រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បង្កើនកិច្ចសហការជាមួយទីម័រឡេស្តេ

នាព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងថ្នាក់ដឹកនាំនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅ ចំពោះវត្ដមានឯកឧត្ដម Agio Pereira ទេសរដ្ឋមន្ត្រីទីម័រឡេស្តេ និងបានពិភាក្សាការងារលើចំណុចសំខាន់ៗ ព្រមទាំងផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធន៍គ្នាទៅវិញទៅមករវាងស្ថាប័នទាំងពីរ។

ជាមួយគ្នា ដើម្បីជាសក្ខីភាពនៃសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នឹងធ្វើការសហការជាមួយសាកលវិទ្យាល័យជាតិទីម័រ ដោយផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់សិស្សមកពីទីម័រ ដែលមានបំណងមកបន្តការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិត និងថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

  ថ្ងៃអង្គារ, 10 ឧសភា 2022 ម៉ោង 09:37 PM

កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អាម៉េរិក និងផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្រ ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អាម៉េរិក ដែលនឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី១២-១៣ ឧសភាខាងមុខនេះ នាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាការជួបមុខគ្នាដោយផ្ទាល់ រវាងប្រមុខមេដឹក នាំអាស៊ាន ជាមួយនឹងលោក ចូ បៃឌិន ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានអាស៊ាន នាយប់ថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៦ ខែមេសា កន្លងទៅ។ ពេលវេលាប្រជុំលើកនេះ គឺជាការកំណត់ឡើងជាលើកទី២ បន្ទាប់ពីត្រូវបានខកខាន កាលពីខែមីនាកន្លងទៅដែលគ្រោងធ្វើនៅថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ ដោយសារតែភាគីឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាអ្នកសម្របសម្រួល មិនអាចសម្របសម្រួល ពេលវេលាជាមួយមេដឹកនាំនៃបណ្តាប្រទេសក្នុងអាស៊ានបាន។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានអាស៊ាន បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេស រវាង អាស៊ាន និង សហរដ្ឋអាម៉េរិក នេះប្រារពឡើងដើម្បីអបអរសាទរទំនាក់ទំនងភាពដៃគូសន្ទនាអាស៊ាន សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលមានវ័យ ៤៥ឆ្នាំទៅ ហើយនេះគឺជាកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសលើកទី២ គិតពីឆ្នាំ ២០១៦ និងជាការជួបប្រជុំ គ្នាដោយផ្ទាល់មុខលើកទី១សម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន គិតចាប់តាំងពី ឆ្នាំ២០១៧ មក។

តើកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសលើកទី២ និងដោយផ្ទាល់មុខជាលើកទី១សម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មកនេះ ភាគីទាំងសងខាងរំពឹងថានឹងទទួលបាលលទ្ធផល អ្វីជាផ្លែផ្កា? ចំណែកកម្ពុជាដែលពេលនេះជាប្រធានអាស៊ាន រំពឹងថានឹងទទួលផលវិជ្ជមានអ្វីជាដុំកំភួន?

បើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ព័ត៌មានរបស់ប្រធានអាស៊ាន បានប្រកាសថា ថ្នាក់ដឹកនាំ អាស៊ាន និងប្រធាននាធិបតី Joe Biden នឹងពិភាក្សាគ្នាអំពីមធ្យោបាយ និងវិធីសាស្ត្រ នានា ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យជាច្រើន ដែលជាអាទិ៍រួមមាន ការឆ្លើយតបនឹងជំងឺ កូវីដ១៩ សន្តិសុខសុខភាពសកល ការផ្លាស់ប្តូរអាកាសធាតុ ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយ​ចីរភាព កិច្ចសហ ប្រតិបត្តិការ លំហសមុទ្រ ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ការអប់រំ និងចំណងទាក់ទងរវាងប្រជាជន និង ប្រជាជន ក៏ដូចជាការតភ្ជាប់ និងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច។ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏នឹង ធ្វើការ ផ្លាស់ប្តូ
យោ​បល់​គ្នាផងដែរ អំពីបញ្ហាតំន់ និងអន្តរជាតិ ដែលជាផលប្រយោជន៍ និងកង្វល់រួម។

នៅក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន និង សហរដ្ឋ អាម៉េរិកនឹងដាក់ចេញនូវទិសដៅអានាគតនៃទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ហើយនឹង លើកកម្ពស់ភាពជាដៃគូយុទ្ឋសាស្ត្រសម្រាប់​ផលប្រយោជន៍រួមទៅវិញទៅមកនៃប្រជាជនអាស៊ាន និងប្រជាជនសហរដ្ឋអាម៉េរិក។

កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសនេះ ក៏នឹងបញ្ជាក់ឡើងវិញផងដែរនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នា ដើម្បីរក្សាមជ្ឈភាព និងឯកភាពអាស៊ាន តាមរយៈយន្តការនានាដែលដឹកនាំដោយអាស៊ាន ក៏ដូចជាដើម្បីបង្កើនជំនឿ និង ទំនុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងការថែរក្សាសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព នៅក្នុងតំបន់។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានអាស៊ាននាពេលនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពី សេតវិមាន បានបញ្ជាក់ពី ពេលវេលាជាក់លាក់នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសនេះដូចគ្នា កាលពីថ្ងៃទី១៦។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ របស់លោកស្រី Jen Psaki អ្នកនាំពាក្យ​សេតវិមាន បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចប្រជុំនេះនឹងពង្រឹងការចូលរួម របស់ លោក Joe Biden នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកាលពីខែតុលាឆ្នាំ២០២១ ដែលធ្លាប់បានប្រកាសពីការ ផ្តល់ទឹកប្រាក់ ចំនួន១០២លានដុល្លារ ដើម្បីជួយស្តារសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានឡើងវិញក្រោយវិបត្តិកូវីដ-១៩។

ចំណែកក្នុងងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយកាលពីចុងខែកុម្ភៈ កន្លងទៅ អ្នកស្រី Jen Psaki អ្នកនាំពាក្យសេតវិមាន បានឱ្យដឹងថា ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក នឹងស្វាគមន៍មេដឹកនាំអាស៊ាននៅ រដ្ឋធានី វ៉ាស៊ីនតោន នៃសហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅថ្ងៃទី២៨ និង២៩ ខែមីនា។ ហើយលិខិតនោះក៏បាន បញ្ជាក់ថា អាម៉េរិក នឹងគោរពតាមការសម្រេចរបស់អាស៊ាន ដែលថា កិច្ចប្រជុំនេះនឹងមិនអញ្ជើញ មេដឹកនាំ របបយោធា មីយ៉ាន់ម៉ាឬលោក មីន អ៊ុងឡាំង ឱ្យចូលរួមឡើយ។

សម្តេច នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាននាឆ្នាំ២០២២នេះ ក៏បានដាក់ក្តីសង្ឃឹមថា ទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ាន និងអាម៉េរិក កាន់តែមានភាពរីកចម្រើនបន្ថែមទៀត បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អាម៉េរិក ធ្វើឡើងរួចរាល់។ សម្តេចបានបញ្ជាក់ថា «ក្នុងនាមកម្ពុជា ជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់សារជាថ្មី អំពីការប្តេជ្ញា និងការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹង ចំពោះសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងការរៀបចំ កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អាម៉េរិក នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន»។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់របស់ សម្តេច ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃ០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ ដែលជាការឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតរបស់ លោក Joe Biden ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២។ លិខិតបានប្រកាសពីការ ទន្ទឹងរង់ចាំពេលវេលាធ្វើការជាមួយកម្ពុជា ក្នុងរបត់ជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំនេះ។ លោក Joe Biden បញ្ជាក់ ជំហររបស់អាម៉េរិកថា «ខ្លួនសង្ឃឹមថាទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-អាម៉េរិកកាន់តែរីកចម្រើន និងសម្រេចបាន គោលដៅរួមនៅក្នុងតំបន់»។

សូមរំលឹកថា នៅឆ្នាំ២០១៥ ក្នុងរដ្ឋបាលរបស់លោក Obama ទំនាក់ទំនងរវាង អាស៊ាន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក មានភាពល្អប្រសើរ ដែលផ្អែកលើយុទ្ធសាស្ត្ររបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកឆ្ពោះមកកាន់អាស៊ី (Pivot to Asia Strategy) ដោយពឹងផ្អែក​លើចំណុចសំខាន់ចំនួនពីរ៖ ទីមួយ គឺគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រប្រទាក់ក្រឡា គ្នារវាងសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយ និងទីពីរ គឺការខិតខំប្រឹងប្រែងរួម និងជា សាធារណៈ របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីបង្ហាញឱ្យឃើញថា អាស៊ានគឺជាដៃគូសហប្រតិបត្តិការ ដ៏សំខាន់ មួយនៅក្នុងតំបន់។ ការគោរពរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកចំពោះមជ្ឈភាពអាស៊ាន គឺជាការទទួល ស្គាល់ គុណតម្លៃ ដែលទ្រទ្រង់ដល់ចក្ខុវិស័យ មជ្ឈភាពអាស៊ាន រួមមាន នីតិរដ្ឋ ការទូត សេរីភាពក្នុង ការធ្វើ នាវាចរណ៍ និងការ​អត់ធ្មត់ ដែលនឹងជួយដល់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងការសម្រេចគោលដៅយុទ្ធសាស្ត្រ របស់ខ្លួន។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦មក អ្វីៗបានប្រែទៅជាអាក្រក់បំផុត។ ទីមួយ៖ ការសម្រេច ចិត្តរបស់ លោកប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក Donald Trump ក្នុងការដកខ្លួនចេញពីភាពជាដៃ គូនៃអន្តរ ប៉ាស៊ីហ្វិក បានកាត់ផ្តាច់គោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រដែលមានភាពប្រទាក់ក្រឡាគ្នា ដែលបានបង្កើត ឡើងក្នុង សម័យលោក Obama។ លោក Trump បានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-សហរដ្ឋ អាម៉េរិក លើកទី៥ នៅទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងបានផ្សព្វផ្សាយពីទស្សនវិស័យថ្មីរបស់ លោកស្តីពីឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកសេរីនិងបើកចំហ។ ប៉ុន្តែគោលនយោបាយនេះ នៅមាន ភាពខ្វះខាតនៅឡើយ។ ទីពីរ៖ នៅពេលដែល​ក្របខណ្ឌគោលនយោបាយសម្រាប់ការ ចូលរួមរបស់ អាម៉េរិក ជាមួយអាស៊ានបាន បែកបាក់គ្នាបណ្តាលឱ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីគាំទ្រដល់មជ្ឈភាពអាស៊ាន និងការបង្ហាញពីសារៈសំខាន់ របស់អាស៊ានចំពោះ សហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏ត្រូវបានបញ្ចប់ផងដែរ។

សម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អាម៉េរិក ដែលនឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី ១២-១៣ ឧសភា ឆ្នាំ២០២២ នាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាម៉េរិក ខាងមុខនេះ និងដោយយោងទៅតាម សេចក្តី ថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានអាស៊ានកាលពីថ្ងៃ​ទី១៦ ខែមេសា កន្លងទៅនេះ គឺជាការបង្ហាញជាថ្មីថា អាស៊ាន គឺជាដៃគូ សហប្រតិបត្តិការដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងតំបន់របស់រដ្ឋអាម៉េរិក។ សហរដ្ឋអាម៉េរិក ទទួលស្គាល់នូវ គុណតម្លៃ ដែលទ្រទ្រង់ដល់ចក្ខុវិស័យនៃមជ្ឈភាពអាស៊ាន។

ផលប្រយោជន៍របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅតំបន់អាស៊ាន រួមមានការជំរុញការអភិវឌ្ឍពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ បញ្ហាសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ការពង្រឹងគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ជាពិសេស គឺផលប្រយោជន៍ខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកកំពុងប្រកួត ប្រជែងយ៉ាងស្រួចស្រាល់ ជាមួយប្រទេសចិន។ ការធ្វើឱ្យមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ពីសំណាក់ សហរដ្ឋអាម៉េរិក មិនត្រឹមតែ សម្រេច បាននូវផលប្រយោជន៍ និងគុណតម្លៃរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងអាច ទប់ទល់នឹង ឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទៀតផង។

បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ ក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាម៉េរិក-អាស៊ាន រហូតមកទល់ពេកបច្ចុប្បន្ន ក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាម៉េរិក-អាស៊ាន គឺជាអ្នកដឹកនាំក្នុងការពង្រឹង ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងការទូតរវាង សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ មានការរីកចម្រើន និងការអភិវឌ្ឍឥត ឈប់ឈរ នៅក្នុងតំបន់។

ក្នុងទស្សវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានបានបង្កើនការវិនិយោគ របស់ពួក គេទៅ ក្នុងសហរដ្ឋអាម៉េរិកជាង ២៥០% ពី ៧.៣ ពាន់លានដុល្លារ ដល់ជាង ២៧ ពាន់លានដុល្លារ។ ការវិនិយោគ ផ្ទាល់របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅក្នុងតំបន់​អាស៊ាន បានកើនឡើងដោយអត្រាប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យម ១០% ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នា ដែលធ្វើឱ្យអាស៊ានក្លាយជាទិសដៅធំបំផុតសម្រាប់ការវិនិយោគផ្ទាល់ របស់ សហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។ អាស៊ានគឺជាទីផ្សារធំទីបួន សម្រាប់ការនាំចេញរបស់ សហរដ្ឋអាម៉េរិក ហើយសហរដ្ឋអាម៉េរិក គឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំទីបួនរបស់អាស៊ានផងដែរ។ ទំនាក់ទំនងដែលមាន អត្ថប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកនេះ ពិតមានសារៈសំខាន់សម្រាប់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដោយគាំទ្រដល់ក្រុមហ៊ុនអាម៉េរិកជិត ៤២ 000 និងជួយរកទីផ្សារការងារប្រមាណ ៥៩0 000 នាក់។

ទោះបីជាទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងអាស៊ាន នៅតែ ស្ថិតស្ថេរយូរអង្វែង និងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកក្តី តែផលប៉ះពាល់ជាសកលនៃ Covid-១៩ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់វិនិយោគ​រយៈពេលខ្លី។ ទោះបីជាFDI នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានធ្លាក់ចុះ ៣១% មកត្រឹម១០៧ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ២០២០​ក៏​ដោយ ក៏តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នេះ នៅតែ មានកម្រិតផលផ៉ះពាល់ទាបជាង FDI សកល ដែលធ្លាក់ចុះរហូត ៤៥%។

ទោះបីជាពេលបច្ចុប្បន្ននេះបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន ចំពោះការវិនិយោគជាសកលក្តី ក៏នៅមានកត្តា ជាច្រើន ដែលជាចំណុចវិជ្ជមានសម្រាប់ការវិនិយោគរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅអាស៊ាន នៅក្នុងប៉ុន្មាន ឆ្នាំខាងមុខ។ បច្ចុប្បន្នអាស៊ានមានកម្លាំង​ពលកម្មធំជាងគេទីបី របស់ពិភពលោក ហើយវ័យកណ្តាល ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកើនឡើងទ្វេដង ពី ១៣៥ លានទៅ ៣៣៤ លាននាក់ នៅឆ្នាំ ២០៣០ ដែលធ្វើឱ្យអាស៊ាន ក្លាយជាក្បាលម៉ាស៊ីនដ៏មានឥទ្ធិពលសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលវែង។ ការវិវឌ្ឍ នៃគោលនយោ បាយពាណិជ្ជកម្មឆ្លាតវៃ (Smart trade policies) បានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំង សម្រាប់ វិនិយោគិនរបស់អាម៉េរិកនៅក្នុងតំបន់ ហើយមិនតែប៉ុណ្ណោះ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី RCEP និង CPTPP ដ៏ធំទូលាយនឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន ដល់ក្រុមហ៊ុនអាម៉េរិកដែលកំពុង ប្រតិបត្តិការ ក្នុងតំបន់អាស៊ាន។

កត្តាប្រជាសាស្រ្តអំណោយផល កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មថ្មី និងសេដ្ឋកិច្ចដែលមានការ រីកចម្រើនទៅមុខ នេះហើយ គឺជាកត្តា ជួយសម្រួលដល់ការវិនិយោគ របស់អាម៉េរិកនៅ តំបន់អាស៊ាន ឱ្យកាន់តែកើនឡើង។

ទាំងនេះសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា រដ្ឋបាលរបស់លោក Joe Biden មិនបានបោះបង់អាស៊ាន ឬ សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន ដូចកាលពីរដ្ឋបាលលោក Donald Trump នោះទេ។ អាម៉េរិកបានយកចិត្តទុកដាក់ យ៉ាងខ្លាំង ចំពោះតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមានប្រជាជនជាង៦៨០លាននាក់ ដែលកំពុងតែមាន សក្តានុពលទាំងលើផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងវិនិយោគ ក្រោយពេលដែលប្រទេសចិន បានរះឡើង យ៉ាងលឿនក្នុងតំបន់ ដើម្បីប្រជែងយកមកវិញនូវតុល្យភាពអំណាច និងទីផ្សារក្នុងពីប្រទេសចិន បើមិន ដូច្នោះ អាស៊ាននឹងក្លាយជាទីផ្សារផ្តាច់មុខ ដែលក្រោមឥទ្ធិពល របស់ចិនមិនខាន។ ដោយសហរដ្ឋ អាម៉េរិកបាន ផ្តល់ការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ចំពោះតំបន់អស៊ាន គាំទ្រដល់មជ្ឈភាពអាស៊ាន និងការ បង្ហាញពីសារៈសំខាន់ របស់អាស៊ានចំពោះសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដោយគោរពតាមការសម្រេចចិត្តខ្ពស់ និងជា ឯកច្ឆ័ន្តរបស់អាស៊ាន ជាពិសេសធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយប្រធានអាស៊ាន ដែលពេលនេះគឺកម្ពុជា៕

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 28 មេសា 2022 ម៉ោង 03:31 PM

កម្ពុជានិងការប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងចិន-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 21 មេសា 2022 ម៉ោង 09:03 PM

សមិទ្ធផលថ្មី ៖ “កាលិកបត្រស្រាវជ្រាវមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម” (Cambodia Journal of Humanities and Social Sciences)

ថ្មីៗនេះ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបង្កើតនូវសមិទ្ធផលថ្មីមួយ ដែលជាចំណែកមួយនៃការលើកកម្ពស់វិស័យស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ បើតាមការបង្ហាញរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ផុន កសិកា បានបញ្ជាក់ថា វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និង វិទ្យាសាស្ត្រសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានចងក្រងនូវស្នាដៃស្រាវជ្រាវ និងបានបង្កើតឡើង កាលិកបត្រនេះឡើង ក្នុងគោលបំណង ដើម្បីលើកកម្ពស់ការស្រាវជ្រាវលើជំនាញ មនុស្សសាស្រ្ត និង វិទ្យាសាស្រ្តសង្គម ស្ថិតក្រោមនាយកដ្ឋាននីមួយៗចំណុះឱ្យវិទ្យាស្ថាន។

អត្ថបទដែលទទួលបោះពុម្ពក្នុងកាលិកបត្រស្រាវជ្រាវមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម មានពីរប្រភេទគឺ៖ (១) អត្ថបទស្រាវជ្រាវបែបវិភាគ (Review Paper) និង (២) អត្ថបទស្រាវជ្រាវ (Research Paper ឬ Research Article)។

សម្រាប់លោក លោកស្រីអ្នកស្រាវជ្រាវ សិស្ស និស្សិត ចាប់អារម្មណ៍ស្វែងយល់៖

https://www.rac.gov.kh/royal-academy/research/attachments/original/167.pdf?1649304620

RAC WEBSITE | TELEGRAM | FACEBOOK | LIBRARY | YOUTUBE | មជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវ | ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ | វិទ្យាស្ថានគរុកោសល្យភាសាចិនក្នុងតំបន់ | ចុះឈ្មោះជាសមាជិកបណ្ណាល័យ  

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 07 មេសា 2022 ម៉ោង 12:03 PM

«រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាជាប់ងារជាទីតាំងប្រឡងភាសាចិនឆ្នើម ទូទាំងពិភពលោក»

រូបភាពទី១ វិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់អំពីក្រុមហ៊ុន

កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ទទួលបានងារជាទីតាំងប្រឡងភាសាចិនឆ្នើមទូទាំងពិភពលោក ពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុន Chinese Testing International Co,. Ltd, នៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន។

រូបភាពទី២ ផ្លាកទីតាំងប្រឡង ដែលផ្តល់ដោយក្រុមហ៊ុន

ក្រោមការចង្អុលបង្ហាញពីឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងការព្រមព្រៀងអំពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុន Chinese Testing International Co,. Ltd, បានបង្កើតទីតាំងប្រឡងភាសាចិននៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាលើកដំបូងកាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២១ ព្រមទាំងបានលើកផ្លាកទីតាំងប្រឡងជាផ្លូវការនៅខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។

រូបភាពទី៣ ផ្លាកទីតាំងប្រឡង “វិញ្ញាបនបត្រគ្រូបង្រៀនភាសាចិនអន្តរជាតិ” នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រូបភាពទី៤ គម្រូ “វិញ្ញាបនបត្រគ្រូបង្រៀនភាសាចិនអន្តរជាតិ”

ក្រោមការខំដឹកនាំរបស់ឯកឧត្តមប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏ដូចជាការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់មន្ត្រី និងបុគ្គលិកទាំងអស់ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានជម្រុញការងារប្រឡង ក៏ដូចជាការផ្សព្វផ្សាយស្តីពីការប្រឡង HSK / HSKK / BCT / CTCSOL (វិញ្ញាបនបត្រគ្រូបង្រៀនភាសាចិនអន្តរជាតិ) ជាដើម។ ជាក់ស្តែង សរុបត្រឹមចុងឆ្នាំ២០២១នេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានជូនសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការប្រឡងសរុបចំនួន២៣០លើក និងទទួលបានអ្នកតាមដានលើសពី៥២០ពាន់នាក់ ព្រមទាំងបានផ្តល់ព័ត៌មានជូនសិស្ស-និស្សិត និងសាធារណជន លើសពី១៥ពាន់នាក់។

រូបភាពទី៥ បុគ្គលិកផ្នែក IT លោក រស់ រិទ្ធីវ៉ាន់រដ្ឋា កំពុងសរុបទិន្នន័យបេក្ខជនប្រឡង

រូបភាពទី៦ បុគ្គលិកទទួលបន្ទុកកិច្ចការប្រឡង លោកស្រី កុសល ធីតា កំពុងធ្វើការតាមដានបេក្ខជនប្រឡង

ជាលទ្ធផល ការខំប្រឹងប្រែងរបស់មន្ត្រី និងបុគ្គលិកទាំងអស់ បានធ្វើឱ្យទីតាំងប្រឡងនេះមានការរីកចម្រើន និងទទួលបានលទ្ធផលជាទីគាប់ចិត្ត។ តាមទិន្នន័យបានបង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំនេះ យើងឃើញថា មានបេក្ខជនចុះឈ្មោះប្រឡងសរុបចំនួន ១០០០នាក់។ គួរបញ្ជាក់ដែរថា ក្រៅពីការប្រឡង HSK HSKK យើងមានរៀបចំការប្រឡងBCT និង CTCSOL (វិញ្ញាបនបត្រគ្រូបង្រៀនភាសាចិនអន្តរជាតិ) ផងដែរ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការអ្នកសិក្សាភាសាចិន បានកាន់តែទូលំទូលាយផងដែរ។ យើងសង្កេតឃើញថា ការប្រឡងទាំងពីរខាងលើនេះ មិនត្រឹមតែបំពេញតម្រូវការកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ តែគឺជាការប្រឡងលើកដំបូងបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា។

រូបភាពទី៧ បេក្ខជនកំពុងប្រឡងតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ

រូបភាពទី៨ គម្រូលទ្ធផលការប្រឡង BCT (B)

គួរបញ្ជាក់ផងដែរ បន្ទាប់ពីបង្កើតវិទ្យាស្ថានគរុកោសល្យភាសាចិនក្នុងតំបន់នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០២០មក វិទ្យាស្ថានបានផ្តោតសំខាន់ទៅលើការបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្រៀនភាសាចិនក្នុងតំបន់ ចំណែកការងារប្រឡងសមត្ថភាពភាសាចិនក៏បានក្លាយជាផ្នែកសំខាន់មួយទៀត បន្ថែមលើការងារបច្ចុប្បន្ន។ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍទៅអនាគត រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នឹងបន្តបំពេញតម្រូវការរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាតាមរយៈការរៀបចំការប្រឡង YCT បន្ថែមពីលើការប្រឡងបច្ចុប្បន្ន។

ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានថ្មីៗ ស្តីពីការសិក្សាភាសាចិនគ្រប់កម្រិត ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រភាសាចិន ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ភាសាចិន កម្មវិធីបោះជំរុំ ការប្រឡង HSK, HSKK, BCT, TCSOL ព្រមទាំងការផ្សព្វផ្សាយអាហារូបករណ៍ ក៏ដូចជាព័ត៌មានស្តីពីឱកាសការងារជាដើម សូមសិស្សានុសិស្ស និងសាធារណជនទាំងអស់គ្នាចូលទៅតាមដានគេហទំព័ររបស់វិទ្យាស្ថាន ឬ Chanel Telegram របស់វិទ្យាស្ថាន ឬក្រុមសាកសួរព័ត៌មានរបស់វិទ្យាស្ថានតាមរយៈតំណភ្ជាប់ខាងក្រោម៖

Telegram channel : វិទ្យាស្ថានគរុកោសល្យភាសាចិនក្នុងតំបន់ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា 
Telegram group : ICETI COMMUNITY GROUP
Facebook : វិទ្យាស្ថានគរុកោសល្យភាសាចិនក្នុងតំបន់ 国际中文教育与教师教育学院 ICETI 
និង ICETI Website 

  ថ្ងៃពុធ, 06 មេសា 2022 ម៉ោង 04:13 PM

អត្ថបទ នានាភាពនៃអក្សរសិល្ប៍សម័យអាណានិគមនិយមបារាំង ដោយ៖ លោក ឃិន យ៉ង់ មន្ត្រីស្រាវជ្រាវវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

  ថ្ងៃសុក្រ, 25 មីនា 2022 ម៉ោង 09:13 AM

កត្តាបង្កការលំបាកនៅក្នុងការរៀនគណិតវិទ្យានៅកម្ពុជា៖ករណីសិក្សាសិស្សថ្នាក់ទី១០និងទី១១សាលារដ្ឋ ឆ្នាំ២០១៩ ដោយ៖ បណ្ឌិត ម៉ុង ម៉ារ៉ា នាយកដ្ឋានគណិតវិទ្យានិងស្ថិតិនៃវិរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា

  ថ្ងៃពុធ, 23 មីនា 2022 ម៉ោង 11:07 AM

សិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពីអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សានៅប្រទេសចិន

វិទ្យាស្ថានគេុកោសល្យភាសាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមានមានកិត្តិយស សូមជម្រាបជូនសិស្សានុសិស្ស សាធារ ណជនមេត្តាជ្រាបថា វិទ្យាស្ថាននឹងរៀបចំសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពីអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សានៅប្រទេសចិនតាមរយៈការប្រលងHSKនៅកម្ពុជាប្រចាំឆ្នាំ២០២២ ដែលមានការចូលរួមពីសាកលវិទ្យាល័យល្បីៗ ឈរលើជួរទីមួយប្រចាំប្រទេស ចិន នឹងធ្វើបទបង្ហាញស្តីពីអាហារូបករណ៍គ្រប់ប្រភេទ លើគ្រប់ជំនាញ។

កម្មវិធីនេះនឹងប្រព្រឹត្តទៅ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅ៖

-ថ្ងៃចន្ទទី២១ ខែមីនា ដល់ថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២នេះ នៅវេលាម៉ោង 6 ដល់ម៉ោង8 យប់

-ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៦ និងថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៧ ពេលព្រឹកវេលាម៉ោង 8 ដល់ម៉ោង12ថ្ងៃត្រង់ សម្រាប់ចុងសប្តាហ៍។

សូមមេត្តាជួយចែករំលែកព័ត៌មាននេះជូន ក្រុមគ្រួសារ និងមិត្តភក្តិ។

សម្រាប់អ្នកដែលបានចូលរួមនឹងមានអាទិភាពក្នុងការទទួលបានការឧទ្ទេសនាមពីវិទ្យាស្ថានក្នុងការស្នើសុំអាហារូបករណ៍។

ឱកាសនេះមួយឆ្នាំមានតែម្តងគត់ ហេតុនេះសូមមេត្តាចូលរួមឱ្យបានច្រើនកុះករ កុំឱ្យឱកាសនេះកន្លងហួស។

សូមអរគុណ​ !

2022年3月21-27日我们学院将举办HSK留学中国宣讲会，时间是每天晚上6点-8点和周末上午8-12点。请告知你们想去中国留学的亲人、朋友也来参加，参加宣讲的我们将优先推荐去中国留学。机会难得，希望大家重视。

RAC Media

  ថ្ងៃសៅរ៍, 19 មីនា 2022 ម៉ោង 02:09 PM

«ការកំណត់សំណេរអក្សរឡាតាំងស្ថាននាមអគារនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា»

ពាក្យថា «ខេមរវិទូ» និង «ឥន្រ្ទទេវី» ជាស្ថាននាម ដែលបានជ្រើសរើសសម្រាប់អគារថ្មីពីរកន្លែង នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា គឺអគារខេមរវិទូ និង អគារឥន្ទ្រទេវី។ 

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដឹកនាំដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម តាមការស្នើរបស់ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានប្រជុំពិភាក្សា និងអនុម័តពីការកំណត់សូរ នៃការប្រើប្រាស់ពាក្យ«ខេមរវិទូ» និង «ឥន្រ្ទទេវី» ជាអក្សរឡាតាំង។ 

យោងតាមលិខិតលេខ១៤/២២ ល.ស. ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ស្ថាននាម«ខេមរវិទូ» សម្រាប់អគារខេមរវិទូ នឹងសរសេរឡាតាំងជា KHEMARAVITU រីឯស្ថាននាម«ឥន្រ្ទទេវី» សម្រាប់អគារឥន្ទ្រទេវី នឹងសរសេរឡាតាំង INDRADEVI។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានបញ្ជាក់ដែរថា ពាក្យ«ឥន្រ្ទទេវី»សរសេរជាឡាតាំង INDRADEVI ជាឈ្មោះអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ហើយមានសរសេរនៅក្នុងសិលាចារឹកភិមានអាកាស K.485 ដែលមាននៅក្នុងឯកសារ INSCRIPTIONS DU CAMBODGE; VOLUME V បោះពុម្ពឆ្នាំ១៩៥៣ ទំព័រទី១១ របស់លោក G. CŒDÈS។ 

សូមបញ្ជាក់ថា អគារខេមរវិទូ និង អគារឥន្ទ្រទេវី ជាអំណោយដ៏ថ្លៃថ្លា របស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជូនដល់ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ហើយត្រូវបានសាងសង់ ដោយស្ថាបត្យកម្មខ្មែរ តាមរចនាបថខ្មែរសុទ្ធសាធ។ អគារខេមរវិទូ ជាអគារសម្រាប់ការបំពេញ ការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងរដ្ឋបាលទូទៅ ហើយក្នុងនោះដែរក្រៅពី ការិយាល័យធ្វើការ ក៏មាននូវសាលមហោស្រប សាលប្រជុំធំទូលាយ សម្រាប់រៀបចំកម្មវិធីសំខាន់ៗ និងមានបណ្ណាល័យ សម្រាប់ទទួលសិស្សនិស្សិតចូលអាននិងស្រាវជ្រាវឯកសារផ្សេងៗ។ ចំណែក អាគារឥន្ទ្រទេវី ជាអគារសម្រាប់ដំណើរការបណ្ដុះបណ្ដាល និងស្រាវជ្រាវជំនាញឯកទេសនានាកម្រិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និង ថ្នាក់បណ្ឌិត ក៏ដូចជាជំនាញវិជ្ជាជីវៈ ជូននិស្សិតនិងអ្នកស្រាវជ្រាវ៕

RAC Media

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 17 មីនា 2022 ម៉ោង 02:14 PM

បច្ចុប្បន្នភាពនៃយេនឌ័រ និងតួនាទីយេនឌ័រនៅកម្ពុជា ដោយ៖បណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធានផ្នែកធម្មសាស្រ្ត ចរិយាសាស្រ្ត និងយេនឌ័រនៃវិទ្យាសា្ថនមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាសា្ថនមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 17 មីនា 2022 ម៉ោង 01:50 PM