រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅអញ្ជើញចូលរួមពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ «គម្រោងទីលានចាក់សំរាម ធំទូលាយ បរិស្ថានស្អាត» និងពិធីបើកស្លាក «មជ្ឈមណ្ឌលនវានុវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យានិងវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជា-ចិន»

នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសហការីពីររូប អញ្ជើញចូលរួមពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ «គម្រោងទីលានចាក់សំរាម ធំទូលាយ បរិស្ថានស្អាត» និងពិធីបើកស្លាក «មជ្ឈមណ្ឌលនវានុវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យានិងវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជា-ចិន»។

ពិធីទាំងពីរនេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមពីដៃគូសហការដូចជា បណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រក្វាងស៊ី រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុនឡូជីស្ទីកទំនើបក្វាងស៊ីគ្រុប ក្រុមហ៊ុនបរិស្ថានធម្មជាតិគ្រុប និងគ្រឹះស្ថានបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈឡូជីស្ទីកក្វាងស៊ី។ បន្ទាប់ពីចូលរួមកម្មវិធីខាងលើ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានអញ្ជើញទស្សនាមូលដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាគំរូសម្រាប់ការការពារបរិស្ថាន ស្រុកធានយ៉ាង ទីក្រុងប៉ាយសឺ ខេត្តក្វាងស៊ី របស់ក្រុមហ៊ុនជីនសានហាយ-ធិចគ្រុប ដើម្បីបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកវិទ្យា និងការការពារបរិស្ថានកម្ពុជា-ចិនផងដែរ។

ជាមួយគ្នានេះ នៅពេលរសៀល ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការ និងសហការីបានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយក្រុមហ៊ុនជីនសានហាយ-ធិចគ្រុប ស្តីពីវឌ្ឍនៈភាពរបស់ក្រុមហ៊ុន នៃការកែច្នៃសំរាម(មិនកប់ មិនដុត និងប្រើប្រាស់ឡើងវិញ) និងការផលិតថាមពលអុីដ្រូសែនសម្រាប់ប្រើប្រាស់ជាមួយរថយន្តនាថ្ងៃអនាគត៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃអង្គារ, 15 តុលា 2024 ម៉ោង 06:34 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា អញ្ជើញចូលរួមពិធីសម្ពោធ និងកម្មវិធីសន្និសីទ នៅតំបន់ស្វយ័តជនជាតិជ័ងក្វាងស៊ីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន

នៅថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសហការីពីររូប បានអញ្ជើញទៅចូលរួមពិធីសម្ពោធ និងកម្មវិធីសន្និសីទ នៅតំបន់ស្វយ័តជនជាតិជ័ងក្វាងស៊ីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដើម្បីថ្លែងសុន្ទរកថានិងជួបពិភាក្សាការងារដូចខាងក្រោម៖ 

១) នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ «គម្រោងទីលានចាក់សំរាម ធំទូលាយ បរិស្ថានស្អាត» ស្រុកធានយ៉ាង ទីក្រុងប៉ាយសឺ ខេត្តក្វាងស៊ី និងជួបពិភាក្សាការងារស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគាំពារបរិស្ថានកម្ពុជា-ចិន ជាមួយក្រុមហ៊ុនជីនសានហាយ-ធិចគ្រុប នៅទីក្រុងណាននីង ខេត្តក្វាងស៊ី។

២) ថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ទស្សនកិច្ចនៅបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រក្វាងស៊ី ផ្តោតលើបច្ចេកវិទ្យាកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងវារីវប្បកម្ម ដើម្បីពិភាក្សាការងារស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសម្រាប់សួនឧស្សាហកម្មវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាកសិកម្មអេកូឡូស៊ីកម្ពុជា-ចិន។ ព្រមទាំងទស្សនាគម្រោងវិទ្យាសាស្ត្រនានារបស់បណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រក្វាងស៊ីផងដែរ។

៣) នៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ពិធីបើកសន្និសីទរួមគ្នាលើកទី៣៩នៃបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រជាតិក្នុងប្រទេសចិន និងទស្សនាឧទ្យានភ្នំឈីងស៊ាវ។ បន្ទាប់មកជួបពិភាក្សាជាមួយអគ្គកុងស៊ុលព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងណាននីង ខេត្តក្វាងស៊ី។ 

សូមបញ្ជាក់ថាដំណើរបំពេញបេសកកម្មខាងលើនេះ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃអង្គារ, 15 តុលា 2024 ម៉ោង 05:23 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្ដីពី ការបណ្តុះបណ្តាលថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ ឆ្នាំសិក្សា២០២៤-២០២៥

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងរៀបចំបើកការបណ្តុះបណ្តាលថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ ឆ្នាំសិក្សា២០២៤-២០២៥ ដោយផ្ដល់អាហារូបករណ៍ជូនដូចខាងក្រោម៖

១. និទ្ទេស A ផ្ដល់អាហារូបករណ៍ ១០០% រយៈពេល៤ឆ្នាំ

២. និទ្ទេស B ផ្ដល់អាហារូបករណ៍ ៥០% រយៈពេល៤ឆ្នាំ

៣. និទ្ទេស C ផ្ដល់អាហារូបករណ៍ ៣០% រយៈពេល៤ឆ្នាំ

* កាលបរិច្ឆេទចូលរៀន៖

     + លើកទី១៖ ថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤

     + លើកទី២៖ ថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤

  ថ្ងៃចន្ទ, 14 តុលា 2024 ម៉ោង 04:14 PM

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ កម្ពុជាត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវជំហរឯករាជ្យ និងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីពង្រឹងតួនាទីនៅក្នុងឆាកអន្តរជាតិ និងរក្សាបាននូវឧត្ដមប្រយោជន៍ជាតិ

នៅក្នុងបរិបទនៃការដណ្ដើមឥទ្ធិពលឥតឈប់ឈររបស់មហាអំណាច និងការប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយពិភពលោកដ៏តានតឹង កម្ពុជាត្រូវ មានការប្រយ័ត្នប្រយែងបំផុតនៅក្នុងជំហរនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន ដើម្បីរក្សាជំហរប្រកបដោយការប្រុងប្រយ័ត្ន ពិសេសការចូលរួមនៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាណាមួយ ដែលមានចរិតលក្ខណៈជាបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រឆាំងប្រទេសណាមួយឡើយ បើទោះបីជាមានលក្ខណៈជាបក្សសម្ព័ន្ធយោធា ឬសន្ធិសញ្ញាដែលមានចរិតប្រឆាំងគ្នាទៅវិញទៅមកនៅក្នុងរបៀបវារៈនៃការប្រជែងឥទ្ធិពលភូមិសាស្ត្រនយោបាយនោះទេ។

ប្រសិនបើ មេដឹកនាំកម្ពុជាចូលរួមនៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាណាមួយ ដែលមានចរិតលក្ខណៈជាបក្សសម្ព័ន្ធយោធា នឹងក្លាយជាការនាំប្រទេសកម្ពុជាដើរប្រាសចាកពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ខ្លួន ដែលនៅត្រង់មាត្រា៥៣ថ្មី បានចែងយ៉ាងច្បាស់អំពី ការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវនយោបាយអព្យាក្រឹត្យ មិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួន។ បន្ថែមពីនេះ កម្ពុជាក៏ត្រូវតែប្រកាន់ខ្ជាប់នូវធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏ដូចជាធម្មនុញ្ញរបស់អាស៊ានផងដែរ ដែលកម្ពុជាមិនត្រូវលូកលាន់ចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុង ឬចូលទៅក្នុងបក្សសម្ព័ន្ធណាមួយដើម្បីប្រឆាំងប្រទេសដទៃនោះឡើយ។

លើសពីនេះទៅទៀត ដោយអនុវត្តតាមច្បាប់អន្តរជាតិ រក្សាបាននូវលំនឹងនយោបាយការទូត និងរក្សាលទ្ធភាពនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍ និងធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្រប់បណ្ដាដៃគូទាំងអស់ នៅក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែងដ៏ស្រួចស្រាល់របស់មហាអំណាច កម្ពុជាគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅតែពីការប្រកាន់ខ្ជាប់ទៅតាមគោលការណ៍ដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ធម្មនុញ្ញអាស៊ានដែលជាអង្គការតំបន់ និងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏ដូចជាច្បាប់អន្តរជាតិនានាដែលមានជាធរមាន ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណា រក្សាបាននូវឧត្ដមប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជន។

កម្ពុជាមិនអាចចូលភ្ជាប់ខ្លួនទៅនឹងបក្សសម្ព័ន្ធណាមួយបានឡើយ បើពុំដូច្នោះទេ កម្ពុជានឹងត្រូវរងគ្រោះដូចអ្វីដែលបានកើតមានឡើងនៅក្នុងដំណាក់កាលសង្គ្រាមនៃសង្គ្រាមត្រជាក់។ នៅពេលនោះ ថ្វីដ្បិតតែសម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ ព្រះប្រមុខរដ្ឋកម្ពុជា បានសម្រេចព្រះទ័យមិនចូលរួមទៅក្នុងបក្សសម្ព័ន្ធណាមួយរវាងប្លុកសេរីនិងប្លុកកុម្មុយនីស្តក៏ដោយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែជាតថភាព កម្ពុជាបានចូលរួមបក្សសម្ព័ន្ធ ដោយមានឈ្មោះថា «ចលនាមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ» ហើយកម្ពុជាត្រូវប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិជាបន្តបន្ទាប់។ ជាងនេះទៅទៀត លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ ក្រោយការទម្លាក់សម្ដេចព្រះនរោត្ដមសីហនុ ពីប្រមុខរដ្ឋ លោកបានសម្រេចចិត្តនាំប្រទេសកម្ពុជាដែលស្ថិតនៅក្រោមការដឹកនាំនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ចូលរួមទៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីធ្វើសង្គ្រាមជាមួយនឹងវៀតណាមកុម្មុយនីស្តនៅតំបន់ឥណ្ឌូចិន ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យកម្ពុជាត្រូវរងគ្រោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយធ្វើឱ្យនាវាកម្ពុជាមិនអាចទប់លំនឹងបាននៅក្នុងសមុទ្រនៃសង្គ្រាមមនោគមវិជ្ជា និងការដណ្ដើមឥទ្ធិពលគ្នារវាងមហាអំណាចពិភពលោក។

ដូច្នេះហើយ ទាំងនេះគឺជាមេរៀននិងបទពិសោធន៍នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមេដឹកនាំកម្ពុជាត្រូវតែចងចាំ ហើយបញ្ចៀសឱ្យបាននូវការដើរជាន់ដាលដដែលនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ សម្រាប់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាកាន់តែមានភាពចាំបាច់នៅក្នុងការរក្សាលំនឹងនៃនយោបាយឯករាជ្យ មិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជាប់បំផុត ដើម្បីគេចចេញផុតពីការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពលនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់មហាអំណាច បើទោះបីជាប្រទេសតូចដូចជាកម្ពុជា ពិតជាមិនអាចគេចផុតពីវិបត្តិ ដែលបង្កឡើងដោយការប្រកួតប្រជែងរបស់មហាអំណាចក៏ដោយក្ដី ប៉ុន្តែកម្ពុជាត្រូវតែមានជំហររឹងមាំផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីចៀសវាងមហាអំណាចយកទៅធ្វើជាកូនអុកនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ខ្លួន៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃចន្ទ, 14 តុលា 2024 ម៉ោង 02:39 PM

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ត្រួ​តពិនិត្យនិងជំរុញដំណើរការរៀបចំបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ១២ កើត ខែអស្សុជ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំពិនិត្យការងារប្រចាំខែកញ្ញានៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជំរុញដំណើរការរៀបចំបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនាព្រឹកនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានក្រើនរំឭក និងលើកទឹកចិត្តដល់ថ្នាក់ដឹកនាំនិងមន្ត្រីអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឱ្យផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការបំពេញតួនាទីភារកិច្ចរបស់ខ្លួនប្រកបដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ និងត្រូវមានផ្នត់គំនិតថា ការរីកចម្រើនរបស់ស្ថាប័នគឺជាសមិទ្ធផលនិងមានចំណែកនៃការចូលរួមរបស់ខ្លួនផងដែរ។ បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិត នៅពេលដែលមានស្មារតីមនសិកាការងារ នោះមន្ត្រីទាំងអស់នឹងមានក្ដីសោមនស្សក្នុងការបំពេញការងារ និងអាចបំពេញការងារប្រកបដោយថាមភាពខ្ពស់ នៅក្នុងការចូលរួមចំណែកជំរុញវឌ្ឍនភាពស្ថាប័ន។

បន្ថែមពីលើនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ក៏បានគូសបញ្ជាក់ទៅកាន់អង្គប្រជុំផងដែរថា មន្ត្រីគ្រប់រូបនិងគ្រប់អង្គភាពទាំងអស់នៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន ត្រូវផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការរៀបចំដំណើរការបណ្ដុះបណ្ដាលបរិញ្ញាបត្រ ដែលជាអាទិភាពមួយសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានាបច្ចុប្បន្ន ដែលជាការបើកទំព័រថ្មីនៃកម្មវិធីបណ្ដុះបណ្ដាលនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដើម្បីចូលរួមចំណែកពង្រឹងមូលធនម​នុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ចូលរួមចំណែកជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមជាតិ។

តាមការគ្រោងទុក រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នឹងបើកដំណើរការបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាលើកដំបូង នៅក្នុងឆ្នាំសិក្សា២០២៤-២០២៥ ដែលកាលបរិច្ឆេទចូលរៀនលើកទី១ គ្រោងនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ និងលើកទី២ នៅថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងរៀបចំបើកការបណ្តុះបណ្តាលថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រ ឆ្នាំសិក្សា២០២៤-២០២៥ ទៅលើមុខជំនាញសំខាន់ៗដូចខាងក្រោមគឺ៖

- វិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនិងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ

- វិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច

- វិទ្យាសាស្ត្របរិស្ថាន

- រដ្ឋបាលសាធារណៈ

- អក្សរសាស្ត្រខ្មែរ

- គណិតវិទ្យា

- តូរ្យតន្ត្រី និង

- វិចិត្រកម្ម៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ

  ថ្ងៃចន្ទ, 14 តុលា 2024 ម៉ោង 11:44 AM

ការបើកស្ថានទូតកាណាដាប្រចាំកម្ពុជា គឺជាសក្ខីភាពបន្ថែមទៀតបញ្ជាក់ពី ការធ្វើពិពិធកម្មការទូត និងតួនាទីកាន់តែសំខាន់របស់កម្ពុជានៅក្នុងតំបន់

ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងជំនួបនាឱកាសកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅ​រដ្ឋធានីវៀងចន្ទន៍ សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិតឡាវ នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-កាណាដា បានឯកភាពគ្នាគ្រោងនឹង​បើកស្ថានទូតរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរ ដោយ ឯកឧត្ដម Justin Trudeau នាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា បានជម្រាបសម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា កាណាដាគ្រោងនឹងបើកស្ថានឯកអគ្គរដ្ឋទូត នៅរាជធានីភ្នំពេញ នាពេលឆាប់ៗ​ខាង​មុខ។ នេះគឺជាការបង្ហាញអំពីដំណើរវិវឌ្ឍទៅមុខមួយកម្រិតថែមទៀត ទាំង​នៅ​ក្នុងទំនាក់​ទំនង​ទ្វេភាគី កម្ពុជា-កាណាដា និងការធ្វើពិពិធកម្មការទូតនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌ​នយោបាយ​ការ​បរទេស​​របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នីតិកាលទី៧ នៃរដ្ឋសភា។

ផ្ដើម​ចេញ​ពី​ការប្រកាសជំហរនយោបាយ​ការ​បរទេស “​ពង្រឹងមិត្តចាស់ បង្កើនមិត្តថ្មី” រាជ​រដ្ឋាភិបាល​នីតិកាលទី៧នៃរដ្ឋសភា ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបោះជំហានយ៉ាងល្អប្រសើរនៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងអឺរ៉ុប ពិសេសបារាំងដែលជា​ក្បាលម៉ាស៊ីននាំមុខគេរបស់សហភាពអឺរ៉ុប និងការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិ​ការជាមួយនឹងសហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅក្នុងអំឡុងរយៈពេល១​ឆ្នាំដំបូងនៃការឡើង​កាន់​តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់សម្ដេច។

បន្ថែមពីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានីតិ​កាលទី៧នៃរដ្ឋសភា បានបន្តពង្រឹងគោល​នយោបាយឯករាជ្យ អព្យាក្រឹត្យ និងមិនចូល​បក្ស​សម្ព័ន្ធរបស់​ខ្លួន ដែលស្ដែងឱ្យឃើញតាម​រយៈការប្រកាន់ជំហរយ៉ាងមុតមាំ នៅចំពោះមុខការ​ប្រតិកម្មឬចោទប្រកាន់ពី​សំណាក់​បរទេសនិងប្រទេសជិតខាង ដែលបង្កប់ចរិតលក្ខណៈ​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការសម្រេចចិត្តលើកិច្ចការផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា, ការចូលរួម​ចំណែកថែរក្សាសន្តិភាពពិភពលោក​នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ ពិសេស​គឺជំហរ​ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់​កម្ពុជានៅក្នុងបញ្ហា​អន្តរជាតិ ដូចជាសំណុំរឿងសង្គ្រាមរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន ដែលការសម្រេចចិត្តរបស់កម្ពុជា​មិន​ចំណុះឱ្យមហាអំណាច ឬបក្ស​សម្ព័ន្ធណាមួយឡើយ។ ទាំងអស់នេះ បានបង្ហាញអំពី​ការ​រក្សាបានអធិប​តេយ្យ ឯករាជ្យ និងភាពម្ចាស់ការរបស់កម្ពុជានៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ដែល​ជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់នៅក្នុងការធានាបាននូវទំនាក់ទំនងស្មើមុខស្មើមាត់ ជាមួយនឹង​បណ្ដា​ប្រទេសជាដៃគូនានា​លើពិភពលោក ពិសេសមហាអំណាចតំបន់ និងពិភពលោក ដើម្បីឈានទៅសម្រេចបានទំនាក់ទំនងដែលមានការគោរព​គ្នា និងកិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​ដើម្បីផល​ប្រយោជន៍ទៅ​វិញ​ទៅមក។

ដូចបានលើកឡើងខាងលើ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលកំណត់យកជំហរ “​ពង្រឹង​មិត្តចាស់ បង្កើនមិត្តថ្មី” គឺជាការធ្វើពិពិធកម្មការទូត ប្រកបដោយថាមភាព ដើម្បីពង្រឹង​ទំនាក់​ទំនងជាមួយបណ្ដាប្រទេសជាដៃគូស្រាប់ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង និងស្វែងរកកិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការថ្មី ក៏ដូចជាជំរុញលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសនានា ដែល​អាចនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមទៀតដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។ ជាការពិតណាស់ កាណាដា គឺជា​ដៃគូពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីលំដាប់ទី៧របស់កម្ពុជា ដែលបានរួម​ចំណែក​ដល់​ការអភិវឌ្ឍ​សង្គម-សេដ្ឋ​កិច្ចកម្ពុជា ដូចជាការបង្កើតការងារ និងការអភិវឌ្ឍជំនាញវិជ្ជាជីវៈ​សម្រាប់យុវជន​កម្ពុជា ប៉ុន្តែដោយសារតែកត្តាគួបផ្សំផ្សេងៗ ប្រទេសទាំងពីរពុំទាន់មានស្ថាន​ទូតផ្លូវការដែល​ទទួលបន្ទុកលើទំនាក់ទំនងការទូតទ្វេភាគីនៅ​ឡើយទេ ដោយស្ថានទូត​កាណាដា ប្រចាំ​ប្រទេសថៃគឺជាអ្នកទទួលបន្ទុកទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជា ខណៈដែល​បេសក​កម្មការ​ទូត​កម្ពុជាប្រចាំអង្គការ​សហប្រជាជាតិ ជាអ្នកតំណាងឱ្យកម្ពុជា នៅក្នុងទំនាក់​ទំនងការទូតជាមួយនឹងកាណាដា។

ទោះជាយ៉ាងណា ដោយផ្អែកទៅលើភាពចាំបាច់ជាក់ស្ដែងនៃការវិវត្តស្ថានការណ៍​តំបន់​និង​ពិភពលោក, សារៈសំខាន់នៃការបន្តពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ទ្វេភាគី និងតំបន់ ពិសេសដោយមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅក្នុង​របៀប​វារៈនៃការធ្វើពិពិធកម្មការទូត និងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវនយោបាយការបរទេស​ផ្កា​ចម្រុះ​ពណ៌ កម្ពុជាបានសម្រេចបាននូវជោគជ័យថ្មីបន្ថែមទៀតនៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរ​ជាតិ​របស់​ខ្លួន គឺការបើកស្ថានទូតជាផ្លូវការរបស់កាណាដានៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ បន្ថែមពីនេះ នៅពេលខាងមុខនេះ កាណាដានឹងបញ្ជូនគណ:ប្រតិភូពាណិជ្ជកម្ម មកបំពេញទស្សន​កិច្ចនៅកម្ពុជា ដើម្បីពិភាក្សាជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់កម្ពុជា អំពី​ការជំរុញ និងលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ដែលមានសក្ដានុពល​ជា​ច្រើនទៀត។ នេះ​ក៏​ជា​ផ្នែកមួយនៃការទាញផលប្រយោជន៍ពីការធ្វើសមាហរកម្មនៅក្នុង​តំបន់ផងដែរ ដោយ​នា​ពេល​ខាងមុខនេះ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជ​កម្មសេរីអាស៊ាន-កាណាដា​ត្រូវបានអនុម័ត ហើយការគាំទ្ររបស់កម្ពុជា ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់កាណាដា។

ជាតថភាពជាក់ស្ដែង កម្ពុជាដែលជាប្រទេសតូច និងមានតម្រូវការអភិវឌ្ឍ​នៅលើ​វិស័យ​នានាជាច្រើនដើម្បីសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ច-សង្គម កម្ពុជាមានភាព​ចាំបាច់​នៅក្នុង​ការពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនង ក៏ដូចជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងបណ្ដា​ប្រទេស​នានាលើសាកល​លោក ដើម្បីទាក់ទាញនូវការវិនិយោគទុន ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា ការ​ចែក​រំលែកបទពិសោធន៍នៃការអភិវឌ្ឍ និងជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងៗទៀត។ ទោះជាយ៉ាងណា កម្ពុជា​ក៏ពុំ​អាចចេះតែយល់ស្រប ឬដើរតាមតែការគូសវាសរបស់មហាអំណាចពិភពលោក ឬមហា​អំណាច​តំបន់ណាមួយ ដើម្បីដោះដូរយកជំនួយ ការវិនិយោគ ឬការផ្ដល់ឱ្យលក្ខ​ខណ្ឌ​​អនុ​គ្រោះក្នុងរូបភាពណាមួយ ដោយ​មិន​គិតគូរអំពីភាពគ្រោះថ្នាក់របស់ជាតិ ឬ​ហានិភ័យ​​ដែលអាច​បង្ក​ឡើង​ដោយសារការដើរតាមយុទ្ធសាស្ត្រ​ ដែលមហា​អំណាចប្រជែង​ឥទ្ធិពលគ្នា ឬទៅតាមតែ​របៀបវារៈភូមិ​សាស្ត្រ​នយោបាយរបស់មហាអំណាចនោះឡើយ។

ហេតុនេះហើយ កម្ពុជាត្រូវតែមានភាពរឹងមាំនៅក្នុងជំហរនយោបាយការបរទេស មាន​ការសម្រេចចិត្តផ្ទាល់របស់ខ្លួន ដោយយោងទៅលើឧត្ដមប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជន ជាជាងទំនោរទៅរកតែមហាអំណាចណាមួយផ្ដាច់មុខ។ ជាមួយគ្នានេះ ឥទ្ធិពលដែលកម្ពុជា​អាច​ពឹង​ផ្អែក​បានក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសនានាលើពិភពលោកគឺ អំណាច​ផ្លូវច្បាប់ អំណាចទន់ និង​ភាពស្មើមុខស្មើមាត់ក្នុងនាមជាប្រទេសអធិបតេយ្យមួយ ដែលមាន​សិទ្ធិនៅក្នុង​ការចូលរួមធ្វើ​សេចក្ដី​សម្រេចចិត្តផ្សេងៗ ទាំងក្នុងនាមជាសមាជិកអង្គការតំបន់ (អាស៊ាន) និងជាសមាជិក​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ។ តាមរយៈមូលដ្ឋានទាំងអស់នេះ កម្ពុជា​អាចទាញឱ្យមហា​អំណាច​ក៏ដូចជាប្រទេសធំៗក្នុងតំបន់ ឱ្យងាកមកពិនិត្យនិងយកចិត្ត​ទុក​ដាក់ទៅ​លើ​​តម្រូវ​ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច-សង្គម និង​គោរពអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា ក្នុង​នាម​ជា​រដ្ឋឯករាជ្យមួយផងដែរ៕

  ថ្ងៃសៅរ៍, 12 តុលា 2024 ម៉ោង 05:17 PM

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ផ្ដើមចេញពីករណីបុគ្គល លី សាម៉េត រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែបន្តជំរុញនិងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ជាទូទៅដោយមិនចំពោះ ដើម្បីសងភាពស្អាតស្អំដល់សង្គមកម្ពុជា

នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងទៅនេះ សាធារណជនទូទៅ បានចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងទៅលើការចាត់វិធានការលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល ២រូប ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងករណីឆបោកទ្រង់ទ្រាយធំ។ ការចាត់វិធានការនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានប្រកាសច្រានចោលជាសាធារណៈ នូវការភ្ជាប់ឈ្មោះសម្ដេចទៅនឹងការសូកប៉ាន់ដើម្បីទទួលបានតួនាទី ដែលធ្វើឡើងដោយលោក លី សាម៉េត អតីតទីប្រឹក្សាសម្ដេចតេជោផ្ទាល់។ បន្ថែមពីនេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ទៀតគឺ លោក ដួង តារា ដែលជាអតីតជំនួយការរបស់សម្ដេចតេជោ ក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួនផងដែរពាក់ព័ន្ធនឹងការឆបោក។ នេះគឺជាការអនុវត្តច្បាប់ដែលមានជាធរមានរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលរាល់ជនគ្រប់រូបដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើស អាជ្ញាធរត្រូវតែចាត់វិធានការទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់ដោយគ្មានការលើកលែង។

រាល់បុគ្គលទាំងឡាយដែលបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសទាំងអស់ រាប់ចាប់តាំងពីការឆបោក និងអំពើពុករលួយជាដើម គួរតែត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសស្របទៅតាមខ្លឹមសារដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ ដូចជាច្បាប់ស្ដីពី ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ និងច្បាប់ពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត ដែលមានកំណត់នៅកម្ពុជា ដើម្បីផ្ដល់ភាពស្អាតស្អំដល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងផ្ដល់ភាពស្អាតស្អំដល់សង្គមជាតិកម្ពុជាទាំងមូល។

ជាមួយគ្នានេះ អាជ្ញាធរនិងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់ដោយគ្មានការរើសអើង និងនៅគ្រប់ទិដ្ឋភាពទាំងអស់ ដោយគ្មានការលើកលែងឡើយ ព្រោះបុគ្គលទាំងអស់ រាប់ចាប់តាំងពីរប្រជាពលរដ្ឋ មន្ត្រីរាជការ ក៏ដូចជាសមាជិករាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរ សុទ្ធសឹងតែត្រូវរស់នៅក្រោមបន្ទាត់នៃច្បាប់ ដើម្បីចៀសវាងមុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបំផ្លាញដោយសារតែអំពើល្មើសច្បាប់ ដូចជាការឆបោកនេះជាដើម។ បទល្មើសទាំងឡាយ ដែលជនប្រព្រឹត្តអាចរត់រួចខ្លួនពីសំណាញ់ច្បាប់បាន នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាបាក់មុខមាត់នៅលើឆាកអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាបង្កការព្រួយបារម្ភដល់វិនិយោគិនបរទេស និងវិនិយោគិនក្នុងស្រុក មានការខ្លាចរអារក្នុងការបោះទុនវិនិយោគ មិនហ៊ានរកស៊ីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ។

ការអនុវត្តច្បាប់នេះទៀតសោត ត្រូវតែអនុវត្តដោយស្មើភាព ស្មើមុខ ស្មើមាត់ អនុវត្តជាទូទៅ ចំពោះគ្រប់បុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងច្បាប់ ទាំងក្នុងករណីដូចគ្នា ឬផ្សេងៗគ្នាក៏ដោយក្ដី ដរាបណាទង្វើទាំងនោះ ប្រាសចាកពីច្បាប់ដែលបានចែង គឺត្រូវតែចាត់វិធានការឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់។ ការពង្រឹងនូវការអនុវត្តច្បាប់បានត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដែលធ្វើឡើងជាទូទៅ មិនចំពោះ នឹងធានាបាននូវសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ និងស្ថិរភាពនៃសង្គមជាតិ៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃសៅរ៍, 12 តុលា 2024 ម៉ោង 01:43 PM

តើអំពើពុករលួយ ក្លាយជាឧបសគ្គដល់ការអភិវឌ្ឍជាតិយ៉ាងដូចម្ដេច?

ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

          អំពើពុករលួយ គឺជាការប្រើប្រាស់អំណាច ឥទ្ធិពល ឬតួនាទីដោយមន្ត្រីរដ្ឋ អ្នក​នយោបាយ ឬមន្ត្រីរាជការសាធារណៈ នៅក្នុងការបំពេញមុខនាទីរបស់ខ្លួន ដើម្បីទទួល​បាន​​លាភ​សក្ការៈឬផ្ដល់/ទទួលនូវលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះផ្សេងៗ ដែលមិនអនុលោមទៅតាម​ច្បាប់​ជា​ធរមាន។ ទោះ​បី​ជាគ្មាននិយម​ន័យជាសាកលណាមួយអំពីអំពើពុករលួយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​ដែលលើក​ឡើងពីអំពើពុករលួយ ជាទូទៅ គេតែងតែនឹកទៅដល់ការរំលោភ​បំពាន​​អំណាច​សាធារណៈ ឬការប្រើប្រាស់មុខតំណែងសាធារណៈ​ដើម្បីទទួលបានផល​ប្រយោជន៍បុគ្គល​ផ្ទាល់ខ្លួន សម្រាប់ក្រុម​ខ្លួន ឬអ្នកដែលជិត​ស្និទ្ធទៅនឹងបុគ្គលជាអ្នកកំពុងស្ថិតនៅក្នុងមុខ​តំណែង​។

          អំពើពុករលួយ ការប្រើប្រាស់អំណាចសាធារណៈដោយខុសច្បាប់ ដើម្បីផល​ប្រយោជន៍​បុគ្គលឬក្រុមបក្ខពួកខ្លួន គឺ​ជាបញ្ហាសង្គមរ៉ាំរ៉ៃនៅក្នុងប្រទេសមានការអនុវត្តច្បាប់​នៅ​ទន់​ខ្សោយ ដែលបានបង្កផលប៉ះពាល់ទៅលើគ្រប់វិស័យទាំងអស់ ពិសេស​រារាំង​ដល់​ដំណើរ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេសជាតិទាំងមូល។ បន្ថែមពីនេះ អំពើពុករលួយបានក្លាយទៅជា​ហេតុ​ផល​ចម្បង​មួយ ដែល​នាំ​ទៅដល់ការបាត់បង់​ជំនឿ​ជាក់​ពី​​សំណាក់សាធារណ​ជនទៅ​លើ​របប​ដឹក​នាំ ឬរដ្ឋាភិ​បាល​នៃ​ប្រទេសមួយ ប្រសិន​បើមេដឹក​នាំ​នៃ​​ប្រទេស​នោះ មិនអាច​ចាត់​វិធានការ​ឱ្យបានម៉ឺង​ម៉ាត់ និងមានប្រសិទ្ធភាពទាន់ពេលវេលានោះទេ។ ជានិច្ច​កាល អំពើពុករលួយ​បាន​ក្លាយ​ទៅជា​ឧបសគ្គ​ដ៏ចម្បង នៅក្នុងដំណើរការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​​ជាតិ ដោយសារតែវា​បានរួម​ចំណែកបង្កឱ្យមានកង្វះខាតធនធាន​មនុស្ស​ ធនធាន​ហិរញ្ញ​វត្ថុ និង/​ឬកង្វះ​យន្តការ/វិធានការ​អនុវត្ត​​ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងដោយស័ក្តិ​សិទ្ធិ​ភាព នៅ​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់សេវា​សាធារណៈ​ និង​ការធានា​បាននូវមូលដ្ឋានអភិវឌ្ឍប្រទេសប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

          នៅក្នុងទិដ្ឋភាពសង្គម អំពើពុករលួយ​បង្ក​ហានិភ័យយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅ​ដល់ប្រជាពល​រដ្ឋ​ក្រី​ក្រ និងក្រុមជន​ងាយ​រង​គ្រោះ តាមរយៈការបង្កើនការចំណាយ និងកាត់បន្ថយលទ្ធ​ភាព​របស់​​ពលរដ្ឋនៅក្នុងការ​ទទួល​​បាន​សេវានិងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន ដូចជា សេវាសុខាភិបាល ការ​អប់រំ កម្ម​វិធី​សង្គម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការ​ទទួល​បាននូវ​យុត្តិ​ធម៌ និងសិទ្ធិស្មើភាពក្នុងនាមជា​ពល​រដ្ឋ​ជា​ដើម។      បញ្ហាទាំងនេះ ជា​រឿង​ដែលមេដឹកនាំ​ត្រូវ​តែ​យកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបាន​ហ្មត់ចត់ និង​ល្អិត​ល្អន់បំផុត ព្រោះអំពើពុករលួយ បានបង្កការគំរាមកំហែងដល់​ការកសាង​និងការ​ធានា​បាននូវធនធាន​មនុស្សប្រកបដោយគុណភាព ដែលជាចំណែកមិនអាចខ្វះ​បាន​នៅក្នុង​អភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិមួយ ហើយអំពើពុករលួយក៏ថែមទាំងបានរារាំងការចូលរួម​របស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងការជំរុញ​​វឌ្ឍនភាពនៃ​វិស័យនានាផងដែរ។ លើសពីនេះ ផល​វិបាក​សង្គមចម្បងពីរដែលបង្ក​ឡើង​ដោយ​អំពើពុករលួយគឺ បញ្ហា​អយុត្តិ​ធម៌ និង​វិសមភាព​សង្គម (គម្លាតដ៏ធំរវាងអ្នកមាននិង​អ្នក​ក្រ រវាងអ្នកធំ​និង​​អ្នកតូច) ពិតជាអាច​ជះឥទ្ធិពល​អវិជ្ជ​មានដល់ស្ថិរភាពសង្គម ពោលគឺ​នៅក្នុង​ករណី​ខ្លះ ផលវិបាក​ទាំង​ពីរ​នេះ​អាចបង្ក​ទៅជា​កំហឹង​វណ្ណៈ​ ហើយត្រូវ​អ្នក​នយោបាយ​ឱកាសនិយមឬ​ភាគី​ខាង​ក្រៅ រុញស្ថាន​ការណ៍​ឱ្យ​ធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ រហូត​ដល់មិន​អាច​គ្រប់គ្រង​សភាព​ការណ៍​បាន ដូចដែល​បណ្ដា​ប្រទេស​​​មួយ​ចំនួនលើពិភព​លោក​បានជួប​ប្រទះ ពិសេសក្នុង​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​​សាកលលោកនៅ​ក្នុង​​ដំណាក់​កាលដួលរលំនៃរបប​ស័ក្តិ​ភូមិ​នៃ​បណ្ដា​ប្រទេសទាំង​ឡាយ។

          គេក៏​គួរ​តែ​ទាញការចាប់អារម្មណ៍ផងដែរថា ភាពមានបាន និងស្ដុកស្ដម្ភ​របស់មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់ អ្នក​មាន​អំណាច​មួយចំនួននិងក្រុមមនុស្សជិតដិតនឹងពួកគេ ដែល​សម្ញែងទៅកាន់​មហាជន ពិសេសប្រជាជន​មាន​កម្រិត​ជីវភាពទាប​និង​មធ្យម មិនបានទទួលការអបអរសាទរ ឬស្ញប់ស្ញែងពី​សំណាក់​សាធារណជន​​នោះទេ ប៉ុន្តែការសម្ញែងទាំងនេះអាច​នឹងបង្កឱ្យមាន​ចំណោទ​សួរ​ត្រឡប់​មក​វិញ អំពី​ហេតុ​ផលដែលនាំ​ឱ្យ​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់និងអ្នកមាន​អំណាច​ព្រម​​ទាំងអ្នកជិត​ដិតរបស់ពួកគេអាចមានបានស្ដុកស្ដម្ភទៅវិញ។ ស្ថិរភាពនិងភាពសុខដុម​រមនា​នៃ​សង្គម គឺជា​ចំណែក​មួយ​មិនអាចខ្វះ​បាននៅក្នុង​ដំណើរ​ការ​អភិវឌ្ឍសង្គម ហេតុនេះ​ហើយ ការធានា​ឱ្យ​បាន​នូវ​ការ​ចុះសម្រុង និង​សុខ​ដុម​នីយកម្មនឹងគ្នារវាង​មនុស្សគ្រប់ស្រទាប់​វណ្ណៈទាំងអស់នៅ​ក្នុង​សង្គម គឺជាការកសាង​នូវ​មូល​ដ្ឋានអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

          សម្រាប់ទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច អំពើពុករលួយពិតជាបានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានយ៉ាងខ្លាំង​ទៅដល់ការជំរុញដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសជាតិមួយ។ អំពើពុករលួយបាននាំមក​នូវ​ការបាត់បង់ថវិកាជាតិដ៏ច្រើនសន្ធឹកតាមរយៈការកេងបន្លំ និងការប្រមូលចំណូលដោយគ្មានតម្លាភាព គ្មានគណនេយ្យភាព និងគៃបន្លំយកថវិកាដាក់ចូលក្នុងហោប៉ៅបុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ និងការសូកប៉ាន់ដែលធ្វើឡើងដោយភ្នាក់ងារប្រមូលចំណូលផ្ទាល់តែម្ដង។ បន្ថែមពីនេះ អំពើពុករលួយនិងការសូកប៉ាន់ បានបង្កើតជាទម្រង់​នៃការ​បែងចែក​ធនធានរបស់រដ្ឋដោយ​គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្ដិសិទ្ធិភាព ព្រោះនៅ​ពេលដែលអំពើពុក​រលួយកើត​មានឡើង ការកេងបន្លំ និងការ​ក្លែងព័ត៌មាន/​ទិន្នន័យ​ជាក់​ស្ដែង​នឹងកើតមានឡើង​ដូចគ្នា ដែលនាំឱ្យមានការវាយតម្លៃខុស និងដាក់ចេញនូវ​ដំណោះ​ស្រាយ​មិនសមស្របជាដើម។ ការណ៍នេះ​នឹង​បណ្ដាលឱ្យការជំរុញមូលដ្ឋានអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ប្រទេស ដែលត្រូវ​ឆ្លើយ​តបទៅ​នឹង​បញ្ហា​កំពុង​​កើតមាន ​ប្រឈម​នឹង​បរាជ័យ​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះធនធានមនុស្ស និង​ធនធានហិរញ្ញវត្ថុ​​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់ជាក់ស្ដែង មិន​អាច​សម្រេច​យន្តការដែលបានបម្រុងទុក ឬគ្មានការ​ចាត់​វិធាន​ការ​ពិតប្រាកដ ដើម្បី​ឈានទៅ​សម្រេច​គោលដៅសំខាន់​ៗនៃគោល​នយោបាយ ឬ​យុទ្ធ​សាស្ត្រអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច​សង្គមជា​ដើម។ នៅពេលដែល​យន្ត​ការនិងវិធានការ​គាំទ្រដល់​គោល​នយោបាយ​​ឬ​យុទ្ធ​សាស្ត្រអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ចជាតិត្រូវបរាជ័យ ដំណោះ​ស្រាយ​ដែលបាន​ដាក់​ចេញ​ទៅ​នឹងគ្មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព ឬ​មិនអាចជំរុញផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ចបានឡើយ ហើយការណ៍​នេះនឹងរា​រាំងទៅ​ដល់ការជំរុញ​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ​ទាំងមូល។

          ជាមួយគ្នានេះ អំពើពុករលួយបានរារាំង​វិនិយោគិន​ទាំងក្នុង​ស្រុក និងពី​បរទេស នៅ​ក្នុង​ការពិចារណាដាក់ទុនវិនិយោគនៅក្នុង​ប្រទេសមួយផងដែរ ព្រោះ​អំពើពុករលួយ​បង្កើត​បរិយាកាសវិនិយោគឬ​ពាណិជ្ជកម្មមួយ​ដែល​គ្មានភាព​ច្បាស់​លាស់ មិនអាចធានា​ដំណើរ​ការ​អាជីវ​កម្មដោយ​ស្ថិរភាព នីតិវិធីចុះបញ្ជីវិនិយោគស្មុគស្មាញ កំណើនការិយា​ធិប​តេយ្យ ព្រម​ទាំងរួមចំណែកនៅក្នុងការបង្កើនតម្លៃប្រតិបត្តិ​ការនៃអាជីវកម្មជាដើម។ ការណ៍​នេះនឹង​ធ្វើឱ្យសកម្មភាព​សេដ្ឋ​កិច្ចនៅក្នុង​ប្រទេសមានការ​ថយចុះ ​ហើយ​ប្រទេសនោះ ក៏នឹង​មិនអាច​បង្កើន​​ឱកាស​​ការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន ដើម្បីឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​តម្រូវការជាក់​ស្ដែង​ផង​ដែរ។ នៅពេល​ដែលវិបត្តិការងារបានបន្តកើនឡើង តម្លៃទំនិញឡើងខ្ពស់ អំណាច​ទិញរបស់ពលរដ្ឋថយចុះ អាជីវកម្មនានានឹងត្រូវប្រឈម​ការបិទទ្វារ ហើយផលប៉ះពាល់​ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច​នឹងកាន់​តែ​ធ្ងន់​ធ្ងរឡើងៗ។

          បន្ថែមពីនេះ វិធានការលើកទឹកចិត្តនានារបស់​រដ្ឋាភិបាល ​ដើម្បី​ដោះស្រាយបញ្ហា​សេដ្ឋកិច្ច​នេះ អាច​នឹង​អនុវត្តទៅបានប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព គឺ​អាស្រ័យទៅលើតួអង្គដែល​ជាអ្នក​អនុវត្ត​ផ្ទាល់ផងដែរ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកអនុវត្តផ្ទាល់មិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ (ដោយ​សារទទួល​បាន​តួនាទីតាមរយៈ​អំពើពុករលួយ) ឬអនុវត្តមិនមានប្រសិទ្ធភាព​ឬមិន​បានអនុវត្តតែម្ដង ដោយ​សារតែអំពើពុក​រលួយ នោះវិធានការដែលបានដាក់ចេញដោយ​រដ្ឋាភិបាល ពិតជា​មិនអាចទទួលជោគជ័យនោះឡើយ។

          នៅក្នុងទិដ្ឋភាពអភិបាលកិច្ចសង្គម អំពើពុករលួយបានធ្វើឱ្យដំណើរការប្រព្រឹត្តទៅ​នៃ​ស្ថាប័នរដ្ឋត្រូវប្រឈមនឹងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ តាមរយៈការធ្លាក់ចុះប្រសិទ្ធភាពនៃការបំពេញ​មុខ​ងារ ការបាត់បង់សុចរិតភាពរបស់ក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋ ដែលជាសេនាធិការរបស់​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​ក្នុង​ការ​អនុវត្តគោលនយោបាយឬយុទ្ធសាស្ត្រឬកម្មវិធីសង្គមសំខាន់ៗ ដើម្បីដោះស្រាយ​បញ្ហានានានៅក្នុងសង្គម និង​ការ​ផ្តល់​សេវាសាធារណៈដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។ រាប់ចាប់តាំងពី​ការចាត់តាំងថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង​ស្ថាប័ន​រហូត​ដល់ការជ្រើសរើសមន្ត្រីរាជការ ឬបុគ្គលិកដែល​មានអាណត្តិបំពេញការងារ​នៅ​ក្នុង​ក្រសួងស្ថាប័ននានា អំពើពុក​រលួយ​និងបក្ខពួកនិយម បានរារាំងដល់ការចាត់តាំងឬ​ជ្រើស​រើស​បុគ្គលដែលមានលក្ខណៈ​សម្បត្តិសមស្រប និងមាន​សមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​បំពេញ​​តួនាទី ដែលត្រូវឆ្លើយតបទៅនឹងសភាពការណ៍ ឬបញ្ហា​ដែល​កំពុងតែកើតមាន​ឡើង។ ការណ៍នេះទាក់ទងទៅដល់ប្រសិទ្ធភាពនៃការសម្រេចចិត្ត​ខាង​គោលនយោបាយ និង/ឬ​សមត្ថ​ភាព​នៃ​ការបំពេញមុខងាររបស់មន្ត្រីឬបុគ្គលិក ដែល​ត្រូវ​ប្រតិបត្តិផ្ទាល់ជាមួយ​នឹង​ការ​ងារ ឬត្រូវ​ដោះស្រាយបញ្ហាជាក់លាក់ក្នុងមុខនាទី​របស់​ពួក​គេ។

          បន្ថែមពីលើនេះ អំពើពុករលួយបានជះឥទ្ធិពលយ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ដល់គណនេយ្យភាព របស់ក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋ ក៏ដូចជាមន្ត្រីរាជការ​សាធារណៈផងដែរ ព្រោះអំពើ​ពុក​រលួយ​នឹង​បង្កើត​ទៅជាវប្បធម៌និទណ្ឌភាព ដែលមន្ត្រីនឹង​បំពេញ​ការងារដោយគ្មាន​ទំនួល​​ខុសត្រូវ​ចំពោះសកម្មភាពរបស់ពួកគេ ដោយសារតែការសម្អាងទៅ​លើការអន្តរាគមន៍ពីអ្នកនៅពី​ក្រោយ​ខ្នង ឋានៈសង្គម ឬប្រាក់កាសដែលពួកគេស្វែងរកមក​បានដោយសុចរិតឬ​ដោយ​ទុច្ច​រឹតក្ដី។ លើស​ពី​នេះ តាមរយៈវិសមភាព និងភាពអយុត្តិធម៌នៅក្រសួងស្ថាប័នឬអង្គភាព ដែល​កើតឡើង​ចេញពីអំពើពុករលួយនិងបក្ខពួកនិយម ក៏នឹងបង្ក​ទៅជាបាតុភាព​អសកម្ម​ផ្សេងបន្ថែមទៀត នៅពេលដែលអ្នកខិតខំប្រឹងប្រែងបំពេញការងារ មិនត្រូវបានលើក​ទឹក​ចិត្ត ឬមិន​ត្រូវបាន​យកចិត្តទុកដាក់ពីថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួន ហើយគេបែរជា​ផ្ដោត​ការ​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់ឬលើកតម្កើង​តែក្រុមបក្ខពួកខ្លួន ឬអ្នកសូកប៉ាន់​ខ្លួន​ទៅ​វិញ​នោះ។

          ជារួម ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយនៅក្នុងសង្គមជាតិមួយ ពិតជាមាន​សារៈ​សំខាន់ខ្លាំងណាស់ ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍជាតិប្រកបដោយចីរភាព និងនិរន្តរ​ភាព ព្រោះការ​កាត់​បន្ថយ ឬឈានទៅលុបបំបាត់បាននូវអំពើពុករលួយនៅក្នុងសង្គម នឹងធានា​បាននូវការ​កសាងនូវធនធានមនុស្សប្រកបដោយគុណភាព ដែលជាមូលដ្ឋានដ៏ចម្បង​ក្នុង​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រទេស, អាចបែងចែកធនធានរបស់រដ្ឋទៅក្នុងវិស័យនានាបានដោយពេញលេញ​និងត្រឹម​ត្រូវ​ដើម្បីជំរុញប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្តិសិទ្ធិភាពនៃការអភិវឌ្ឍតាមវិស័យនានា, ធានាបាននូវ​យុត្តិ​ធម៌សង្គម ស្ថិរភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម, បង្កបរិយាកាសបើកទូលាយចំពោះការ​ចូល​រួម​ចំណែក​អភិវឌ្ឍ​សង្គម​ពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ និងពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន និង​ឈានទៅ​ពន្លឿនការអភិវឌ្ឍប្រទេស ស្របតាមចក្ខុវិស័យ​និង​ទស្សន​វិស័យ​ដែល​ត្រឹម​ត្រូវ។ ទោះជា​យ៉ាង​ណា ដើម្បីឈានទៅដល់ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធ​ភាព ទាម​ទារ​ឱ្យមានឆន្ទៈនយោ​បាយយ៉ាងមុតមាំ ពីសំណាក់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​និង​អ្នក​នយោបាយ និងការប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមោះមុតរបស់អង្គភាពឬ​ភ្នាក់ងារអនុវត្តនៃ​ប្រទេស​នោះ, ការរៀបចំពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ប្រកប​ដោយភាពម៉ឺង​ម៉ាត់ តម្លាភាព និងសុចរិតភាព, ការបណ្ដុះផ្នត់គំនិតរបស់មហាជននិងមន្ត្រីរាជការ ​អំពីការ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​នឹង​អំពើពុក​រលួយ​តាម​រយៈការអប់រំជាប្រព័ន្ធជាក់លាក់និងដោយចីរភាព និង​ការបើក​ទូលាយ​ឱ្យ​មាន​ការចូល​រួម​ចំណែកនៅក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង​នឹង​អំពើពុក​រលួយ​ពី​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន​​ទាំង​អស់៕

(រាល់ទស្សនៈដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ ជាទស្សនៈយល់ឃើញរបស់ស្មេរផ្ទាល់ និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរួមរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាឡើយ)

  ថ្ងៃសុក្រ, 11 តុលា 2024 ម៉ោង 04:05 PM

ការព្រួយបារម្ភរបស់ថៃ ចំពោះមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាម ជាការសម្ដែងការព្រួយបារម្ភបង្កប់ដោយល្បិចនយោបាយ និងរបៀបវារៈភូមិសាស្ត្រនយោបាយ

ដោយ៖ បណ្ឌិត គិន ភា

កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ សារព័ត៌មានថៃឈ្មោះ Pattaya Mail បានចុះផ្សាយថា ប្រទេសថៃកំពុងតែព្រួយបារម្ភខ្លាំងចំពោះការពង្រឹងឥទ្ធិពលដែនសមុទ្ររបស់ចិន ពិសេសការប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានទ័ពរាមរបស់កម្ពុជាពីសំណាក់កងទ័ពចិន។ សារព័ត៌មាននេះបានគូសបញ្ជាក់ថា ក្តីបារម្ភដូចនេះរបស់ថៃគឺដោយសារតែទីតាំងមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមរបស់កម្ពុជាមានចម្ងាយប្រហែលតែជាង ៣០០គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះពីកំពង់ផែកងទ័ពជើងទឹករបស់ថៃមួយមានឈ្មោះ«សាតាហីប» ហើយតាមរយៈមូលដ្ឋានទ័ពរាមរបស់កម្ពុជា ចិននឹងកាន់តែមានឥទ្ធិពលខ្លាំងបន្ថែមក្នុងតំបន់អាស៊ី ពិសេសអាចក្តោបក្តាប់ដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលចិនកំពុងតែមានជម្លោះជាមួយប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន។

ការព្រួយបារម្ភរបស់ថៃ ជាការព្រួយបារម្ភជ្រុលហួសហេតុបើធៀបទៅនឹងតថភាពជាក់ស្ដែងការធ្វើទំនើបកម្មមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករបស់កម្ពុជា។ ការបារម្ភនេះជាការបារម្ភដែលបង្កប់ដោយល្បិចនយោបាយ និងរបៀបវារៈភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដើម្បីបង្ហាញថាខ្លួនមានជំហរគាំទ្រអាម៉េរិកនិងបស្ចិមប្រទេស ខណៈដែលការសម្ដែងការព្រួយបារម្ភអំពីការធ្វើទំនើបកម្មមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម ពីសំណាក់សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងបស្ចិមប្រទេស គឺមានគោលបំណងពិតប្រាកដដើម្បីទប់ស្កាត់ឥទ្ធិពលរបស់ចិនក្នុងតំបន់ ទាំងឥទ្ធិពលនយោបាយ ការទូត សន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ជាមួយគ្នានេះ ការសម្ដែងការព្រួយបារម្ភរបស់អាម៉េរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្ត ចំពោះវត្តមានកងទ័ពចិននៅកម្ពុជានេះ គឺជាការផ្ញើសារទៅកាន់ចិនថា ចិនមិនអាចបង្កើតមូលដ្ឋានយោធានៅក្នុងតំបន់បានទេ ទោះបីជានៅប្រទេសណាក៏ដោយ។

ការសម្ដែងការព្រួយបារម្ភរបស់ថៃ ឬប្រទេសជិតខាងកម្ពុជាផ្សេងទៀតក្ដី នៅជុំវិញមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមរបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺគ្រាន់តែជាលេសដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឱ្យកម្ពុជាមានលទ្ធភាពអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពការពារជាតិផង និងដើម្បីបង្ហាញថាខ្លួនមានជំហររួមជាមួយនឹងសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្តបស្ចិមប្រទេសផង នៅក្នុងល្បែងសន្តិសុខភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។

ជាការពិតណាស់ ការអភិវឌ្ឍមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម គឺជាសិទ្ធិផ្ដាច់មុខរបស់កម្ពុជាក្នុងនាមជារដ្ឋអធិបតេយ្យ និងឯករាជ្យពេញលេញមួយ។ កម្ពុជាមានតម្រូវការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពការពារជាតិរបស់ខ្លួន ដែលមិនមែនជាការត្រៀមធ្វើសង្គ្រាមជាមួយប្រទេសណាមួយនោះទេ តែកម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពការពារជាតិរបស់ខ្លួនដើម្បីប្រឈមចំពោះលការឈ្លានពាន ឬការរំលោភបំពានណាមួយមកលើបូរណភាពទឹកដីរបស់ខ្លួន។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា សម្ដេចតេជោប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងសម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្លាប់បានប្រកាសជំហរយ៉ាងច្បាស់លាស់ជាច្រើនលើកច្រើនសាររួចមកហើយ អំពីករណីដាក់ការសង្ស័យពីសំណាក់បណ្ដាប្រទេសនានា ពិសេសសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងបស្ចិមប្រទេសនេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅក្រោមខ្លឹមសារនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាអនុវត្តនូវគោលនយោបាយការបរទេសប្រកបដោយសន្តិសហវិជ្ជមានជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសទាំងអស់ ទាំងក្នុងតំបន់និងពិភពលោក។

ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសធ្លាប់រងគ្រោះដោយសារសង្គ្រាម ហេតុនេះហើយ កម្ពុជាតែងតែផ្ដល់សារៈសំខាន់ និងអាទិភាពខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនគឺ សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព ទាំងនៅក្នុងក្របខណ្ឌក្នុងប្រទេស តំបន់ និងនៅក្នុងពិភពលោក។ ប្រទេសកម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានមូលដ្ឋានយោធាបរទេសនៅលើទឹកដីរបស់ខ្ឡួន ហើយក៏មិនអនុញ្ញាតឱ្យមានមូលដ្ឋានយោធារបស់ខ្លួននៅលើទឹកដីបរទេសផងដែរ។

កន្លងទៅនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនត្រឹមតែបានបញ្ជាក់ជំហរជាផ្លូវការរបស់ខ្លួនជុំវិញការដាក់ការសង្ស័យ ក៏ដូចជាការសម្ដែងការព្រួយបារម្ភចំពោះវត្តមានកងទ័ពចិននៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមនោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបានអនុញ្ញាតឱ្យមានដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកការទូត និងអ្នកសារព័ត៌មានជាតិនិងអន្តរជាតិ ចុះទៅកាន់តំបន់មូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមនេះផងដែរ។ បន្ថែមពីលើនេះ កម្ពុជាក៏ថែមទាំងបានអនុញ្ញាតឱ្យនាវាចម្បាំងកងទ័ពបរទេសចូលចត និងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមនេះថែមទៀតផង។ ​នៅលើពិភពលោកនេះ តើប្រទេសណាខ្លះដែលអនុញ្ញាតឱ្យបរទេសចេញចូលធ្វើទស្សនកិច្ចនៅមូលដ្ឋានយោធារបស់ខ្លួនប្រៀបបីដូចជារោងល្ខោន ដូចជាប្រទេសកម្ពុជានោះ?

ក្នុងនាមជារដ្ឋសន្តិភាពនិយម កម្ពុជាមិនដែលសម្ដែងការព្រួយបារម្ភ ឬក៏ប្រតិកម្មទៅនឹងប្រទេសជិតខាងណាមួយ ឬប្រទេសក្នុងតំបន់ណាមួយ នៅពេលដែលប្រទេសទាំងនោះអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពការពារជាតិរបស់ពួកគេនោះទេ លើកលែងតែការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពយោធានោះ មានលក្ខណៈផ្ទុយទៅនឹងសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ ឬធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ជាឧទាហរណ៍ប្រសិនបើប្រទេសណាមួយក្នុងតំបន់ មានបំណងសាកល្បងកសាងសមត្ថភាពផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ឬដាក់គោលដៅផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ឬត្រូវបានមហាអំណាចណាមួយបំពាក់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ នោះកម្ពុជាអាចនឹងចេញមុខប្រតិកម្មប្រឆាំងដាច់ខាត ព្រោះវាផ្ទុយទៅនឹងសន្ធិសញ្ញាមិនរីកសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ៕

RAC Medi | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 10 តុលា 2024 ម៉ោង 09:59 PM

«យើងត្រូវបង្រៀនយុវជនខ្មែរ ឱ្យជឿជាក់លើសមត្ថភាពខ្លួនឯង ទើបរឹងមាំ»

មេរៀនក្នុងសង្គមបច្ចុប្បន្ន ក៏ដូចជាមេរៀនពីអតីតកាល នៅពេលប្រជាជនជឿងប់ងល់នឹងបារមី កម្លាំងអមនុស្ស ឬអប្បិយជំនឿនោះនាំឱ្យមនុស្សទន់ខ្សោយ រដ្ឋទន់ខ្សោយ។ សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង សម័យកាលផ្សេងទៀត ល្បីថាមានជំនឿកាប់មិនមុតដុតមិនឆេះ បារមីកៀងទ័ពខ្មោចជាដើម...ប៉ុន្តែចុងក្រោយយើងកាន់តែរួញទឹកដី ខណៈប្រទេសក្បែរខាងកាន់តែរីក។

បារមី យើងអាចជឿ អាចគោរពប្រតិបត្តិតាមទំនៀមទម្លាប់ របៀបប្រពៃណី និងជាសីលធម៌ បានហើយ មិនគួរជឿរហូតដល់ភ្លេចអភិវឌ្ឍចំណេះដឹងវិទ្យាសាស្ត្រនោះទេ។

មួយវិញទៀត ការផ្សព្វផ្សាយលក់គ្រឿងស្រវឹង ដោយភ្ជាប់នូវរង្វាន់ធំៗ រួមទាំងក្រុមហ៊ុនខ្លះសន្យាឱ្យជាប្រាក់ខែទៅទៀត ទាំងនេះពិតជាគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់ចំពោះសង្គមជាតិ ល្មមកែប្រែចេញផងទៅ។ ប្រជាជនយើង តែងចង់បានអ្វីដែលស្រួលៗ ដូច្នេះអ្នកមួយចំនួននឹងប្រឹងផឹកតាមយករង្វាន់ តាមយកប្រាក់ខែ ដែលលទ្ធផលចុងក្រោយខូចសុខភាព ខួរក្បាលស្ពឹក រាងកាយទន់ជ្រាយ...មានបានតែក្រុមហ៊ុនធំៗពីរ-បីនោះ រីឯខ្មែរទាំងមូលទៅជាយ៉ាងណា...។

សូមក្រឡេកមើលប្រទេសរីកចម្រើនលើសកលលោក តើគេរីកចម្រើនបានផ្អែកលើអ្វី? ប្រសិនបើយើងនៅតែទន់ខ្សោយ គេនៅតែមាក់ងាយ ជាន់ឈ្លី សូម្បីតែកម្មវិធីបវរកញ្ញាពិភពលោកថ្ងៃមុន ក៏គេមាក់ងាយខ្មែរដែរ។

ខ្ញុំតែងនិយាយថា «ក្រ ទន់ខ្សោយ មិនអាចរកយុត្តិធម៌បានទេ» គេតែងជេរខ្ញុំ ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅតែប្រើសារដាស់តឿននេះដដែល៕

យង់ ពៅ

  ថ្ងៃអង្គារ, 08 តុលា 2024 ម៉ោង 03:45 PM