស់ ឬហៅថាអាយុមធ្យម របស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ឯកឧត្ដមបន្ថែមថា វិធានការមួយទៀត គឺការដំឡើងពន្ធលើបារី ដែលអាចធ្វើឱ្យថ្លៃបារីកើនដល់ ៧០% ដែលជាសំណូមពររបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ដើម្បីរួមចំណែកកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់បារីរបស់យុវជន និង ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចំណូលទាប។ វិធានការនេះ ត្រូវបានលើកមកពិភាក្សា ពីរដងរួចមកហើយ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល និង វេទិកាយុវជនស្តីពីវិធានការពន្ធលើថ្នាំជក់ ដោយបានលើកបង្ហាញថា ភាពរសើបនៃការប្រើប្រាស់បារីនិងផលិតផលថ្នាំជក់ជាមធ្យម -0.5 ដែលមានន័យថា បើសិនជាយើងតម្លើងពន្ធលើបារីដល់៧០% អាចនឹងធ្វើឱ្យកាត់បន្ថយការជក់បារីបានដល់ទៅ ៣៥%ឯណោះ។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរតែអនុវត្តឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់នូវការគ្រប់គ្រងការនាំចូល ការផលិត និង ការបង់ពន្ធឱ្យបានត្រឹមត្រូវ នោះនឹងធ្វើឱ្យថ្លៃបារីកាន់តែខ្ពស់ ចំណូលពន្ធកាន់តែកើនឡើង ជំងឺមិនឆ្លងកាន់តែថយចុះ និង បន្ទុកសុខាភិបាលកាន់តែថយចុះ ដែលនេះ ជាការគណនាតាមវិទ្យាសាស្រ្តដែលអាចទុកជាការពិចារណាក្នុងការតម្លើងពន្ធនេះឱ្យកាន់តែខ្ពស់ ដើម្បីរួមចំណែកកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់បារី និង ផលិតផលថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា។

បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ បច្ចុប្បន្ននេះ ការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាលគឺពឹងផ្អែកលើហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ដែលរដ្ឋាភិបាលមានគោលការណ៍បង្កើនចំណាយសាធារណៈជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយទាមទារឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលខិតខំប្រមូលពន្ធឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។ ចំពោះការប្រមូលពន្ធវិញ បច្ចុប្បន្ននេះ ពន្ធលើថ្នាំជក់រួមមានអាករពិសេស២០% អាករបំភ្លឺសាធារណៈ៥% អាករលើតម្លៃបន្ថែម១០% ពន្ធនាំចូល និង ពន្ធលើប្រាក់ចំណូលប្រាក់ចំណេញ ដែលសរុបជាមធ្យមពន្ធលើបារីនេះ មានត្រឹមតែ ៣០% ទៅ ៣៥% នៃថ្លៃបារីតែប៉ុណ្ណោះ ហើយកម្រិតនៅទាបបើប្រៀបធៀបជាមួយ បណ្តាប្រទេសនានាក្នុងតំបន់អាស៊ាន ក៏ដូចជាពិភពលោក។

ដូច្នេះ ដើម្បីរួមចំណែកជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងនីតិកាលទី៧នៃរដ្ឋសភា ដែលបានផ្តោតយកចិត្តទុកដាក់ជាខ្លាំងលើមូលធនមនុស្ស ដែលជាស្នូលនៃយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណ វិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយមានកិច្ចសហការជាមួយអង្គការចលនាដើម្បីសុខភាពកម្ពុជា រៀបចំវេទិកាយុវជន ដើម្បីពិភាក្សាអំពី អាករពិសេសលើថ្នាំជក់ ដើម្បីដាក់ជូនវេទិកាយុវជននាឱកាសនេះ ចូលរួមពិភាក្សា លើកមតិយោបល់ និងចោទជាសំណួរទាំងអស់គ្នា៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 05 ធ្នូ 2024 ម៉ោង 02:55 PM

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្តីពី «ស្ថានភាពបំណុលនៅកម្ពុជា»

នៅរសៀលថ្ងៃពុធ ៤កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស. ២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំនូវកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្ដីពី «ស្ថានភាពបំណុលនៅកម្ពុជា» ដែលត្រូវបានធ្វើឡើងនៅសាលទន្លេសាប អគារខេមរវិទូ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការសម្របសម្រួលដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជ​បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

កិច្ចពិភាក្សាតុមូលនេះ មានការអញ្ជើញចូលពីជាវាគ្មិនកិត្តិយសពីសំណាក់៖

 - ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍   ទីប្រឹក្សាសម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

 - ឯកឧត្ដមឧត្ដមសេនីយ៍ឯក ជា ពៅ   អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ

 - ឯកឧត្ដម ជូ វណ្ណៈ   អគ្គនាយក និយ័តករអាជីវកម្មអចលនវត្ថុ និងបញ្ចាំ

 - លោកស្រី ម៉ក់ រស្ម៊ី   អគ្គនាយករង បទប្បញ្ញត្តិ និងបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានបទប្បញ្ញត្តិ

 - លោក សុខ វឿន   អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា

 - លោក តូច ចៅចេក   សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាល សមាគមធនាគារកម្ពុជា និងជាអគ្គនាយកនៃធនាគារប្រីយសណីយ៍កម្ពុជា

ថ្លែងក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាវាគ្មិននៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានគូសបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពបំណុលនៅប្រទេសកម្ពុជា ស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតមួយដែលនៅអាចគ្រប់គ្រងបាន ពុំបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភនៅឡើយនោះទេ។ ចំពោះការដាក់ចេញវិធានការរៀបចំឥណទានឡើងវិញ ត្រូវបានឯកឧត្ដមពន្យល់ថា ពុំទាន់ទទួលបានលទ្ធផលជោគជ័យគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅឡើយទេ ដោយសារតែ អ្នកជំពាក់បំណុលខ្លះ ពុំមែនជាការជំពាក់បំណុលជាមួយនឹងគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ ឬគ្រឹះស្ថានផ្លូវការនោះឡើយ ពោលគឺពួកគេជំពាក់បំណុលក្រៅប្រព័ន្ធ (មិនផ្លូវការ) ឬជាការបង់រំលស់អចលនទ្រព្យ ឬរថយន្តជាដើម ដែលវិធានការរៀបចំឥណទានឡើងវិញនេះ ពុំមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះករណីនេះឡើយ។ សម្រាប់កម្ចីជាមួយនឹងស្ថាប័នផ្លូវការនៅក្នុងប្រព័ន្ធ វិធានការរៀបចំឥណទានឡើងវិញ នឹងអាចបង្ហាញឱ្យឃើញពីប្រសិទ្ធភាពជាក់ស្ដែងនៅក្នុងខែធ្នូ ឬខែមករាខាងមុខនេះ។

ទោះជាយ៉ាងណា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាបំណុលនេះ គឺជារឿងដែលមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធពហុភាគី ហើយគោលនយោបាយនីមួយៗត្រូវការពេលវេលានៅក្នុងការអនុវត្តដើម្បីទទួលបានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ និងក៏ត្រូវការការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់។ បន្ថែមពីនេះ ឯកឧត្ដមបានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា បញ្ហានេះ ទាមទារឱ្យមានការដោះស្រាយឱ្យមានតុល្យភាពរវាងស្ថាប័នផ្ដល់កម្ចី និងអ្នកទទួលកម្ចី ពោលគឺរដ្ឋត្រូវព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាបំណុលនេះជាលក្ខណៈសន្សឹមៗ និងត្រូវការការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកជំពាក់បំណុល ព្រមទាំងមានភាពចាំបាច់ដែលពលរដ្ឋត្រូវងាកមករកនិន្នាការចាយវាយជាប្រក្រតីឡើងវិញ ដើម្បីជំរុញសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងសង្គម។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា កិច្ចពិភាក្សាតុមូលនេះ កិច្ចពិភាក្សានេះ បានប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីម៉ោង២:៣០នាទីរសៀល ដល់ម៉ោង ៥:០៦នាទីល្ងាច និងមានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និស្សិត និងមន្ត្រីរាជការសរុបចំនួន ១៩៨រូប៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 05 ធ្នូ 2024 ម៉ោង 02:34 PM

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ កម្ពុជាត្រូវត្រៀមខ្លួនពង្រឹងនិងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អ ជាមួយនឹងមហាអំណាចទាំងអស់ ជាជាងរំពឹងតែទៅលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធតែមួយមុខ

ជុំវិញការចោទជាសំណួរអំពីលទ្ធភាពនៃការផ្ដល់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកឡើងវិញដល់កម្ពុជាត្រូវបានអស់សុពលភាពជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ នៅក្នុងអាណត្តិដឹកនាំជាថ្មីរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ត្រូវបានលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ថ្លែងអះអាងថា ថ្វីដ្បិតតែប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកនេះ ពិតជាមានគុណតម្លៃសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មកម្ពុជា ជាពិសេសវិស័យឧស្សាហកម្មដែលនាំចេញទៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកពិតមែនក៏ដោយ ប៉ុន្តែកន្លងទៅនេះ ការនាំចេញផលិតផលទៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានស្ថិតនៅក្នុងទំហំពាណិជ្ជកម្មធំគួរកត់សម្គាល់ផងដែរ។

លោកបណ្ឌិត បានគូសបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជានៅក្នុងរដ្ឋបាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) អាចនឹងអនុម័តឬមិនអនុម័តផ្ដល់ដល់កម្ពុជាជាថ្មីក៏ដោយក្ដី ក៏រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក គួរតែរក្សាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងទៀត ព្រមទាំងសេនារីយ៉ូ ដែលកំពុងមានស្រាប់ដូចបច្ចុប្បន្ននេះឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត ដើម្បីរក្សាឱ្យជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្ម កម្ពុជា-សហរដ្ឋអាម៉េរិក បន្តស្ថានភាពល្អប្រសើរឡើងថែមទៀត ដែលនេះគឺជាប្រភពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បន្តការរីកចម្រើន និងមានស្ថិរភាពដដែល។

កម្ពុជា-សហរដ្ឋអាម៉េរិកគួរតែពង្រឹងនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមានស្រាប់ក្នុងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន និងស្វះស្វែងរកការជំរុញទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ កាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត ដើម្បីជាប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរ នៅក្នុងរដ្ឋបាលថ្មីរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ។ បើតាមលោកបណ្ឌិត ប្រទេសទាំងពីរ គួរតែពង្រឹងទំនាក់ទំនងល្អដែលមានស្រាប់ ជាជាងគិតគូរទៅលើរឿងដែលកន្លងហួសទៅហើយ ខណៈដែលជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅបន្តមានកំណើននិងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពល្អប្រសើរ។

លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បន្តថា ការរំពឹងទៅលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) គឺគ្រាន់តែជាចំណុចមួយនៃទំនាក់ទំនងប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលកំពុងរឹងមាំ និងរីកចម្រើនស្រាប់រវាងកម្ពុជានិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ទើបជាអ្វីដែលគេត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពង្រឹងបន្ថែម ជាពិសេសកម្ពុជាត្រូវតែរៀបចំខ្លួនបន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយគ្រប់បណ្ដាមហាអំណាចទាំងអស់ ពុំមែនតែជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិកនោះទេ។ លោកបណ្ឌិតបានបន្ថែមថា ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជាជាមួយនឹងមហាអំណាចនីមួយៗ សុទ្ធសឹងតែបានបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក តួយ៉ាងដូចជា ទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយចិន បាននាំមកនូវការវិនិយោគជាច្រើន ខណៈដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកគឺជាប្រភពនៃទីផ្សារនាំចេញរបស់កម្ពុជា ដែលនេះឧទាហរណ៍ងាយយល់មួយ នៃទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជានិងមហាអំណាច ដែលអាចបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកធៀបនឹងទំនាក់តំនងជាមួយមហាអំណាចផ្សេងទៀត។

ជារួម កម្ពុជាត្រូវត្រៀមខ្លួនពង្រឹងនិងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អ ជាមួយនឹងមហាអំណាចទាំងអស់ ព្រមៗគ្នា ទើបអាចជំរុញឱ្យសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមរបស់កម្ពុជាមានស្ថិរភាព និងបន្តមានការអភិវឌ្ឍ​និងរីកចម្រើនជាលំដាប់នៅក្រោមម្លប់សន្តិភាព៕

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 04 ធ្នូ 2024 ម៉ោង 12:55 PM

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សម្ពោធស្លាកវិទ្យាស្ថានម៉ក់ជឺ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នៅថ្ងៃអង្គារ ៣ កើត ខែកត្តិក ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ វេលាម៉ោង ០៩:៣០ នាទីព្រឹក រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំ «ពិធី សម្ពោធស្លាក វិទ្យាស្ថានម៉ក់ជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា» ដែលប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាពរបស់ឯក ឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុម ប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងលោក យ៉ាង យៀកឈាន (YANG Yuequan) នាយក និងជាលេខាបក្ស នៃវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈតាលៀន និងមានការ អញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំនិងមន្ត្រីរាជការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងថ្នាក់ដឹកនាំនិង តំណាងវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈតាលៀននិងវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈតាលៀន ហ្វុង យៀក សរុប ១២៧នាក់។

ថ្លែងក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីបើកពិធីសម្ពោធស្លាកវិទ្យាស្ថានម៉ក់ជឺ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានាព្រឹកនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានមានប្រសាសន៍គូសបញ្ជាក់ថា  ថ្ងៃនេះគឺជាថ្ងៃដ៏អស្ចារ្យក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលលោក យ៉ាង យៀកឈាន លេខាបក្ស បានសម្ពោធស្លាកវិទ្យាស្ថានម៉ក់ជឺ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដើម្បីជំរុញទំនាក់ ទំនងប្រទេសទាំងពីរទៅលើការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកវិទ្យា ដែលសិក្សាទៅលើ ជំនាញបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Ai) ជំនាញកុំព្យូទ័រ និងអាចឈានទៅបណ្តុះបណ្តាលអ្នកបម្រើការងារនៅក្នុងវិស័យអាកាសចរណ៍ ព្រមទាំង ពេទ្យឆ្មបស៊ីវិល។ បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ពិធីសម្ពោធស្លាកវិទ្យាស្ថានម៉ក់ជី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានាថ្ងៃនេះ គឺជាមោទកភាព ណាស់សម្រាប់ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន នៅលើផ្នែកបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈ ដែលក្នុងសម័យ ឧស្សាហកម្មជំនាន់ទី៤ បានជំរុញឱ្យទំនាក់ទំនងនៃប្រទេសទាំងពីរ ឱ្យក្លាយជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆ កោណត្បូងពេជ្រពិតប្រាកដ ដោយយើង មិនត្រឹមតែផ្សារភ្ជាប់ភាសា និងវប្បធម៌ទេ ប៉ុន្តែឈានទៅធ្វើកិច្ច សហប្រតិបត្តិការលើកវិស័យបច្ចេកវិទ្យា និងជំនាញវិជ្ជាជីវៈផងដែរ៕

RAC Media | នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃអង្គារ, 03 ធ្នូ 2024 ម៉ោង 02:31 PM

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ កម្ពុជាត្រូវតែបោសសម្អាតអំពើពុករលួយ ដើម្បីជំរុញប្រសិទ្ធភាពរដ្ឋបាលសាធារណៈ

ថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤នេះ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញដីកាឃុំខ្លួន ស្ត្រី២នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារ ពាក់ព័ន្ធយកលុយ ៣០០ ០០០ដុល្លារ ទៅឱ្យបុគ្គលឈ្មោះ មួង ឃីម និងបុគ្គលឈ្មោះ លី សាម៉េត ដើម្បីរត់ការឱ្យកូនប្រុសធ្វើជាមន្ត្រីគយ នៅខេត្តបាត់ដំបង។ នេះជាការបំបែកសំណុំរឿងពុករលួយ និងឆបោកដ៍ធំមួយនៅឆ្នាំ២០២៤នេះ ដែលមានយ៉ាងហោចណាស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល និងឧកញ៉ា រួមទាំងពលរដ្ឋសរុបប្រមាណ ១០នាក់ ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីប៉ុនប៉ងក្នុងបទសូកប៉ាន់ ដើម្បីទទួលបានឋានៈនិងតំណែងធំ ឬធ្វើការនៅកន្លែង «ខ្លាញ់» ក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ។

លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានមានប្រសាសន៍លើកឡើងថា ចំណាត់ការរបស់តុលាការនិងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនេះ គឺជារឿងដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយ នៅក្នុងការជំរុញនីតិរដ្ឋតាមរយៈការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹង ពោលគឺទាំងអ្នកសូកប៉ាន់ និងអ្នកទទួលសំណូក ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ដែលមានជាធរមាន ពិសេសច្បាប់ ស្ដីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ។ ការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ ពោលគឺដើម្បីធានានូវសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ និងរបៀបរៀបរយសាធារណៈនៅក្នុងសង្គមជាតិ ហើយការមានតែការគ្រប់គ្រងរដ្ឋតាមបែបនីតិរដ្ឋទេ ដែលអាចនាំប្រទេសជាតិឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍ និងសុដុមនីយកម្មបានយ៉ាងពេញលេញ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ បើតាមលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ មិនមែនជាកិច្ចការងារដែលត្រូវធ្វើតែនៅក្នុងករណីណាមួយ ឬត្រឹមតែមួយរយៈពេល ដែលមានការប្រតិកម្មពីសំណាក់មហាជន ឬថ្នាក់ដឹកនាំប៉ុណ្ណោះទេ។ ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ត្រូវតែបន្តអនុវត្តតួនាទី និងភារកិច្ចប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ តម្លាភាព និងសមធម៌ដោយមិនចំពោះ ពោលគឺច្បាប់ជាម៉ែត្រវាស់ដែលមានពិដានតែមួយ ហើយធានាបាននូវយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម។

លោកបណ្ឌិតបន្តថា ការអនុវត្តច្បាប់ខាងលើនេះ ក៏ជាចំណែកមួយនៅក្នុងការចូលរួមជំរុញ និងធានាបាននូវដំណើរការរដ្ឋបាលសាធារណៈរបស់សង្គម ប្រកបដោយភាពស្អាតស្អំ និងរឹងមាំផងដែរ ព្រោះប្រសិនបើឋានៈនិងតំណែងរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំអង្គភាពឬដែនដី ឬមន្ត្រីដែលទទួលខុសត្រូវលើតួនាទីឬតំណែងមុខងារសាធារណៈនោះ ទទួលបានមកពីអំពើមិនសុចរិត ឬដោយចេតនាទុច្ចរឹត ច្បាស់ណាស់ដែលថា បុគ្គលនោះពិតជាមិនអាចបំពេញការងារប្រកបដោយមនសិកា និងដោយភាពស្អាតស្អំនោះឡើយ។ ត្រង់ចំណុចនេះមានន័យថា ការយកមាសប្រាក់ដើម្បីទទួលបានឋានៈ តំណែង តួនាទីណាមួយនៅក្នុងមុខងារសាធារណៈនោះ បុគ្គលដែលជាអ្នកសូកប៉ាន់ ពិតជាបានគិតគូរទុកជាមុនថា ខ្លួននឹងទទួលបានលាភសក្ការៈ ឬផលប្រយោជន៍ដែលមិនត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់នានា ពីការទទួលបានឋានៈ តំណែង តួនាទីណាមួយនៅក្នុងមុខងារសាធារណៈជាក់ជាមិនខាន។

បន្ថែមពីលើនេះ ការចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ទៅលើបុគ្គលជាអ្នកសូកប៉ាន់ និងអ្នកទទួលសំណូកនាពេលនេះ នឹងក្លាយជារូបភាពដ៏ប្រសើរមួយនៅក្នុងការ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ តាមរយៈការផ្ដល់មេរៀន និងបទពិសោធន៍ទៅដល់អ្នកដែលមានបំណងចង់សូកប៉ាន់ ឬទទួលសំណូកទាំងឡាយ ឱ្យមានការខ្លាចក្រែងរអែងនឹងច្បាប់ដែលមានជាធរមាន។  សម្រាប់លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ វិធានការដ៏មុតមាំនាពេលនេះ គឺជាការជំរុញលើកទឹកចិត្តទៅដល់យុវជនជំនាន់ក្រោយដែលខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រឹងសមត្ថភាព ដើម្បីចូលបម្រើការងារនៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ និងជាការធានាបានថា អ្នកបន្តវេននៅក្នុងតំណែងមុខងារសាធារណៈ នឹងពិតជាធនធានមនុស្សដែលប្រកបដោយថាមភាព សមត្ថភាព និងការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ស្របតាមតម្រូវការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិឱ្យរីកចម្រើនជឿនលឿនទៅមុខ។

លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតផងដែរថា ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយដែលសកម្ម ច្បាស់លាស់ និងគ្មានការយោគយល់ឬលើកលែង គឺជាការរួមចំណែកមួយដ៏សំខាន់ ដើម្បីឈានឆ្ពោះទៅកសាងសមត្ថភាពជាតិខ្លាំងពូកែ តាមរយៈការផ្ដល់ឱកាសដល់អ្នកសមត្ថភាព អាចចូលរួមកសាងនិងបម្រើសង្គមជាតិ ដោយផ្តោតជាសំខាន់ទៅលើសមត្ថភាពពិតប្រាកដរបស់ខ្លួន ពុំមែនអាស្រ័យនៅលើប្រាក់កាសដែលខ្លួនមានដើម្បីសូកប៉ាន់យកឋានៈ តួនាទី ឬមុខតំណែង ឬអាស្រ័យដោយមានខ្សែរយៈឬបក្ខពួកជាអ្នកមានអំណាច ឬជាអ្នកនយោបាយជាន់ខ្ពស់នោះឡើយ។

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃចន្ទ, 02 ធ្នូ 2024 ម៉ោង 09:22 AM

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ទទួលជួបជាមួយនឹងប្រតិភូបណ្ឌិត្យសភាពូតុង ក្រុងសៀងហៃ នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ១៣ រោច ខែកត្ដិក ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច  ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបជាមួយនឹងប្រតិភូបណ្ឌិត្យសភាពូតុង ក្រុងសៀងហៃ នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដឹកនាំដោយកញ្ញា SONG Jin, សមាជិកគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិ ដើម្បីពិភាក្សាការងារ ព្រមទាំងពិនិត្យលទ្ធភាបនៅក្នុងការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងបណ្ឌិត្យសភាពូតុង ក្រុងសៀងហៃ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

នៅក្នុងឱកាសទទួលជួបនិងពិភាក្សាការងារនាព្រឹកនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានសម្ដែងការស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្ដៅ ចំពោះជំនួបពិភាក្សាជាមួយនឹងប្រតិភូបណ្ឌិត្យសភាពូតុង ក្រុងសៀងហៃ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងបានជម្រាបជូនប្រតិភូបណ្ឌិត្យសភាពូតុង អំពីប្រវត្តិនៃការបបង្កើតរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដំបូង និងការបង្កើតឡើងវិញនៅឆ្នាំ១៩៩៩ រចនាសម្ព័ន្ធ បេសកកម្ម និងសមិទ្ធផលសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាសម្រេចបាននៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្ដម​បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ក៏បានគូសបញ្ជាក់អំពី ការបំពេញការងារប្រកបដោយភាពជិតស្និទ្ធរវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន​ ដើម្បីចូលរួមចំណែកនៅក្នុងការជំរុញទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិនផងដែរ។

ជាការឆ្លើយតប កញ្ញា SONG Jin សមាជិកគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិ និងជាប្រធានប្រតិភូបណ្ឌិត្យសភាពូតុង ក្រុងសៀងហៃ នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានថ្លែងអំណរគុណឯកឧត្ដមបណ្ឌិតចំពោះការទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្ដៅនៅក្នុងជំនួបពិភាក្សានាឱកាសនេះ និងបានជម្រាបជូនឯកឧត្ដមបណ្ឌិតអំពីរចនាសម្ព័ន្ធ តួនាទី និងសមិទ្ធផលសំខាន់ៗដែលបណ្ឌិត្យសភាពូតុងសម្រេចបាននាពេលកន្លងមកនេះ។

បន្ទាប់ពីបានជជែកពិភាក្សា និងដោះដូរទស្សនៈយល់ឃើញទៅវិញទៅមក អំពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន ភាគីទាំងពីរ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងបណ្ឌិត្យសភាពូតុង ក្រុងសៀងហៃ នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានឯកភាពគ្នាពិនិត្យលទ្ធភាពនៅក្នុងការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើ៖

១. ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរួមគ្នា

២. ការផ្លាស់ប្ដូរនិស្សិត និងគ្រូបង្រៀនទៅវិញទៅមក

៣. ការពិនិត្យចាត់តាំងអ្នកជំនាញឱ្យចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធី ឬវេទិកាកម្រិតខ្ពស់របស់ភាគីទាំងសងខាង

៤. ការពិនិត្យលទ្ធភាពដើម្បីឈានទៅរៀបចំសិក្ខាសាលារួមគ្នា នាពេលអនាគត៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 28 វិច្ឆិកា 2024 ម៉ោង 11:29 PM

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជារៀបចំវេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣ ស្ដីពី «បដិវត្តន៍ពណ៌និងសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដែលកំពុងវិវត្ត : បញ្ហាប្រឈមចំពោះអធិបតេយ្យ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃពុធ ១២ រោច ខែកត្ដិក ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស.២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែវច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំវេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣ ស្ដីពី «បដិវត្តន៍ពណ៌និងសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដែលកំពុងវិវត្ត : បញ្ហាប្រឈមចំពោះអធិបតេយ្យ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ» ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងទទួលបានកិត្តិយសអញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថាបិទដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូចប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

វេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅក្នុងគោលបំណងសំខាន់បួនគឺ ទី១) វិភាគលើជវភាពនៃបដិវត្តន៍ ពណ៌, ទី២) ស្វែងយល់ចំណុចប្រសព្វគ្នារវាងអធិបតេយ្យនិងនិយាមអន្តរជាតិ, ទី៣) វាយតម្លៃឥទ្ធិពលនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយទៅលើសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដែលកំពុងកើតឡើង និងទី៤) ផ្ដល់គំនិតអំពីយុទ្ធសាស្រ្តនិងយន្តការដើម្បីបង្ការបដិវត្តន៍ពណ៌។ វេទិកានេះនឹងចែកចេញជាបួនវគ្គ ដើម្បីពិភាក្សាលើប្រធានបទសំខាន់ៗចំនួនបួន រួមមានទី១) ជវភាពនៃបដិវត្តន៍ពណ៌និងអធិបតេយ្យរបស់រដ្ឋ, ទី២) ការសន្យានៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងអន្ទាក់នៃបដិវត្តន៍ពណ៌ដោយផ្តោតលើ ករណីសិក្សានិងមេរៀនកន្លងមកនៅក្នុងតំបន់, ទី៣) ការប្រកួតប្រជែងអំណាចពិភពលោក ដែលក្នុងនោះ បដិវត្តន៍ពណ៌កំពុងក្លាយជាសមរភូមិដើម្បីដណ្ដើមឥទ្ធិពល និងទី៤) យុទ្ធសាស្រ្តនិងយន្តការដើម្បីបង្ការបដិវត្តន៍ពណ៌។

ក្នុងឱកាសអញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថាស្វាគមន៍នៅក្នុងវេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍គូសបញ្ជាក់ថា ​ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ទិដ្ឋភាពនយោបាយពិភពលោកត្រូវបានកំណត់ដោយព្រឹត្តិការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ ដែលនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងអំណាចនយោបាយជាមួយនឹងការលេចឡើងនូវចលនាមហាជនប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។ ចំណុចស្នូលនៃរលកចលនានេះ គឺជាអ្វីមួយដែលគេហៅថា «បដិវត្តន៍ពណ៌» ដែលបានកើតឡើងនិងបានកែប្រែទិដ្ឋភាពនយោបាយនៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួននៅអឺរ៉ុបខាងកើត រហូតដល់មជ្ឈិមបូព៌ា និងថ្មីៗបំផុតនៅអាស៊ីខាងត្បូង គឺប្រទេសបង់ក្លាដែស។ ចលនាទាំងនោះជារឿយៗត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយការប្រើប្រាស់ពណ៌ឬនិមិត្តសញ្ញាអ្វីមួយធ្វើជាចំណុចប្រមូលផ្តុំ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលដែលពួកគេយល់ថា ជារដ្ឋាភិបាលផ្តាច់ការឬរដ្ឋាភិបាលពុករលួយ។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបន្តថា បដិវត្តន៍ពណ៌ទាំងនោះមិនត្រឹមតែបានផ្លាស់ប្តូរទិដ្ឋភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេស ដែលបដិវត្តន៍នោះបានផ្ទុះឡើងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាថែមទាំងមានឥទ្ធិពលយ៉ាងឆាប់រហ័សទៅលើការពិភាក្សាយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការតស៊ូរបស់ប្រជាជនស៊ីវិល អធិបតេយ្យជាតិ ឯករាជ្យ ឥទ្ធិពលនៃមហាអំណាចខាងក្រៅ និងសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិនៅក្នុងពិភពលោកពហុប៉ូលទៀតផង។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បានគូសបញ្ជាក់ថាបន្ថែមថា យើងជួបជុំគ្នាថ្ងៃនេះនៅទីនេះតាមរយៈវេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា ដើម្បីឈ្វេងយល់ពីឥទ្ធិពលនៃបដិវត្តន៍ពណ៌ យើងត្រូវសួរខ្លួនយើងថា តើប្រជាជាតិ នានាអាចការពារអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនបានដោយរបៀបណាទន្ទឹមគ្នានឹងការបើកចំហដើម្បីការរីកចម្រើន? តើប្រជាធិបតេយ្យអាចរីកចម្រើនដោយរបៀបណា ដោយមិនក្លាយជាឧបករណ៍សម្រាប់ជាឧបាយកលរបស់មហាអំណាចខាងក្រៅ? ទាំងនេះមិនមែនជាសំណួរអរូបីដែលយើងមិនធ្លាប់បានដឹងបានឮនោះទេ។

ថ្លែងក្នុងឱកាសបើកវេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣នេះដែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍គូសបញ្ជាក់ថា បដិវត្តន៍ពណ៌ជាបញ្ញត្តិនយោបាយផងនិងជាព្រឹត្តិការណ៍នយោបាយដ៏ក្តៅគគុកផង ដែលត្រូវបានពិភាក្សាយ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងចំណោមបញ្ញវន្ត អ្នកនយោបាយ អ្នកសារព័ត៌មាន និងមហាជនទូទៅ។ ក្នុងទស្សនទាននៃប្រទេសដែលរងគ្រោះដោយសារបដិវត្តន៍ពណ៌, ពួកគេចាត់ទុកបដិវត្តន៍ពណ៌ជាគ្រោះមហន្តរាយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ដែលគំរាមកំហែងដល់សន្តិភាព ស្ថិរភាព អធិបតេយ្យ និងឯករាជ្យរបស់រដ្ឋ។ បដិវត្តន៍ពណ៌ត្រូវបានរៀបចំឡើងក្រោមស្បៃវាំងនននៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិមនុស្ស តម្លាភាព យុត្តិធម៌ជាដើម ដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាខែលឬជាចលករជំរុញនូវរលកនៃ «បដិវត្តន៍ពណ៌» នេះឱ្យពុះកញ្ជ្រោលឡើងរហូតក្លាយជាស៊េរីនៃចលនាហិង្សា ឬអហិង្សាក្នុងរដ្ឋមួយ ហើយចេះបន្តឥតឈប់ឈរពីរដ្ឋមួយទៅរដ្ឋមួយ ហើយជាចុងក្រោយ បង្កទៅជាជម្លោះនិងសង្រ្គាមរ៉ាំរ៉ៃ ជាក់ស្តែងដូចជានៅតំបន់អឺរ៉ុបខាងកើត និងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ជាដើម។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបន្តថា បើមើលពិនិត្យមើលក្នុងបញ្ញត្តិសព្ទធម្មតា បដិវត្តន៍ពណ៌និងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកហាក់មិនមានអ្វីពាក់ព័ន្ធគ្នាទាល់សោះ ប៉ុន្តែសម្រាប់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបាន គឺមានការពាក់ព័ន្ធគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធិ ដោយសារស្ថិរភាពនៃតំបន់មួយឬរដ្ឋមួយ ប៉ះពាល់ជាសាកលទៅដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់តំបន់និងពិភពលោក ហេតុនេះហើយ ទើបមានការរីករាលដាលបដិវត្តន៍ពណ៌ពីរដ្ឋមួយទៅរដ្ឋមួយ ព្រោះនេះជាដំណើរនៃការសើរើសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក។ សម្រាប់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បដិវត្តន៍ពណ៌ពិតជាបានកើតមានឡើងរួចមកហើយនៅក្នុងអតីតកាល ដោយកើតឡើងដោយបរិការណ៍ខាងក្នុងនិងខាងក្រៅ ដោយបរិការណ៍ខាងក្រៅ ពាក់ព័ន្ធនឹងមនោគមវិជ្ជានយោបាយយ៉ាងពិតប្រាកដ បើទោះបីជាមហាអំណាចបានអះអាងថា បច្ចុប្បន្ន មិនមានការប្រកួតប្រជែងមនោគមវិជ្ជានយោបាយក៏ដោយក្ដី។ បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិត នៅក្នុងបដិវត្តន៍ពណ៌ មហាអំណាចបានជំរុញឱ្យមានការកើតឡើងនូវបដិវត្តន៍ពណ៌ ដោយដើរតាមរបៀបវារៈប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានបន្តថា រដ្ឋមួយប្រទេសមួយ មានការសម្រេចចិត្តដោយផ្អែកលើអធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន តាមគោលការណ៍របស់ខ្លួន និងលក្ខខណ្ឌផ្សេងៗ ពោលគឺប្រជាធិបតេយ្យមានទ្រឹស្ដីគោលរួម ប៉ុន្តែការអនុវត្តត្រូវមានលក្ខណៈដាច់ដោយឡែកពីប្រទេសឬរដ្ឋមួយទៅប្រទេសឬរដ្ឋមួយ មិនអាចប្រទេសទាំងអស់ អនុវត្តស្តង់ដារប្រជាធិបតេយ្យតែមួយនោះទេ បើពុំនោះទេ គេពុំចាំបាច់បែងចែកព្រំដែននៃរដ្ឋនោះទេ។

ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាកិត្តិយសថ្លែងសុន្ទរកថាបិទវេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣ ស្ដីពី «បដិវត្តន៍ពណ៌និងសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដែលកំពុងវិវត្ត : បញ្ហាប្រឈមចំពោះអធិបតេយ្យ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថ្លែងបញ្ជាក់ថា ដើម្បីកុំបញ្ចៀសឱ្យបដិវត្តន៍ពណ៌កើតមានឡើង រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែពង្រឹងវិស័យអប់រំ ពោលគឺត្រូឱ្យយុវជនស្គាល់អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ គុណតម្លៃនៃជាតិជាតិសាសន៍ខ្លួន វប្បធម៌របស់ខ្លួន និងអាចចាក់ជ្រៅទៅក្នុងក្រអៅបេះដូងយុវជន ដែលត្រង់ចំណុចនេះគឺគ្មានបរទេសណាអាចលូកដៃចូល ដើម្បីបង្កើតឱ្យមានបដិវត្តន៍ពណ៌បាននោះទេ។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានគូសបញ្ជាក់ថា «គេត្រូវតែពង្រឹងវិស័យអប់រំ ដើម្បីកសាងមូលដ្ឋានគ្រឹះនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ និងបញ្ចៀសកុំឱ្យយុវជនងាយលង់ជឿទៅតាមការញុះញង់ និងស្រមើលស្រមៃទៅតាមការអូសរបស់អ្នកនយោបាយជ្រុលនិយម ដែលមានមហិច្ឆតាចង់បានអំណាចតាមវិធីដែលប្រាសចាកប្រជាធិបតេយ្យ »។

នៅបន្ទាប់ពីបិទបញ្ចប់វេទិកាភ្នំពេញលើកទី៣ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ក៏បានផ្ដល់កិត្តិយសអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា រវាងវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពនិងសន្តិសុខក្រៅប្រទេស នៃសាកលវិទ្យាល័យ ZheJiang នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនផងដែរ៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 28 វិច្ឆិកា 2024 ម៉ោង 11:11 PM

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ វៀតណាម គួរបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ខ្មែរកម្ពុជាក្រោមអាចមានលទ្ធភាពអនុវត្តនូវប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ និងជំនឿសាសនារបស់ខ្លួន

ជានិច្ចកាល ក្នុងជំនួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជា ទាំងនៅកម្ពុជានិងនៅប្រទេសវៀតណាម មេដឹកនាំវៀតណាមគ្រប់​លំដាប់ថ្នាក់ តែងតែបានសំណូមពរដល់រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ឱ្យបន្តការយកចិត្តទុកដាក់ ក៏ដូចជាបង្កភាពងាយស្រួលដល់ជនជាតិវៀតណាម ដែលកំពុង​រស់នៅនិងបំពេញការងារ​នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បើទោះបីជាអ្នកទាំងនោះបានចូលមករស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាតាំងពីក្នុងសម័យប្រវត្តិសាស្ត្រ ឬនៅក្រោយប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយក្ដី។ នៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានផ្ដាំផ្ញើមេដឹកនាំវៀតណាម ដោយបានគូសបញ្ជាក់សារនយោបាយច្បាស់ៗ ស្នើឱ្យមេដឹកនាំវៀតណាមបន្តបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់បងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោមអាចថែរក្សាប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្លួន ដែលនេះគឺជាការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត ចំពោះការគោរពប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ និងវប្បធម៌របស់បងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ពីលើការរៀបចំអង្គកឋិនទានជាលើកទីមួយរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាទៅកាន់វត្តស្ថិតនៅក្នុងដែនដីកម្ពុជាក្រោមនាពេលកន្លងទៅនេះ។

ប្រសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែងទៅកាន់ថ្នាក់ដឹកនាំវៀតណាមដែលអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជានាពេលនេះ គឺជាសារនយោបាយដែលផ្ដល់នូវភាពកក់ក្ដៅចំពោះបងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងរស់នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាមថា មេដឹកនាំខ្មែរពិតជាមានសមានចិត្ត និងនឹករឭក ក៏ដូចជាមានទឹកចិត្តស្រលាញ់បងប្អូនជាជាតិសាសន៍ខ្មែរទាំងអស់នៅគ្រប់ទិសទីនៅលើពិភពលោក។ ការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះ​ពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួននៅឯបរទេស គឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់​មេដឹកនាំនិងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសនីមួយៗ ហើយការ​ជំរុញ​ទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងភាព​ជាដៃគូល្អជាមួយបណ្ដាប្រទេស ដែល​ពលរដ្ឋ​ឬជាតិសាសន៍ខ្លួនរស់នៅ គឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងគាំពារនិងគាំទ្រពលរដ្ឋទាំងនោះ។

បន្ថែមពីនេះ ប្រសាសន៍ផ្ដាំផ្ញើរបស់សម្ដេចតេជោទៅកាន់មេដឹកនាំវៀតណាមនាពេលនេះ ក៏បានបង្ហាញផងដែរអំពី ស្មារតីស្រលាញ់ជាតិសាសន៍ខ្មែរដូចគ្នា បេះដូងដែលពោរពេញទៅដោយការគិតគូរអំពីសុខទុក្ខ និងការរស់នៅរបស់ជនជាតិខ្មែរគ្រប់រូប នៅតែបន្តមាននៅក្នុងសន្ដានចិត្តរបស់មេដឹកនាំខ្មែរនាសម័យទំនើប។ ហេតុនេះ គួរតែដល់ពេលហើយដែលខ្មែរត្រូវរួបរួមគ្នាជាធ្លុងតែមួយ មានស្មារតីនិងមនសិកាស្នេហាជាតិយ៉ាងពិតប្រាកដ ហ៊ានបូជានិងលះបង់ផលប្រយោជន៍សួនតួរបស់ខ្លួននិងក្រុមខ្លួន ដើម្បីឧត្ដមប្រយោជន៍ប្រជាជាតិខ្មែរ ជាជាងការបំផុសបំផុល ញុះញង់ និងបំភ្លៃរឿងហេតុឬបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍ណាមួយ ដែលនាំទៅដល់ការបែកបាក់ជាតិ ឬបង្កទៅជាអសន្តិសុខនិងភាពគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ ដែលរារាំងដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមជាតិ។ ជាការពិតណាស់ គ្មាននរណាដែលស្រលាញ់ខ្មែរជាងប្រជាជននិងមេដឹកនាំ ដែលមានដើមកំណើតជាជនជាតិខ្មែរនោះទេ ហើយត្រង់ចំណុចនេះក៏បានគូសបញ្ជាក់ឱ្យយើងនឹកឃើញដល់សុភាសិតខ្មែរមួយឃ្លា ដែលបានលើកឡើងផងដែរថា «ឈ្លោះគ្នាក្នុងគ្រួសារ ដូចស្រាតកាយាបង្ហាញញាតិ ឈ្លោះគ្នាក្នុងសង្គមជាតិ ដូចលាតកំណប់បង្ហាញចោរ»។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ខុសប្លែកពីជនជាតិវៀតណាម ដែលមួយចំនួនធំគឺជាជនអន្តោប្រវេសន៍ ឬជាទេសន្តោប្រវេសន៍ទាំងស្របច្បាប់និងខុសច្បាប់ ដែលទើបធ្វើចំណាកស្រុកពីប្រទេសវៀតណាមមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ជនជាតិខ្មែរនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម គឺជាជនជាតិដើមម្ចាស់ស្រុក ដែលបានរស់នៅនិងតាំងទីលំនៅតាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយបងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលសព្វថ្ងៃកំពុងរស់នៅតំបន់ភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាម គឺជាលទ្ធផលនៃការពុះជ្រៀកទឹកដីខ្មែរដោយបារាំងដែលជាអតីតប្រទេសដាក់អាណានិគមមកលើតំបន់ឥណ្ឌូចិន-បារាំង។ មានន័យថា ពលរដ្ឋកម្ពុជាក្រោមដើមកំណើតខ្មែរ ជាជនជាតិដែលបានបន្តរស់នៅលើទីតាំងនិងដែនដីដើមរបស់ខ្លួនដដែល គ្រាន់តែមានការផ្លាស់ប្ដូរការគ្រប់គ្រងដែលបារាំងបានកាត់ដែនដីនេះ ឱ្យស្ថិតទៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាម ក្រោយពីមហាអំណាចអាណានិគមនេះចាកចេញពីឥណ្ដូចិន-បារាំង ហើយផ្ដល់ឯករាជ្យភាពដល់ប្រទេសទាំងបីគឺ កម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម។ ហេតុនេះ បងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម គឺជាជនម្ចាស់ស្រុកដែលបានបន្តរស់នៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួន គប្បីត្រូវបានគោរពនិងផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពខាងជំនឿ សាសនា ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ និងវប្បធម៌ ដូចដែលមានចែងនៅក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសេចក្ដីប្រកាសជាសាកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។ ត្រង់ចំណុចនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំ និងអាជ្ញាធរវៀតណាម គប្បីគួរតែផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាព និងបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់បងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អាចមានលទ្ធភាពអនុវត្តនូវប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ និងជំនឿសាសនា ដែលខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានប្រកាន់ខ្ជាប់តាំងពីដើមតរៀងមកដល់បច្ចុប្បន្ន៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃអង្គារ, 26 វិច្ឆិកា 2024 ម៉ោង 06:43 PM

Germany’s expectations from the Kingdom of Cambodia

Dr. Seun Sam

Germany has been a trusted ally in Cambodia’s progress for a time by providing substantial assistance in various areas including effective governance practices and sustainable growth initiatives along with nurturing human resources development and supporting democracy and human rights efforts while enhancing academic capabilities as well. These collaborations underscore Germany’s dedication to fostering the advancement and stability of Cambodia while facilitating its integration into the landscape. However, as is common in any partnership Germany does hold expectations from Cambodia based on aligned aspirations for advancement, transparency and shared benefits. Grasping these anticipations can fortify the alliance and guarantee cooperation.

Germany values governance as essential for a democracy and a thriving economy. German organizations in Cambodia look for the government to focus on transparency and accountability in administration. This involves fighting corruption and ensuring fairness in the system while providing access to services for everyone.

The German strategy is based on the idea that strong governance systems encourage investment and build confidence while fostering an environment of lasting progress, in Cambodia’s effort to enhance institutional capacity and uphold legal structures is crucial for meeting these standards.

Germany firmly supports democracy and human rights. Looks to Cambodia to embrace and advance these values, German backed initiatives in Cambodia typically aim to strengthen civil society groups and encourage discussions between citizens and the government while safeguard human freedoms, like the right to speak out freely or assemble without fear.

Germany is looking forward to Cambodia making changes to its processes for fair and open elections that truly represent the desires of the people. Respecting rights is crucial for Germany as they hope to see progress in safeguard the rights of minorities, women and marginalized communities in Cambodia.

Promoting the achievement of Development Goals (SDGs)

Germany has actively supported development and environmental conservation efforts in Cambodia for a period of time now. German organizations operating within the country are primarily dedicated to addressing issues like mitigating climate change impacts, preserving biodiversity and managing resources sustainably. Within this framework of collaboration Germany anticipates that Cambodia will place a priority on safeguarding the environment through the enforcement of laws against unauthorized logging combatting deforestation trends and embracing sustainable agricultural methods.

Moreover, Germany is supporting Cambodia in embracing its development goals by aligning its policies with the United Nation’s Sustainable Development Goals (SDGs). This initiative is vital for fostering growth without compromising the environment or social equality in the long run.

Germany has made investments in enhancing education and workforce development in Cambodia by offering scholarships and technical support while forging partnerships with institutions. There are initiatives like the German Academic Exchange Service (DAAD) which enable students and professionals to pursue studies in Germany and acquire expertise to contribute back home.

Germany anticipates Cambodia to establish conditions that enable these individuals to participate in the progress of the country by promoting creativity and improving research capabilities while ensuring that returning academics can engage in roles that make use of their skills and knowledge sharing expertise between German and Cambodian educational institutions and research organizations is also projected to result in advantages for both parties.

Exploring Local and International Issues

Germany sees Cambodia as an ally in tackling regional and global issues like climate change, healthcare and peace efforts. Being part of ASEAN gives Cambodia a position in fostering harmony and unity. Germany anticipates Cambodia’s involvement in ASEAN driven projects concerning peacemaking, trade promotion and environmental preservation.

Moreover, Germany anticipates that Cambodia will honor its obligations by abiding by human rights treaties and playing a role in worldwide climate pacts such as the Paris Agreement. It is very important to bear in mind that Germany always respect internal issues of Cambodia and Germany just want to be the one that supports Cambodia when it is needed.

Improving Bilateral Investment and Trade Partnerships

While development cooperation has historically been the main emphasis of Germany's assistance, interest in extending commercial and business links is growing. Germany anticipates that Cambodia will foster an atmosphere that is conducive to business and draws in German investors and firms. This entails removing obstacles including ineffective regulations problems with worker rights and infrastructure.

As long as labor laws and environmental rules are followed, Cambodia has the potential to become a manufacturing hub of great importance to German companies. Cambodia may draw in more high-caliber German investment by enhancing the business environment's efficiency and transparency.

In conclusion, Germany’s expectations of Cambodia are not just demands; they are also chances for collaboration and reciprocal development. By coordinating its governance, development, and human rights initiatives with these standards, Cambodia may maintain the advantages of Germany's assistance while laying the groundwork for future independence and prosperity. In order to strengthen this relationship, it is necessary to show a dedication to common values and objectives in addition to acknowledging Germany's expectations. Germany and Cambodia can work together to build a sustainable, global-engaged, and egalitarian future.

  ថ្ងៃអង្គារ, 26 វិច្ឆិកា 2024 ម៉ោង 10:57 AM

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ កម្ពុជាមានភាពចាំបាច់ថែរក្សាសន្តិភាព និងកសាងសមត្ថភាពជាតិឱ្យបានរឹងមាំ បង្កើនភាពស៊ាំទប់ទល់ការប្រជែងឥទ្ធិពលភូមិសាស្ត្រនយោបាយដ៏ស្រួចស្រាល់

ស្ថានការណ៍សង្គ្រាម និងការប្រជែងនយោបាយនៅលើពិភពលោកបច្ចុប្បន្ន បាននាំពិភពលោកឆ្ពោះទៅរកស្ថានភាពហានិភ័យនៃសង្គ្រាមធំៗជាច្រើន ដែលបង្កភាពស្រពិចស្រពិលនៃសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងសន្តិភាពពិភពលោក។ សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន និងមជ្ឈិមបូព៌ា ពោលគឺនៅតំបន់ហ្កាហ្សា បានឡើងកម្ដៅកាន់តែខ្លាំង ដែលធ្វើឱ្យពិភពលោកប្រឈមភយន្តរាយ ហាក់បីដូចជាពិភពលោកហៀបនឹងចូលមកដល់មាត់ជ្រោះនៃសង្គ្រាមលោកទី៣។ ខណៈដែលសណ្ដាប់ធ្នាប់និងសន្តិភាពពិភពលោកស្ថិតនៅក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់ កម្ពុជាកំពុងតែបន្តដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមនៅក្នុងបរិបទនៃសន្តិភាព ប៉ុន្តែសន្តិភាពនេះ មិនអាចភ្លេចខ្លួនបានទេ ពោលកម្ពុជាត្រូវតែផ្ដោតជាសំខាន់ទៅលើការថែរក្សាសន្តិភាពនេះឱ្យបានមុតមាំ។ ប្រជាពលរដ្ឋនិងក្រុមអ្នកនយោបាយមួយចំនួនអាចនឹងភ្លេចនូវសង្គ្រាមដែលញាំញីរាប់ទសវត្សរ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារតែបានរស់នៅនិងរីករាយជាមួយនឹងភាពសម្បូរសប្បាយអស់រយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍កន្លងទៅហើយ ពោលគឺរាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩១ មានរយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ ដែលកម្ពុជាទទួលបានសន្តិភាព ឬបើរាប់ពីពេលដែលកម្ពុជាទទួលបានសន្តិភាពនិងសន្តិសុខពេញលេញ ពីឆ្នាំ១៩៩៨មក មានរយៈពេល២៦ឆ្នាំកន្លងទៅហើយ។

ថ្វីដ្បិតតែការរស់នៅក្នុងសន្តិភាព ហាក់ធ្វើឱ្យបុគ្គលមួយចំនួនភ្លេចខ្លួននិងពុំសូវផ្ដល់តម្លៃទៅដល់សុខសន្តិភាព ដែលមេដឹកនាំកម្ពុជាខិតខំប្រឹងប្រែងដណ្ដើមយកមកយ៉ាងលំបាកទៅហើយក្ដី ក៏គេត្រូវតែចងចាំថាសន្តិភាពពិបាកនឹងស្វែងរកនិងសម្រេចឱ្យបានខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែសន្តិភាពពិតជាងាយនឹងបាត់បង់ទៅវិញដោយងាយបំផុត ប្រសិនបើមេដឹកនាំ អ្នកនយោបាយ និងប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសមួយ មិនអាចរក្សានូវការឯកភាព សាមគ្គីភាព និងការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាច្បាប់ដែលមានជាធរមាននៅក្នុងសង្គមនោះទេ។ គេមិនត្រូវបំភ្លេចចោលនូវគុណតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាននៃសន្តិភាពនោះទេ ហើយកម្ពុជាត្រូវតែពង្រឹងស្ថិរភាពសង្គម និងសមត្ថភាពជាតិឱ្យបានរឹងមាំបំផុត។

ស្ថិរភាពសង្គម ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ដើម្បីរក្សាបានសន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍ ព្រោះប្រសិនបើគ្មានស្ថិរភាពសង្គមនោះទេ គេមិនអាចធានាបាននូវដំណើរការជាប្រក្រតីភាពនៃសេវាសាធារណៈចាំបាច់នានា ដែលរដ្ឋត្រូវផ្ដល់ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ ហើយក៏គេមិនអាចមានពេលវេលានៅក្នុងការគិតគូរទៅលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ក៏ដូចជាមូលដ្ឋានចម្បងៗនានា ដើម្បីបម្រើឱ្យផលិតកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម និងការដឹកជញ្ជូនបាននោះដែរ។ សង្គមមួយដែលគ្មានស្ថិរភាព មិនអាចទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យបណ្ដាក់ទុននៅក្នុងវិស័យនានា ដើម្បីជំរុញក្បាលម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចជាតិឱ្យឆ្ពោះទៅមុខបាននោះដែរ។ ហេតុនេះហើយ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានភាពចាំបាច់ថែរក្សាស្ថិរភាពសង្គម ដោយទប់ស្កាត់ចរន្តបំផុសបំផុលមហាជនឱ្យជឿព័ត៌មានមិនពិត និងការបំប៉ោងបញ្ហានានាឱ្យក្លាយទៅជាចរន្តប្រឆាំងនឹងផលប្រយោជន៍ជាតិ ឬឈានទៅដល់ការធ្វើបដិវត្តន៍ដែលបំផ្លាញសន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍសង្គម។

បន្ថែមពីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់នៅក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពជាតិផងដែរ តាមរយៈការពង្រឹងសមត្ថភាពនៃធនធានមនុស្សដែលមានបច្ចុប្បន្ន និងទៅអនាគត ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាមានភាពស៊ាំគ្រប់គ្រាន់ ឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិនិងការផ្លាស់ប្ដូរឥតឈប់ឈរជាបន្តបន្ទាប់របស់ពិភពលោក។ វិបត្តិពិភពលោកតែងតែកើតមានឡើងជាបន្តបន្ទាប់ពីដំណាក់កាលមួយទៅដំណាក់កាលមួយ ហើយផ្លាស់ប្ដូរ ឬកើនឡើងកម្ដៅគ្រប់ពេលវេលានិងគ្រប់ទីកន្លែង ព្រោះនៅគ្រប់តំបន់ទាំងអស់នៅលើពិភពលោកសុទ្ធសឹងតែមានការប្រកួតប្រជែងជារៀងដរាប ខណៈមនុស្សនៅលើផែនដីនេះ បានកើនឡើងរហូតដល់ជាង៨ពាន់លាននាក់រួចទៅហើយ។ ហេតុនេះ ការប្រជែងរវាងបណ្ដាប្រទេសលើពិភពលោក ដើម្បីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម ឆ្លើយតបទៅនឹងកំណើនប្រជាជនរបស់ខ្លួន ពិតជារឿងចាំបាច់ និងមិនអាចចៀសផុតបានឡើយ។បច្ចុប្បន្ន នៅកម្ពុជាមានវេទិកាអន្តរជាតិជាច្រើនត្រូវបានរៀបចំនៅកម្ពុជា ដែលសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចែករំលែកទស្សនាទានសន្តិភាពរបស់សម្ដេចទៅដល់បណ្ដាមេដឹកនាំ និងប្រមុខដឹកនាំគណបក្សនយោបាយនានាលើពិភពលោកផងដែរ ដែលបានអញ្ជើញមករាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តសៀមរាប ពិសេសមេដឹកនាំនិងប្រមុខគណបក្សនយោបាយនានា ដែលបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំអន្តរសភានៅរាជធានីភ្នំពេញជាដើម។ ការចែករំលែកទស្សនាទានសន្តិភាពនេះ ពិតជាមានតម្លៃណាស់ បើទោះបីជាដំណើរការស្វះស្វែងរកសន្តិភាព និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ មានភាពខុសគ្នាពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ និងពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយទៀតក៏ដោយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែទស្សនាទានសន្តិភាពដែលមេដឹកនាំកម្ពុជាសម្រេចបាននាពេលកន្លងទៅ គឺជាបទពិសោធន៍ដែលបណ្ដាប្រទេសនានាអាចដកស្រង់ និងយកធ្វើជាទឡ្ហីករណ៍ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាកើតមាននៅក្នុងប្រទេសឬតំបន់របស់ខ្លួន ស្របតាមសិល្បៈនៃការដឹកនាំ និងស្ថានភាពពិតជាក់ស្ដែងនៅទីនោះផងដែរ។ ជាការពិតណាស់ មនុស្សទាំងអស់ដែលរស់នៅក្នុងសម័យទំនើបនិងស៊ីវិល័យ អាចនឹងភ្លេចអំពីគុណតម្លៃនៃសុខសន្តិភាព ហើយការចែករំលែកទស្សនាទានសន្តិភាព ក៏ជាការក្រើនរំឭកបន្ថែមទៀត ឱ្យមនុស្សជាតិនៅបន្តចងចាំនិងថែរក្សាឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវសន្តិភាពដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍជាតិ និងធានាបាននូវសុខុមាលភាពនិងសុខដុមនីយកម្មនៃប្រជាជាតិនីមួយៗនៅលើពិភពលោក៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃអង្គារ, 26 វិច្ឆិកា 2024 ម៉ោង 10:53 AM