Royal Academy of Cambodia
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ១រោច ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានជួបប្រជុំជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាមនុស្សយន្ត និងបញ្ញាសិប្បនិមិ្មត(Artificial Intelligence ) Qibi Tech Co., Ltd. របស់ជប៉ុន តាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ (Video Conference) ដើម្បីសិក្សាលទ្ធភាពក្នុងការបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការស្តីពី ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរួមគ្នា ការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកវិទ្យាមនុស្សយន្ត និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត(AI) នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
នៅក្នុងឱកាសពិភាក្សាការងារតាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ (Video Conference) នៅក្នុងសាលប្រជុំក្រវាន់ អគារ F នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានៅពេលរសៀល ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាមនុស្សយន្ត និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) Qibi Tech របស់ជប៉ុនបានពិភាក្សាគ្នាអំពី ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរួមគ្នា ការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកវិទ្យាមនុស្សយន្ត និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត(Artificial Intelligence - AI) ដែលនឹងរៀបចំនៅក្នុងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាពេលដ៏ឆាប់ខាងមុខ ក្រោមការគាំទ្រពីទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនៃប្រទេសជប៉ុន (JICA)។
ក្នុងជួបពិភាក្សាការងារដោយផ្ទាល់ជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុន Qibi Tech ដែលមានទីស្នាក់ការកន្លែងក្នុងទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន តាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ (Video Conference) ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនបានឯកភាពធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា នាពេលដ៏ឆាប់ខាងមុខ។
សូមបញ្ជាក់ថា បញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial Intelligence) គឺជាផ្នែកមួយនៃវិទ្យាសាស្រ្តកុំព្យូទ័រដែលអាចបង្កើតនូវម៉ាស៊ីន ឬមនុស្សយន្តមួយវៃឆ្លាតដែលអាចធ្វើការ និងឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការការងារដូចមនុស្ស។ ចំណុចសំខាន់របស់ IA គឺរួមបញ្ចូលដោយការសរសេរកូដកុំព្យូរទ័រ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានា។ បច្ចុប្បន្ននេះ IA បានក្លាយជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យា៕
RAC Media| រឿន ភារុន
តាមប្រសាសន៍របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុក កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដានេះ ក្រុមការងារយើងសូមលើកយកមកចែកផ្សាយជូនទាំងស្រុង ដូចខាងក្រោមថា៖
«ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃនេះ កាលពី២៣ឆ្នាំមុន ស្ថិតនៅក្នុងការចងចាំរបស់ខ្ញុំនៅឡើយ។ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ កក្កដា ១៩៩៧ ខ្ញុំបានធ្វើដំណើរពីផ្សារមាន់អាំងឆ្ពោះទៅកាន់ម្តុំសំណង់១២ ខ្ញុំមានការងឿងឆ្ងល់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះវត្តមានកងទ័ពដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់រាយបណ្តាក់គ្នាតាមដងផ្លូវ ដែលមានលក្ខណៈប្រុងជើងការត្រៀមប្រយុទ្ធជានិច្ច។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំសូមចែករំលែកអត្ថបទពាក់ព័ន្ធនឹងព្រឹត្តិការណ៍ខាងលើ ដើម្បីទុកជាការចងចាំ។
សភាពការណ៍ដ៏គួរឱ្យភ័យខ្លាចនៅទីក្រុងភ្នំពេញ បានឈានទៅដល់ភាពតានតឹងបំផុតនៅក្នុងអំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៩៧។ ដោយឡែក ភូមិសាស្ត្រមួយចំនួននៅក្នុងខណ្ឌដង្កោ ដែលស្ថិតនៅក្នុងបន្ទាយសុវត្ថិភាពតាំងកសាងនៃកងរក្សាព្រះអង្គ ប្រជាជននៅទីនោះមានការភ័យរអា ព្រោះស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃ កងវរសេនាតូចជាច្រើនក្រុមរបស់បន្ទាយតាំងកសាងបានប្រកាសអាសន្ន ចេញល្បាតក្នុងលក្ខណៈត្រៀមជាប់ជានិច្ច ក្នុងរង្វង់ចម្ងាយពី១គីឡូម៉ែត្រទៅ២គីឡូម៉ែត្រ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ បានចាប់ផ្តើមបង្ខំឱ្យគណៈកម្មការចម្រុះដោះស្រាយបាតុភាពមិនប្រក្រតីរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ចាត់វិធានការចុះត្រួតពិនិត្យ។
គ្មាននរណាអាចស្មានដល់ថា មានការផ្ទុះអាវុធដ៏ធំនៅក្រុងភ្នំពេញដូច្នេះទេ។ បន្ទាប់ពីកម្លាំងដែលមានភក្តីភាពនឹង គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដោះស្រាយកម្លាំងអណាធិបតេយ្យនៅព្រែកតាទែនក្នុងស្រុកពញាឮតាម បណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ៥ និងដោះស្រាយកម្លាំងអណាធិបតេយ្យនៅក្បែរវត្តភ្នៀត ស្រុកអង្គស្នួលមក សម្តេច ហ៊ុន សែន បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយនៅព្រឹកថ្ងៃទី០៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ដោយបានបញ្ជាក់ពីសកម្មភាពកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅពេលនោះ គឺរៀបចំឡើងដើម្បីការពារសន្តិសុខ សុវត្ថិភាពជូនប្រជាជន និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ជាធរមានទាំងឡាយរបស់រដ្ឋ ពីព្រោះកន្លងមក មានកើតឡើងនូវអំពើល្មើសច្បាប់មួយចំនួនដែលនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនទាំងមូល។
ដោយអនុវត្តតាមស្មារតីនៃបទបញ្ជារបស់សហអគ្គបញ្ជាការកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៧ និងសេចក្តីប្រកាសរបស់គណៈកម្មការចម្រុះនៃរាជរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបាតុភាពមិនប្រក្រតីចុះថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៧ ព្រមទាំងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សម្តេច ហ៊ុន សែន កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជ បានចុះបង្ក្រាបកម្លាំងដែលមានភក្តីភាពចំពោះហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចនៅចំណុចមួយចំនួន ដែលស្ថិតនៅភាគខាងលិចរាជធានីភ្នំពេញ ជាពិសេស ម្តុំផ្ទះលោក ចៅ សម្បត្តិ អូរបែកក្អម និងផ្ទះលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ម្តុំសំណង់១២ ដែលស្ថិតនៅខាងត្បូងអតីតមន្ទីរពេទ្យលោកសង្ឃ។
តាមរបាយការណ៍របស់លោកឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា មេបញ្ជាការរងកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃ ប្រទេស ដែលទទួលភារៈដឹកនាំកម្លាំងមួយផ្នែក ដើម្បីបង្ក្រាបកម្លាំងដែលមានភក្តីភាពចំពោះហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច នោះបានឱ្យដឹងថា ដំបូងឡើយកម្លាំងរាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានគម្រោងផ្ទុះអាវុធ ឬចាប់ខ្លួនលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ លោក ចៅ សម្បត្តិ ទេ គឺមានគម្រោងតែដកអាវុធនៅផ្ទះលោក ចៅ សម្បត្តិ ដែលធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីបានដកអាវុធនៅបន្ទាយស្រែអំពិល (អង្គស្នួល) រួចមក។ បន្ទាប់ពីនោះនឹងធ្វើការដកហូតអាវុធនៅផ្ទះលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ និងផ្ទះអស់លោកមួយចំនួនទៀតនៅក្នុងសំណង់១២ ដែលមានអាវុធខុសច្បាប់ជាច្រើននៅទីនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលកម្លាំងរាជរដ្ឋាភិបាលចូលទៅដកអាវុធនៅផ្ទះលោក ចៅ សម្បត្តិ ក៏មានការផ្ទុះអាវុធបាញ់សម្រុកមកលើកម្លាំង រាជរដ្ឋាភិបាលវិញយ៉ាងខ្លាំងក្លានៅវេលាម៉ោង៣រសៀលក្នុងថ្ងៃទី០៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលជាពេលវេលាចាប់ផ្តើមផ្ទុះសង្គ្រាមនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប៉ែកខាងលិចធ្វើឱ្យកក្រើករាជធានីភ្នំពេញទាំងមូល។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងទៀតថា នៅវេលាម៉ោង៣រសៀលនាថ្ងៃនោះ (ថ្ងៃទី០៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧) កម្លាំងរបស់លោកសហការជាមួយកម្លាំងខណ្ឌឫស្សីកែវ មានភារកិច្ចចូលដកអាវុធនៅផ្ទះលោក ចៅ សម្បត្តិ តែត្រូវកម្លាំងរបស់លោក ចៅ សម្បត្តិ គប់គ្រាប់បែក និងបាញ់កាំភ្លើង បេ-៤០ និង កាំភ្លើង DK ទៅលើកម្លាំងរបស់លោកមុន ក្នុងពេលដែលលោកកំពុងទាក់ទងតាមវិទ្យុទាក់ទង និងតាមឧគ្ឃោសនាសព្ទ។ នៅពេលដែលកម្លាំងរបស់លោក ចៅ សម្បត្តិ ប្រហែល ១០០នាក់បាញ់ទៅលើកម្លាំងរបស់លោក ហើយកម្លាំងរបស់លោកក៏បាញ់តបតការពារខ្លួនវិញ បង្កើតបានជាការប្រយុទ្ធគ្នានៅពេលនោះទៅ។
នៅព្រឹកថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ការប្រយុទ្ធគ្នានៅម្តុំផ្ទះ ចៅ សម្បត្តិ អូរបែកក្អម និងនៅផ្ទះលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ សំណង់១២ បានបន្តយ៉ាងខ្លាំងក្លា។ កងកម្លាំងអន្តរាគមន៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានបញ្ជូនមកពីភូមិភាគ៣ ភូមិភាគ២ ពីអង្គភាព ង៧០ ពីអង្គភាពឆ័ត្រយោង ពីយោធភូមិភាគពិសេស ដើម្បីជួយដល់កម្លាំងរាជរដ្ឋាភិបាលដែលកំពុងទប់ទល់យ៉ាងត្រដាបត្រដួសជាមួយនឹងកម្លាំង ដែលមានភក្តីភាពចំពោះហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច។ កម្លាំងទាំងនោះមួយចំនួនដាក់នៅខាងត្បូង និងខាងលិចព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិពោធិចិនតុង និងវាយយកបន្ទាយតាំងកសាងនៅពេលដែលលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ បានបញ្ជាទ័ពឱ្យវាយចូលទីក្រុងភ្នំពេញ កម្លាំងមួយចំនួនទៀតយកទៅជួយទប់ម្តុំតោពីរ ត្រឡោកបែក ទំនប់ទួលគោក ដែលជាមុខព្រួញវាយលុករបស់កម្លាំងដែលមានភក្តីភាពចំពោះហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច។
នៅវេលាម៉ោង ៩ព្រឹក ថ្ងៃទី៦ ខែកក្កដា កម្លាំងរបស់លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ នៅព្រលានយន្តហោះ និងនៅបន្ទាយតាំងកសាងបានចាប់ដៃគ្នាលើមហាវិថីសហព័ន្ធរូស្ស៊ី ហើយវាយលុកតម្រង់មកផ្សារពោធិចិនតុង និងឆ្ពោះមករាជធានីភ្នំពេញតាមផ្លូវសហព័ន្ធរូស្ស៊ី និងតាមផ្លូវដែក ដែលមានការគាំទ្រពីរថក្រោះ៦គ្រឿង និងមានកម្លាំងថ្មើរជើងប្រមាណ ៣០០ នាក់ ដើម្បីចាប់ដៃជាមួយកម្លាំងរបស់លោក ចៅ សម្បត្តិ នៅអូរបែកក្អម និងកម្លាំងនៅសំណង់១២ ផ្ទះលោកញឹក ប៊ុនឆៃ និងវាយលុកចូលភ្នំពេញ។ ទិសដៅរបស់លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ គឺច្បាមកាន់អគ្គសេនាធិការក្រសួងការពារជាតិ កាន់កាប់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួន ទៀតនៅក្រុងភ្នំពេញ។
ពេលដែលកម្លាំងលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ វាយលុកឆ្ពោះមករាជធានីភ្នំពេញ កម្លាំងរាជអាវុធហត្ថ ប៉ូលីស និងជីវពលរបស់ខណ្ឌដង្កោប្រមាណ ១០០ នាក់ ដែលមានកាំភ្លើងដៃនោះ មិនបានតបតជាមួយកម្លាំងលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ដែលមានរថក្រោះ និងអាវុធទំនើបៗនោះទេ។ កម្លាំងទាំងនោះបានលាក់អាវុធ ដូរខោអាវ ហើយបណ្តោយឱ្យកម្លាំងលោកញឹក ប៊ុនឆៃ និង នួន ប៉ែត (នួន ប៉ែត ជាមេខ្មែរក្រហមភ្នំវល្លិ៍ ដែលបានសម្លាប់អ្នកទេសចរណ៍បរទេស៣នាក់គឺ ៖ បារាំង អង់គ្លេស អូស្ត្រាលី) វាយលុកឆ្ពោះមកភ្នំពេញនោះ កម្លាំងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលបានចូលកាន់កាប់ព្រលានយន្តហោះពោធិចិនតុង និងបន្ទាយតាំងកសាង ហើយធ្វើការបោសសម្អាតពីក្រោយកម្លាំងរបស់លោកញឹក ប៊ុនឆៃ។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ សៅ សុខា មេបញ្ជាការរងនៃអាវុធហត្ថផ្ទៃប្រទេសបានឱ្យដឹងថា ពេលដែល កម្លាំងរបស់លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ សម្រុកចូលពីពោធិចិនតុងដល់ពេទ្យលោកសង្ឃ និងត្រឡោកបែក គឺគ្មាន កម្លាំងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់ទេ គឺមានតែទាហានយាមឃ្លាំង និងក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះ ដែលបានរត់ចូលក្នុងក្រុងដែរ។ ចំណែកកម្លាំងរបស់លោកដែលដាក់ហ៊ុមព័ទ្ធផ្ទះលោក ចៅ សម្បត្តិ នោះក៏បានដកចេញយកមកដាក់នៅខ្សែត្រៀមត្រឡោកបែក ដើម្បីទប់ទល់កុំឱ្យកម្លាំងលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ វាយចូលក្រុងបាន។ កម្លាំងរបស់លោក សៅ សុខា គ្មានកាំភ្លើងទប់ទល់ជាមួយរថក្រោះទេ ដោយសារតែលោកនឹកស្មានមិនដល់ថា លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ អាចនាំទ័ពវាយចូលភ្នំពេញ ទើបមិនបានបំពាក់អាវុធប្រឆាំងរថក្រោះដូច្នេះ។
ពេលដែលកម្លាំងលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ នួន ប៉ែត ចៅ សម្បត្តិ ចាប់ដៃគ្នាវាយលុកចូលភ្នំពេញ ដោយមានការគាំទ្រដោយរថក្រោះ ៦ គ្រឿងផងនោះ លោកសៅ សុខា បានចេញបញ្ជាឱ្យកម្លាំងរបស់លោកឱ្យលើក កាំភ្លើង DK-75 ដាក់លើផ្លូវ ដើម្បីបាញ់រថក្រោះ តែត្រូវកងកម្លាំងរថក្រោះ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ មកដល់ ហើយបរកិនកាំភ្លើងនោះបាក់ខ្ទេចអស់។ លោកក៏បានបញ្ជាឱ្យលើកកាំភ្លើង DK-82 មួយដើមទៀត បាញ់ទៅលើរថក្រោះត្រូវបីគ្រាប់ តែមិនឆេះ ហើយបែរកាណុងបាញ់ក្បួនរថយន្តលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ចំនួន៧គ្រឿង ដែលបរចូលតាមផ្លូវរថភ្លើងម្តងវិញ ធ្វើឱ្យបែកខ្ចាត់ខ្ចាយពីរថយន្តនោះ។
ការប្រយុទ្ធគ្នានៅសរមភូមិត្រឡោកបែក តោពីរ ជាប់នឹងសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញបានប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងស្វិតស្វាញចាប់តាំងពីម៉ោងដប់ព្រឹករហូតដល់ព្រលប់ ទើបស្ងប់វិញ។ ចាប់តាំងពីព្រលឹមទល់ព្រលប់ស្នូរកាំភ្លើងបានលាន់ឮឡើងកក្រើកទីក្រុងភ្នំពេញទាំងមូល។ នៅកន្លែងប្រយុទ្ធគ្នានៅម្តុំសំណង់១២ អូរបែកក្អម ទឹកថ្លា ភ្នំពេញថ្មី ត្រឡោកបែក គេឃើញភ្លើងឆេះមានផ្សែងខ្មួលខ្មាញ់អណ្តែតទៅលើអាកាស។ ប្រជាជនខ្លះ ដែលបានជាប់កុននៅក្នុងសមរភូមិ ត្រូវបានទទួលរងគ្រោះដោយគ្រាប់កាំភ្លើង ខ្លះស្លាប់ ខ្លះត្រូវរបួស។ ប្រជាជនរាប់ពាន់នាក់ទៀត បានភៀសខ្លួនចូលរាជធានីភ្នំពេញ រកកន្លែងសុវត្ថិភាពរៀងៗខ្លួន ហើយប្រជាជនរាប់ពាន់នាក់ទៀត បានភៀសខ្លួនចេញពីរាជធានីភ្នំពេញតាមផ្លូវជាតិលេខ ៦A ផ្លូវជាតិលេខ១ និងផ្លូវជាតិលេខ២ ដើម្បីគេចឱ្យឆ្ងាយពីការប្រយុទ្ធគ្នា។ តែប្រជាជនភាគច្រើនបានសម្ងំលាក់ខ្លួនតាមផ្ទះរៀងៗខ្លួន និងតាមដានសភាពការណ៍ដោយក្តីតក់ស្លុតរកស្មានមិនត្រូវ។ ការប្រយុទ្ធគ្នាត្រូវបានបញ្ចប់នៅយប់ថ្ងៃទី០៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ដោយ កម្លាំងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាអ្នកទទួលជោគជ័យ។
ប្រជាជនមិនអាចយល់ថា ហេតុអ្វីបានជាមានការប្រយុទ្ធគ្នាឡើងនោះទេ។ ពួកគេភ័យខ្លាចថា សង្គ្រាមស៊ីវិលបានវិលមកវិញដូចខ្មោចពីអតីតកាល ដែលគេមិនចង់ឃើញ។ ប្រជាជនកម្ពុជាដែលបើកវិទ្យុអាមេរិកស្តាប់ឮព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ចោទសម្តេច ហ៊ុន សែន ថា បានធ្វើរដ្ឋប្រហារប្រឆាំងព្រះអង្គ។ រដ្ឋាភិបាលច្រានចោលការចោទប្រកាន់នោះ។ រដ្ឋាភិបាលនិយាយថា បើសិនជាសម្តេច ហ៊ុន សែន មានចេតនាធ្វើរដ្ឋប្រហារ សម្តេចនឹងមិនទៅវិស្សមកាលនៅក្រៅប្រទេសទេ ហើយថា សម្តេចនឹងមានវត្តមាននៅរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចាត់ចែងសកម្មភាព។ រដ្ឋាភិបាលនិយាយថា ផ្ទុយទៅវិញ ការប្រយុទ្ធគ្នាត្រូវបានរៀបចំ និងបើកឡើងដោយព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែលមានវត្តមាននៅទីក្រុងភ្នំពេញមុនការប៉ះទង្គិចគ្នានៅពេលដែលសម្តេច ហ៊ុន សែន នៅក្រៅប្រទេស។ ដោយបានធ្វើដូច្នេះ ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ គេចខ្លួនយកសុវត្ថិភាព ទៅក្រុងបាងកកតែប៉ុន្មានម៉ោងមុននឹងការប្រយុទ្ធបានផ្ទុះឡើង។ ការបកស្រាយព្រឹត្តិការណ៍របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ផ្ទុយស្រឡះ ព្រះអង្គមិនបានធ្វើអ្វីខុសច្បាប់ ឬបង្កហេតុទេ ហើយថា កម្លាំងរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន បើកការប្រយុទ្ធមុន(Harish C. Mehta & Julie B. Mehta ៖ ហ៊ុន សែន បុរសខ្លាំងរបស់កម្ពុជា ទំព័រ១៥៩) ។
សម្តេច ហ៊ុន សែន បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយនៅយប់ថ្ងៃទី០៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ដោយបានអះអាងថា ព្រឹត្តិការណ៍ដែលបានកើតឡើង មិនមែនជាជម្លោះរវាងគណបក្សមួយ និងគណបក្សមួយ មិនមែនជាសង្គ្រាមស៊ីវិល មិនមែនជារដ្ឋប្រហារដណ្តើមអំណាចដូចព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានប្រកាសនៅបរទេសនោះទេ ព្រោះគ្មាននរណាម្នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន គ្មានច្បាប់អាជ្ញាសឹក គ្មានកំណែនទូទៅ តែជាការបង្ក្រាបបទល្មើសច្បាប់ ដែលមានចរិតយោធា នយោបាយ និងសន្តិសុខជាតិ ដែលព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ និងបក្សពួកជ្រុលនិយមបានបង្កឡើង។ សម្តេច ហ៊ុន សែន បានប្រកាសពីការបន្តនិរន្តរភាពរបស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និរន្តរភាពនៃច្បាប់នានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និរន្តរភាពនៃរដ្ឋសភា និរន្តរភាពនៃស្ថាប័នគ្រប់ផ្នែក គ្រប់ថ្នាក់ និងនិរន្តរភាពនៃមន្ត្រីរាជការ។
នៅរាជធានីភំពេញ សភាពការណ៍បានវិលទៅរកប្រក្រតីភាពវិញជាបណ្តើរៗ ប្រជាជនដែលបានរត់ចេញ ពីផ្ទះសម្បែងបានវិលមកវិញជាបន្តបន្ទាប់។ បម្រាមគោចរដែលបានបិទនៅពេលយប់ថ្ងៃទី៥ ទី៦ ខែកក្កដា ពីម៉ោង៨យប់ ដល់ម៉ោង ៦ ភ្លឺនោះបានបើកឡើងវិញ។ ក្រោយពីការផ្ទុះអាវុធបានបញ្ចប់ អំពើអនាធិបតេយ្យ មួយបានកើតឡើង គឺករណីចូលគាស់ផ្ទះយកទ្រព្យសម្បត្តិ ចូលយកម៉ូតូ ឡាន តាមឃ្លាំងនានា និងចូលយកសម្ភារបរិក្ខាតាមរោងចក្រកាត់ដេរមួយចំនួនពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ និងពីសំណាក់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធខ្លះ ដែលខ្វះវិន័យ។ ប៉ុន្តែ ភ្លាមៗនោះ នាយអគ្គសេនាធិការ បានចេញបញ្ជាមួយភ្លាម ដើម្បីរាំងស្កាត់បាតុភាពនេះ ដោយប្រកាសកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ និងឱ្យគ្រប់មេបញ្ជាការពង្រឹងវិន័យកម្លាំងរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។
ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ ថ្វីបើការប្រយុទ្ធគ្នាបានបញ្ចប់នៅទីក្រុងភ្នំពេញមែន តែការប្រយុទ្ធគ្នានៅបានបន្តនៅតាមព្រំដែន និងតាមផ្លូវទូត។ ដើម្បីរក្សាជំហរទប់ទល់នឹងសម្តេច ហ៊ុន សែន ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានបង្កើតកម្លាំងតស៊ូប្រដាប់អាវុធមួយ ដែលដឹកនាំដោយឧត្តមសេនីយ៍ដ៏មានភក្តីភាពរបស់ព្រះអង្គ គឺលោក ញឹក ប៊ុនឆៃ។ មូលដ្ឋាននៃចលនាតស៊ូនេះស្ថិតនៅអូរស្មាច់តាមព្រុំដែនខ្មែរ-ថៃ នៅក្នុងតំបន់ភ្នំនៃប៉ែកពាយ័ព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា។ អូរស្មាច់ជាបន្តមកទៀត បានក្លាយជានិមិត្តរូបនៃចលនាតស៊ូប្រឆាំង ហ៊ុន សែន។ មូលដ្ឋានផ្សេងទៀតនៃចលនាតស៊ូពួកខ្មែរក្រហម គឺបានបង្កើតឡើងនៅភាគខាងលិចនៃប្រទេសតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ដូចជាសំឡូតជាដើម (Ros Chantrabot, Cambodge, La Répetition de l’Histoire (De 1991 aux élections de juillet 1998), p. 205.) ។
នៅឯក្រៅប្រទេសវិញ ជាមួយនឹងអតីតអ្នកគាំទ្រព្រះអង្គ ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ បានបង្កើតប្រព័ន្ធនយោបាយមួយមានឈ្មោះថា «សហព័ន្ធអ្នកប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា» ដោយមានសមាសភាពចូលរួមគឺ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្សជាតិខ្មែរ គណបក្សកម្ពុជាអព្យាក្រឹត និងសមាគមមួយចំនួនទៀត (Ros Chantrabot, Cambodge, La Répetition de l’Histoire (De 1991 aux élections de juillet 1998), p. 205.)។
បើទោះបីជាព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែលភៀសព្រះកាយនៅក្រៅប្រទេស ហើយនៅតែធ្វើការដោយប្រដាប់អាវុធ និងផ្លូវទូតប្រឆាំងនឹងសម្តេច ហ៊ុន សែន ក៏ដោយ ក៏ស្ថានការណ៍នយោបាយបានវិលមកកាន់ប្រក្រតីភាពជាបណ្តើរៗ។ រាជរដ្ឋាភិបាលបានបន្តការងារប្រចាំថ្ងៃ ក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះដែលមានគណបក្សមានអាសនៈនៅរដ្ឋសភាដដែល។ ព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ នៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី មានបើកសម័យប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្រោមអធិបតីភាពរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២ ហ៊ុន សែន ដែលមានការចូលរួមយ៉ាងទូលំទូលាយពីឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋលេខាធិការ អនុរដ្ឋលេខាធិការ នៃ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យសេរីនិយមព្រះពុទ្ធ សាសនា និងទីប្រឹក្សារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២ ដើម្បីពិនិត្យ និងអនុម័តសេចក្តីព្រាងព្រះរាជក្រឹត្យស្តីពីកាតព្វកិច្ចធ្វើស្ថិតិ។ ព្រឹកថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ គណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានបើកសម័យប្រជុំពេញអង្គរបស់ខ្លួន ជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ក្រោមអធិបតីភាពសម្តេច ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២ ដើម្បីអនុម័តសេចក្តីព្រាងអនុក្រឹត្យស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល និងក្រសួងសង្គមកិច្ច ការងារ និងអតីតយុទ្ធជន។
នៅថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ សមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលមានវត្តមាននៅកម្ពុជា បានធ្វើការប្រជុំគ្នា ដើម្បីធ្វើការបង្រួបបង្រួមគ្រប់ក្រុមទាំងអស់នៃហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ជាពិសេសក្រុមលោក ទន់ ចាយ ឱ្យមានឯកភាពបក្សឡើងវិញ និងបន្តនិរន្តរភាពរបស់បក្ស ព្រមទាំងជ្រើសរើសលោក អ៊ឹង ហួត ដែលជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការនាយកគណបក្ស និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ជាបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ ជំនួសព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ។ រហូតដល់ថ្ងៃទី០១ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៧ តំណាងរាស្ត្រហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែលរត់គេចទៅកាន់ទីក្រុងបាងកក ក្រោយហេតុការណ៍ថ្ងៃ៥-៦ ខែកក្កដា បានវិលមកកម្ពុជាវិញជាបណ្តើរៗ។
រដ្ឋសភា ដែលគាំងដំណើរអស់រយៈពេល ៧ខែ មកហើយនោះ ក៏បានបើកសម័យប្រជុំលើកទី៨ នីតិកាលទី១ របស់ខ្លួនឡើងវិញ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ហើយបន្តដំណើរការងារជាប្រក្រតី។
ព្រឹកថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៧ សមាជិករដ្ឋសភាចំនួន៩៨ រូប លើ ៩៩ រូប ដែលបានចូល រួមប្រជុំ បានអនុម័តដោយលើកដៃគាំទ្រការលើកអភ័យឯកសិទ្ធិសភាពីព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ។ រដ្ឋសភាបានសម្រេចកិច្ចការដ៏សំខាន់មួយទៀត ដើម្បីធានានិរន្តរភាពនៃរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៣ ដោយបានធ្វើការបោះឆ្នោតដោយសម្ងាត់ជ្រើសរើសលោក អ៊ឹង ហួត ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទី១ ជំនួសព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដោយមានសំឡេងគាំទ្រចំនួន ៨៦ សំឡេង ប្រឆាំងចំនួន ៤ សំឡេង អនុប្បវាទចំនួន ៦ សំឡេង និងឆ្នោតមិនបានការចំនួន ៣ សំឡេង។ ការអំពាវនាវរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ចុះថ្ងៃទី០៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៧ និងការអំពាវនាវរបស់ប្រធានស្តីទីនៃរដ្ឋសភា ក៏ដូចជាកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់សមាជិកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិចក្នុងការពន្យល់នាយទាហាន ពលទាហាន ដែលបានចាកចេញពីស្រុកនោះ ឱ្យវិលមកប្រកបជីវភាពនយោបាយ និងជួបជុំគ្រួសារដូចដើមវិញ៕»
ប្រភព៖ គិន ភា
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ជូនអ្នកសារព័ត៌មានថា ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានគណ:កម្មការបច្ចេកសព្ទជំនាញឯកទេសចំនួន១៧គណ:កម្មការ និងគណ:កម្មការជាតិភាសាខ្មែរមួយ ដែលមានភារកិច្ចសំខាន់ពិនិត្យ ពិភាក្សានិងអនុម័តបច្ចេកសព្ទថ្មីៗ ដោយមានអ្នកជំនាញឯកទេសជាច្រើនចូលរួម ហើយការអនុម័ត ក៏មិនអាចរៀបចំធ្វើឡើងដោយអ្នកឯកទេស តែម្នាក់ ឬពីរនាក់បានទេ។
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នឹងមិនអនុញ្ញាតឱ្យបញ្ជូនអ្នកឯកទេសតំណាងស្ថាប័ន តែម្នាក់ឬពីរនាក់ ដើម្បីចូលរួមពិភាក្សាពីបច្ចេកសព្ទនៅក្រៅស្ថាប័នរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាឡើយ។
ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះដែរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានប្រកាសស្វាគមន៍គ្រប់ស្ថាប័នជំនាញនានា ទាំងស្ថាប័នរដ្ឋ និង ឯកជន ដែលមានបំណងរៀបចំបញ្ជីបច្ចេកសព្ទ ឬចង់បង្កើតពាក្យថ្មីៗដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការងាររបស់ស្ថាប័នរបស់ខ្លួន អាចធ្វើការសហការការងារ ពិនិត្យនិងពិភាក្សាដោយអ្នកជំនាញឯកទេសជាច្រើននៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដើម្បីអនុម័តសម្រាប់ការប្រើជាផ្លូវការនិងមានការទទួលស្គាល់ឱ្យបានទូលំទូលាយបន្ថែមទៀត។
សេចក្តីជូនដំណឹងនេះ បានប្រកាសជាចំហដោយឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងឱកាសសន្និសីទកាសែត ស្ដីវឌ្ឍនភាពរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ នៅអគារឥន្ទ្រទេវី។
សូមបញ្ជាក់ថាកន្លងមកនេះ ក្រសួងបរិស្ថាន បានបញ្ជូនក្រុមការងារជំនាញបរិស្ថាន នាំយកបញ្ជីបច្ចេកសព្ទបរិស្ថាន មកជួបពិភាក្សា និងស្នើឱ្យក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ពិនិត្យនិងអនុម័ត ទុកសម្រាប់ការប្រើប្រាស់នៅក្នុងក្រសួងបរិស្ថាន។
កន្លងមកនេះរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលការអនុញ្ញាតពីរាជរដ្ឋាភិបាល រៀបចំកិច្ចប្រជុំពិភាក្សា ពិគ្រោះយោបល់ពីបច្ចេកសព្ទថ្មីៗ តាមជំនាញ។ បន្ថែមលើពីនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកឯកទេសខាងភាសាខ្មែរ និងក្រុមការងារនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក៏កំពុងរៀបចំវចនានុក្រមខ្មែរ ហើយត្រៀមនឹងបង្ហើយការងារសម្រាប់ដាក់ជូនរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងពេលឆាប់ខាងមុខនេះ។
RAC Media
គណៈអធិបតី (ជួរខាងមុខ) និងប្រធានគណៈកម្មការបច្ចេកសព្ទជំនាញនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ (ជួរក្រោយ)
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ភ្ញៀវកិត្តិយស ក្នុងកម្មវិធីសន្និសីទកាសែត ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០
#រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា - Royal Academy of Cambodia
សកម្មភាពកសិករផលិតបន្លែសម្អាតបន្លែមុនថ្លឹងលក់ឱ្យសហគមន៍អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មបន្លែចម្រុះជាយក្រុងកំពង់ស្ពឺ
ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវដំណាំបន្ថែរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បន្តចុះសិក្សាតាមសហគមន៍បន្លែដែលមានដំណើរការល្អ និងកំពុងទទួលបានការពេញចិត្តនិងគាំទ្រពីកសិករជាសមាជិកសហគមន៍បន្ថែនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ បើតាមការសម្ភាសន៍ផ្ទាល់ជាមួយប្រធានសហគមន៍ និងកសិករដាំបន្លែបានឱ្យដឹងថា តម្លាភាព ភាពស្មោះត្រង់ និងស្ថិរភាពតម្លៃ ទិញចូលនិងលក់ចេញទៅអតិថិជន ជាគន្លឹះធ្វើឱ្យសហគមន៍បន្លែមានការទទួលស្គាល់ និងបន្តដំណើរការល្អរហូតដល់សព្វថ្ងៃ។
(កំពង់ស្ពឺ)៖ នៅថ្ងៃសុក្រ ៥កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័កព.ស ២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ លោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានស្ដីទីវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម និងក្នុងនាមជាតំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ព្រមទាំងក្រុមការងារគម្រោងបាយអូឆា (Biochar) មកធ្វើទស្សនកិច្ចសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅសហគមន៍អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម បន្លែចម្រុះជាយក្រុងកំពង់ស្ពឺ (Peri-Urban Agriculture Cooperative) ដោយមានការសម្របសម្រួលរបស់លោកបណ្ឌិត ជា ស៊ីណាត អ្នកឯកទេសសាកវប្បកម្ម (បន្លែ ផ្លែឈើ និងរុក្ខជាតិលម្អ) ពីសាកលវិទ្យាល័យជាតិសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ជាមួយសហគមន៍អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មបន្លែចម្រុះជាយក្រុងកំពង់ស្ពឺ។ ទស្សនកិច្ចសិក្សានេះ រៀបចំឡើងក្នុងគោលបំណងដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់ពីចង្វាក់ផលិតកម្ម និងទីផ្សារលក់បន្លែរបស់សហគមន៍ ព្រមទាំងចុះទៅសិក្សាស្វែងយល់ផ្ទាល់ពីការដាំដុះរបស់ប្រជាកសិករដែលជាសមាជិកសហគមន៍ នៅឯភូមិទំពូង ឃុំកាហែង ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និង ទីតាំងពិសោធន៍ ដាំបន្លែដោយប្រើប្រាស់បាយអូឆាជាមូលដ្ឋានក្នុងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដែលស្ថិតនៅភូមិច្រកខ្លុង ឃុំទ័ពមៀន ស្រុកថ្ពង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
ក្នុងឱកាសនោះដែរ លោក វណ្ណៈ សម្បត្តិ លេខាធិការនៃសហគមន៍អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មបន្លែចម្រុះជាយក្រុងកំពង់ស្ពឺ បានបង្ហាញថា សហគមន៍នេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ២០០១ និងបានចុះបញ្ជីជាផ្លូវការនៅឆ្នាំ២០០៩។ ការបង្កើតសហគមន៍នេះ គឺក្នុងគោលបំណងដើម្បីជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ ហើយបច្ចុប្បន្ន សហគមន៍មានបុគ្គលិកបំពេញការងារចំនួន៦នាក់។ សហគមន៍អាចដំណើរការទៅបានដោយទទួលបានប្រាក់ចំណូលមកពីប្រភពបី គឺ៖
១- ការទិញស្រូវ ដើម្បីផលិតជាអង្ករលក់
២- ការបង្កើតឥណទានខ្នាតតូច ដោយយកការប្រាក់ទាប
៣- ការចងក្រងសហគមន៍ដាំបន្លែ បានចំនួន៨០ គ្រួសារ លើផ្ទៃដីដាំដុះចំនួន៨ហិកតា។
ទាក់ទងចង្វាក់ផលិតកម្មទិញនិងលក់បន្លែវិញ សហគមន៍មានទីផ្សារធំមួយ គឺ Japan Farm Products (Cambodia) Co., Ltd. (SEATS) ដែលអាចទទួលទិញបន្លែចាប់ពី ៧០០ ទៅ ៨០០គីឡូក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ។ បច្ចុប្បន្នសហគមន៍មានដំណើរការល្អ ពោលគឺអាចលក់បានក្នុង១ថ្ងៃចាប់ពី ៣០០ ទៅ ៤០០គីឡូក្រាម ដោយក្នុងមួយគីឡូក្រាមតម្លៃ៤០០០រៀល សម្រាប់ប្រភេទបន្លែ មានសាឡាត់ ត្រកួន សាឡាត់ឡាត់ពណ៌ ជាដើម។ សហគមន៍ ក៏មានតារាងតម្លៃសម្រាប់លក់ចេញទៅអតិថិជន ទៅតាមប្រភេទបន្លែផ្សេងៗគ្នា។
លោកស្រី យូ លុន ប្រធានសហគមន៍បន្លែចម្រុះ បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា ដោយសារសហគមន៍មានដំណើរការល្អ នៅឆ្នាំ២០១៨ សហគមន៍ទទួលបានការវាយតម្លៃនិងផ្ដល់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១ ព្រមទាំងទទួលបានការលើកទឹកចិត្ត ពីរាជរដ្ឋាភិបាល នូវថវិកាចំនួន ១០ ០០០ ០០០ រៀល (ដប់លានរៀល) និងម៉ាស៊ីនបូមទឹកចំនួន១០គ្រឿងផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដំណើរការរបស់សហគមន៍ បានជួបឧបសគ្គមួយចំនួនទាក់ទងនឹងរោងដាំបន្លែ និងកង្វះខាតប្រភពទឹកសម្រាប់ស្រោចស្របដំណាំរបស់សមាជិកសហគមន៍។ ក្នុងនាមលោកស្រី ជាប្រធានសហគមន៍ដាំបន្ថែចម្រុះ សូមសំណូមពរពីរចំណុច៖
១- ជួយសង់រោងបន្លែដល់ប្រជាកសិករម្នាក់១រោងបន្ថែមដែលមានទំហំ១០ម៉ែត្រ គុណនឹង ២៥ម៉ែត្រ ឬទំហំ១០ម៉ែត្រ គុណនឹង ៥០ម៉ែត្រ។
២- ជួយជីកប្រព័ន្ធស្រោចស្រព អណ្តូង ឬស្រះជាដើម។
បន្ទាប់ពីសិក្សាស្វែងយល់ពីចរន្តទីផ្សារ ក៏ដូចជាដំណើរការទូទៅរបស់សហគមន៍កន្លងមក លោក វណ្ណៈ សម្បតិ្ត បាននាំក្រុមការងារគម្រោងបន្លែ និង ក្រុមការងារគម្រោងបាយអូឆា ចុះទៅសិក្សាស្វែងយល់ផ្ទាល់ពីការដាំដុះដំណាំរបស់ប្រជាកសិករជាសមាជិកសហគមន៍ នៅភូមិទំពូង ឃុំកាហែង ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ បើតាមការបង្ហាញរបស់កសិករដាំបន្លែដែលជាសមាជិករបស់សហគមន៍ បានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា សហគមន៍បានធ្វើការងារដោយភាពស្មោះត្រង់ជាមួយកសិករ ពិសេសគឺតម្លៃទិញចូលពីកសិករ និងតម្លៃលក់ចេញឱ្យក្រុមហ៊ុនជប៉ុន ឬ លក់ឱ្យឈ្មួញកណ្ដាលផ្សេងទៀតដោយមានតម្លាភាព។ ដូច្នេះ កសិករមានជំនឿលើសហគមន៍ ទើបមិនងាកបែររកកន្លែងលក់ថ្មី ទោះបីមានការឈ្មួញកណ្ដាលថ្មីៗមកសុំចរចាទិញបន្លែពីពួកគាត់ក៏ដោយ។ សហគមន៍អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មបន្លែចម្រុះជាយក្រុងកំពង់ស្ពឺ នៅបន្តរក្សានិរន្តភាពក្នុងដំណើរការរបស់ខ្លួនបានមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ ក៏ដោយសារតម្លាភាពជាមួយកសិករ ពិសេសគឺភាពស្មោះត្រង់។
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការទស្សនកិច្ចសិក្សានៅកន្លែងដាំដុះរបស់ប្រជាកសិករជាសមាជិកសហមគមន៍បន្លែនៅភូមិទំពូង ឃុំកាហែង ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ រួច ក្រុមការងារក៏បានបន្តទៅទស្សនកិច្ចសិក្សាស្វែងយល់នៅទីតាំងពិសោធន៍ដាំបន្លែដោយប្រើប្រាស់បាយអូឆាអនុវត្តន៍លើដំណាំកសិកម្មរបស់ក្រុមការងារគម្រោងស្រាវជ្រាវបាអូឆានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅភូមិច្រកខ្លុង ឃុំទ័ពមៀន ស្រុកថ្ពង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ គម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវចាប់ដំណើរនៅឆ្នាំ២០២០នេះ មានរយៈពេលជិត១ឆ្នាំហើយ ក្នុងគោលបំណងសំខាន់ផលិត និង ប្រើប្រាស់បាយអូឆា ដើម្បីកែប្រែដីឱ្យមានគុណភាព និងបង្កើនទិន្នផលដំណាំ។ ការផលិតបាយអូឆា គឺអាចវត្ថុធាតុដើមនៃសំណល់ផ្សេងៗរួមមាន សំណល់កសិកម្ម សំណល់សរីរាង្គផ្សេងៗ និងសំណល់ផ្ទះបាយជាដើម។ លោក ស្វាយ រីដា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានជីវសាស្ត្រ វេជ្ជសាស្ត្រ និងកសិកម្ម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាប្រធានគម្រោងស្រាវជ្រាវបាយអូឆានេះ បានឱ្យដឹងថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០២១តទៅ ក្រុមការងារនឹងយកលទ្ធផលស្រាវជ្រាវដែលបានធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំកន្លងមកនេះ សម្រាប់ជាទុនក្នុងការអនុវត្តដល់ប្រជាពលដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន ក្រោមគម្រោង «គោលនយោបាយយុទ្ធសាស្រ្តការអភិវឌ្ឍបាយអូឆានៅកម្ពុជា»។ គម្រោងនេះមានការចូលរួមពីសមាជិកស្រាវជ្រាវដូចជា៖ លោក ស្វាយ រីដា, លោក អាត ធារ៉ា, លោក លឹម សេងឌី និង លោក ហេង វីរិទ្ធិ ដោយមានឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ គឺជាអ្នកសម្របសម្រួលគម្រោង។
រូបភាព ១៖ សហគមន៍អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម បន្លែចម្រុះជាយក្រុងកំពង់ស្ពឺ
រូបភាព ២៖ កសិករកាត់សម្អាតបន្លែមុននឹងថ្លឹងលក់ទៅឱ្យសហគមន៍
រូបភាព ៣៖ លោកស្រី យូ លន់ កំពុងបង្ហាញសហគមន៍ ដល់ក្រុមការងាររាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
រូបភាព ៤៖ លោក យិន ពោ ធ្វើបទសម្ភាសន៍លោក វណ្ណៈ សម្បត្តិ លេខាធិការសហគមន៍បន្លែចម្រុះ
រូបភាព ៥៖ រងដំណាំកសិករសមាជិកសហគមន៍ នៅភូមិទំពូង ឃុំកាហែង ស្រុកសំរោងទង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ
រូបភាព ៦៖ រងពិសោធន៍បាយអូឆាលើដំណាំពោត ស្ថិតនៅភូមិច្រកខ្លុង ឃុំទ័ពមៀន ស្រុកថ្ពង ខេត្តកំពង់ស្ពឺ
រូបភាព ៧៖ ក្រុមការងារចុះសិក្សាផលិតកម្មបន្លែនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ (ទីតាំងពិសោធន៍បាយអូឆា)
(រូបពីឆ្វេងទៅស្តាំ៖ លោកបណ្ឌិត ជា ស៊ីណាត, លោក អាត ធារ៉ា, លោក ហេង វីរិទ្ធិ, លោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា, លោកបណ្ឌិត លឹម សេងឌី, និងលោក ស្វាយ រីដា)
(ព្រះវិហារ)៖ ក្រុមហ៊ុន Thalis និងអ្នកជំនាញផលិតឈីស (Cheese) មកពីប្រទសបារាំង ព្រមទាំងសមាគមភោជនីយដ្ឋានកម្ពុជាមានបំណងដាក់ទុនវិនិយោគផលិតឈីស (Cheese) ពីទឹកដោះគោស្រស់នៅក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។
ដើម្បីសិក្សាពីលទ្ធភាពរៀបចំកិច្ចសហការរួមគ្នាលើការផលិតឈីសនៅពេលខាងមុខនេះដោយផ្ទាល់ នៅថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ប្រតិភូជាន់ខ្ពស់នៃក្រុមហ៊ុន Thalis និងអ្នកជំនាញផលិតឈីសមកពីប្រទសបារាំង ព្រមទាំងសមាគមភោជនីយដ្ឋានកម្ពុជា បានអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចឈ្វេងយល់ពីចង្វាក់ផលិតកម្មទឹកដោះគោស្រស់ និងកសិដ្ឋានចញ្ចឹមគោទឹកដោះ នៅក្នុងទីតាំងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ស្ថិតក្នុងស្រុកឆែប នៃខេត្តព្រះវិហារ។
ប្រតិភូខាងលើមានចំនួន ៥នាក់ រួមមាន៖ ១. លោក Arnaud DARC នាយកក្រុមហ៊ុន Thalias ២. កញ្ញា Hak Lina នាយិការប្រតិបត្តិភោជនីយដ្ឋាន Topaz, Khema និងសណ្ឋាគារ Arunreas៣. លោក Nicolas ROUSSEAU អ្នកជំនាញផលិត ឈីស (Cheese) ៤. Mathilde VASSEUR ប្រធាន SCR និង៥. កញ្ញា Nguon Socheata ប្រធានផ្នែកលទ្ធកម្ម។
នៅក្នុងឱកាសជំនួបនេះ លោកបណ្ឌិត ឈឹម សុខាន់ដារា អនុប្រធានឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប បានធ្វើបទបង្ហាញអំពី ប្រវត្តិនៃការចញ្ចឹមគោទឹកដោះ និងសង្វាក់ផលិតកម្មកែច្នៃទឹកដោះគោស្រស់សុទ្ធ១០០ភាគរយ ជូនដល់ប្រតិភូ និងអ្នកជំនាញបានទទួលជ្រាប និងបានទៅទស្សនាទីតាំងសំខាន់ៗ មួយចំនួន ដូចជា ៖ កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមគោទឹកដោះ ខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្មកែច្នៃទឹកគោស្រស់ វាលស្មៅ កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមពពែ និងទីតាំងបុរាណដ្ឋាន ព្រមទាំង សារៈមន្ទីរនៅនឹងស្ថានីយបុរាណវិទ្យាស្ដីពីឧស្សាហកម្មស្លដែកបុរាណ ថែមទៀតផងដែរ។
ក្រោយពីស្តាប់បទបង្ហាញនិងទស្សនាទីតាំងដោយផ្ទាល់មក ប្រតិភូនិងអ្នកជំនាញខាងផលិតឈីស បានវាយតម្លៃខ្ពស់និងចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងមកលើសក្តានុពលរបស់ឧទ្យាន ជាពិសេសបានផ្ដល់តម្លៃខ្ពស់ថា៖ «ផលិតផលទឹកដោះគោស្រស់នេះ គឺជាផលិតផលទឹកគោសុទ្ធ មានរស់ជាតិឆ្ងាញ់ ក្លិនឈ្ងុយក្រេម » ហើយមានសេចក្តីសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា៖ «ទឹកដោះគោនេះ ពិតជាអាចយកទៅផលិតឈីសបានយ៉ាងល្អ»។
សូមបញ្ជាក់ថា ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹបត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៤/៤៣៦ ចុះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ មានផ្ទៃដីសរុបចំនួន ១១៤.៣៥គីឡូម៉ែត្រការ៉េ មានទីតាំងស្ថិតក្នុង ឃុំឆែប១ និងឃុំឆែប២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ។ ឧទ្យាននេះមានតំបន់ជីវចម្រុះ និងមានសក្តានុពលជាច្រើន រួមមាន៖ ធនធានព្រៃឈើ សត្វព្រៃ កេរដំណែលប្រវត្តិសាស្រ្ត បុរាណវត្ថុ (ឡស្លដែកបុរាណ) និងជាតិពិន្ធុ ដែលអាចបម្រើឱ្យមុខងារក្នុងវិស័យបរិស្ថាន ព្រៃឈើ វប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងទេសចរណ៍ច្រើនយ៉ាង៕
RAC Media | រឿន ភារុន
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នាថ្ងៃពុធ ៤កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស. ២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំកម្មវិធីវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រ «ស្ពានភាសាចិន» លើកទី១៩ សម្រាប់ថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រោមប្រធានបទ «ក្រោមមេឃ គ្រួសារតែមួយ» តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ។
កម្មវិធីដែលបានរៀបចំឡើងតាមប្រព័ន្ធអនឡាញនេះប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាព ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង ឯកឧត្តម Wang Wentian ឯកអគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ក្នុងឱកាសដ៏ពិសេសនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ស្ពានភាសាចិន គឺជាកម្មវិធីមួយ ដែលអាចឱ្យអ្នកសិក្សាភាសាចិនបានស្វែងយល់ពីភាសា និងវប្បធម៌ចិន ហើយក៏អាចជំរុញលើកទឹកចិត្តដល់យុវជន យុវតីកម្ពុជា ក៏ដូចជាជនបរទេសផ្សេងទៀតឱ្យសិក្សាភាសាចិនផងដែរ»។ លោកបានបន្តទៀតថា៖«ជោគជ័យរបស់ក្មួយៗនៅថ្ងៃនេះ មិនមែនតែជោគជ័យសម្រាប់បុគ្គលប៉ុណ្ណោះទេ គឺជាជោគជ័យតំណាងឱ្យគ្រួសារ គ្រឹះស្ថានសិក្សា និងជាពិសេសគឺតំណាងឱ្យប្រទេសយើងផ្ទាល់ផងដែរ»។
ឯកឧត្តម Wang Wentian បានមានប្រសាស៍ថា៖«យើងសប្បាយចិត្តនៅពេលដែលបានឃើញដំណើរវិវឌ្ឍន៍នៃជោគវាសនារួមគ្នារវាងកម្ពុជា-ចិន បាននិងកំពុងបន្តជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ អប់រំ និងវិស័យផ្សេងៗទៀតរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងចិន ម្យ៉ាងវិញទៀត កំណើននៃការសិក្សាភាសាចិន ក៏កើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ដែរ រីឯកំណើននិស្សិតអាហារូបករណ៍រដ្ឋាភិបាលចិន ក៏កើនឡើងឥតឈប់ឈរ ដែលមានចំនួនសរុបលើសពី៣០០០នាក់»។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកក៏បានបន្ថែមទៀតថា៖ «ប្រធានបទនៃការប្រកួតស្ពានភាសាចិន ឆ្នាំនេះ គឺក្រោមមេឃ គ្រួសារតែមួយ ដែលសមស្របទៅនឹងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន ក្នុងការប្រឈមមុខនឹងកូវីដ១៩ ដោយរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជននៃប្រទេសកម្ពុជា-ចិន បានរួមសុខ រួមទុក្ខជាមួយគ្នា បានធ្វើជាគំរូដ៏ល្អសម្រាប់សង្គមអន្តរជាតិ ព្រមទាំងបានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីអត្ថន័យស្នូលនៃក្រោមមេឃ គ្រួសារតែមួយ»។
លោកទាំងពីរ ក៏បានគូសបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃ “ស្ពានភាសាចិន” ដែលជាវេទិកាមួយសម្រាប់អ្នកសិក្សាភាសាចិនមិនត្រឹមតែបង្ហាញពីសមត្ថភាពភាសាចិន និងទេពកោសល្យសិល្បៈប៉ុណ្ណោះទេ ថែម ទាំងអាចស្វែងយល់ពីវប្បធម៌ចិនកាន់តែស៊ីជម្រៅ ហើយក៏ជា “ស្ពាន” ផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនផងដែរ។
ការប្រកួតវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រលើកនេះ ប្រព្រឹត្តទៅតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ដែលមានបេក្ខភាពចំនួន១៣នាក់ចូលរួម។ ឆ្លងកាត់ការប្រកួតដ៏ស្វិតស្វាញ ដោយក្រោយពីការជ្រើសរើស វាយតម្លៃយ៉ាងហ្មត់ចត់ និងយុត្តិធម៌របស់គណៈមេប្រយោគ យើងបានសម្រិតសម្រាំងយកបេក្ខជនជ័យលាភីលេខ១ ចំនួន ១នាក់, ជ័យលាភីលេខ២ ចំនួន ២នាក់, ជ័យលាភីលេខ៣ ចំនួន ៣នាក់ រួមមាន៖
១. រ័ត្ន ម៉ីជីង 林美金 Roth Meijin ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ១
២. តែ សុខលី 郑淑莉 Te Sokly ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ២
៣. លី សៀវហុង 李秀凤 Ly Sivhong ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ២
៤. ណូន និមល 林青美 Non Nimol ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ៣
៥. ថាវ គិមហៀង
何 晶 Thav kimheang ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ៣
៦. ថាំង ជាលី 唐嘉丽 Thang chealy ទទួលបានជ័យលាភីលេខ ៣។
នារសៀលថ្ងៃដដែល វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំពិធីចែករង្វាន់ និងបណ្ណសរសើរជូនបេក្ខជនដែលទទួលបានជ័យលាភីក្នុងវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្រនៃកម្មវិធីស្ពានភាសាចិនក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា, កញ្ញា វុធ សុភ័ក្រណា នាយិកាភាគីកម្ពុជា និង លោក ឆាយ ឃឹឈីង នាយកភាគីចិនរបស់វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ហើយក៏មានការចូលរួមពីភ្ញៀវកិត្តិយសភាគីចិនគឺ លោក Zhang Hongbo អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន CCFED និង លោក Wang Huabin ប្រធានធនាគារចិន(ហុងកុង)សាខាភ្នំពេញ។
រង្វាន់សម្រាប់ផ្តល់ជូនបេក្ខជនទាំង ១៣នាក់ រួមមាន៖
រង្វាន់លើកទឹកចិត្ត៖ ទូរសព្ទHuawei Y9 (ជើងទម្រទូរសព្ទ ចំនួន២+ឧបករណ៍បំពងសំឡេងBluetooth+ដុំសាកទូរសព្ទ ម៉ាកកុងហ៊្វូឡុង)។
រង្វាន់ប្រជាប្រិយភាព៖ ទូរសព្ទHuawei Y6P, (ជើងទម្រទូរសព្ទ ចំនួន២+ឧបករណ៍បំពងសំឡេងBluetooth+ដុំសាកទូរសព្ទ ម៉ាកកុងហ៊្វូឡុង)។
រង្វាន់ទេពកោសល្យសិល្បៈ៖ ទូរសព្ទHuawei Y6P, (ជើងទម្រទូរសព្ទ ចំនួន២+ឧបករណ៍បំពងសំឡេងBluetooth+ដុំសាកទូរសព្ទ ម៉ាកកុងហ៊្វូឡុង)។
រង្វាន់ជ័យលាភីលេខ៣៖ ទូរសព្ទHuawei Y8P(ជើងទម្រទូរសព្ទ ចំនួន២+ឧបករណ៍បំពងសំឡេងBluetooth+ដុំសាកទូរសព្ទ ម៉ាកកុងហ៊្វូឡុង)។
រង្វាន់ជ័យលាភីលេខ២៖ ទូរសព្ទHuawei Nova 7i (ជើងទម្រទូរសព្ទ ចំនួន២+ឧបករណ៍បំពងសំឡេងBluetooth+ដុំសាកទូរសព្ទ ម៉ាកកុងហ៊្វូឡុង)។
រង្វាន់ជ័យលាភីលេខ១៖ ទូរសព្ទHuawei P40 (ជើងទម្រទូរសព្ទ ចំនួន២+ឧបករណ៍បំពងសំឡេងBluetooth+ដុំសាកទូរសព្ទ ម៉ាកកុងហ៊្វូឡុង)៕
RAC Media | រឿន ភារុន
កាលពីសៀលថ្ងៃពុធ ៤កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ប៊ី សុខគង់ អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានបើកកិច្ចប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តបច្ចេកសព្ទរបស់គណៈកម្មការកសិកម្មដោយអនុម័តបានចំនួន៦ពាក្យ ដែលមានសេចក្តីពន្យល់លម្អិតដូចខាងក្រោម៖
RAC Media
ប្រភព៖ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃអង្គារ ៣កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យបានអញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំ ដើម្បីវាយតម្លៃបេក្ខភាពសមាជិកបណ្ឌិតសភាចារ្យពេញសិទ្ធិ និងសមាជិកបម្រុង នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
កិច្ចប្រជុំដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅបន្ទប់ប្រជុំ RAC ២-១១ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមានរបៀបវារៈដូចតទៅ៖
១. ការពិនិត្យ និងបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
២. ការពិនិត្យ និងបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកបម្រុងនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
៣. ផ្សេងៗ។
សូមបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមានបណ្ឌិតសភាចារ្យពេញសិទ្ធិសរុបចំនួន ២១រូប និងសមាជិកបម្រុងចំនួន ១៥រូប និងសមាជិកកិត្តិយស ១រូប។ ការបន្តជ្រើសរើសសមាជិកបណ្ឌិតសភាចារ្យពេញសិទ្ធិនាពេលនេះ គឺធ្វើឡើងស្របតាមលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តដែលបានកំណត់ឱ្យមានសមាជិកបណ្ឌិតសភាចារ្យពេញសិទ្ធិរហូតដល់ចំនួន ៧៩រូប៕
RA Media | រឿន ភារុន
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃអង្គារ ៣កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានអញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំ ដើម្បីរៀបចំផលិតវីដេអូចម្រៀងព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី និងបង្កើតមូលនិធិ ឥន្ទ្រទេវី។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានដឹកនាំនិពន្ធបទចម្រៀង «ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី» ដែលយកលំនាំបទដើម ប្រាស្នាព្រះមហោសថដែលបានអធិប្បាយពីគុណបំណាច់របស់ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ដែលអគ្គមហេសីនៃព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ក្នុងការបំពេញព្រះរាជកិច្ចជំរុញវិស័យសិក្សាធិការជាតិ នាសម័យមហានគរ ដែលជាសម័យកាលដ៏រុងរឿងនៃចក្រភពអង្គ។
ដើម្បីជំរុញការផ្សព្វផ្សាយដល់យុវជនខ្មែរជំនាន់ថ្មីឱ្យងាកមកចាប់អារម្មណ៍ចង់ស្វែងយល់បន្ថែមពីគុណបំណាច់ និងស្នាដៃដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមរបស់ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ដែលជាក្សត្រីល្បីល្បាញ និងជាអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរបន្ថែមទៀត ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានដឹកនាំណែនាំដល់ក្រុមការងារបច្ចេកទេសឱ្យថតវីដេអូបង្ហាញអំពី ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ដែលមានចំណេះខ្ពង់ខ្ពស់ជាសាស្ត្រាចារ្យ បានបណ្តុះបណ្តាលបញ្ញវន្តជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនឱ្យក្លាយជាសសរទ្រូងដ៏រឹងមាំរបស់ជាតិ។
ក្រៅពីនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានឯកភាពឱ្យក្រុមការងារបង្កើតមូលនិធិ ឥន្ទ្រទេវី ផងដែរ ដើម្បីទ្រទ្រង់វិស័យអប់រំសិល្បៈ និងវប្បធម៌ខ្មែរសម្រាប់អ្នកបន្តវេនជំនាន់ក្រោយ។ ឆ្លៀតឱកាសនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតបានដឹកនាំពិនិត្យមើលសាលមហោស្រពដែលកំពុងសាងសង់នៅក្នុងអគារខេមរវិទូ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាផងដែរ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំឆាកសម្តែងក្រោយការសាងសង់អគាររួចរាល់។
សូមបញ្ជាក់ថា បទចម្រៀង «ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី» ដែលយកលំនាំបទដើម ប្រាស្នាព្រះមហោសថ ត្រូវបានតាក់តែងឡើងដោយនិស្សិត សរ រិទ្ធី ជំនាញទស្សនវិជ្ជា ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ជំនានទី៧ វគ្គ១ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយមានការកែសម្រួលពីលោកឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គរដ្ឋលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសហការផលិតដោយនិស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ជំនានទី៧ វគ្គ១ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៕
RAC Media| រឿន ភារុន
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ មេសា ឆ្នាំ២០២៤។ *ចាប់ទទួលលក់ពាក្យដេញថ្លៃពីថ្ងៃនេះតទៅ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ១០.៣០នាទីព្រឹក។ ទូរសព្ទទំនាក់ទំនង : ០២៣ ៨៩០ ១៨០។
ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៥ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ *កាលបរិច្ឆេទឈប់ទទួលពាក្យដេញថ្លៃ៖ ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ វេលាម៉ោង ១០.៣០នាទីព្រឹក។ ទូរសព្ទទំនាក់ទំនង : 012 78 36 46។
ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM
វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិត នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមទទួលចុះឈ្មោះហើយ.... ព័ត៌មានលម្អិត សូមទាក់ទងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (អគារឥន្រ្ទទេវី) ឬតាមរយៈទូរសព្ទ៖ 067-811-667 / 010-268-797 / 099-238-677 / 097 728 4444
ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM