រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

«ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ កម្ពុជាត្រូវតែជាប្រទេសអ្នកផលិត ដើម្បីពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំយូរអង្វែង»

ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាវាគ្មិនក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើកម្ពុជាត្រៀមអ្វីខ្លះដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចក្រោយកូវីដ-១៩ បញ្ចប់? ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនានេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានលើកឡើងថា កម្ពុជាត្រូវតែខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍ ដើម្បីប្រែក្លាយខ្លួនពីប្រទេសអ្នកហូប (ប្រទេសនាំចូលផលិតផលពីបរទេស) ទៅជាប្រទេសអ្នកផលិតវិញ ដើម្បីពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំយូរអង្វែង។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបញ្ជាក់ថា ដើម្បីប្រែក្លាយកម្ពុជាទៅជាប្រទេសអ្នកផលិតទៅថ្ងៃអនាគត កម្ពុជាត្រូវតែខិតខំកែច្នៃផលិតផលរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែប្រសើរជាងពេលបច្ចុប្បន្ននេះថែមទៀត។

ជាមួយនេះដែរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានបន្ថែមថា បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសកម្ពុជាមានសក្តានុពលក្នុងវិស័យកសិកម្ម ជាពិសេសគឺស្រូវ ប៉ុន្តែកម្ពុជាពុំទាន់បានកែច្នៃស្រូវឱ្យទៅជាផលិតផលផ្សេងៗ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការទីផ្សារនៅលើពិភពលោកនោះទេ។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបន្ថែមថា ប្រសិនបើកម្ពុជាអាចកែច្នៃស្រូវឱ្យទៅជាអាហារ ឬផលិតផលផ្សេងៗបាន១០ ទៅ២០មុខ កម្ពុជានឹងក្លាយប្រទេសអ្នកផលិត មានទីផ្សារច្រើន និងបង្កើនចំនួនពលកម្មការងារនៅក្នុងប្រទេស។ ដោយឡែក ពាក់ព័ន្ធនឹងបន្លែវិញ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានមើលឃើញថា កម្ពុជាបាននាំចូលពីប្រទេសវៀតណាម ខណៈកម្ពុជាក៏អាចផលិតបន្លែទាំងនោះបានដូចគ្នា ដូចនេះឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានជំរុញឱ្យមានកែច្នៃកសិកម្មរបស់ខ្លួនឱ្យទៅជាកសិទេសចរណ៍។

ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាខ្លាំង និងក្លាយទៅជាប្រទេសអ្នកផលិត ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបង្ហាញ៤ចំណុចដែលកម្ពុជាត្រូវធ្វើក្រោយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ ត្រូវបានបិទបញ្ចប់រួមមាន៖ ១. បន្តផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ និងពង្រឹងមូលដ្ឋានផលិតកម្ម ដូចជា ទឹក ភ្លើង ផ្លូវ ២. កំណែទម្រង់ធនធានមនុស្សចាប់ពីកម្រិតមតេ្តយ្យសិក្សា ដោយតម្រង់ទិសនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចដោយផ្អែកលើធនធានមនុស្ស និងបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ (ឧស្សាហកម្ម៤.០) ៣. ធ្វើពិធីកម្មវិស័យសំខាន់ៗដែលជំរុញវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងសម្រាប់គាំទ្រដល់វិស័យដទៃទៀតដូចជាកសិកម្ម ដើម្បីទេសចរណ៍ កសិកម្មដើម្បីឧស្សាហកម្ម និងកសិកម្មដើម្បីការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស និង៤.បន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបណ្តុះបណ្តាលយុវជនដែលជាកម្លាំងស្នូលគ្រប់កម្រិតសិក្សា ជាពិសេសគឺចាប់ពីកម្រិតមតេ្តយ្យសិក្សារហូតដល់មធ្យមសិក្សា៕

RAC Media| រឿន ភារុន

  ថ្ងៃសុក្រ, 19 មិថុនា 2020 ម៉ោង 06:57 PM

«លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍៖ កម្ពុជាត្រូវជំរុញការអភិវឌ្ឍលើវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក កសិកម្ម និង SMEsក្រោយបញ្ចប់កូវីដ-១៩ ដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ»

ដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញក្រោយបញ្ចប់កូវីដ-១៩ កម្ពុជាត្រូវជំរុញការអភិវឌ្ឍលើវិស័យអាទិភាពចំនួន ៣រួមមាន៖ វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក កសិកម្ម និងស័យសហគ្រាសធុនតូច និងធម្យម (SMEs) ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា និងជាអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចមួយរូប។

ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាវាគ្មិនក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើកម្ពុជាត្រៀមអ្វីខ្លះដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចក្រោយកូវីដ-១៩ បញ្ចប់? ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនានេះ លោកបណ្ឌិតឯកទេសសេដ្ឋកិច្ច គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានប្រមើលមើលឃើញថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ជាសកលអាចមានភាពប្រសើរឡើងវិញ ប្រសិនបើកម្ពុជាបានស្តារឡើងវិញនូវវិស័យសំខាន់ៗចំនួន៣ រួមមាន៖ វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក វិស័យកសិកម្ម និងជំរុញវិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងធម្យម (SMEs)។

លោកបណ្ឌិតបានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះថា៖«សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាអាចងើបឡើងវិញបាន គឺទី១៖ យើងត្រូវស្តារទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក, ទី២៖ យើងត្រូវកែច្នៃកសិកម្មរបស់យើង ឲ្យទៅជាកសិកម្មគាំទ្រដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងជាផលិតផលសិរីរាង្គ និងទី៣៖ កាត់បន្ថយថ្លៃដើមលើកការដឹកជញ្ជូន និងយកចិត្តទុកដាក់ ទៅលើឧស្សាហកម្មខ្នាតតូច (SMEs) ដែលជាឧស្សាហកម្មដ៏សំខាន់ ធ្វើយ៉ាង ណាឲ្យអាចមានការឱកាសរួមគ្នានាំចេញទៅក្រៅប្រទេសបាន»។

ចំពោះវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក លោកបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍ បានចាត់ទុកថា ចំនួនភ្ញៀវទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកជាង ១១លាននាក់ គឺជាកូនសោគន្លឹះក្នុងការជំរុញឲ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ។ ចំណែកវិស័យកសិកម្មវិញ លោកបណ្ឌិតបានឱ្យយោបល់ថា កម្ពុជាត្រូវតែប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រផលិតនូវផលិតផលសិរីរាង្គ ដែលមានតម្រូវការទីផ្សារខ្ពស់ខុសពីប្រទេសនានា ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់វិស័យទេសចរណ៍ ព្រមទាំងត្រូវរៀបចំចងក្រងជាសហគមន៍កសិកម្ម និងការពង្រឹងទីផ្សារកសិផល ដើម្បីជំរុញវិស័យកសិកម្ម។

ជាទីបញ្ចប់ ចំពោះវិស័យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) ដែលផ្តល់កម្លាំងពលកម្មប្រមាណជាង៧០ភាគរយ នៃវិស័យឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម លោកបណ្ឌិតមើលឃើញថា កម្ពុជាមានចំណុចខ្វះខាតក្នុងវិស័យ SMEs មួយចំនួនដែលត្រូវកែលម្អដោះស្រាយ ក្នុងនោះរួមមាន៖ ខ្វះនូវបញ្ហាបច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យា និងកម្លាំងពលកម្មជំនាញ ព្រមទាំងសីលធម៌ក្នុងការប្រកួតប្រជែងផងដែរ។

គួរបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ថវិកានៅឆ្នាំ២០២០ ដែលបានអនុម័តមុនពេលកើតមានជំងឺកូវីដ១៩នេះ កម្ពុជាគ្រោងចំណាយថវិកាជាតិប្រហែលជិត៨ពាន់លានដុល្លារ ប៉ុន្តែការចំណាយជាក់ស្តែងគឺត្រូវបានកាត់បន្ថយប្រហែលពាក់កណ្តាល ខណៈវិបត្តិកូវីដ១៩ បានទាញទម្លាក់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាចំនួន ១.៩ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០២០នេះ។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានព្យាករណ៍កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជានឹងកើនឡើងវិញក្នុងអត្រា៣.៥ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២១ ៕

RAC Media| រឿន ភារុន

  ថ្ងៃសុក្រ, 19 មិថុនា 2020 ម៉ោង 06:13 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នុត សម្បត្តិ ព្រមានអំពីការផ្ទុះជំងឺកូវីដ-១៩ ឡើងវិញ

ប្រធានវិទ្យាស្ថានជីវសាស្ត្រ វេជ្ជសាស្ត្រ និងកសិកម្មនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នុត សម្បត្តិ បានប្រមើលឃើញថា ជំងឺកូវីដ-១៩ អាចនឹងផ្ទុះឡើងវិញ ប្រសិនបើប្រជាជនមានការធ្វេសប្រហែស ពុំអនុវត្តតាមការណែនាំស្តីពី វិធានការបង្កាការពារ និងទប់ស្កាត់របស់ក្រសួងសុខាភិបាល។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកជំនាញជុំវិញពិភពលោកពុំទាន់រកឃើញថ្នាំ និងវ៉ាក់សាំងព្យាបាលជំងឺកូវីដ-១៩ នោះទេ។

ពីកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើកម្ពុជាត្រៀមអ្វីខ្លះដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចក្រោយកូវីដ-១៩ បញ្ចប់? ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនានេះ បណ្ឌិត នុត សម្បត្តិ បានមានប្រសាសន៍ឡើងថា ជំងឺកូវីដ-១៩ នៅតែជាជំងឺដែលមានហានិភ័យខ្ពស់សម្រាប់ពិភពលោកនៅឡើយ ដ្បិតវាជាជំងឺដែលឆ្លងរីករាលរហ័សហើយពុំទាន់មានថ្នាំ និងវ៉ាក់សាំងព្យាបាលអ្នកជំងឺឱ្យជាសះស្បើយជាផ្លូវការនៅឡើយ។

ផ្អែកលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងព័ត៌មានជុំវិញពិភពលោក ប្រធានវិទ្យាស្ថានជីវសាស្ត្រ វេជ្ជសាស្ត្រ និងកសិកម្មនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានបង្ហាញការបារម្ភថា ជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលបានផ្ទះកើតឡើងនៅអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ នឹងមានវដ្តជំងឺដល់រយៈពេលមួយឆ្នាំរបស់វា ដូចនេះវានឹងដល់រដូវដែលអាចងាយរីកដាលខ្លាំងជាង ប្រសិនបើពិភពលោកពុំទាន់ពិសោធន៍រកឃើញថ្នាំ និងវ៉ាក់សាំងព្យាបាល។ ជាក់ស្តែង ឯកឧត្តមបណ្ឌិតមើលឃើញថា ជំងឺកូវីដ-១៩ កំពុងផ្ទុះជាថ្មីនៅក្នុងរដ្ឋធានីប៉េកាំង នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងប្រទេសឥណ្ឌា ក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រមាណ ២០០ប្រទេសនៅជុំវិញពិភពលោក។

ពាក់ព័ន្ធថ្នាំព្យាបាលជំងឺកូវី-១៩នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នុត សម្បត្តិ បាន​បង្ហាញ​ឱ្យឃើញបន្ថែមទៀតថា អង់គ្លេសបានសិក្សា​សាកល្បង​ថ្នាំ​ព្យាបាលកូវីដ​១៩ គឺថ្នាំ Dexamethasone ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ចង្កោម​គ្រួសារ​ថ្នាំ​Steroïde ដែលមានតម្លៃធូរថ្លៃ គឺ​ជាថ្នាំ​ទីមួយដែល​​​ជួយ​អ្នក​ជំងឺ​ឱ្យ​បាន​រួច​ពី​ស្លាប់ដោយ​ជំងឺកូវីដ១៩ ប៉ុន្តែវាមានបញ្ហាប្រឈមប៉ះពាល់ខ្ពស់ចំពោះសុខភាពក្រពះ ថ្លើម និងសួតរបស់មនុស្សនៅថ្ងៃអនាគត។

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតបានព្រមានថា វាពុំមែនជា​ថ្នាំ​ស្តង់ដារ​​សម្រាប់​ព្យាបាល​អ្នកជំងឺ​កូវីដ-១៩មួយប្រសើរឡើយ ពោលគឺវាគ្រាន់​តែ​លទ្ធផលនៃការសិក្សា​ចេញ​ភ្លាមរបស់អង់គ្លេស​ប៉ុណ្ណោះ។

ក្នុងន័យនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតបានណែនាំប្រជាជនឱ្យអនុវត្តតាមការណែនាំស្តីពី វិធានការបង្កាការពារ និងទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ - ១៩របស់ក្រសួងសុខាភិបាលឱ្យបានត្រឹមត្រូវខ្ជាប់ខ្ជួន។

សូមបញ្ជាក់ថា យោងតាមទិន្នន័យ Worldometer គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០នេះ ពិភពលោកមានអ្នកផ្ទុកជំងឺកូវីដ-១៩. ជាង៨លាននាក់ ក្នុងនោះ មានអ្នកស្លាប់ជាង ៤៤មុឺននាក់ និងអ្នកជាសះស្បើយមានជាង ៤លាននាក់។ ចំណែកកម្ពុជាបានរកឃើញអ្នកកើតជំងឺកូវីដ១៩ ចំនួន ១២៩នាក់ ក្នុងនោះ១២៦នាក់ ត្រូវបានព្យាបាលឱ្យជាសះស្បើយ និង៣នាក់កំពុងសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត៕

RAM Media | រឿន ភារុន

  ថ្ងៃសុក្រ, 19 មិថុនា 2020 ម៉ោង 01:22 PM

កិច្ចប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តបច្ចេកសព្ទរបស់គណៈកម្មការកសិកម្ម

កាលពីសៀលថ្ងៃពុធ ១២រោច ខែជេស្ឋ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម បានបើកកិច្ចប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តបច្ចេកសព្ទរបស់គណៈកម្មការកសិកម្មដោយអនុម័តបានចំនួន២ពាក្យ ដែលមានសេចក្តីពន្យល់លម្អិតដូចខាងក្រោម៖

RAC Media

ប្រភព៖ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 18 មិថុនា 2020 ម៉ោង 10:48 AM

«រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍប្រែក្លាយឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបជាឧទ្យានទេសចរណ៍ និងកន្លែងផលិតផលដ៏ធំមួយនៅប្រទេសកម្ពុជា »

(ព្រះវិហារ)៖ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍប្រែក្លាយឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបជាឧទ្យានទេសចរណ៍វប្បធម៌ ប្រវត្តិសាស្រ្ត និងកន្លែងផលិតផលដ៏ធំមួយនៅប្រទេសកម្ពុជា។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងឱកាសចូលរួមពិធីដាំកូនឈើនៅក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ក្រោមប្រធានបទ «ដាំដើមឈើម្នាក់មួយដើម បន្តដង្ហើមផែនដី» នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។

នៅចំពោះមុខថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តកំពង់ស្ពឺ ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះវិហារ និស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដែលបានទៅធ្វើទស្សនកិច្ចសិក្សា និងបានចូលរួមដាំកូនឈើនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបជាង២៥០នាក់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមិនត្រឹមតែជាទីកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលលើទ្រឹស្តីប៉ុណ្ណោះទេ ស្ថាប័ននេះ គឺជាទីកន្លែងសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងបង្ហាញសមិទ្ធផលស្នាដៃការងារជាក់ស្តែងដោយចងភ្ជាប់ជាមួយនឹងក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួន។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបញ្ជាក់ថា៖«រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាទ្រឹស្តីផ្សារភ្ជាប់នឹងការអនុវត្ត ចងភ្ជាប់ដោយលទ្ធផល ហើយត្រូវមានក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ»។

ជាទីតាំងអភិរក្ស អភិវឌ្ឍ និងអនុវត្តទ្រឹស្តីផ្ទាល់ជាក់ស្តែង ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានលើកឡើងថា ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបបាននិងកំពុងអនុវត្តគម្រោងមួយចំនួនក្នុងនោះ រួមមាន៖ គម្រោងចិញ្ចឹមគោទឹកដោះ, គម្រោងបណ្ដុះ និងដាំកូនឈើក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប, គម្រោងចិញ្ចឹមពពែ និងគម្រោងស្រាវជ្រាវ គាំពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ដើម្បីស្តារគម្របព្រៃឈើរួមចំណែកទប់ស្កាត់បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា នៅថ្ងៃអនាគត រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍប្រែក្លាយឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សី ទៅជាទីកន្លែងចំនួន៤ រួមមាន៖ ១. ជាទីកន្លែងទេសចរណ៍វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្ត និងធម្មជាតិ ២. ជាទីកន្លែងអភិរក្សព្រៃឈើបរិស្ថានធម្មជាតិ ៣. ជាកន្លែងជំរកសត្វគ្រប់ប្រភេទ ៤. ជាកន្លែងផលិតផលិតផលមួយនៅកម្ពុជា និង៥. ជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈជូនប្រជាជន ពិសេសគឺប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។

ជាមួយនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានស្នើឱ្យសុំអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងប្រជាជនមូលដ្ឋានចូលរួមទប់ស្កាត់ការកាប់បំផ្លាញគម្រប់ព្រៃឈើធម្មជាតិក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប។ បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើយើងកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើពេលនេះ យើងទទួលបានផលប្រយោជន៍ក្នុងរយៈពេលខ្លី ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងចូលរួមរក្សាការងារគម្រប់ព្រៃឈើធម្មជាតិទាំងអស់គ្នា យើងនឹងទទួលផលប្រយោជន៍យូរអង្វែងរហូតដល់កូនចៅបន្តវេនថែមទៀត។

សូមបញ្ជាក់ថា ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៤/៤៣៦ ចុះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ មានផ្ទៃដីសរុបចំនួន ១១៤.៣៥គីឡូម៉ែតការ៉េ មានទីតាំងស្ថិតក្នុង ឃុំឆែប១ និងឃុំឆែប២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។ ឧទ្យាននេះមានតំបន់ជីវចម្រុះ និងមានសក្តានុពលជាច្រើន រួមមាន៖ ធនធានព្រៃឈើ សត្វព្រៃ កេរដំណែលប្រវត្តិសាស្រ្ត បុរាណវត្ថុ (ឡស្លដែកបុរាណ) និងជាតិពិន្ធុ ដែលអាចបម្រើឱ្យមុខងារក្នុងវិស័យបិស្ថាន ព្រៃឈើ វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងទេសចរណ៍ច្រើនយ៉ាង៕

RAC Media

  ថ្ងៃចន្ទ, 15 មិថុនា 2020 ម៉ោង 04:42 PM

«និស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាធ្វើទស្សនកិច្ចសិក្សា និងដាំកូនឈើនៅក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា»

(ព្រះវិហារ)៖ នៅថ្ងៃទី១៣ ដល់ថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០នេះ និស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានទៅធ្វើទស្សនកិច្ចសិក្សា និងបានចូលរួមដាំកូនឈើនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ដើម្បីផ្សារភ្ជាប់នឹងបរិស្ថានផង និងសិក្សាពីខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្មនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ដែលស្ថិតនៅក្នុងឃុំឆែប ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារផង។

នៅក្នុងពិធីដាំកូនឈើចំនួនជាង ១០០០ដើមក្រោមប្រធានបទ «ដាំដើមឈើម្នាក់មួយដើម បន្តដង្ហើមផែនដី» នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ បានប្រព្រឹត្តទៅដោយមានការចូលរួមពីឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តម វ៉ី សំណាង អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ ឯកឧត្តម ប្រាក់ សុវណ្ណ អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តព្រះវិហារ និស្សិតថា្នក់បណ្ឌិត និងថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មន្ត្រីរាជការ និងប្រជាពលរដ្ឋសរុបចំនួន ២៥០នាក់ នៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ស្ថិតក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។

ពិធីដាំកូនឈើនេះមានគោលបំណងរួមចំណែកក្នុងការកសាងគម្របព្រៃឈើ ទប់ស្កាត់បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ និងលើកកម្ពស់ឱ្យមានចូលរួមដាំដើមឈើពីសាធារណជន។

តាមគម្រោង ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប មានគម្រោងដាំកូនឈើចំនួន ១លានដើមក្នុងរយៈពេល ៦ឆ្នាំ។ រាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាបានសាងសង់ថ្នាលបណ្តុះបណ្តាលកូនឈើមួយកន្លែង ដែលស្របតាមបទដ្ឋានបច្ចេកទេស ហើយថ្នាលនេះ មានទំហំ៣០ម៉ែត្រគុណ៥០ម៉ែត្រ ដែលអាចបណ្តុះកូនឈើបានពី ៦ម៉ឺន ៥ពាន់ ទៅ ៧ម៉ឺនដើម។ ក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំ គឺចាប់ពីឆ្នាំ២០១៧ ដល់ឆ្នាំ២០២០ ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបបានដាំកូនឈើចំនួន ១៥០,៧២០ដើម លើផ្ទៃដី ៩២ហិកតា។

ក្រៅពីការដាំកូនឈើក្នុងឧទ្យាននៅក្នុងឱកាសនេះ ក្រុមនិស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតបានទស្សនកិច្ចសិក្សាស្វែងយល់ពីគម្រោងអភិរក្សឡស្លរដែកបុរាណ ការចិញ្ចឹមគោទឹកដោះនៅក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបផងដែរ។

សូមបញ្ជាក់ថា ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៤/៤៣៦ ចុះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ មានផ្ទៃដីសរុបចំនួន ១១៤.៣៥គីឡូម៉ែតការ៉េ មានទីតាំងស្ថិតក្នុង ឃុំឆែប១ និងឃុំឆែប២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។ ឧទ្យាននេះមានតំបន់ជីវចម្រុះ និងមានសក្តានុពលជាច្រើន រួមមាន៖ ធនធានព្រៃឈើ សត្វព្រៃ កេរដំណែលប្រវត្តិសាស្រ្ត បុរាណវត្ថុ (ឡស្លដែកបុរាណ) និងជាតិពិន្ធុ ដែលអាចបម្រើឱ្យមុខងារក្នុងវិស័យបិស្ថាន ព្រៃឈើ វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងទេសចរណ៍ច្រើនយ៉ាង៕

RAC Media| រឿន ភារុន

  ថ្ងៃចន្ទ, 15 មិថុនា 2020 ម៉ោង 01:03 PM

អង្គរបុរី ដែនដីនៃអតីតរាជធានីខ្មែរសម័័យមុនអង្គរ (រាជធានីវ្យាធបុរៈ)

អតីតរាជធានីនេះ ដែលបង្កើតឡើងប្រហែលនៅដើមស.វ.ទី៦ នៃគ.ស។ សព្វថ្ងៃ អង្គរ​បុរី ជាស្រុកមួយរបស់ខេត្តតាកែវ ស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសកម្ពុជា។

នេះជាវីដេអូរខ្លីបង្ហាញពីសកម្មភាពខ្លះៗ​របស់ក្រុមស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យានិងប្រវត្តិសាស្រ្ត ដឹកនាំដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ជូ ច័ន្ទដារី និងក្រុមការងារ មានលោក សាន សុរាវនិត លោក ហៀង លាងហុង លោកបណ្ឌិត ហេង ហុកវេន និង លោក សុង ចំណាន។ ក្រុមការងារ បានចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវដល់ទីតាំងប្រវត្តិសាស្រ្ត ដើម្បីពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់និងប្រមូលព័ត៌មាន ព្រមទាំងទិន្នន័យថ្មីៗបន្ថែមទៀត សម្រាប់ចងក្រងឯកសារប្រវត្តិអតីតរាជធានីនិងទីក្រុងបុរាណ​នៃអាចក្រខ្មែរ​។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនឹងធ្វើនៅអតីតរាជធានីខ្មែរបុរាណនៅតំបន់ដទៃទៀតនៅទូទាំងប្រទេស។

សូមរីករាយកំសាន្តនាព្រឹកថ្ងៃសៅរ៍ ជាមួយសកម្មភាពចុះស្រាវជ្រាវ អមដោយបទចម្រៀងពីទីតាំង ពីរោះៗ ដោយមេត្រី។

  ថ្ងៃអាទិត្យ, 14 មិថុនា 2020 ម៉ោង 11:34 AM

សកម្មភាពចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពី៖ «ប្រវត្តិអតីតរាជធានីនិងទីក្រុងបុរាណខ្មែរ» នៅក្នុងស្រុកអង្គរបុរី នៃខេត្តតាកែវ ពីថ្ងៃសុក្រ ១៥កើត ដល់ថ្ងៃចន្ទ ៣រោច ខែជេស្ឋ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០

RAC Media 

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ

  ថ្ងៃសុក្រ, 12 មិថុនា 2020 ម៉ោង 01:58 PM

ឈ្មួញកណ្ដាលទិញនិងលក់បន្លែ នៅភូមិបឹងក្រចាប់ខាងត្បូង ឃុំព្រែកតាម៉ាក់ ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្ដាល ដោយ៖ យិន ពោ, ឈឿន សាវន, សាន ចេង និង ផុន កសិកា

ភូមិបឹងក្រចាប់ត្បូងស្ថិតនៅក្នុងឃុំព្រែកតាម៉ាក់ នៅត្រើយខាងលិចនៃទន្លេមេគង្គ ដែលមានផ្ទៃដីមួយភាគធំត្រូវលិចនៅរដូវវស្សា។ ដូច្នេះហើយ ការដាំដុះបន្លែគឺអាចផលិតបានច្រើនតែនៅរដូវប្រាំង។ កាលពីមុន កសិករដាំបន្លែត្រូវ ដឹកបន្លែយកទៅលក់ដោយខ្លួនឯង ឬ លក់នៅត្រឹមផ្សារក្នុងឃុំតែប៉ុណ្ណោះ។ របៀបនេះ បានប្រែប្រួលដោយសារទីផ្សារបន្លែរីកកាន់តែធំ តម្រូវការបន្លែរបស់មនុស្សកាន់តែច្រើន ធ្វើឱ្យអ្នកស្រុកក្នុងភូមិខ្លះបែកគំនិតធ្វើជាឈ្មួញកណ្ដាល​ដើរទិញបន្លែ រួចដឹកយកទៅលក់នៅទីផ្សារធំក្នុងស្រុក ឬរហូតដល់ភ្នំពេញ គឺផ្សារនាគមាស និង ផ្សារដើម​​គ។

ការវេចខ្ចប់បន្លែមុននឹងដឹកយកទៅលក់នៅផ្សារព្រែកអញ្ចាញ ឬ ដឹកទៅផ្សារនៅភ្នំពេញ គាត់ប្រើធុងស្នោដែលអាចដាក់បន្លែបានចាប់ពី ៣០ ទៅ៥០ គីឡូក្រាម តាមប្រភេទបន្លែ ដើម្បីច្រកបន្លែ។ ចំពោះប្រភេទបន្លែសន្លឹក គេច្រើនច្រកក្នុងស្បោង ដោយ១ស្បោងផ្ទុកក្នុងទំងន់តែ ១០គីឡូក្រាមទេ។ ប៉ុន្តែ នៅភូមិបឹងក្រចាប់ខាងត្បូងមិនដាំបន្លែសន្លឹកទេ។

ឈ្មួញកណ្ដាលខ្លះមិនមែនជាអ្នកប្រកបមុខរបរទិញលក់បន្លែតែមួយមុខទេ គាត់អាចជាគ្រូបង្រៀន និងមានរបរផ្សេងទៀតក៏មាន។ ឧទាហរណ៍ កញ្ញា សុខ ស្រីណុច អាយុ២៦ឆ្នាំ ជាគ្រូបង្រៀងន និងជាអ្នកទិញបន្លែមកលក់នៅផ្សារដើម​គរ និងផ្សារព្រែកអញ្ចាញ។ កញ្ញាចាប់ផ្តើមចេះរកស៊ីនាំបន្លែទៅលក់មានរយៈពេល២ឆ្នាំ។ ការដឹកបន្លែយកទៅលក់ដោយ​ប្រើមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនដោយម៉ូតូសណ្តោង (រឺម៉កម៉ូតូ) ដែឡក្នុងមួយជើងៗអាចផ្ទុកចំណុះបន្លែបានពី ៧០០ ទៅ ៨០០ គីឡូក្រាម និងមានមនុស្សប្រុសម្នាក់ជាអ្នកបើកម៉ូតូ។ បន្លែដែលគាត់ទិញលក់អាស្រ័យលើអ្នកភូមិដាំបាន។ ជួលកាលមាន ននោង ត្រឡាច ត្រសក់ស្រូវ ត្រសក់ផ្អរ ត្រប់ ព្រៃក្តោប ត្រសក់ទុំ និងប៉េងបោះជាដើម។ រីឯតម្លៃប្រ​ភេទ​​​បន្លែទាំងនេះ គឺមានការប្រែប្រួល ជាក់ស្តែងខែមិថុនា ត្រឡាចទិញពីកសិករក្នុងមួយគីឡូក្រាមតម្លៃ១ ៥០០ រៀល ត្រសក់ក្នុងមួយគីឡូ១១០០រៀល លក់ចេញវិញ១២០០រៀ់ល។ ននោងទិញចូល១គីឡូតម្លៃ ១៣០០ រៀល លក់ចេញ ១៥០០រៀល។ គ្រប់បន្លែទាំងអស់ គាត់យកចំណេញពីកសិករតែ២០០រៀល ក្នុង១គីឡូក្រាម។ ចំណែក អ្នកលក់នៅផ្សារដែលមានស្តង់ (តូប) ដាក់លក់ផ្សារវិញ គេអាចយកចំណេញរហូតដល់ ៥០០រៀល ក្នុងមួយគីឡូងក្រាម។

ទាក់ទងនឹងតម្លៃនេះ បើឈ្មួញកណ្ដាលយកចំណេញច្រើនពីកសិករដំាបន្លែ កសិករនឹងឈប់លក់ឱ្យ ព្រោះឈ្មួញកណ្ដាលមានច្រើននាក់ក្នុងភូមិ។

សម្រាប់ការដឹកយកទៅលក់នៅផ្សារនៅព្រែកអញ្ជាញ ពួកគាត់ត្រូវក្រោកយកទៅលក់នៅម៉ោង១យប់ (ព្រឹកព្រលឹម) រហូតដល់ម៉ោង៥ភ្លឺ។ ចំណែកឯកការដឹកយកទៅលក់នៅភ្នំពេញ (ផ្សារនាគមាស និង ផ្សារដើមគ) គាត់ចេញពីផ្ទះនៅម៉ោងប្រហែល៤រសៀល។ គាត់លក់ឱ្យម៉ូយដែលមានស្តង់ ឬ តូប នៅផ្សារជាតម្លៃបោះដុំ រួចត្រលប់មកផ្ទះវិញ។ បើបន្លែទំងន់ ៨០០គីឡូក្រាម គាត់អាចចំណេញថវិកាបានចន្លោះពី៨០ ០០០រៀល ទៅ ១០០ ០០០រៀល។

ជារួម ឈ្មួញទិញលក់បន្លែនៅភូមិក្រចាប់ត្បូងមិនមានបញ្ហា ឬ ធ្លាប់ឆ្លងកាត់បញ្ហាលក់មិនបាននោះទេ ព្រោះគាត់មានទំនាក់ទំនងជាមួយម៉ូយនៅផ្សារដែលគេកុម្មង់ទុកជាមុន មុននឹងទៅទិញពីកសិករដល់ចម្ការ។ របរគាត់អាចរកប្រាក់កម្រៃច្រើន ឬតិច ទោតាមលទ្ធភាពកសិករដាំបាន។ នៅពេលកសិករដាំបានច្រើន ព្រមជាមួយនឹងការកុម្មង់ពីទីផ្សារច្រើន ឈ្មួញកណ្ដាលអាចរកកម្រៃបានច្រើនដែរ។

ផ្ទុយទៅវិញ ចំពោះកសិករដាំបន្លែនៅភូមិក្រចាប់ខាងត្បូង ឃុំព្រែកតាម៉ាក់ ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្ដាល តែង​តែជួបប្រទះបញ្ហា គឺបញ្ហាទីផ្សារឬតម្លៃទីផ្សារ។ កសិករដាំបន្លែខាតបង់ថវិកាជារៀងរាល់រដូវ អាចបណ្តាលមកពីបន្លែជុញ (ជន់) ឬ អាចមកពីការនាំបន្លែមកពីតំបន់ផ្សេងៗក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពិសេសបន្លែដែលនាំចូលពីបរទេស​លើសលុបតែម្តង។ បញ្ហានេះត្រូវការដោះស្រាយជូនប្រជាកសិករដាំបន្លែ ដើម្បីឱ្យចង្វាក់ផលិតកម្មបន្លែរបស់ពួកគាត់អាចបន្តទៅបានដោយមាននិរន្តភាព។

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 11 មិថុនា 2020 ម៉ោង 12:25 PM

ផលប៉ះពាល់នៃមេរោគកូរ៉ូណាលើវិស័យអាកាសចរណ៍អន្តរជាតិ ដោយ៖ បណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ នាយកដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា

ចាប់ពីមានការផ្ទុះមេរោគកូរ៉ូណា នៅចុងឆ្នាំ២០១៩ ហើយកំពុងបន្តមកទល់នឹងពេលនេះ បានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានយ៉ាង​ខ្លាំងលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងវិស័យផ្សេងៗទៀតជាច្រើននៅលើពិភពលោក។ ក្នុងនោះវិស័យអាកាសចរណ៍ដែលជាវិស័យដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាស ក៏ទទួលរងផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានយ៉ាងខ្លាំង ផងដែរ ទាំងជើងហោះហើរអន្តរជាតិ ផលិត​កម្មយន្តហោះ និងការងារទាំងផ្ទាល់និងប្រយោលទាក់ទងនឹងវិស័យនេះ។ មកទល់ពេលនេះ ជើងហោះហើររាប់ពាន់ត្រូវបានលុបចោលទូទាំងពិភពលោក ខណៈក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ធំៗនៃពិភពលោកកំពុងព្យាយាមរកដំណោះស្រាយចំពោះការធ្លាក់ចុះនៃតម្រូវការធ្វើដំណើរ ប៉ុន្តែហាក់នៅមិនទាន់រកច្រកចេញបាននៅឡើយ។

យោងតាមសារព័ត៌មានស៊ីអិនអិន (CNN) បានបង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុន Ryanair បានផ្អាកជើងហោះហើរទាំងចេញនិងទាំង​ចូលប្រទេសអ៊ីតាលីរហូតដល់ថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ រីឯក្រុមហ៊ុន EasyJet ក៏បានលុបចោលជើង​ហោះ​ហើរ​ទាំងអស់របស់ខ្លួនទៅនិងមកពីប្រទេសអ៊ីតាលីចន្លោះពីថ្ងៃទី១០ ខែមីនា ដល់ថ្ងៃទី៣ ខែមេសាឆ្នាំ២០២០​កន្លង​មក។ ក្រុមហ៊ុន Norwegian Air ក៏បាននិយាយផងដែរថា ខ្លួននឹងកាត់បន្ថយជើងហោះហើរប្រមាណ ៣,០០០ ជើងក្នុងរយៈពេល ៣ ខែទៀត។ កិច្ចការផ្អាកនិងការកាត់បន្ថយជើងហោះហើរនេះ អាចនឹងបន្ត ប្រសិនបើបញ្ហា​កូវីដ​-​១៩មិនទាន់ចប់។

នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកវិញជំងឺ កូវីដ-១៩ ក៏កំពុងខាំត្របាក់ញីញក់ឧស្សាហកម្មអាកាសចរណ៍ រហូតដល់ធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ធំបំផុតចំនួនពីររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺក្រុមហ៊ុន American និង Delta បានប្រកាសកាត់បន្ថយយ៉ាងគំហុកនូវកាលវិភាគហោះហើរទាំងអន្តរជាតិនិងនៅក្នុងស្រុក។ American ដែលជាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោកបាននិយាយថា ខ្លួននឹងកាត់បន្ថយសមត្ថភាពហោះហើរអន្ដរជាតិរបស់ខ្លួនចំនួន១០% នៅរដូវក្តៅនេះ។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Delta បាននិយាយថា ខ្លួននឹងកាត់បន្ថយជើងហោះហើរអន្តរជាតិរបស់ខ្លួនចន្លោះ​ពី ២០% ទៅ ២៥% និងកាត់ជើងហោះហើរក្នុងស្រុកពី ១០% ទៅ ១៥%។

ចំពោះក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នៅតំបន់អាស៊ី ក៏យើងឃើញថា មានការកាត់បន្ថយជើងហោះហើរ ជាច្រើនដែរ ជាក់ស្តែង ក្រុមហ៊ុនហោះហើរ Qantas បានប្រកាសចាត់វិធានការកាត់បន្ថយថ្លៃដើម ​     និងចំនួនជើងហោះហើរស្ទើរតែ១​ភាគ​នៃជើងហោះហើរទាំងអស់ សម្រាប់រយៈពេល ៦ខែ និងបានកាត់បន្ថយប្រាក់ខែនាយកប្រតិបត្តិយ៉ាងច្រើន។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍របស់អូស្ត្រាលី បានឱ្យដឹងថា សម្រាប់រយៈពេលនៅសល់នៃឆ្នាំសារពើពន្ធនេះ នាយកប្រតិបត្តិលោក Alan Joyce នឹងលះបង់ប្រាក់ខែ។ ប្រធានក្រុមហ៊ុន Qantas លោក Richard Goyder នឹងឈប់ទទួលយកថ្លៃគ្រប់គ្រង ហើយក្រុមដឹកនាំប្រតិបត្តិ នឹងត្រូវកាត់ប្រាក់ខែ៣០%។ ការលុបចោលភាគច្រើននឹងកើតឡើងនៅក្នុងទ្វីបអាស៊ី ជាកន្លែងដែលមានដើមកំណើតនៃការផ្ទុះឡើងនៃវីរុសនេះ។ ជើងហោះហើរក្នុងតំបន់ត្រូវបានកាត់បន្ថយ ៣១​%​។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នេះ ក៏នឹងកាត់បន្ថយសមត្ថភាពនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេសផងដែរ។ ការលុបចោលមានចំនួនរហូតដល់ ២៣% នៃសមត្ថភាពហោះហើរសរុប។

ប្រសិនបើយើងក្រឡេកមើល ក្រុមហ៊ុនផលិតយន្តហោះស៊ីវិលអឺរ៉ុប Airbus ក៏យើងមើលឃើញថា ឧស្សាហកម្មនេះកំពុងមានវិបត្តិយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះតែការរាលដាលជាសាកលនូវមេរោគកូរ៉ូណា ដ៏សាហាវនេះ ហើយដែលនាំឱ្យក្រុមហ៊ុន​ត្រូវការពេលវេលាជាច្រើនទៀត ដើម្បីធ្វើឱ្យមានទំនុកចិត្តរបស់មនុស្សនៅក្នុងការធ្វើដំណើរតាមអាកាសឡើងវិញ។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា លទ្ធផលត្រីមាសទី១ ក្រុមហ៊ុនបានខាតបង់ប្រាក់ ៥២២លានដុល្លារ   នៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនបានបញ្ឈប់កម្មកររាប់ពាន់នាក់ពីការងារជាបណ្តោះអាសន្ន ហើយបានផលិតយន្តហោះ៤០គ្រឿង តិចជាងក្នុង​រយៈ​ពេលដូចគ្នាបើប្រៀបធៀបទៅនឹងកាលពីឆ្នាំ២០១៩ កន្លងទៅ។

ចំណែកឯ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ប្រទេសថៃក៏ជួបឧបសគ្គជាច្រើន ដោយសារវិបត្តិនេះដែរ។ បើយោងតាមបាងកកប៉ុស្ដិ៍បានបង្ហាញថា ជើងហោះហើរពីក្រៅប្រទេសចូលក្នុងប្រទេសថៃ នឹងត្រូវបន្តបិទរយៈពេល ១ខែបន្ថែមទៀត គឺរហូតដល់ថ្ងៃទី ៣១ ខែឧសភា ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលប្រទេសនេះ បារម្ភខ្លាចអំពីការរីករាលដាលនៃជំងឺ​កូវីដ​-១៩។ ការសម្រេចចិត្តបន្តពន្យារពេលបន្ថែមនៃរបិទជើងហោះហើរ នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អន្តរ​ជាតិ ដូចជា    Philippines AirAsia ជាដើម ដែលបានប្រកាសថា នឹងបើកជើងហោះហើរពីក្រុងម៉ានីលទៅកាន់បាងកក នៅថ្ងៃទី០១ ខែឧសភា។ មានក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ក្នុងស្រុកនៃប្រទេសថៃចំនួន ៨ក្រុមហ៊ុនបានត្រៀមខ្លួនដើម្បីជួបពិភាក្សាជាមួយនឹងក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ ក្នុងការស្វែងរកប្រាក់កម្ចីការប្រាក់ទាប ដើម្បីរក្សាដង្ហើមអាជីវកម្មរបស់ពួកគេ។ ការស្វែងរកប្រាក់កម្ចីនេះ គឺធ្វើឡើងក្រោយពីក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ទាំងនោះ បានគោរពតាមសំណើរបស់រាជរដ្ឋា​ភិ​បាល ដោយមិនបញ្ឈប់បុគ្គលិកប្រហែល ៣ ទៅ៥ម៉ឺននាក់នៅក្នុងឧស្សាហកម្មអាកាសចរណ៍ ចំពេលដែលមាន​វិបត្តិ​កូ​​វីដ-១៩។ មានក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ទាំង៨ បានដាក់លិខិតទៅកាន់ក្រសួងរួចហើយ ដោយបានស្នើសុំប្រាក់កម្ចីការប្រាក់ទាប សរុបមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ២៤.១៥ ពាន់លានបាត ឬស្មើនឹងជាង ៧៤០ លានដុល្លារអាម៉េរិក។ ប៉ុន្ដែ មកទល់ពេលនេះ នៅមិនទាន់មានការឆ្លើយតបណាមួយពីរដ្ឋាភិបាលនៅឡើយទេ។

ដោយឡែក ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ប្រទេសកម្ពុជាក៏មិនខុសពីបណ្តាប្រទេសដទៃលើសាកលលោកដែរ។ ការរីក​រាល​ដាល​នៃជំងឺកូវីដ-១៩ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់វិស័យអាកាសចរណ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ បើយោងតាមអ្នកនាំពាក្យនៃរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរស៊ីវិល បានគូសបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមដើមខែមេសា ២០២០ ការធ្វើដំណើរ​តាមជើងហោះហើរនៅកម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុករហូតដល់ជាង៩០% ខណៈខែ កុម្ភៈ និង ខែមីនា សុទ្ធតែបាន​ធ្លាក់ចុះលើសពី៥០%ទាំងអស់។ ជាមួយបញ្ហានេះ ដើម្បីរួមចំណែកទប់ទល់នឹងស្ថានការណ៍ដ៏លំបាករបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្រេចមិនយកពន្ធលើក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នៅកម្ពុជារយៈពេល៣ខែ។

ជារួម វិបត្តិកូវីដ១៩ ពិតជាធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានលើវិស័យអាកាសចរណ៍សាកល ពិសេស នៅអឺរ៉ុប អា​ម៉េរិក និងអាស៊ី។ ផលប៉ះពាល់នេះបានជះឥទិ្ធពលលើវិស័យជាច្រើនដែលមានការពាក់ព័ន្ធ ដូចជា ក្រុមហ៊ុនផលិតយន្តហោះ វិស័យធ្វើដំណើរ ការដឹកជញ្ជូនទំនិញ ក្រុមហ៊ុនផលិតប្រេង ក្រុមហ៊ុនផលិតអាហារសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ការធ្វើដំណើរ។ល។ លើសពីនេះ ក៏បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងទៅលើសេដ្ឋកិច្ចសាកលលោក ដូចជា ចរន្តហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ពាណិជ្ជកម្ម ផលិតកម្មអន្តរជាតិ វិស័យទេសចរណ៍ និងចរន្តពលកម្ម ជាដើម។ បន្ទាប់ពីបញ្ហាកូវីដ១៩ បានថមថយទៅៗ ពេលដែលវិស័យអាកាសចរណ៍អន្តរជាតិនេះដំណើរការឡើងវិញ នោះនឹងរុញច្រានវិស័យជាច្រើនឱ្យមានដំណើរឡើងវិញ ផងដែរ ដែលកកត្តាចម្បងនាំឱ្យសេដ្ឋកិច្ចសាកលមានសភាពរលូន៕

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា

  ថ្ងៃពុធ, 10 មិថុនា 2020 ម៉ោង 12:12 PM