Royal Academy of Cambodia
នៅក្នុងជំនាញវិជ្ជាជីវៈជាអ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលនិងអប់រំ គ្រូបានបង្រៀនសិស្សទាំងឡាយក្នុងសង្គម ដោយមានសិស្សខ្លះបានរៀនចប់ និងបានវិវត្តខ្លួនទៅជាមនុស្សល្អៗភាគច្រើនជាងមនុស្សមិនល្អ ខណៈដែលអ្នកខ្លះកំពុងដឹកនាំសង្គម អ្នកខ្លះជាមហាសេដ្ឋី អ្នកខ្លះជាសិល្បករល្បី ជាវិចិត្រករល្បី...។ល។ និង ។ល។ នេះជាការលើកឡើងរបស់បណ្ឌិត យង់ ពៅ គ្រូបង្រៀន និងជាអ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយមួយរូប ដែលបានគូសបញ្ជាក់នៅថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។
លោកបណ្ឌិត បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា គ្រូមួយចំនួនបានប្រព្រឹត្តខុសវិជ្ជាជីវៈបន្តិចបន្តួច ក៏ព្រោះតែចង់រស់រីករាយនឹងជីវភាពសមរម្យដូចអ្នកដទៃផ្សេងផងដែរ ព្រោះគ្រូក៏មានប្រពន្ធ/ប្តី គ្រូក៏មានកូនប្រុស/ស្រី ... ដែលត្រូវទទួលបន្តុក ចិញ្ចឹមបីបាច់ ថែរក្សា។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានចោទជាសំណួរ ដើម្បីជាការពិចារណាថ្លឹងថ្លែងថា "តើលោកអ្នកឃើញ វិស័យណាខ្លះនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាប្រព្រឹត្តត្រូវតាមវិជ្ជាជីវៈទាំងស្រុង១០០%? តើលោកអ្នក ដែលកំពុងតែស្តីបន្ទោសគ្រូនោះ បានជួយដល់សង្គមយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ ឬបានប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រូវតាមវិជ្ជាជីវៈកម្រិតណា?
ហេតុអ្វីបានជាលោកអ្នក ដែលមានធនធានច្រើនក្រាស់ក្រែលបញ្ជូនកូនទៅរៀនសាលាថ្លៃៗ (សាលាខ្លះតម្លៃរាប់ម៉ឺនដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ)?"
សម្រាប់លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ដើម្បីចូលរួមចំណែកនៅក្នុងការពង្រឹងភាពរឹងមាំ នៃសង្គមជាតិ មហាជនទាំងអស់ គួរតែផ្លាស់ប្ដូរពីការស្តីបន្ទោស មកជាការពិភាក្សាកែលម្អ និងបំពេញបន្ថែមនូវចំណុចខ្វះខាត ជៀសវាងការដាក់បន្ទុក និងច្រានកំហុសធំៗក្នុងសង្គមទៅលើគ្រូបង្រៀន។ លោកបណ្ឌិតបន្តទៀតថា គេមិនគួរចេះត្រឹមតែប្រើពាក្យស្ដីបន្ទោសៗ ដាក់បន្ទុកតែទៅលើគ្រូ ក្នុងខណៈខ្លួនឯងគេចមិនផុតពីគ្រូផងនោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា សំណេររបស់លោកបណ្ឌិត មិនសំដៅកាន់ជើងមនុស្សដែលប្រព្រឹត្តខុសឆ្គងនោះទេ ប៉ុន្តែគេក៏ត្រូវចេះថ្លឹងថ្លែងអំពីស្ថានភាពនៃកំហុស ដែលបានប្រព្រឹត្តផងដែរ។ បើតាមការសង្កេតឃើញរបស់លោកបណ្ឌិត ថ្មីៗនេះ មានការចោទប្រកាន់ និងដាក់បន្ទុកទាំងស្រុងទៅលើគ្រូ នៅក្នុងរូបភាពជាច្រើនផ្សេងៗគ្នា ហើយក្នុងនាមលោកបណ្ឌិតជាគ្រូបង្រៀនមួយរូបផងដែរ លោកបណ្ឌិតក៏ស្នើសូមឱ្យមានការផ្ដល់យុត្តិធម៌ សម្រាប់ការបំពេញការងារនៅក្នុងជំនាញវិជ្ជាជីវៈជាគ្រូបង្រៀនផងដែរ។ លោកបណ្ឌិត បានបញ្ជាក់ថា «រីឯខ្ញុំ ក៏ជាគ្រូម្នាក់ដែរ ចង់បានយុត្តិធម៌ លើវិជ្ជាជីវៈផងដែរ...៕»
ជាចុងក្រោយ លោកបណ្ឌិត បានផ្ដល់អនុសាសន៍ និងជាប្រយោគជាការពិចារណា និងចងចាំយ៉ាងដូច្នេះថា «គ្រូ ជារណសិរ្សខួរក្បាលសង្គម»៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណារិទ្ធ
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ២កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹក នៅសាលទន្លេសាបនៃអគារខេមរវិទូ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយ «លទ្ធផលស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុវិទ្យា : របកគំហើញថ្មីនៅក្រៅរាជធានីអង្គរ» ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសិក្ខាសាលានោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការផ្សព្វផ្សាយលទ្ធផលស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុវិទ្យាផ្សេងៗ បានចូលរួមចំណែកលើ៥ចំណុចសំខាន់ៗ ដូចជា៖
ទី១- ការពង្រឹងនិងបង្កើនស្មារតីស្នេហាជាតិ
ទី២- ឯកសារប្រវត្តិសាស្រ្តត្រូវបានចងក្រងសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ
ទី៣- ការគាស់កកាយនិងលាតត្រដាងអាថ៌កំបាំងប្រជាជាតិ
ទី៤- ការលើកកម្ពស់ស្មារតីបង្រួបបង្រួមជាតិ និងរឹតបណ្តឹងចំណងសាមគ្គីភាពជាតិ និង
ទី៥- ការចូលរួមចំណែកជំរុញវិស័យសេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈទេសចរណ៍។
ជាងនេះទៅទៀត ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានរំលឹកផងដែរថា នាសម័យកាលអង្គរដ៏រ៉ុងរឿង ព្រះមហាវីរ:ក្សត្រខ្មែរនិងនាម៉ឺនមន្រ្តីទាំងឡាយ តែងតែយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើការរៀបចំប្រព័ន្ធមេទឹក ពោលគឺផ្តល់តម្លៃចម្បងលើគុណប្រយោជន៍ និងគុណតម្លៃនៃទឹក ដោយសារតែទឹកពិតជាបានចូលរួមចំណែកជាខ្លាំងក្នុងការដឹកនាំរដ្ឋ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត និងវិស័យកសិកម្មជាដើម។ ទាក់ទងនឹងចំណុចនេះផងដែរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់និងសង្កត់ធ្ងន់ថា ដោយសារតែទីស្ថានបុរាណវិទ្យាមានសារៈសំខាន់ជាខ្លាំងសម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងមូល ក្នុងន័យនេះយើងចាំបាច់ត្រូវតែអភិរក្សតំបន់ទាំងនោះ ដោយបញ្ឈប់ការសាងសង់សំណង់ផ្សេងៗលើតំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្តទាំងនោះ ព្រោះការសាងសង់ពីលើតំបន់បុរាណវិទ្យា ពិតប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ប្រជាជាតិ។
ក្រៅពីនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា សូម្បីតែ ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹបក៏មានទីតាំងតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើនផងដែរ ដូចជាតំបន់ឡស្លដែកសម័យអង្គរជាដើម។ ដោយមើលឃើញពីមូលហេតុដ៏សំខាន់នេះផងដែរ ទើបរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បាននិងកំពុងយកចិត្តទុកដាក់លើការអភិរក្សដែនដីតំបន់ឧទ្យាន។
ទីបញ្ចប់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកជំនាញបុរាណវត្ថុវិទ្យាទាំងឡាយ និងជាពិសេសថ្នាក់ដឹកនាំនិងមន្រ្តីរាជការនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម សូមខំខំប្រឹងប្រែងបន្តទៀតលើកិច្ចការបុរាណវត្ថុវិទ្យា ដើម្បីប្រជាជាតិកម្ពុជា និងដើម្បីជាភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តសម្រាប់មនុស្សជាតិ។
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃពុធ ១កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស២៥៦៧ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅវេលាម៉ោង ២:៣០នាទីរសៀល ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំពិនិត្យនិងពិភាក្សាទៅលើលក្ខន្តិកៈ និងលក្ខណៈសម្បត្តិមន្ត្រីស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
កិច្ចប្រជុំនារសៀលនេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមពីសំណាក់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតអគ្គលេខាធិការ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតប្រធានវិទ្យាស្ថាន និងប្រធានអង្គភាពឧបសម្ព័ន្ធ និងលោក-លោកស្រីប្រធាន-នាយក នាយកដ្ឋាននិងមជ្ឈមណ្ឌលនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាជាច្រើនរូបទៀត។
ថ្លែងក្នុងឱកាសដឹកនាំកិច្ចប្រជុំនារសៀលនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានជំរុញឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំវិទ្យាស្ថានចំណុះ និងអង្គភាពឧបសម្ព័ន្ធនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏ដូចជាថ្នាក់ដឹកនាំគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវជំរុញនិងពង្រឹងការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងការកសាងស្នាដៃស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្ររបស់មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់របស់ជាតិ ដើម្បីបន្តរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ តាមរយៈការផ្ដល់ធាតុជូនដល់ក្រសួងស្ថាប័ននានា ក៏ដូចជាផ្ដល់នូវចំណេះដឹងនិងមូលដ្ឋានឯកសារស្រាវជ្រាវទៅដល់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងសាធារណជនទូទៅ។
នៅចុងបញ្ចប់នៃកិច្ចប្រជុំ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធាន បានលើកទឹកនិងជំរុញឱ្យផ្នែកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ពន្លឿនការរៀបចំលិខិតបទដ្ឋានពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការនៃកិច្ចការងារនេះឱ្យបានលឿនរហ័សទៅតាមនីតិវិធីជាបន្តបន្ទាប់៕
RAC Media | នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ
ទស្សនៈលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការលើកឡើងរបស់ លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែក ជីកហ្វូណន តេជោ
នៅថ្ងៃទី៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅក្នុងន័យកេងចំណេញនយោបាយ លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងថា «ក្នុងន័យសេដ្ឋកិច្ចសុទ្ធសាធ ប្រទេសកម្ពុជាមិនត្រូវការព្រែកជីក ដូចព្រែកជីក ហ្វ៊ូណន នេះ ទាល់តែសោះ។ កំពង់ផែព្រះសីហនុ បច្ចុប្បន្ន មាន គ្រប់គ្រាន់ហើយ សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ប្រសិនបើបណ្ដាញផ្លូវថ្នល់ និងផ្លូវដែក ដែលមានស្រាប់ ត្រូវបានរៀបចំឲ្យបានល្អត្រឹមត្រូវ។»
ការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី គេអាចមើលឃើញបាននូវទិដ្ឋភាពចំនួន៤គឺ៖
១- ចេតនានយោបាយទុច្ចរឹតនឹងជាតិ
ជានិច្ចកាល លោក សម រង្ស៊ី តែងតែធ្វើនយោបាយប្រឆាំងនឹងផលប្រយោជន៍កម្ពុជានៅក្នុងរូបភាពជាច្រើន ជាបន្តបន្ទាប់រៀងមក ពោលគឺ លោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់រហូតដល់បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយនឹង កុក ស ដែលជាមេចលនាតស៊ូវៀតណាមសេរី ដែលសន្យាកាត់ទឹកដីខ្មែរមួយប៉ែកភាគខាងកើតប្រទេសឱ្យទៅក្រុមវៀតណាមសេរី។ បន្ថែមពីនេះ លោក សម រង្ស៊ី គឺជាអ្នកនយោបាយ អាត្មានិយមមួយរូប ព្រោះតែដើម្បីផលប្រយោជន៍ និងយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយរបស់ខ្លួន បែរជាដើតួជាអ្នកប្រឆាំងផលប្រយោជន៍ជាតិមាតុភូមិនៅក្នុងករណីផ្សេងៗទៀត ដូចជាការជំរុញឱ្យបរទេសកាត់ផ្ដាច់ជំនួយ ដាក់ទណ្ឌកម្មផ្សេងៗ និងការជំរុញគាំទ្រឱ្យបរទេសដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្សេងៗពីប្រទេសកម្ពុជាជាដើម។ ការប៉ុនប៉ងគ្រប់វិធីសាស្ត្រនិងគ្រប់មធ្យោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីតែមហិច្ឆតាអំណាច ហើយដែលមិនបានខ្វល់ខ្វាយអំពីសុខទុក្ខប្រជាជន និងជោគវាសនាប្រទេសជាតិទាំងប៉ុន្មានខាងលើនេះ គឺជាគ្រោះថ្នាក់បំផុតសម្រាប់ប្រទេសដ៏កម្សត់មួយនេះ។
២- ជាអ្នកសិក្សាជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែឆៅខាងសេដ្ឋកិច្ច ហើយបែរជាក្លាយខ្លួនជាអ្នកប្រឆាំងផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្លួនថែមទៀតផង
មិនមែនត្រឹមតែករណីគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនោះទេ នៅក្នុងជីវិតនយោបាយរបស់ខ្លួន លោក សម រង្ស៊ី តែងតែបានប្រឆាំងនឹងផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ នេះគឺជារឿងអភ័ព្វមួយសម្រាប់ប្រជាជននិងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានអ្នកនយោបាយប្រឆាំងចាស់វស្សាមួយរូប ប៉ុន្តែមិនអាចប៉ាន់ប្រមាណបានអំពីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ដែលប្រទេសជាតិខ្លួនអាចទទួលបានពីគម្រោងព្រែកជីកជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ។ នៅក្នុងនាមជាអតីតអ្នកសិក្សាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងជាអ្នកនយោបាយប្រឆាំងអាជីព (ប្រឆាំងអស់មួយជីវិត) ព្រមទាំងធ្លាប់ជាតំណាងរាស្ត្រនៅក្នុងរដ្ឋសភាកម្ពុជាដែរនោះ គួរណាស់តែ លោក សម រង្ស៊ី មានលទ្ធភាពសិក្សាស្រាវជ្រាវឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងស៊ីជម្រៅជាងនេះ ឬយ៉ាងហោចណាស់ លោកគួរតែអាចប៉ាន់ប្រមាណអំពីទំហំខុសគ្នាដ៏ឆ្ងាយរវាងការចំណាយថវិកានិងពេលវេលានៅក្នុងការដឹកទំនិញតាមកប៉ាល់ តាមរថភ្លើង និងដឹកតាម ឡានកុងតឺន័រទៅកាន់កំពង់ផែ។ ការលើកឡើងដោយមិនបានសិក្សាស្វែងយល់ឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមិនអាចប៉ាន់ប្រមាណបានសូម្បីតែភាពខុសគ្នាដែលមហាជនទូទៅអាចយល់ដឹងបាននេះ បង្ហាញអំពីភាពទន់ខ្សោយរបស់អ្នកនយោបាយដែលមានជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែមិនសូវពូកែខាងប្រមាណវិធីបូកដកគុណ ចែកលេខ ហើយបែរទៅជាព្យាយាមបកស្រាយបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យអ្នកគាំទ្រនិងមហាជនទូទៅ ភ័ន្តច្រឡំនិងយល់ស្របទៅតាមគំនិតដែលរវើរវាយរបស់ខ្លួនទៅវិញ។
៣- គ្មានចក្ខុវិស័យសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ
នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិមួយប្រកបដោយចីរភាព និងនិរន្តរភាព ទាមទារឱ្យមេដឹកនាំ ឬអ្នកនយោបាយនៃប្រជាជាតិនោះ កំណត់នូវ ចក្ខុវិស័យ និងទិសដៅសម្រាប់អភិវឌ្ឍវិស័យនានាទៅតាមដំណាក់កាល និងកាលៈទេសៈដែលតម្រូវជាចាំបាច់។ ដើម្បីឈានទៅដល់ការកំណត់ចក្ខុវិស័យវែងឆ្ងាយបាន អ្នកដឹកនាំត្រូវការពង្រឹង និងកសាងវិស័យនានាជាច្រើន ដែលក្នុងនោះ ការកសាងប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនឱ្យមានភាពរឹងមាំ គឺជាលក្ខណៈសម្បត្តិដ៏ប្រសើរ និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងការប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងដៃគូក្នុងតំបន់និងពិភពលោក។ ពាណិជ្ជកម្មធំៗនៅលើពិភពលោកអស់រយៈពេលជាច្រើនសតវត្សរ៍កន្លងមករហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ពឹងផ្អែកយ៉ាងចាំបាច់ទៅលើនាវាចរណ៍ ដែលជាច្រកដឹកជញ្ជូនដ៏សកម្មនៅលើពិភពលោក បើធៀបទៅនឹងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោក និងផ្លូវអាកាស ប៉ុន្តែវាជាចម្ងល់ដ៏ធំមួយ នៅពេលដែលអ្នកនយោបាយដែលត្រូវបានគេដឹងថាធ្លាប់បានសិក្សារៀនសូត្រជំនាញសេដ្ឋកិច្ច បែរជាច្រានចោលសារៈសំខាន់នៃគម្រោងព្រែកជីកទៅកាន់សមុទ្រ ហើយផ្ដល់សារៈសំខាន់ទៅលើផ្លូវថ្នល់ និងផ្លូវដែកជំនួសទៅវិញ។ ព្រែកជីកហ្វូណន តេជោ គឺជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនដ៏សំខាន់ជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលនឹងនាំមកនូវផលចំណេញដ៏មហាសាលជាមួយនឹងការកាត់បន្ថយថ្លៃដើមដឹកជញ្ជូន ការជួយពន្លឿនពេលវេលានិងបង្កើនបរិមាណដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹកបើប្រៀបធៀបទៅនឹងមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដទៃផ្សេងទៀត។ លើសពីនេះ ក្រៅពីផលប្រយោជន៍ខាងដឹកជញ្ជូនដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ ក៏នឹងផ្ដល់សារៈប្រយោជន៍ឥតគណនាចំពោះការអភិវឌ្ឍសង្គម និងកែប្រែជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ដូចជា ការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្ម ការអភិវឌ្ឍផែរណបថ្មីៗ ការអភិវឌ្ឍកសិកម្ម ធារាសាស្ត្រ វារីវប្បកម្ម ព្រមទាំងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគាំទ្រដូចជាផ្លូវនៅអមព្រែកជី និងស្ពានឆ្លងកាត់ព្រែកជីកជាដើម។
៤- ហេតុអ្វីមិនសាងសង់កាលពី៤០ឆ្នាំជាងមុន?
ដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិមួយ គឺជាដំណើរពង្រឹងវិស័យជាអាទិភាព និងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាបន្តបន្ទាប់ស្របតាមតម្រូវការ និងលទ្ធភាពនៃសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមរបស់ប្រជាជាតិនីមួយៗ។ គេមិនអាចអភិវឌ្ឍនៅគ្រប់វិស័យក្នុងពេលតែមួយ ឬកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឱ្យបានគ្រប់សព្វក្នុងពេលមួយប៉ព្រិចភ្នែកនោះទេ ហើយមិនមែនតែប្រទេសកម្ពុជាដែលទើបតែទទួលបានសន្តិភាពពេញលេញ និងបញ្ចប់ការគ្រប់គ្រងតាមបែបស្បែកខ្លាក្នុងរង្វង់ជាង២០ឆ្នាំនោះទេ សូម្បីតែប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនលេចធ្លោមួយចំនួនក្នុងតំបន់និងពិភពលោក ក៏គ្មានលទ្ធភាពកសាងអគារខ្ពស់ និងធ្វើផ្លូវអាកាសបានផងនោះដែរក្នុងរង្វង់រយៈពេលជាង៤០ឆ្នាំមុនដូចគ្នា។
ដូច្នេះហើយ នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ គេត្រូវមានចំណុចចាប់ផ្ដើមជាដំបូង ហើយអនុវត្តជាដំណាក់កាលៗ តាមភាពចាំបាច់ និងតម្រូវការអភិវឌ្ឍជាក់ស្ដែងតាមលំដាប់លំដោយនៃប្រជាជាតិនីមួយៗ ដូចសុភាសិតខ្មែរលើកឡើងថា «លើកបោះសន្ទូចរំលងភ្នំ» និង «សន្សឹមៗកុំបំបោល ក្រែងមិនដល់ ដូចប្រាថ្នា»។ ការកសាងប្រជាជាតិមួយដែលមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ និងទិសដៅជាក់លាក់ គឺជាការកសាងប្រទេសដែលប្រកបដោយនិរន្តរភាព ហើយគេត្រូវចងចាំថា ការកសាងមូលដ្ឋានអភិវឌ្ឍប្រទេសដែលរឹងមាំ និងយូរអង្វែងជាងគេ គឹត្រូវផ្ដើមចេញពីមូលធនមនុស្ស ពោលគឺធនធានមនុស្សប្រកបដោយចំណេះដឹង និងមនសិការជាតិពិតប្រាកដ។
---
RAC Media
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ របាំត្រុដិ ដែលជារបាំប្រជាប្រិយខ្មែរតាំងពីបុរាណ បានទទួលការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំងឡើង ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ ពិសេសអ្នកដឹកនាំខ្មែរស្ទើរគ្រប់ស្ថាប័ន លើកលែងតែស្ថាបន័មួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ ។ យើងសង្កេតឃើញថា មុនថ្ងៃមហាសង្ក្រាន្ត ស្ថាប័នរដ្ឋ និង ឯកជនភាគច្រើនបំផុត បានរៀបចំពិធីសូត្រមន្តរំដោះគ្រោះលើករាសី បន្ទាប់មកមានការរៀបចំសម្តែងរបាំត្រុដិ និងពិធីផ្សេងៗទៀតតាមលទ្ធភាពរបស់ខ្លួន។ របាំត្រុដិសឹងក្លាយជាមរតកវប្បធម៌ដ៏មានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់ជាតិខ្មែរ ដោយសាររបៀបក្នុងការសំដែងមានភាពទាក់ទាញអារម្មណ៍ ធ្វើឱ្យរំភើប រំជើបរំជួលចិត្ត ព្រមទាំងបង្កប់នូវខ្លឹមសារដ៏មានឧត្តមគតិប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតត្រឹមត្រូវទៀត ផង។ តើរបាំត្រុដិនេះមានអត្ថន័យ និងផ្ដល់ប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់សង្គមខ្មែរយើង?
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=11
(ខេត្តព្រះវិហារ)៖ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ព្រមទាំងនិស្សិតថា្នក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចូលរួមពិធីបើកការដ្ឋានជីកប្រឡាយព្រំដីនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប ដែលមានទីតាំងនៅក្នុងឃុំឆែប ១ និងឃុំឆែប២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។
គួររំលឹកផងដែរថា នៅក្នុងឱកាសនេះផងដែរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់និងសង្កត់ធ្ងន់អំពីសារៈប្រយោជន៍នៃការជីកប្រឡាយព្រំដីជំវិញឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ដែលខ្លឹមសារសង្ខេបដូចខាងក្រោម៖
ការជីកប្រឡាយព្រំដីមានទិដ្ឋភាពសំខាន់ៗចំនួន៧ដូចតទៅ៖
១. រក្សាព្រំដីនៃឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ដែលមានប្រវែងសរុប ៥២គីឡូម៉ែត
២. រក្សាប្រភពទឹកសម្រាប់ប្រើប្រាស់សម្រាប់ដំណាំ និងជាពិសេសសម្រាប់សត្វព្រៃទាំងឡាយដែលរស់នៅក្នុងឧទ្យាន
៣. អភិរក្សទីតាំងកេរ្ត៍ដំណែលប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលមានដូចជាទីតាំងឡស្លដែកសម័យអង្គរ និងសម្បត្តិវប្បធម៌អរូបីជាច្រើនទៀត
៤. អភិរក្សព្រៃឈើដែលនៅក្នុងឧទ្យានដើម្បីបរិស្ថាន និងជីវចំរុះទាំងអស់ដែលមាននៅក្នុងទីតាំងឧទ្យាន
៥. អភិរក្សសត្វព្រៃនានា ទាំងសត្វកម្រ ទាំងសត្វជិតផុតពូជ ដែលមានវត្តមាននៅឧទ្យាន
៦. បង្កើតជាទីតាំងទេសចរណ៍បរិស្ថាន ដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានឱ្យចេះស្រឡាញ់បរិស្ថាន និងជាពិសេសបង្កើតឱកាសការងារនិងលើកស្ទួយជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគាត់
៧. បន្សល់ទុកជាមេរៀននិងគម្រូប្រវត្តិសាស្រ្ត សម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយឱ្យចេះស្រឡាញ់ព្រៃឈើនិងសត្វព្រៃ ជាពិសេសសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិ។
ជាការពិតណាស់ ស្មារតីនៃការជីកប្រឡាយព្រំដីនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែនឫស្សីត្រឹប នៅតែបន្ត។ ក្នុងន័យនេះ ប្រសិនជាឯកឧត្តម លោកជំទាវលោក លោកស្រី អ្នកនាង កញ្ញា បេក្ខជនបណ្ឌិត និងនិស្សិតទាំងអស់ ដែលមានបំណងចូលរួមចំណែកលើការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ សម្បត្តិវប្បធម៌ដ៏មានតម្លៃនៅក្នុងឧទ្យាន សូម ឯកឧត្តម លោកជំទាវលោក លោកស្រី អ្នកនាង កញ្ញា បេក្ខជនបណ្ឌិត និងនិស្សិតទាំងអស់ អញ្ជើញចូលរួមជាវិភាគទានតាមការគួរ ក្នុងការជីកប្រឡាយនេះដើម្បីគុណតម្លៃសម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ននិងទៅថ្ងៃអនាគត តាមរយៈQR Codeនិង លេខកុងធនាគារខាងក្រោម។
តាមរយៈការចូលរួមវិភាគទានលើការជីកប្រឡាយព្រំដីដ៏សស្រាក់សស្រាំពីសំណាក់ឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់ ថ្នាក់ដឹកនាំ មន្រ្តីរាជាការ បេក្ខជនបណ្ឌិត និស្សិត និងមហាជននេះ ពិតជាបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីស្មារតីស្រឡាញ់យកចិត្តទុកដាក់លើបរិស្ថានរបស់ខេមរបុត្រ និងការួមសាមគ្គីដើម្បីសម្បត្តិធម្មជាតិនិងវប្បធម៌ សម្រាប់មនុស្សជាតិនាពេលបច្ចុប្បន្ននិងកូនចៅជំនាន់ក្រោយនៅថ្ងៃអនាគត។
សូមគោរពអរគុណ និងអរគុណ
នៅថ្ងៃអាទិត្យ ១២ រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងនិស្សិតថា្នក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ទៅចូលរួមក្នុងការចាប់ផ្តើមជីកប្រឡាយជុំវិញឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប ដែលមានទីតាំងនៅក្នុងឃុំឆែប ១ និងឃុំឆែប២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច មានប្រសាសន៍ថា ការជីកប្រឡាយជុំវិញឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹបនេះ ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការអភិរក្សព្រៃឈើ ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយដែលនឹងទទួលបានប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន ដោយសារតែការអភិរក្សព្រៃឈើរបស់មនុស្សជំនាន់នេះ។ ការជីកប្រឡាយនេះ ក៏នឹងផ្តល់ប្រយោជន៍យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់សត្វគ្រប់ប្រភេទ ដែលរស់នៅក្នុងឧទ្យាន ក៏ដូចជាបក្សាបក្សីទាំងឡាយដែលត្រូវការទឹកផឹកសម្រាប់ការរស់នៅ។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅជុំវិញឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា អាចទាញយកប្រយោជន៍ផ្សេងៗគ្នាអំពីការអភិរក្សព្រៃឈើរបស់ឧទ្យាន ហើយកិច្ចការនេះទាមទារឱ្យមានការចូលរួមពីសំណាក់ពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប ព្រោះការការពារព្រៃឈើនេះ គឺមានបញ្ហាប្រឈមច្រើនណាស់ ដោយហេតុថា ពលរដ្ឋមួយចំនួនបានកាប់ឈើលក់ដើម្បីទទួលប្រាក់សម្រាប់ការជីវិតប្រចាំថ្ងៃ។
ការជីកប្រឡាយនេះ ក៏មានន័យជានិមិត្តរូបសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ ព្រោះថានេះគឺជាតាំងចិត្តរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការគាំទ្ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការអភិរក្សព្រៃឈើ និងការបង្ហាញជានិមិត្តរូបសម្រាប់កិច្ចការអភិរក្សព្រៃឈើនេះផង។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ថវិកានៃការជីកប្រឡាយជុំវិញឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានេះ គឺជាថវិកាដែលបានមកពីការចូលរបស់សប្បុរសជននានា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលមានរួមថា្នក់ដឹកនាំ មន្ត្រីរាជការ និងសប្បុរសជនខ្មែរដែលមានចិត្តចង់អភិរក្សព្រៃឈើនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះថវិកាសម្រាប់ការជីកប្រឡាយនេះនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ ហើយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានៅតែទទួលថវិកាពីសប្បុរសជនដែលចង់ចូលរួមជាមួយនឹងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាក្នុងការជីកប្រឡាយនេះផងដែរ។
RAC Media |បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ
ប្រតិកម្មម្ដងហើយម្ដងទៀតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺផ្ទុយទាំងស្រុងទៅនឹងផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិនិងបេះដូងដ៏ពុះកញ្ជ្រោលរបស់ប្រជាជនខ្មែរទូទាំងប្រទេសនិងប្រជាជនខ្មែរដ៏ច្រើនលើសលប់ដែលកំពុងរស់នៅឯនាយសមុទ្រ ដែលប្រាថ្នាចង់ឃើញព្រែកជីកនេះលេចចេញជារូបរាងឆាប់ៗនៅលើទឹកដីខ្មែរ ដែលជារដ្ឋអធិបតេយ្យមួយមានអត្ថិភាពរាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយនៅលើផែនដី។
គោលបំណងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ចំពោះករណីនេះមានបួនធំៗ :
១. លោក សម រង្ស៊ី មានបំណងបម្រើផលប្រយោជន៍បរទេសជិតខាងនិងរបៀបវារៈភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់មហាអំណាច។ ជាយូរមកហើយ លោក សម រង្ស៊ី តែងតែយកបរទេសជាខ្នងបង្អែកនយោបាយប្រឆាំងរបស់ខ្លួន យកអាយុជីវិតប្រជាជននិងអ្នកគាំទ្រជាខែលការពារសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។ នយោបាយប្រឆាំងរបស់គាត់តែងបន្សល់ទុកនូវហានិភ័យជាច្រើនរាប់មិនអស់ដល់អ្នកគាំទ្រនិងអ្នកហែហមគាត់ តែគាត់ខ្លួនឯងរស់នៅសោយសុខស្រណុកស្រួលនៅគេហដ្ឋានផ្ទាល់ខ្លួននៅបរទេសយ៉ាងរំភើយ។ នយោបាយប្រឆាំងរបស់គាត់ក៏នាំមកនូវផលវិបាកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ប្រទេសជាតិផងដែរ។
២. លោក សម រង្ស៊ី ប្រាថ្នាចង់បានការតបតពីសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ព្រោះគាត់យល់ឃើញថា ការតបតណាមួយចេញពីសម្តេចតេជោក្តី ចេញពីសម្តេចធិបតីក្តី ធ្វើឱ្យគាត់មានទម្ងន់នយោបាយ។ សម្តេចតេជោ និងសម្តេចធិបតីកាន់តែតបត កាន់តែធ្វើឱ្យលោក សម រង្ស៊ី ទទួលបានមូលធននយោបាយ។
លោក សម រង្ស៊ី មើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ពីទំហំនៃការគាំទ្រដ៏ផុលផុសនិងយ៉ាងប្តូរផ្តាច់របស់ប្រជាជនខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈនិងគ្រប់និន្នាការនយោបាយចំពោះសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ជុំវិញគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនេះ។ ការគាំទ្ររបស់ប្រជាជនខ្មែរទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសបានក្លាយជាចរន្តជាតិដ៏សំខាន់មួយក្នុងការពង្រឹងឯកភាពនិងសាមគ្គីជាតិជាធ្លុងមួយដ៏រឹងមាំ។ កម្លាំងគាំទ្រនេះ គឺជាការបិទជីពចរប្រឆាំងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ខណៈ អ្នកជំនិតនិងមនុស្សសំខាន់ៗនៅជុំវិញគាត់បានចាកចេញពីគាត់ជិតអស់ទៅហើយ។ លោក សម រង្ស៊ី កំពុងឯកោជាខ្លាំងដែលនាំឱ្យលោកពិបាកគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ខ្លួនឯង និយាយប៉ាតណាប៉ាតណី លែងខ្វល់ខ្វាយពីផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិ។
៣. លោក សម រង្ស៊ី ព្យាយាមបំភ័យប្រជាជនពីផលប៉ះពាល់ខាងផ្នែកបរិស្ថាននិងអេកូឡូស៊ីដូចដែលវៀតណាមបានលើកឡើងដែរ ដែលតាមពិតគឺលោក សម រង្ស៊ី ឈរខាងវៀតណាមខ្លាចបាត់បង់ផលប្រយោជន៍វៀតណាម, ឥទ្ធិពលវៀតណាមមកលើកម្ពុជា។ លោក សម រង្ស៊ី ព្យាយាមបំភ័យប្រជាជនដោយភ្ជាប់ព្រែកជីកនេះទៅនឹងយុទ្ធសាស្ត្រយោធាចិន ដែលនោះជាភាសារបស់មហាអំណាចមួយដែលកំពុងព្រួយបារម្ភចំពោះការរះឡើងរបស់ចិនតែប៉ុណ្ណោះ។
៤. លោក សម រង្ស៊ី ព្យាយាមធ្វើឱ្យរូបគាត់ ឈ្មោះគាត់ សំឡេងគាត់ បានអណ្តែតខ្លះលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិនិងអន្តរជាតិ ដ្បិតរូប ឈ្មោះ និងសំឡេងរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុងតែលេចត្រដែតឡើងយ៉ាងខ្លាំងនិងរស់រវើកលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិនិងអន្តរជាតិទូទាំងពិភពលោក និងក្នុងប្រព័ន្ធព័ត៌មានសង្គម។
សរុបសេចក្តីមក ការលើកឡើងម្តងហើយម្តងទៀតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដូចគ្នានឹងការលើកឡើងដដែលៗរបស់វៀតណាមដែរ ដែលហាក់ដូចជាមានចេតនារារាំងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាការរំលោភលើឯករាជ្យភាពក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ។
កង្វល់របស់លោកលោក សម រង្ស៊ី ជាកង្វល់នយោបាយផ្ទាល់ខ្លួនដើម្បីបិទបាំងភាពឯកោនិងភាពទ័លច្រកនយោបាយរបស់គាត់ ជាជាងខ្វល់ខ្វាយពីផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិនិងសុខទុក្ខរបស់ប្រជាជន។
ក៏ប៉ុន្តែ ទោះបីជាមានការរាំរាំងបន្ទុចបង្អាក់ពីអានុភាពណាក៏ដោយ ក៏រាជរដ្ឋាភិបាលយើងត្រូវតែសាងសង់ព្រែកជីកនេះឱ្យខាងតែបានទោះក្នុងតម្លៃណាក៏ដោយ ទោះមានឬគ្មានការវិនិយោគរបស់បរទេសក៏ដោយ ព្រោះប្រជាជនខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈនិងគ្រប់និន្នាការនយោបាយ ឈរយ៉ាងរឹងមាំនៅជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលជុំវិញគម្រោងព្រែកជីកនេះ។
យើងសាងសង់ព្រែកជីកយើង ដើម្បីមោទនភាពជាតិយើង ឯកភាពជាតិយើង សាមគ្គីជាតិយើង ឯករាជ្យជាតិយើង ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិយើង និងទុកជាមរតកឱ្យកូនចៅយើងរាប់ពាន់ឆ្នាំទៅមុខទៀត៕
៤ ឧសភា ២០២៤
RAC Media
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃទី២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មានថៃ Thai Public Broadcasting Service (Thai PBS) អំពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន កម្ពុជា-ថៃ ដែលផ្ដោតទៅលើការខ្វែងគំនិតគ្នា រវាងប្រជាជនប្រទេសទាំងពីរទៅលើបញ្ហាវប្បធម៌ និងការប្រាស្រ័យទាក់ទងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន។
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរអំពីការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងប្រជាជនខ្មែរនិងប្រជាជនថៃ ទៅលើបញ្ហាវប្បធម៌ នៃប្រទេសទាំងពីរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជា-ថៃ ជាប្រទេសជិតខាងដែលមានប្រវត្តិទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នារាប់រយឆ្នាំមកនេះ តែងតែមានការផ្លាស់ប្ដូរ ឬជះឥទ្ធិពលទៅលើគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយនៅពេលដែលខ្មែរមានការរីកចម្រើនរុងរឿង វប្បធម៌ខ្មែរបានជះឥទ្ធិពលទៅលើសង្គមរស់នៅរបស់សៀមឬជនជាតិថៃ ហើយនៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាមានការថមថយស្រុតចុះនូវការរីកចម្រើនសង្គម នយោបាយ ឬសេដ្ឋកិច្ច នោះឥទ្ធិពលនយោបាយ ក៏ដូចជាវប្បធម៌របស់ថៃពិតជាបានជ្រាបចូលមកក្នុងសង្គមខ្មែរដូចគ្នាដែរ។ ត្រង់ចំណុចនេះ តោងឱ្យប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ ត្រូវស្វែងយល់និងរៀនសូត្រអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេស ពិសេសប្រវត្តិទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរឱ្យបានច្បាស់លាស់ ចៀសវាងការភ័ន្តច្រឡំ ឬរង្វេងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសទាំងពីរ។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានបន្តទៀតថា នៅពេលមានការជះឥទ្ធិពលទៅវិញទៅមក បានបង្កជាការយល់ច្រឡំមួយចំនួននៅក្នុងចំណោមប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ ជាក់ស្ដែង សម្លៀកបំពាក់និងវប្បធម៌មួយចំនួន ដែលមានអត្ថិភាពនៅកម្ពុជាតាំងពីសម័យបុរាណមក ប៉ុន្តែដោយសារតែបច្ចុប្បន្នប្រទេសថៃមានការរីកចម្រើនជាងប្រទេសកម្ពុជា ហើយក៏មានការស្លៀកពាក់ឬអនុវត្តវប្បធម៌ដែលស្រដៀងគ្នានេះ និងត្រូវបានខ្មែរជំនាន់ក្រោយយកមកស្លៀកពាក់ឬអនុវត្ត ក៏បានធ្វើឱ្យអ្នកជាតិនិយមខ្មែរដែលមិនសូវជាបានជ្រួតជ្រាបអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រនិងការវិវត្តនៃវប្បធម៌ មានការយល់ច្រឡំថាជាការចម្លងតាមថៃទៅវិញ។ ទោះជាយ៉ាងណា នៅក្នុងចំណោមបណ្ដាប្រជាជនអាស៊ាន ប្រជាជនខ្មែរស្រឡាញ់ថៃច្រើនជាង។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា ការមិនយល់ដឹងច្បាស់អំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ការដុតរោលបន្ថែមពីក្រុមអ្នកជ្រុលនិយម ពិសេសអ្នកនយោបាយឱកាសនិយមនៃប្រទេសទាំងពីរ គឺជាហេតុផលចម្បងដែលនាំទៅដល់ការប្រឈមដោយពាក្យសម្ដីរវាងក្រុមអ្នកជាតិនិយមនៃប្រទេសទាំងពីរ ដូចដែលបានកើតមាននាពេលកន្លងមកនេះ។
ចំពោះការប្រាស្រ័យទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជនរវាងប្រទេសទាំងពីរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានផ្ដល់ជាទស្សនៈដល់អ្នកសារព័ត៌មានថៃ Thai PBS យ៉ាងដូច្នេះថា បញ្ហាមួយចំនួនដែលកើតមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានអ្នកសារព័ត៌មានមិនមែនអាជីពមួយចំនួន យកទៅផ្សព្វផ្សាយ និងបំផុតបំប៉ោងហេតុការណ៍ ជាហេតុធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភមួយចំនួនពីសំណាក់ប្រជាជនថៃ ចំពោះស្ថានភាពសង្គមជាក់ស្ដែងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានគូសរំឭកអំពីប្រវត្តិនៃការជំរុញទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ នៅក្នុងសម័យកាលដែលកម្ពុជាដឹកនាំដោយសម្ដេចព្រះនរោត្ដម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដែលបានជំរុញទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យមានភាពជិតស្និទ្ធ រហូតដល់មានការផលិតជាបទចម្រៀងច្រៀងរួមគ្នាដោយលោក ស៊ិន ស៊ីសាមុត និងតារាចម្រៀងថៃថែមទៀតផង ដែលរៀបរាប់អំពីទំនាក់ទំនងស្នេហាឆ្លងដែនរវាងប្រុសស្រីមួយគ្នា ជាជនជាតិខ្មែរនិងជនជាតិថៃ។ ហេតុនេះហើយ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតបានស្នើឱ្យអ្ន កនយោបាយ ពិសេសប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ គួរតែជំរុញបន្ថែមនូវការផ្លាស់ប្ដូរ និងស្វែងយល់អំពីវប្បធម៌នៃប្រទេសជិតខាងទាំងពីរឱ្យបានកាន់តែប្រសើរឡើង និងមានលក្ខណៈជាក់ស្ដែងបន្ថែមទៀត ដើម្បីជាការបញ្ជ្រាបការយល់ដឹង និងភាពជិតស្និទ្ធរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន។
បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកនយោបាយប្រទេសទាំងពីរ គួរតែជាតួអង្គដ៏សំខាន់នៅក្នុងការចូលរួមចំណែកជំរុញទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសនិងប្រជាជនទាំងពីរ ជាជាងការដុតរោលបញ្ហាទំនាក់ទំនង តាមរយៈការទាញយកផលប្រយោជន៍ពីចរន្តជាតិនិយមរបស់ប្រជាជនខ្លួន ហើយបង្វែរបញ្ហាមកដាក់បន្ទុកនៅលើទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជិតខាង។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បានលើកឡើងនូវឧទាហរណ៍អំពីករណី រុញបញ្ហាស្នើឱ្យបើកច្រកព្រំដែននៅប្រាសទព្រះវិហារ ដែលលើកឡើងដោយអ្នកនយោបាយថៃ និងត្រូវបានប្រតិកម្មដោយអ្នកស្រាវជ្រាវនិងសាធារណជនកម្ពុជា ជំរុញដល់រដ្ឋាភិបាលកុំឱ្យបើកច្រកព្រំដែននេះ ដែលបញ្ហានេះត្រូវបានអ្នកនយោបាយប្រឆាំងក្នុងប្រទេសថៃ រុញបញ្ហាឱ្យកាន់តែផ្ទុះ ពិសេសការបង្វែរបញ្ហាទៅលើកាន់រឿងអធិបតេយ្យរវាងប្រទេសទាំងពីរ រហូតដល់ប្រកាសទាមទារខេត្តកោះកុងនិងកោះគុជថែមទៀតផង ដែលនេះគឺជាការរុតរោលបញ្ហានយោបាយពីគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលថៃសុទ្ធសាធ និងគ្មានផលចំណេញអ្វីទាល់តែសោះចំពោះការជំរុញទំនាក់ទំនងប្រទេសនិងប្រជាជនទាំងពីរ កម្ពុជា-ថៃ។
ជាអនុសាសន៍ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានគូសបញ្ជាក់ថា ដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសស្វែងយល់ពីគ្នាឱ្យកាន់តែប្រសើរ និងបញ្ចៀសនូវការភ័ន្តច្រឡំគ្នា អ្នកសារព័ត៌មានអាជីពនៃប្រទេសទាំងពីរ គួរតែផលិតមាតិកាព័ត៌មានល្អៗដែលមានខ្លឹមសារស្ថាបនា ពន្យល់បកស្រាយអំពីបញ្ហាវប្បធម៌ ទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសទាំងពីរឱ្យបានស៊ីជម្រៅកាន់តែច្រើន និងអំពាវនាវឱ្យអ្នកព័ត៌មានមិនមែនអាជីពឬអ្នកបង្កើតមាតិកាតាមអនឡាញ កុំបន្តបង្កើតមាតិកាព័ត៌មានមិនពិតដែលមានចរិតញុះញង់អ្នកជាតិនិយមនៃប្រទេសទាំងពីរ ដែលនាំទៅដល់ការខាតបង់នៃប្រទេសទាំងពីរ ទាំងនៅក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ ទំនាក់ទំនងប្រជាជននិងប្រជាជន ក៏ដូចជាផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរផងដែរ៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលជាអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ហើយនឹងជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន គឺជាថា្នក់ដឹកនាំកម្ពុជាមួយរូបដែលបានប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតជាផ្លូវការរវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាជាមួយ និងសាធារណរដ្ឋកូរ៉េនៅថ្ងៃទី ៣០ ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩៧។
តាមការអញ្ជើញរបស់ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង លោក Yoon Suk Yeol សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នឹងត្រូវអញ្ជើញទៅបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤នេះ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនាពេលខាងមុខរបស់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ នេះ បានធ្វើឱ្យមានការទន្ទឹងរង់ចាំពីសំណាក់ពលករខ្មែរ និស្សិត និងអ្នកស្រាវជ្រាវកម្ពុជាដែលកំពុងតែមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េ និងការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងលើវិស័យការទូតរបស់កម្ពុជា ព្រោះថាចាប់តាំងពីបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជាមកសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិន វៀតណាម ថៃ បារាំង ម៉ាឡេស៊ី ហើយនឹងប្រទេសឡាវ និងបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំសំខាន់ៗផ្សេងទៀតរបស់អាស៊ាន និងការថ្លែងសារនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ។
ដំណើរទស្សនៈកិច្ចនាពេលខាងមុខនេះមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូង ដោយសារតែវានឹងបង្ហាញពីឱកាសមួយក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងការស្វែងរកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នាបន្ថែមទៀត។ ខណៈដែលសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រៀមជួបជាមួយនឹងប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងនោះ ចំណុចខាងក្រោមនេះ គឺជាការរំពឹងទុក និងរបៀបវារៈសំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលប្រទេសកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូងគួរតែពិភាក្សាជាមួយគ្នា៖
១. កិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ និងភាពជាដៃគូសន្តិសុខ៖ សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិ និងភាពជាដៃគូសន្តិសុខជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង ព្រោះថាក្នុងពេលកន្លងមក ប្រទេសមួយចំនួនបានចាត់ទុកថាកម្ពុជា គឺជាមិត្តតែមួយ គត់របស់ប្រទេសចិននៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ប៉ុន្តែការពិតទៅ គឺកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយនឹងប្រទេសផ្សេងៗទៀតក្នុងពិភពលោក។ ការគូសបញ្ជាក់ពីផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកក្នុងវិស័យផ្សេងៗទៀត ដូចជា ការប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម សន្តិសុខដែនសមុទ្រ និងទំនើបកម្មការពារជាតិ នឹងមានសារៈសំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងយោធារបស់ប្រទេសទាំងពីរកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀត។
២. កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងឱកាសវិនិយោគ៖ ការពិភាក្សាអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងឱកាសវិនិយោគ នឹងមានសារៈសំខាន់ក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ។ កម្ពុជាអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមទៀតពីអ្នកជំនាញកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ បច្ចេកវិទ្យា និងពាណិជ្ជកម្ម។ ការស្វែងរកផ្លូវសម្រាប់ការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នា និងភាពជាដៃគូអាជីវកម្ម នឹងពង្រឹងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនិងជំរុញកំណើនក្នុងវិស័យសំខាន់ៗ ដែលនឹងកាន់តែមានប្រយោជន៍បន្ថែមទៀតសម្រាប់ប្រទេស កម្ពុជា។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរតែពិចារណានូវចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួន ដែលអ្នកវិនិយោគកូរ៉េគេត្រូវការខ្លាំងអំពីប្រទេសកម្ពុជា ដូចជាទំនុកចិត្តក្នុងការវិនិយោគ ប្រសិទ្ធភាពនៃការបំពេញការងាររបស់មន្ត្រីជំនាញកម្ពុជា និងបញ្ហាផ្សេងទៀតដែលអ្នកវិនិយោគបរទេសកំពុងតែប្រឈមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ តាមពិតទៅ បើសិនជារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចង់ដឹងពីបញ្ហាប្រឈមរបស់អ្នកវិនិយោគគិនបរទេសនោះ គ្រាន់តែរៀបចំកម្មវិធីមួយហើយអញ្ជើញអ្នកវិនិយោគបរទេសទាំងនោះឱ្យពួកគាត់និយាយពីបញ្ហាប្រឈមនៃការរកស៊ីក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាំងចិត្តក្នុងការស្តាប់ និងកែទម្រង់បន្ថែមទៀតគឺកាន់តែប្រសើរឡើងហើយ។ សម្រាប់អ្នកវិនិយោគខ្លះ គេមិនចង់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ ឬកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជានោះទេ គេត្រូវតែការប្រកាសនៃការវិនិយោគមួយដែលល្អសម្រាប់ការវិនិយោគរបស់គេតែប៉ុណ្ណោះ។
៣.ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌និងការអប់រំ៖ ការលើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងការអប់រំអាចពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន និងជំរុញការយល់ដឹងកាន់តែច្រើនរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូង។ សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អាចពិភាក្សាអំពីគំនិតផ្តួចផ្តើមនានាដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់ការផ្លាស់ប្តូរនិស្សិត កម្មវិធីភាសា និងព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ ដែលបង្ហាញពីបេតិកភណ្ឌដ៏សម្បូរបែបរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។
៤. សន្តិសុខ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់៖ ការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្នែកសន្តិសុខក្នុងតំបន់ និងការស្វែងរកមធ្យោបាយសម្រាប់ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាទល់មុខ នឹងមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ការពិភាក្សាអំពីកង្វល់រួមជាមួយនឹងកូរ៉ខាងត្បូង ដូចជា ស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ ការដោះស្រាយជម្លោះ និងការសន្ទនាការទូត អាចរួមចំណែកបន្ថែមទៀតដល់តំបន់ដែលមានសុវត្ថិភាព និងវិបុលភាព។ ការស្តាប់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយនឹងការព្យាយាមយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក គឺពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូង។
៥. ជំនួយមនុស្សធម៌ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍៖ ការគូសបញ្ជាក់ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាក្នុងជំនួយមនុស្សធម៌ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍នឹងបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាចំពោះស្ថិរភាព និងវិបុលភាពក្នុងតំបន់។ កម្ពុជាមានភាពល្បីល្បាញខ្លាំងចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងជំលោះរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន។ កម្ពុជាក៏បានប្រែក្លាយពីប្រទេសដែលមានសង្គ្រាមទៅជាប្រទេសដែលបានបញ្ជូនទ័ពរបស់ខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងនាមអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីជួយដោះមីន និងកិច្ចការមនុស្សធម៌ផ្សេងទៀត។ កិច្ចសហការលើបញ្ហាផ្សេងទៀត ដែលមានដូចជាការថែទាំសុខភាព ការឆ្លើយតបគ្រោះមហន្តរាយ និងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព អាចជួយពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរួមរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ ប្រទេសកម្ពុជាអាចរៀនសូត្របន្ថែមទៀតអំពីប្រទេសកូរ៉េ ចំពោះការរៀបចំទីលានសាធារណៈ និងការរៀបចំទីក្រុង ព្រោះថានៅប្រទេសនៅពេលនេះមានតម្រូវការខ្លាំងសម្រាប់អ្នកនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលត្រូវការទីលានកំសាន្ត និងកន្លែងហាត់ប្រាណសាធារណៈ។ សណ្តាប់ធ្នាប់ទីក្រុង គឺជារឿងសំខាន់ ហើយការរៀបចំឱ្យបានសមស្របទៅនឹងការប្រែប្រួលបរិស្ថាន ក៏ជារឿងសំខាន់ណាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ចំពោះកិច្ចការនេះ ប្រទេសកូរ៉េ និងប្រទេសចិន គេបានរៀបចំល្អ ដែលកម្ពុជាអាចយកជាគម្រូសម្រាប់ការរៀបចំទីក្រុងនៅកម្ពុជាបាន។
សរុបមក ក្នុងជំនួបជាមួយប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែបង្ហាញពីការខ្នះខ្នែងរបស់កម្ពុជា ក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីកាន់តែស៊ីជម្រៅបមន្ថែមទៀតលើវិស័យផ្សេងៗដែលចាំបាច់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ ការសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងផលប្រយោជន៍រួម គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់ភាពជាដៃគូប្រកបដោយផ្លែផ្ការវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនាពេលខាងមុខ នេះនឹងបង្ហាញពីឱកាសដ៏មានតម្លៃក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធរវាងកម្ពុជាកូរ៉េ និងជាឱកាសសម្រាប់ស្វែងយល់បន្ថែមទៀតពីវិធីសាស្ត្រថ្មីនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជូនទាំងប្រទេសកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូង។
បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ គឺជាអ្នកវិភាគគោលនយោបាយនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
-------
* រាល់ទស្សនៈដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ គឺជាទស្សនៈយល់ឃើញផ្ទាល់របស់ស្មេរ និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីទស្សនៈរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ។
RAC Media
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ មេសា ឆ្នាំ២០២៤។ *ចាប់ទទួលលក់ពាក្យដេញថ្លៃពីថ្ងៃនេះតទៅ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ១០.៣០នាទីព្រឹក។ ទូរសព្ទទំនាក់ទំនង : ០២៣ ៨៩០ ១៨០។
ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៥ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ *កាលបរិច្ឆេទឈប់ទទួលពាក្យដេញថ្លៃ៖ ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ វេលាម៉ោង ១០.៣០នាទីព្រឹក។ ទូរសព្ទទំនាក់ទំនង : 012 78 36 46។
ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM
វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិត នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមទទួលចុះឈ្មោះហើយ.... ព័ត៌មានលម្អិត សូមទាក់ទងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (អគារឥន្រ្ទទេវី) ឬតាមរយៈទូរសព្ទ៖ 067-811-667 / 010-268-797 / 099-238-677 / 097 728 4444
ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM