រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុក ស៊ីផាន់ណា ទទួលបានការតែងតាំងជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/១០២២/១២២៣ ចុះថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ មានងារជា «បណ្ឌិតសភាចារ្យ»

យោងតាមសំណើរបស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានកិត្តិយសនៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ព្រះមហាក្សត្របានសព្វព្រះរាជហឫទ័យប្រោសប្រទាន និងតែងតាំងឯកឧត្ដមបណ្ឌិត សុក ស៊ីផាន់ណា បច្ចុប្បន្នជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) ជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានងារជា «បណ្ឌិតសភាចារ្យ»។

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុក ស៊ីផាន់ណា ជាបញ្ញវន្ត ទទួលបានការអប់រំជ្រៅជ្រះ ផ្នែកច្បាប់ ដោយបានទទួលបានសញ្ញាប័ត្របណ្ទិតច្បាប់ (Juris Doctor) ពីសាកលវិទ្យាល័យច្បាប់ Widener នៃរដ្ឋ Delaware សហរដ្ឋអាមេរិក (១៩៩២) បណ្ឌិតច្បាប់ពីសាកលវិទ្យាល័យច្បាប់ បន (Bond) នៃរដ្ឋ Queensland ប្រទេសអូស្ត្រាលី (២០០៩) និង បណ្ឌិតច្បាប់ពីសាកលវិទ្យាល័យប៉ារីស ២ Pantheon – Assas ប្រទេសបារាំង (២០២២)។

បច្ចុប្បន្ន ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុក ស៊ីផាន់ណា គឺជាមេធាវីនិងជាស្ថាបនិកនៃការិយាល័យមេធាវីសុកស៊ីផាន់ណានិងសហការី ដែលជាការិយាល័យមេធាវី និង ជាការិយាល័យផ្តល់ការប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកច្បាប់ដោយផ្តោតលើច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និងច្បាប់ទាក់ទិននឹងវិស័យក្រុមហ៊ុននៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។

នាខែសីហា ឆ្នាំ២០០៩ លោកត្រូវបានតែងតំាងជាទីប្រឹក្សានៃរាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា ដោយ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ។ នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១១ លោកបានទទួលការតែងតំាងជាទីប្រឹក្សានៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិមានឋានៈស្មើរដ្ឋមន្រ្តី។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ លោកត្រូវបានតែងតំាំងជាថ្មី ជាទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់រាជនៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយមានឋានៈស្មើទេសរដ្ឋមន្ដ្រី។ លោកធ្លាប់ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា(វបសអ) រយៈពេល៧ឆ្នំា។ បច្ចុប្បន្ន លោកមានតួនាទីជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) ។

ប្រវត្តិការងារនិងសមិទ្ធផលសំខាន់ៗ៖

• នៅពេលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃអាស៊ាននាឆ្នាំ២០២២ លោកត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធាននៃអនុគណៈកម្មការខ្លឹមសារ និងឯកសារ (Chair of the National Sub-Committee on Substances and Documentation)។

• លោកត្រូវបានផ្តល់ការទុកចិត្តឱ្យចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី១៣ នៅឆ្នាំ២០២០ (ASEM SOM for Cambodia’s hosting the 13th ASEM Summit)។

• ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុក ស៊ីផាន់ណា បំពេញការងារអមជាមួយឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងរដ្ឋមន្រ្តីនៃក្រសួងការបរទេស មានតួនាទីជាទីប្រឹក្សាផ្សេងទៀត។ នៅក្នុងកំឡុងពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃអាស៊ាននាឆ្នាំ២០១២ លោកបានបំពេញតួនាទីជាសមាជិកនៅក្នុងក្រុមការងារអាស៊ានលើបញ្ហាខ្លឹមសារ (A member of the ASEAN Task Force on Substantive Issues) កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-ឥណ្ឌា (ASEAN India Eminent Person Group Co-Chair) កិច្ចប្រជុំកំពូលកម្ពុជាស៊ីប៉ា ជា មួយក្រុមប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខ G-20 (Cambodian Sherpa to G20) និងកិច្ចប្រជុំអ្នកតំណាងជាន់ខ្ពស់របស់ប្រទេសកម្ពុជាជាមួយក្រុមការងារអភិវឌ្ឈន៍នៃក្រុមប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខ G-20 (High Level Cambodian Representative to G20 Development Working Group)។

• ពីឆ្នាំ២០១១ ដល់ ឆ្នាំ២០១៨ លោកក៏បានបំពេញតួនាទីជាប្រធាននៃវេទិកាកិច្ចពិភាក្សាគោលនយោបាយ៤៥នាទីក្នុងមួយសបា្តហ៍នៅក្នុងកម្មវិធី “Cambodian Global Dialogue” នៅទូរទស្សន៍អាស៊ីអាគ្នេយ៍ (SEATV)។

• ពីខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ ដល់ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩ លោកក៏បានកាន់តួនាទីជាអភិបាលនៃអាគារពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (ITC) ដែលជាភ្នាក់ងារបច្ចេកទេសរួមរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីពាណិជ្ជកម្មនិងការអភិវឌ្ឍន៍ (UNCTAD) និងអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស។

• កាលពីឆ្នាំ១៩៩៩ ដល់ឆ្នាំ២០០៥ កន្លងទៅ លោកក៏បានបំពេញតួនាទីជាអនុរដ្ឋលេខាធិការ នៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដែលលោកបានធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាចោទចម្បងៗទាក់ទិនទៅនឹងគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មនិងការអភិវឌ្ឍន៍ គម្រោងសមាហ័រណកម្មច្បាប់ពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ច ដែលនៅពេលនោះលោកបានកាន់តួនាទីជាអ្នកដឹកនាំកិច្ចចរចារក្នុងការនាំកម្ពុជាឱ្យចូលជាសមាជិកនៃអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) នៅឆ្នាំ ២០១៣។

• ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ លោកគឺជាអ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់សម្រាប់កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNDP) អមក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។

ការអប់រំ៖

• សញ្ញាប័ត្រ Juris Doctor (J.D.) ពីសាកលវិទ្យាល័យ Widener University School of Law នៃរដ្ឋ Delaware សហរដ្ឋអាមេរិក ឆ្នាំ១៩៩២;

• សញ្ញាបត្របណ្ឌិតពីសាកលវិទ្យាល័យ Bond University School of Law នៃរដ្ឋ Queensland ប្រទេសអូស្ត្រាលី ឆ្នាំ២០០៩;

• សញ្ញាបត្របណ្ឌិតពីសាកលវិទ្យាល័យ Université de Paris 2-Assas នៃទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង ឆ្នាំ២០២២;

• សញ្ញាបត្របរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ផ្នែកគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្ម ពីសាកលវិទ្យាល័យ Century នៃទីក្រុង Philadelphia សហរដ្ឋអាម៉េរិក ឆ្នាំ១៩៨៩។

ភាសាបរទេស៖

• ភាសាអង់គ្លេស និង បារាំង (ស្ទាត់ជំនាញ)

• ភាសាអេស្ប៉ាញ (អាចប្រើប្រាស់បាន)

  ថ្ងៃសុក្រ, 21 តុលា 2022 ម៉ោង 04:00 PM

ភ្ញៀវបរទេស និងបងប្អូនខ្មែរ-អាម៉េរិកាំង បានមកទស្សនាស្វែងយល់នៅឧទ្យានតេជោសែនឫស្សីត្រឹប

តាមការបញ្ជាក់ក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុក ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ មានភ្ញៀវបរទេស មានជនជាតិអាម៉េរិក អាហ្វ្រ៊ិក និងខ្មែរអាមេរិកាំង សរុបចំនួន១៥នាក់ បានមកទស្សនាឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ដើម្បីទស្សនានិងស្វែងយល់ពីការអភិរក្សនៅក្នុងតំបន់នេះ។

ក្រុមការងារឧទ្យានក៏បានស្វាគមន៍ និងធ្វើបទបង្ហាញអំពីសកម្មភាពនានា ដែលបាននិងកំពុងអនុវត្ត​នា​បច្ចុប្បន្ននិងទៅអនាគត។ ក្នុងនោះ លោក ឡង់ សុបិន្ត អភិបាលនៃគណៈអភិបាលស្រុកឆែប និងក្រុមភ្ញៀវក៏បានភ្លក្សរសជាតិទឹកដោះគោស្រស់ដែលជាផលិតផលរបស់ឧទ្យាន ទស្សនាព្រៃឈើ សត្វប្រើស កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមគោទឹកដោះ ការចិញ្ចឹមគោសាច់ និងក្របីផងដែរ។

  ថ្ងៃពុធ, 19 តុលា 2022 ម៉ោង 10:23 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ បញ្ហាសន្តិសុខសកល ជាប្រធានបទក្ដៅគ្រប់ពេល បាននិងកំពុងជះឥទ្ធិពលដល់បម្រែបម្រួលនៃភូមិសាស្រ្តនយោបាយ និងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិកានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងឱកាសបិទកម្មវិធីវេទិកាគោលនយោបាយទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ស្តីពី «ទ្វេគ្រោះសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ៖ និន្នាការ ទិសដៅ និងការបំភាន់» កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ព្រឹកមិញនេះ បានកត់សម្គាល់ថា បញ្ហាសន្តិសុខសកល ជាប្រធានបទក្ដៅគ្រប់ពេល ដែលតែងមានការលើកមកជជែកពិភាក្សាម្ដងហើយម្ដងទៀត ក្នុងចំណោមមេដឹកនាំពិភពលោក អ្នកការទូត អ្នកនយោបាយ អ្នកស្រាវជ្រាវ និងបញ្ញវន្ត ដោយហេតុថា បញ្ហានេះ បាននិងកំពុងជះឥទ្ធិពលដល់បម្រែបម្រួលនៃភូមិសាស្រ្តនយោបាយ និងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក។ យ៉ាងណាមិញ ប្រធានបទនៃកិច្ចពិភាក្សារបស់យើងនាថ្ងៃនេះ ក៏ជាចំណែកដ៏សំខាន់ ដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់សម្រាប់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់តំបន់ ក៏ដូចជានៅលើពិភពលោកទាំងមូលដែរ ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ។

ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការ បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចពិភាក្សានៃវេទិកាពេញមួយព្រឹកនេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីនិន្នាការនិងទិសដៅ នៅចំពោះមុខសភាពការណ៍សន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាតំបន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយដទៃទៀតលើពិភពលោកដែលកំពុងវិវត្តថ្មីៗ ជាពិសេស សង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន ការប្រកួតប្រជែងអំណាចរវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក បញ្ហាក្ដៅៗនៅចុងបូព៌ាដូចជាឧបទ្វីបកូរ៉េ បញ្ហាតៃវ៉ាន់ ភាពស្រពេចស្រពិលនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងអាម៉េរិក ព្រឹត្តិការណ៍នៃបម្រែបម្រួលនយោបាយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន រួមនឹងល្បែងយុទ្ធភូមិសាស្រ្ត (Geostrategic Game) នៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ជាដើម។

និន្នាការសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ចាប់ពីក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២មក ពិភពលោកបានស្ថិតក្នុងសភាពតានតឹងបំផុត នៃនិន្នាការប៉ូលមហាអំណាចពីរពុះចែកពិភពលោកតាមរយៈមនោគមនយោបាយក្នុង សង្រ្គាមត្រជាក់ ហើយនិយាយដោយឡែកប្រជាជនកម្ពុជាបានហែលឆ្លងកាត់យ៉ាងលំបាកបំផុត។ ក្រោយសង្រ្គាមនេះបញ្ចប់ទៅ ប្រទេសនានាតាមតំបន់បានប្រមូលផ្ដុំគ្នាក្លាយជាអ្វីមួយដែលយើងហៅថា តំបន់និយមស្របគ្នានឹងការរីកចម្រើនខាង បច្ចេកវិទ្យានិងគមនាគមវិជ្ជា បានជំរុញឱ្យពិភពលោកស្ទើរតែក្លាយទៅជាតែមួយ ដែលនាំឱ្យចលនាសាកលភាវូបនីយកម្មហាក់ចូលមកជំនួសតំបន់និយម។

ស្ថានភាពនយោបាយនិងសន្តិសុខពិភពលោក នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហាក់បានធ្វើឱ្យចរន្តសាកលភាវូបនីយកម្មដើរថយក្រោយ ដោយយើងសង្កេតឃើញថា មានការបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់ ដែលដឹកនាំដោយមហាអំណាច។ រីឯប្រទេសតូចៗក៏បានខិតខំប្រមូលផ្ដុំគ្នាក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធចាស់និងថ្មី ដើម្បីមានឥទ្ធិពលទប់ទល់ចរន្តនិយមប៉ូលពីរ ដែលមានចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ឬប៉ូលបី ដែលមានចិន សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងរុស្ស៊ី។ ឥឡូវនេះ ពិភពលោកកំពុងឈានចូលយុគសម័យនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មី ដែលស្ថិតក្នុងបរិវត្តកម្មដ៏លំបាកមួយឆ្ពោះទៅរកពហុភាព ដែលតួអង្គចាស់ តួអង្គថ្មី និងតួអង្គលេចធ្លោផ្សេងទៀតកំពុងប្រកួតប្រជែងសម្រាប់តួនាទីនៅក្នុងអភិបាលកិច្ចតំបន់និងពិភពលោក។

ក្នុងបរិការណ៍នេះ ពីជ្រុងកម្ពុជា អាស៊ានអាចនឹងក្លាយជាចំណុចស្នូល និងជាទីចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រទេសមហាអំណាច ក៏ប៉ុន្តែ អាស៊ានក៏អាចនឹងក្លាយទៅជាសមរភូមិនៃការប្រជែងឥទ្ធិពលដ៏ក្តៅគគុក រវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិកផងដែរ។ ដូច្នេះ ការប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នារវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏ជាសម្មតិកម្ម នាំឱ្យផ្ទៃក្នុងអាស៊ានត្រូវប្រឈមមុខគ្នា ហើយអាចនឹងបង្កជាឧបសគ្គទៅដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ មជ្ឈភាព ឯកភាព និងសាមគ្គីភាពរបស់អាស៊ាន ហើយអាចនាំអាស៊ាន ក៏ដូចជាកម្ពុជាដែរ ស្ថិតនៅក្នុងចំណុចទ្វេគ្រោះនៃជម្រើសទាំងខាងសន្តិសុខ ទាំងខាងសេដ្ឋកិច្ច។ មហាអំណាចប្រជែងគ្នាលើគ្រប់វិស័យ ទាំងនយោបាយ សន្តិសុខ យោធា និងសេដ្ឋកិច្ច ប្រយោជន៍ដើម្បីកែប្រែសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ជាបច្ច័យនាំឱ្យតំបន់តូចៗ ក៏ដូចជាប្រទេសតូចៗ មានការព្រួយបារម្ភអំពីអសន្តិសុខ ដែលមិនត្រឹមតែអសន្តិសុខជា លក្ខណៈរដ្ឋប្រជាជាតិនីមួយៗប៉ុណ្ណោះទេ គឺចំពោះតំបន់តែម្ដង ពោលគឺការធ្វើឱ្យតំបន់បែកបាក់នោះឯង។

ឯកឧត្ដមអគ្គលេខាធិការបានបញ្ជាក់ដែរថា ការកសាងសហគមន៍រឹងមាំនឹងអាចជាផ្នែកមួយនៃការទប់ទល់ឥទ្ធិពលរបស់មហាអំណាចចំពោះរដ្ឋតូចៗ ជាក់ស្ដែង ដូចជាអាស៊ាន ជាដើម ប៉ុន្តែ វាទាមទារឱ្យមានការពង្រឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្រទេសសមាជិកទាំងអស់ក្នុងការសម្របគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ថ្នាក់ជាតិ ឱ្យស្របនឹងរបៀបវារៈនៃការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ដើម្បីទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការបំពេញបន្ថែមឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក និងការយកមជ្ឈភាពអាស៊ានជាស្នូល ជាជាងយកមហាអំណាចណាមួយជំនួសឱ្យមហាអំណាចមួយទៀត។ ដូច្នេះ សម្រាប់កម្ពុជា ត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគោលនយោបាយការបរទេសអព្យាក្រឹត អចិន្ដ្រៃយ៍ និងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ។ កម្ពុជាអនុវត្ដគោលនយោបាយសន្ដិសហវិជ្ជមានជាមួយប្រទេសជិតខាង និងជាមួយបណ្ដាប្រទេសទាំងអស់ទូទាំងពិភពលោក។ កម្ពុជាប្រកាន់យកឥរិយាបថ បង្កើតមិត្ដភក្ដិឱ្យបានច្រើនជាអតិបរិមាហើយត្រូវចេះដោះស្រាយក្នុងនាមមិត្ដល្អជាមួយប្រទេសមហាអំណាចទាំងអស់ ព្រោះគោលបំណងដ៏ចម្បងរបស់កម្ពុជា គឺដើម្បីថែរក្សាសន្ដិភាព សន្តិសុខ ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម ដើម្បីលើកកម្ពស់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្សជាតិ និងវិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចដោយឈរលើគោលការណ៍ពហុភាគីនិយមនិងបរិយាបន្ន។

សូមរំលឹកដែរថា វេទិកាគោលនយោបាយទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ស្តីពី «ទ្វេគ្រោះសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ៖ និន្នាការ ទិសដៅ និងការបំភាន់» សហការរៀបចំដោយវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងមូលនិធិខុនរ៉ាដអាដិណៅអ៊ែរ ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅថ្ងៃពុធ ១១រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នៅនៅសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៕

  ថ្ងៃពុធ, 19 តុលា 2022 ម៉ោង 10:01 PM

ឯកត្ដមបណ្ឌិតបណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ វគ្គតម្រង់ទិសការងារនេះ ផ្តល់ឱកាសដល់គ្រូបង្រៀនជនជាតិចិនក្នុងការសិក្សាស្វែងយល់ពីការងារ ការរស់នៅ ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ ច្បាប់ពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមុននឹងចាប់ផ្តើមបំពេញបេសកកម្មការងាររបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា

នាព្រឹកថ្ងៃ១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញចូលរួមពិធីសំណេះសំណាលនិងតម្រង់ទិសការងារដល់គ្រូបង្រៀនជនជាតិចិន ឆ្នាំសិក្សា២០២២-២០២៣ ក្រោមអធិបតីភាពរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងដែលរៀបចំដោយវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

តាមប្រសាសន៍របស់ឯកត្ដមបណ្ឌិតអគ្គលេខាធិការ បានបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា វគ្គតម្រង់ទិសការងារនេះ ផ្តល់ឱកាសដល់គ្រូបង្រៀនជនជាតិចិនក្នុងការសិក្សាស្វែងយល់ពីការងារ ការរស់នៅ ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ ច្បាប់ពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមុននឹងចាប់ផ្តើមបំពេញបេសកកម្មការងាររបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

សូមបញ្ជាក់ថា វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលភាសាចិនទូទៅ ដែលកម្មវិធីសិក្សាចែកចេញជា ៤កម្រិតធំៗ គឺ កម្រិតមូលដ្ឋានគ្រឹះ កម្រិតបឋម កម្រិតមធ្យម កម្រិតខ្ពស់។ វគ្គសិក្សា នីមួយៗ មានរយៈពេលប្រមាណពី៤ ទៅ ៥ខែ ឬស្មើនឹង ៨០ ទៅ ៩០ម៉ោង។ 

វគ្គសិក្សា ចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ ដល់ថ្ងៃសុក្រ និងមានបង្រៀនជា ៣ពេល គឺ៖ ពេលព្រឹកចាប់ពីម៉ោង៦:៣០-៧:៣០នាទី និងម៉ោង ១១:០០-១២:០០នាទីថ្ងៃត្រង់ និងម៉ោង១៧:៣០-១៨:៣០នាទីល្ងាច រាល់ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ ដល់ថ្ងៃសុក្រ។

ចំណែកនៅថ្ងៃសៅរ៍ និងថ្ងៃអាទិត្យ វិទ្យាស្ថានខុងជឺ មានបើកវគ្គសិក្សា ២វេនគឺវេនព្រឹក ម៉ោង​៨:០០-១២:០០នាទី និង ពេលរសៀល ម៉ោង១៤:០០-១៨:០០នាទីល្ងាច។

សិស្សានុសិស្ស ចាប់អារម្មណ៍វគ្គសិក្សាជាមួយគ្រូចិនមានបទពិសោធន៍ ពូកែៗ អាចទំនាក់ទំនងចុះឈ្មោះចូលរៀន នៅវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រាល់ម៉ោងធ្វើការ ចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ ដល់ថ្ងៃសុក្រ៕

  ថ្ងៃពុធ, 19 តុលា 2022 ម៉ោង 09:34 PM

បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ ហេតុផលសំខាន់ៗចំនួន៦ ដែលបង្កបរិយាកាសសមស្របសម្រាប់ជនជាតិចិនអាចមកបំពេញការងារនៅកម្ពុជាបាន

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និងតម្រង់ទិសការងារដល់គ្រូបង្រៀនជនជាតិចិន ឆ្នាំសិក្សា២០២២-២០២៣ នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ៩ រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា នៅប្រទេសកម្ពុជា ជនជាតិចិនមានភាពងាយស្រួលក្នុងការមកបំពេញការងារ ដោយសារតែទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងកត្តាមួយចំនួនផ្សេងទៀត ដែលទាញឱ្យប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-ចិន អាចរស់នៅចុះសម្រុងជាមួយគ្នា ហើយជនជាតិចិនអាចសម្របខ្លួនបានយ៉ាងងាយ។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានគូសបញ្ជាក់ថា ក្រៅតែពីទំនាក់ទំនងល្អរវាងថ្នាក់ដឹកនាំនៃព្រះរាជា​ណា​ចក្រកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន មានហេតុផលសំខាន់ៗចំនួន៦ទៀត ដែលបានបង្កបរិយាកាសងាយស្រួលសម្រាប់ជនជាតិចិន មកបំពេញការងារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះរួមមាន៖ 

១. ប្រជាជនកម្ពុជានិយាយភាសាចិន តែចិនមិននិយាយភាសាខ្មែរ 

២. នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានម្ហូបអាហារចិនជាច្រើនមុខ 

៣. នៅកម្ពុជា គេគោរពឱ្យតម្លៃដល់ជនបរទេសជាខ្លាំង 

៤. ចិនបានកែប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា គឺផ្លូវល្បឿនលឿនដែលកម្ពុជាពុំធ្លាប់មានពីមុនមក 

៥. ចិនបានធ្វើការវិនិយោគលើអគារធំៗជាច្រើនព្រោងព្រាតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា 

៦. លោក ស៊ី ជិនភីង ដែលស្ថិតនៅក្នុងតំណែងជាអនុប្រធានាធិបតីបានមកសម្ពោធអគារខុងជឺ ដោយវាគឺជាលើកទីមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលជាការបង្ហាញពីមិត្តភាពកាន់តែរឹងមាំ និងជិតស្និទ្ធបន្ថែមទៀត នៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានលើកឡើងបន្ថែមទៀតអំពីការទទួលយកនូវវប្បធម៌ចិននៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ទាំងសម្រាប់អ្នកដែលមានសែស្រឡាយកាត់ចិន និងប្រជាជនទូទៅ ពិសេសអ្នកដែលរកស៊ីលក់ដូរនៅផ្សារនានានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយមិនត្រឹមតែជាការប្រាព្ធពិធីតាមបែបប្រពៃណី ដូចជាចូលឆ្នាំចិន សែនក្បាលទឹក ឬពិធីផ្សេងៗទៀតនោះទេ ប៉ុន្តែសូម្បីតែសូរសៀងនិយាយរប​ស់ប្រជាជនខ្មែរដែលជាអ្នកលក់ដូរនៅតាមបណ្ដាផ្សារនានា ក៏មានទំនោរបែបចិនផងដែរ ដូចជារបៀបហៅគ្នាថា កុង ម៉ា ទ្រា ហ៊ា សោរជាដើម។ ទាំងនេះ ជាតឹកតាងមួយដែលអាចសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា ប្រជាជនកម្ពុជា បានស្វាគមន៍ និងបានផ្ដល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ការស្នាក់នៅ និងបំពេញការងាររបស់ជនជាតិចិននៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន ដោយបានបង្កបរិយាកាសរស់នៅដែលងាយចុះសម្រុង និងងាយសម្របខ្លួនដល់ជនជាតិចិនដែលមកបំពេញការងារនៅប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ៕

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 19 តុលា 2022 ម៉ោង 09:08 PM

កិច្ចប្រជុំតាមដានការពិភាក្សារបស់អ្នកជំនាញ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាជាមួយថ្នាក់ខេត្ត លើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍កន្លែងចាក់សំរាម និងការកែច្នៃសំណល់ទៅជាថាមពលក្នុងខេត្តបាត់ដំបង

The Meeting followed up discussions by RAC experts at the provincial level on the project to develop landfill and waste-to-energy in Battambang province.

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ នៅរសៀលវេលាម៉ោង ១៤:៣០ នាទី នាថ្ងៃចន្ទ ៧ រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស.២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នៃបន្ទប់ រាជព្រឹក្ស ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ និងជាតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំការប្រជុំតាមដានការងារគម្រោងស្រាវជ្រាវស្តីពី “ ការអភិវឌ្ឍទីលានទុកដាក់សំណល់ និងការកែច្នៃសំណល់ទៅជាថាម ពល”នៅខេត្តបាត់ដំបង។

នៅក្នុងជំនួបកិច្ចពិភាក្សាតាមដានការងារនោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានសំដែងការគាំទ្រចំពោះកិច្ចខិតខំ ប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារជំនាញ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងក៏សូមថ្លែងអំណរគុណដល់កិច្ចសហការយ៉ាងល្អពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្ត សាលាក្រុង និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀត មានមន្ទីរសារធារណៈការនិងដឹកជញ្ជូន មន្ទីរបរិស្ថានខេត្តបាត់ដំបង អង្គការអភិវឌ្ឍស្រី្ត និងសាកលវិទ្យាល័យជាតិបាត់ដំបង ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងសិក្ខាសាលានាពេលនោះ។

នាឱកាសនោះ ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការ បានផ្តល់ជាអនុសាសន៍មួយចំនួន ដោយត្រូវបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជាស្ថាប័នផ្សេងៗទៀត ដែលមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទាំងជាតិ និងអន្តរជាតិក្នុងន័យអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។

សូមបញ្ជាក់ថា៖ យោងលិខិតលេខ២១៧/២២ល.ប.ប ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ ដែលបានចាត់តាំង លោកបណ្ឌិត ម៉ម សារិត អ្នកជំនាញវិស្វកម្មបរិស្ថាននិងសំណង់ស៊ីវិល នៃនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា ឱ្យដឹកនាំក្រុមការងារ រួមមានលោកបណ្ឌិត លឹម សេងឌី លោក អាត ធារ៉ា និងលោក ស្វាយ រីដា តំណាងវិទ្យាស្ថាន វិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា និងវិទ្យាស្ថានជីវសាស្រ្ត វេជ្ជសាស្រ្ត និងកសិកម្ម ដើម្បីចូលជួបប្រជុំពិភាក្សានិងធ្វើសិក្ខាសាលារួមគ្នារយៈពេលមួយ(០១)ថ្ងៃពេញនៅសាលាខេត្តបាត់ដំបងកាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២។

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 19 តុលា 2022 ម៉ោង 09:36 AM

ជំនួបរវាងក្រុមការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា និងថ្នាក់ដឹកនាំរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៖ នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ២ រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស.២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ លោកបណ្ឌិត ម៉ម សារិត អ្នកជំនាញវិស្វកម្មបរិស្ថាននិងសំណង់ស៊ីវិល នៃនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា និងជាប្រធានគម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវ ស្តីពី “ ការអនុវត្តបាយអូឆា បាយអូ-កំប៉ុស្ត ផលិតដោយបច្ចេកវិទ្យាក្នុងស្រុក និង កសិកម្មឆ្លាត លើដំណាំបន្លែនៅកម្ពុជា” បានដឹកនាំក្រុមការងារ ចូលជួប ឯកឧត្តមបណ្ឌិត​សភា​ចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងគោលបំណង រាយការណ៍អំពីលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុងរយៈពេល ៤០ ថ្ងៃ ក្នុងការអនុវត្ត ផលិតផលបាយអូឆាពីសំណល់អំពៅ ទៅលើដំណាំស្ពៃខៀវ និង ការអនុវត្តឧបករណ៍ IOT (Internet of Things) តាមរយៈការប្រើប្រាស់សិនស័រ (Sensors)ដើម្បីកំណត់ទៅលើបរិមាណទឹកក្នុងការស្រោចស្រព និងសិនស័រសំណើមដី ដោយធ្វើការអង្កេតទៅលើការរីកលូតលាស់នៃដំណាំខាត់ណាដើម ។ ការពិសោធន៍សិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ គឺអនុវត្តនៅក្នុងកសិដ្ឋានផ្ទះសំណាញ់ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិស្វាយឧត្តម សង្កាត់ពន្សាំង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ។

ថ្លែងនៅក្នុងឱកាសនោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានគាំទ្រនិងបានឱ្យបន្តលើកិច្ចការស្រាវជ្រាវរបស់លោកបណ្ឌិត ម៉ម សារិត លើការកែច្នៃសំណល់ឱ្យក្លាយទៅជាបាយអូឆា និងជីកំប៉ុស្ត សហការ ជាមួយលោកបណ្ឌិត លឹម សេងឌី អំពីការផលិតឧបករណ៍កសិកម្មឆ្លាតនិងអនុវត្តលើដំណាំ រួមទាំងក្រុមការងារ រួមមានលោក អាត ធារ៉ា និង ក្រុមការងារក្លូនផ្កា។

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏បានផ្តល់ជាអនុសាសន៍គន្លឹះមួយចំនួន និងបានស្នើរឱ្យក្រុមការងារខិតខំសិក្សាស្រាវជ្រាវបន្តចាប់ពី ២ (ពីរ ) ទៅ ៣ (បី) ឆ្នាំតទៅទៀត ក្នុងនោះរួមមាន៖

១. ត្រូវសិក្សាលើតម្លៃនៃការចំណាយលើការផលិតផលបាយអូឆា និងជីកំប៉ុស្តពីសំណល់ ដោយប្រៀបធៀបជាមួយទិន្នផលដំណាំ (Crop Productivity) រួមទាំងតម្រូវការទីផ្សារ(Market Demand)។

២. ត្រូវសិក្សាពីគុណភាព និងតម្លៃនៃផលិតផលឧបករណ៍ កសិកម្មឆ្លាត ដូចជាសិនស័រ(Sensors)ដែលផលិតដោយក្រុមការងារកសិកម្មឆ្លាត (Smart Agriculture)។

៣. ត្រូវលើកគម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវសម្រាប់ឆ្នាំបន្ត ដើម្បីអភិវឌ្ឍគម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវឱ្យមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្រ្ត និងស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀត ទាំងបាយអូឆា ទាំងកសិកម្មឆ្លាត។ 

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 13 តុលា 2022 ម៉ោង 11:20 AM

ការទូតដើមឫស្សី ក្នុងនយោបាយការបរទេសវៀតណាម ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

«ការទូតដើមឫស្សី–Bamboo Diplomacy» ជាសិល្បៈការទូតមួយបែប ដែលបានព្យាយាម ចាក់ប្ញសគល់ យ៉ាងរឹងមាំ និងអាចបទបែនទៅបានគ្រប់ទិសទី ទៅតាមបរិបទនៃនយោបាយ ដែលប្រៀបបានទៅហ្នឹងដើមឫស្សី មួយគុម្ពដែលមានប្រសគល់យ៉ាងរឹងមាំ បើទោះបីដើមត្រូវខ្យល់បក់បោកធ្វើឱ្យទោរទន់ទៅទិសណាក៏ដោយ។

ដើមឫស្សីបានបង្កប់អត្ថន័យយ៉ាងជ្រាលជ្រៅដែលទាក់ទងនឹង វប្បធម៌ និងការទូត របស់ប្រទេសមួយចំនួន នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមានប្រទេសថៃ វៀតណាម ជាដើម។ សម្រាប់នយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេស ថៃ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា មានភាពស្រដៀងគ្នាទៅនឹងដើមប្ញស្សី «ដែលអាចពត់ពេនឬបត់បែនតាមខ្យល់បក់ បោក»។ ចំណែកប្រទេស វៀតណាម ការទូតដើមឫស្សី នេះត្រូវបានគេមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ ក្រោយពេល លើកឡើង នៅក្នុងសុន្ទរកថាដែលទាក់ទងនឹង គោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសវៀតណាម ដែលជា គោលគំនិតមួយ ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ដើម្បីឆ្លុះបញ្ជាំងឱ្យឃើញអំពី ផលប្រយោជន៍ការទូតរបស់វៀតណាម ចាប់តាំងពី ការធ្វើកំណែទម្រង់ (Doi Moi)កាលពីឆ្នាំជាង៣៥ឆ្នាំមុន ក្នុងឆ្នាំ១៩៨៦ និងដើម្បីរំលេចឱ្យឃើញ ពីគម្រូរបស់រដ្ឋតូចៗ ដែលគួរតែធ្វើការពិចារណា ក្រោយពេលកើតមានភាពតានតឹងដាក់គ្នា រហូតដល់ក្លាយជា ភ្លើងសង្គ្រាម រវាងប្រទេសរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន។

«ការទូតដើមឫស្សី» របស់វៀតណាម ដែលបានរំលេចឡើងនាពេលកន្លងទៅនេះ គឺជាការបង្ហាញអំពី ទំនុកចិត្តក្នុងការអនុវត្តនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន។ លោក Nguyen Phu Trong អគ្គលេខាបក្សកុម្មុយនិស្ត វៀតណាម បានគូសបញ្ជាក់អញ្ចឹងថា «ដើមឫស្សីមានឫសនិងគល់រឹងមាំ ហើយមានមែកអាចបត់បែនបាន ប្រៀបដូចជាទំនាក់ទំនងការទូតរបស់ប្រទេសវៀតណាម ដែលមានភាពទន់ភ្លន់ និងឆ្លាតវៃ ប៉ុន្តែនៅតែរក្សាការតស៊ូ និងការតាំងចិត្ត មានភាពបត់បែន និងច្នៃប្រឌិត មាំមួន ក្លាហាន និងធន់ចំពោះរាល់បញ្ហាប្រឈម និងការលំបាក នានា ដើម្បីរក្សាបាននូវឯករាជ្យជាតិ និងសុភមង្គលជូនប្រជាជន និងដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសជាតិ»។

សម្រាប់ប្រទេសវៀតណាម «ការទូតដើមឫស្សី» គឺសំដៅទៅលើការខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីរក្សាបាននូវ ឯករាជ្យ និងស្មើភាពគ្នាដើម្បីទប់ទល់នឹងមហាអំណាច ហើយត្រូវទាញយកផលចំណេញជាអតិបរមា និងត្រូវ ទប់ទល់នឹងយុទ្ធសាស្ត្រដែលមានភាពមិនប្រាកដនិយម។ សមិទ្ធិផលនៃនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេស វៀតណាម នៅក្នុងរយៈពេលជាងបីទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ បានសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញពីភាពជោគជ័យនៃ «ការទូត ដើមឫស្សី» របស់ខ្លួន។

សូមរំលឹកថា ក្រោយការធ្វើកំណែទម្រង់ (Doi Moi) នាឆ្នាំ១៩៨៦ ប្រទេសវៀតណាមបានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ ពីការប្រើប្រាស់គោលនយោបាយការបរទេសបែបមនោគមវិជ្ជា មកជាគោលនយោបាយការបរទេសដែលផ្តោត ទៅលើ ផលប្រយោជន៍ជាតិ និងគោលការណ៍ឯករាជ្យ ពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯង ប្រកាន់ពហុភាគីនិយម និងការធ្វើ ពិពិធកម្ម ដែលជាកត្តាជំរុញ ឱ្យប្រទេសមួយនេះ អាចកសាងបាននូវភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដោយ រក្សាបាន នូវការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកម្រិតខ្ពស់ និងទទួលបាននូវកិត្យានុភាពទាំងនៅក្នុងតំបន់និងនៅលើឆាក អន្តរជាតិ។

ការប្រៀបប្រដូចដើមឫស្សី ទៅនឹងនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួននេះ គឺពិតជាបានបង្ហាញអំពីរបៀប ដែលប្រទេស វៀតណាម បានរក្សាជំហររបស់ខ្លួនបានយ៉ាងរឹងមាំ ក្នុងពេលដែលប្រទេសមហាអំណាច កំពុងប្រកួត ប្រជែងគ្នានៅក្នុងតំបន់កាន់តែខ្លាំងក្លាឡើង លើបញ្ហាភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ទោះបីជាបញ្ហា នៅសមុទ្រចិន ខាងត្បូង នៅតែបន្តកើតមាន, COC នៅមិនទាន់លេចចេញជារូបរាង ក្រោយពេល DOC បានឈានចូលខូបលើក ទី២០ឆ្នានៃការករកើត ហើយទីក្រុងហាណូយ បានបង្កើនទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយបណ្តាប្រទេស នៅលោកខាង លិចក្តី ប៉ុន្តែប្រទេសវៀតណាមនៅតែបន្តរប្រកាន់ខ្ជាប់តាមគោលការណ៍ ទាំង៤ ដែលបានដាក់ចេញក្នុងសៀវភៅស ការពារជាតិឆ្នាំ២០១៩ របស់ខ្លួន នោះគឺ៖ (១)-គ្មានការបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពយោធា, (២)-គ្មានការចូលរួមជាមួយ ភាគីណាមួយ, (៣)-គ្មានការអនុញ្ញាតឱ្យបរទេសប្រើប្រាស់វៀតណាមធ្វើជាមូលដ្ឋានយោធា និង(៤)-ការ ប្រើប្រាស់កម្លាំងនៅក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ ការទូតដើមឫស្សី នេះក៏ជាកត្តាជំរុញឱ្យ ប្រទេសវៀតណាម រក្សាបាននូវមជ្ឈភាពរបស់អាស៊ានផងដែរ៕

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

  ថ្ងៃពុធ, 12 តុលា 2022 ម៉ោង 11:59 AM

សប្តាហ៍វប្បធម៌ កម្ពុជា-វៀតណាម និង ចក្ខុវិស័យអាស៊ាន២០២៥ ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃនាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ា នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (The Association of Southeast Asian Nations) ដែលហៅកាត់ថា «អាស៊ាន» (ASEAN) បង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៧ ដោយប្រទេសស្ថាបនិកចំនួន៥។ ក្រោយមកទើបសមាជិកថ្មីៗចូលជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ហើយប្រទេសកម្ពុជាគឺជាសមាជិកកូនពៅ ដែលបានចូល នៅថ្ងៃទី៣0 ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៩៩។ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៨ ធម្មនុញ្ញអាស៊ានលេចចេញជារូបរាងឡើង និងបានកំណត់ ពីភាពរឹងមាំរបស់តំបន់ ដោយជំរុញឱ្យកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត នូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ផ្ដោតសំខាន់លើសសរស្ដម្ភសហគមន៍៣គឺ សសរ ស្ដម្ភសហគមន៍នយោបាយ-សន្តិសុខ សសរស្ដម្ភសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសសរស្ដម្ភសហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌។ សសរ ស្ដម្ភសហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌គឺជាសសរស្ដម្ភទី៣ ដែលបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៥ ក្នុងគោលបំណងសម្រេចឱ្យបាននូវសក្ដានុពលពេញលេញនៃប្រជាជាតិអាស៊ាន ពោល គឺនៅឆ្នាំ២០២៥ សហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌អាស៊ាន នឹងមានការរួមបញ្ចូល មាននិរន្តភាព ភាពធន សក្តានុពល យុត្តិធម៌ និងឆ្លើយតបទៅនឹងយេនឌ័រ និងចូលរួមផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជន។

ចំណែកសប្តាហ៍វប្បធម៌ កម្ពុជា-វៀតណាម វៀតណាម-កម្ពុជា ជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ដើម្បី ផ្តល់ឱកាស ដល់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរក្នុងការស្វែងយល់ពី គ្នាទៅវិញទៅមក និងរួមចំណែកក្នុងការនាំយកការផ្សាភ្ជាប់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាព និងបងប្អូន ភូមិផងរបងជាមួយ រវាងប្រជាជននិងប្រជាជននៃប្រជាជាតិទាំងពីរ ក្នុងកម្រិតខ្ពស់មួយ ដើម្បីស្តារប្រទេសឡើងវិញ ពី ជំងឺរាតត្បាតដោយវីរុសកូវីដ-១៩។

តើដើម្បីសម្រេចឱ្យបាននូវ សក្ដានុពលពេញលេញនៃប្រជាជាតិអាស៊ាន នៃសសរស្ដម្ភ សហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌របស់អាស៊ា ពិតជាមានភាពចាំបាច់ ត្រូវជំរុញឱ្យមានជាប្រចាំនូវ សប្តាហ៍វប្បធម៌ កម្ពុជា-វៀតណាម ដែរឬ ទេ?

សសរស្ដម្ភសហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌ ជាសសរស្តម្ភទី៣របស់អាស៊ាន ដោយធ្វើការជំរុញដើម្បីឆ្ពោះទៅរក (១) សហគមន៍ដែលមានការប្ដេជ្ញាចិត្ត ការចូលរួម និងការទទួលខុសត្រូវក្នុងសង្គមដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រជាជនអាស៊ាន (២) សហគមន៍ប្រកបដោយបរិយាប័ន្នដែលលើកកម្ពស់គុណភាពជីវិត ការទទួលបានឱកាសប្រកបដោយសមធម៌ និងការលើកកម្ពស់ និងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស (៣) សហគមន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាពដែលលើក កម្ពស់ការអភិវឌ្ឍសង្គម និងការការពារបរិស្ថាន (៤) សហគមន៍ដែលមានភាពធន់ រួមជាមួយការពង្រឹង សមត្ថភាព និងលទ្ធភាព ដើម្បីសម្របខ្លួន និងឆ្លើយតបទៅនឹងភាពងាយរងគ្រោះនៃសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច គ្រោះមហន្តរាយ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងបញ្ហាប្រឈម​ថ្មីផ្សេងៗទៀត និង (៥) សហគមន៍ប្រកបដោយភាពស្វាហាប់ និងសុខដុមរមនា ដែលមានការយល់ដឹង និងមានមោទនភាពចំពោះអត្តសញ្ញាណ វប្បធម៌ និងបេតិកភណ្ឌរបស់ខ្លួន។

ដើម្បីសម្រេចបានគោលបំណងទាំងនេះ ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំង ១០ ខិតខំបង្កើតសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យជាច្រើនរួមមាន វប្បធម៌ និងសិល្បៈ ព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ អប់រំ យុវជន កីឡា សុខុមាលភាពសង្គមនិងការអភិវឌ្ឍ យេនឌ័រ សិទ្ធស្ត្រី និងកុមារ ការអភិវឌ្ឍជនបទ និងការលុបបំបាត់ភាពក្រីក្រ ការងារ មុខងារ សាធារណៈ បរិស្ថាន ការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ និងជំនួយមនុស្សធម៌ និងសុខាភិបាល។

ដោយឡែកសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា សសរស្ដម្ភសហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌ ត្រូវបានដឹកនាំដោយ រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ដែលជាតំណាងជាតិសម្រាប់ក្រុមប្រឹក្សាសហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌អាស៊ានកម្ពុជា ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់១១ ក្រសួង-ស្ថាប័នដែលទទួលបន្ទុកលើ ១៥ វិស័យគឺ (១)គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ (២) ក្រសួងកិច្ចការនារី (៣) ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា (៤) ក្រសួងបរិស្ថាន (៥) ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ (៦) ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ (៧) ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ (៨) ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា (៩) ក្រសួង សុខាភិបាល (១០) ក្រសួងព័ត៌មាន និង (១១) ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ។

យោងតាមសុន្ទរកថារបស់ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីទទួល តំណែងប្រធានអាស៊ាន ជាប្រធានអាស៊ាន ឆ្នាំ២០២២ សម្តេចបានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជានឹងដឹកនាំអាស៊ានឈានទៅសម្រេចបាននូវ សមិទ្ធផល សំខាន់ៗថែមទៀត ជាពិសេសជំរុញសម្ទុះនៃដំណើរការកសាងសហគមន៍អាស៊ាន ប្រកបដោយ សមធម៌, រឹងមាំ និងបរិយាបន្ន ស្របតាមស្មារតីស្នូលរបស់អាស៊ាន គឺ ចក្ខុវិស័យមួយ, អត្តសញ្ញាណមួយ, និងសហគមន៍មួយ ដោយដឹកនាំអាស៊ានបោះជំហានទៅមុខក្រោមមូលបទ «អាស៊ានរួមគ្នាធ្វើ–ដោះស្រាយ បញ្ហា ប្រឈមទាំងអស់គ្នា (ASEAN A.C.T.: Addressing Challenges Together)» ដើម្បីភាពសុខដុមរមនា, សន្តិភាព និងវិបុលភាព ក្នុងតំបន់ទាំង មូល។ ក្នុងស្មារតីនេះ សម្រាប់សសរស្តម្ភសង្គម–វប្បធម៌៖ កម្ពុជានឹងជំរុញ ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ឱ្យឆ្លើយតប នឹងតម្រូវការជាក់ស្តែងក្នុងការកសាងសហគមន៍ រួមទាំងជំរុញការចូលរួម របស់ស្ត្រី និងយុវជន នៅក្នុងការរក្សា និងកសាង សន្ដិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការពារសង្គមប្រកបដោយ បរិយាប័ន្នផងដែរ។ អាទិភាពសំខាន់មួយទៀត គឺការជំរុញនូវ ការប្រាស្រ័យទាក់ទងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន សំដៅពង្រឹងស្មាតីអត្តសញ្ញាណអាស៊ានតែមួយ។

ទាក់ទងទៅហ្នឹង “ការជំរុញនូវការប្រាស្រ័យទាក់ទងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន សំដៅពង្រឹងស្មាតីអត្ត សញ្ញាណអាស៊ានតែមួយ” កម្ពុជាកំពុងធ្វើការងារនេះយ៉ាងសកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ និយាយជារួម និងនិយាយដោយឡែក ជាមួយប្រទេសជិតខាង ដែលមានភូមិផងរបងជាមួយ ហើយជាពិសេសគឺជាមួយប្រទេស វៀតណាម។

ឆ្នាំ២០២២នេះ សប្តាហ៍វប្បធម៌វៀតណាមនៅកម្ពុជា រៀបចំឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី ៩ ដល់ ថ្ងៃទី ១៤ ខែសីហា នៅរាជធានីភ្នំពេញនិងទីក្រុងសៀមរាប ចំណែកព្រឹត្តិការណ៍សប្តាហ៍វប្បធម៌កម្ពុជានៅវៀតណាម រៀបចំឡើងនៅក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ និងខេត្តត្រាវិញ នៅដែនដីសណ្តរទន្លេមេគង្គ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៧ ខែកញ្ញា ដល់ថ្ងៃទី០២ ខែតុលា។ ព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ដ៏មានអត្ថន័យនាឆ្នាំ២០២២នេះ លើសពីការផ្តល់ឱកាសដល់ប្រជាជននៃប្រទេស ទាំងពីរក្នុងការស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក ថែមទាំងជាផ្នែកមួយនៃសកម្មភាពអបអរសាទរខួបលើកទី៥៥ នៃការ បង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការ និងឆ្នាំមិត្តភាព កម្ពុជា-វៀតណាម វៀតណាម-កម្ពុជា ឆ្នាំ២០២២។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ រៀបចំឡើងដោយអនុលោមទៅតាមផែនការសហប្រតិបត្តិការស្តីពីវប្បធម៌និងសិល្ប: ឆ្នាំ២០១៨-២០២២ រវាងក្រសួងវប្បធម៌នៃប្រទេសទាំងពីរ។ ចំណែកកម្មវិធីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យវប្បធម៌ និងសិល្បៈ សម្រាប់ ឆ្នាំ២០២៣–២០២៧ ខាងមុខ រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម ដែលបានចុះហត្ថលេខា នៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាម កាលពី ថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ និងបានឯកភាពជាផ្លូវការ ដោយកំណត់យក ភាគីវៀតណាម នឹងរៀបចំសប្តាហ៍វប្បធម៌វៀតណាមនៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ និងឆ្នាំ២០២៦ ចំណែកសប្តាហ៍ វប្បធម៌កម្ពុជា នៅវៀតណាម កម្ពុជានឹងរៀបចំនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣ និងឆ្នាំ២០២៥។ ចំណែកក្នុងឆ្នាំ ២០២៧ សប្តាហ៍វប្បធម៌ រវាង ប្រទេសទាំងពីរ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងឱកាសអបអរខួបលើកទី ៦០ ឆ្នាំ នៃទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម រួមជាមួយនឹងសកម្មភាពផ្សេងទៀត ដូចជាការសម្តែងសិល្បៈ និងការតាំងពិពណ៌ជាដើម។

ថ្លែងក្នុងពិធីបើកព្រឹត្តិការណ៍“សប្តាហ៍វប្បធម៌វៀតណាមនៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០២២នារាត្រី ថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២, លោកជំទាវ បណ្ឌិតសភាចារ្យ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ មាន ប្រសាសន៍ ថា ព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ដ៏មានអត្ថន័យនេះ បានផ្តល់ឱកាសដល់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរក្នុងការស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក និងរួមចំណែកក្នុងការនាំយកការផ្សាភ្ជាប់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាព និងបងប្អូន ភូមិផងរបងជាមួយ រវាងប្រជាជននិងប្រជាជននៃប្រជាជាតិទាំងពីរ ក្នុងកម្រិតខ្ពស់មួយ ដើម្បីស្តារប្រទេសឡើងវិញ ពី ជំងឺរាតត្បាតដោយវីរុសកូវីដ-១៩។ ទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសយើងទាំងពីរនាពេលបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដៃគូគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដែលស្តែងចេញយ៉ាងច្បាស់តាមរយៈការផ្លាស់ប្ដូរ គណៈប្រតិភូ ជាន់ខ្ពស់ មន្ត្រីជំនាញ និងក្រុមសិល្បៈនៃប្រទេសទាំងពីរ។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ឯកឧត្តម ហ័ង ដាវគួង អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ កីឡា និងទេសចរណ៍វៀតណាម បានថ្លែងថា វៀត ណាមនិងកម្ពុជា មានទំនាក់ទំនងជាសាមគ្គីភាព មិត្តភាពបែបប្រពៃណី និងជាអ្នកភូមិផងរបងជា មួយគ្នា។ សម្រាប់ទំនាក់ទំនងការទូតជាងកន្លះសតវត្សរ៍ យើងមានក្តីសោមនស្សបានឃើញជាក់ស្តែង នូវកិច្ច សហប្រតិបត្តិការលើវិស័យនានារវាងប្រទេសទាំងពីរ ដែលមានការវិវឌ្ឍកាន់តែខ្លាំងឡើង និងត្រូវបានបណ្តុះក្នុង វិធីសាស្ត្រដ៏ស៊ីជម្រៅនិងជាក់ស្តែង។ ទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរ ក៏ទទួលបានសមិទ្ធិផលជាច្រើនក្នុងវិស័យ នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ អប់រំ និងវិស័យផ្សេងៗ ដែលចូលរួមការនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងសម្រាប់ ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ។ សកម្មភាពវប្បធម៌នានារបស់ប្រទេសទាំងពីរ ដែលត្រូវបានរៀបចំជាទៀងទាត់ ដើរតួ យ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងសាមគ្គីភាព មិត្តភាព និងការស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក ដែលផ្តល់ឱ្យនូវការអភិវឌ្ឍ សង្គមសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសនីមួយៗ។

ទាក់ទងនឹង វិស័យពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងទេសចរណ៍៖ យោងតាមទិន្នន័យពីអគ្គនាយកដ្ឋានគយ វៀតណាមបានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេលប្រាំបីខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២២ ការ នាំចេញ-នាំចូលទំនិញរវាង វៀតណាម និងកម្ពុជា សម្រេចបាន ៧,៨៧ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក កើនឡើង ១៨.៣% ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា ក្នុងឆ្នាំ២០២១។ ក្នុងនោះ ការនាំចូល​ពីវៀតណាមមកកាន់កម្ពុជា សម្រេចបាន ៤,១៨ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក កើនឡើង ៣២,៧% ចំណែកការនាំចេញពីកម្ពុជា ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម សម្រេចបាន ៣,៦៩ ពាន់លាន ដុល្លារអាម៉េរិក កើនឡើង ៥,៥% ធៀបនឹង រយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២១។ ហើយបើតាមរបាយការណ៍ ដែលទទួលបានពីស្ថានតំណាងពាណិជ្ជកម្មរបស់វៀត ណាមនៅកម្ពុជា​បានឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមដំណាច់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ វៀតណាមមានគម្រោង ចំនួន១៩៧ ដែល កំពុងដំណើរការនៅកម្ពុជា ដែលមានដើមទុនសរុប ចំនួន ប្រមាណ ដើមទុនចុះបញ្ជីសរុបសម្រាប់ ការវិនិយោគ នៅបរទេសគឺ ២,៩២ ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ជាប់ចំណាត់ ថ្នាក់ទីពីរ ក្នុងចំណោមប្រទេស និង ដែនដីចំនួន ៧៩ ដែលវៀតណាមបានដាក់​ទុនវិនិយោគ នៅបរទេស (បន្ទាប់ពីប្រទេសឡាវ)។ ចំណែគបើយោងតាមស្ថិតិរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា ក្នុង រយៈពេលប្រាំបីខែដំបូង នៃឆ្នាំ ២០២២ កម្ពុជាបាន ស្វាគមន៍ភ្ញៀវ អន្តរជាតិជាង ១លាននាក់ កើនឡើង 580% បើធៀបនឹង​រយៈពេលដូច គ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២១។ ជាការរំពឹងទុក ឆ្នាំ២០២២ នេះកម្ពុជានឹងទទួលបានភ្ញៀវអន្តរជាតិ ពី១,៥ ទៅ ២​លាននាក់។ ចំណែក ភ្ញៀវទេសចរវៀតណាម មកទស្សនាកម្ពុជាមានចំនួន ១៤៣,៣០០នាក់ ក្នុងរយៈពេល៦ដើម ឆ្នាំ ២០២២នេះ កើនឡើងជាង២០ដង ធៀបនឹង រយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២១ ចំណែកភ្ញៀវទេសចរកម្ពុជា មានចំនួនជាង ៨ម៉ឺននាក់ បានទៅទស្សនាប្រទេស វៀតណាម ក្នុងរយៈពេល៦ដើមឆ្នាំ២០២២។

សប្តាហ៍វប្បធម៌ កម្ពុជា-វៀតណាម វៀតណាម-កម្ពុជា ជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ដ៏មានអត្ថន័យ ដែលបាន ផ្តល់ឱកាសដល់ប្រជាជន នៃប្រទេសទាំងពីរក្នុងការស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក និងរួមចំណែកក្នុងការនាំយក ការផ្សាភ្ជាប់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាព និងបងប្អូនភូមិផងរបងជាមួយ រវាងប្រជាជននិងប្រជាជន នៃ ប្រជាជាតិទាំងពីរ ក្នុងកម្រិតខ្ពស់មួយ ដើម្បីស្តារប្រទេសឡើងវិញ ក្រោយពីវិបត្តិនៃជំងឺរាតត្បាតដោយវីរុសកូវីដ-១៩ ដោយការបង្កើនចំណាប់អារម្មណ៍ និងការទាក់ទាញ តាមរយៈការផ្លាស់ផ្តូរវប្បធម៌ដែលប្រកបដោយភាពរួសរវើក របស់ ជាតិសាសន៍នីមួយៗ ក្នុងគោលបំណងជំរុញឱ្យមានកំណើនភ្ញៀវទេសចរបរទេស ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ ហើយវាក៏ដូចជាការជំរុញ ដើម្បីសម្រេចឱ្យបាននូវចក្ខុវិស័យអាស៊ាន ឆ្នាំ២០២៥ ដែលជំរុញការអភិវឌ្ឍធនធាន មនុស្ស ឱ្យឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែងក្នុងការកសាងសហគមន៍ រួមទាំងជំរុញការចូលរួមរបស់ស្ត្រីនិងយុវជន នៅក្នុងការរក្សា និងកសាងសន្ដិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការពារសង្គមប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ជាពិសេសជំរុញនូវ ការប្រាស្រ័យទាក់ទងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន សំដៅពង្រឹងស្មាតីអត្តសញ្ញាណអាស៊ានតែមួយ នៃសសរស្តម្ភ សហគមន៍ សង្គម–វប្បធម៌ ។

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

  ថ្ងៃសៅរ៍, 08 តុលា 2022 ម៉ោង 12:01 PM

សិក្ខាសាលាអំពីការអភិវឌ្ឍទីលានចាក់សំណល់ និងការកែច្នៃសំណល់ទៅជាថាមពល

បាត់ដំបង៖ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ៥កើត ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស.២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ​២០២២ លោកបណ្ឌិត ម៉ម សារិត អ្នកជំនាញវិស្វកម្មបរិស្ថាននិងសំណង់ស៊ីវិល នៃនាយកដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាង ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ និងក្នុងនាមឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំក្រុមការងារ (លោកបណ្ឌិត លឹម សេងឌី លោក អាត ធារ៉ា និង លោក ស្វាយ រីដា) ធ្វើសិក្ខាសាលានិងពិក្សាការងារលើគម្រោងរួមគ្នាជាមួយលោក លាង វាសនា អភិបាលរងក្រុង តំណាងលោកអភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តបាត់ដំបង រួមទាំងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធរួមមាន មន្ទីរសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូន មន្ទីរបរិស្ថាន អង្គការអភិវឌ្ឍស្ត្រី សាកលវិទ្យាល័យជាតិ និង សាលាក្រុងបាត់ដំបង។ គោលបំណងសិក្ខាសាលាគឺគំនិតផ្តួចផ្តើមបង្កើតនូវគម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នាដើម្បីអភិវឌ្ឍការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្តីពី « ការអភិវឌ្ឍទីលានចាក់សំណល់ និង ការកែច្នៃសំណល់ទៅជាថាមពល» ។
នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាសិក្ខាសាលាមានប្រធានបទសំខាន់ចំនួនបី៖
ប្រធានបទទី១៖ «គំនិតផ្តួចផ្តើមក្នុងការបង្កើត គម្រោងស្តីពី ការអភិវឌ្ឍទីលានចាក់សំណល់ និង ការកែច្នៃសំណល់ទៅជាថាមពល» ដោយលោកបណ្ឌិត ម៉ម សារិត
ប្រធានបទទី២៖ «ការគ្រប់គ្រងសំណល់រឹងនៅខេត្តបាត់ដំបង» ដោយ លោក ណយ ចេក អនុប្រធានការិយាល័យសាធារណៈក្រុងបាត់ដំបង។
ប្រធានបទទី៣៖ «ការអភិវឌ្ឍទីលានចាក់សំណល់ចាស់ និងថ្មីនៅខេត្តបាត់ដំបង»
ដោយលោក សុង ស៊ើង ប្រធានការិយាល័យ សាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូន អនាម័យបរិស្ថាន និងសណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ​ក្រុងបាត់ដំបង និងជាសមាជិក PIU។

នៅរសៀលថ្ងៃដ៏ដែលនោះក្រុមការងារ និងអ្នកជំនាញ ក៏បានបន្តចុះសិក្សាទីលានចាក់សំណល់ ថ្មីដែលស្ថិតនៅភូមិប៉ោយស្វាយ ឃុំតាគ្រាម ស្រុកបាណន់ ខេត្ត បាត់ដំបង មានចំងាយ ២៦ គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តបាត់ដំបង។

អង្គសិក្ខាសាលាក៏បានបង្ហាញពីការគាំទ្រ នូវគំនិតផ្តួចផ្តើម ពីលោកអភិបាលរងក្រុង លើគម្រោងលើកសិក្សាស្រាវ​ជ្រាវរួមគ្នាដើម្បីរកធាតុចូលតាមរយៈការអភិវឌ្ឍការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ និងបានបង្ហាញពីលទ្ធផលមួយចំនួនបន្ថែមទៀត ដោយបានមើលឃើញទិដ្ឋភាពចំនួនសំណល់នាពេលបច្ចុប្បន្នមានសមត្ថភាពដែលអាចផលិតបានដូចជាផលិតផលធ្យូង៣៧% និងផលិតផលឧស្ម័ន (ហ្គាស់) ៤៥% និងចរន្តអគ្គីសនី ៣,៧០៣ គីឡូវ៉ាត់ម៉ោង (3.703 kWh) (IPCC Modell និង AMS-BG Methodology)។( ដោយផ្អែកលើទិន្នន័យ នៃការផលិតសំណល់ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ក្នុង១ថ្ងៃ ១៨០ ទៅ ២៤០ តោន/ថ្ងៃ) ។ ក្រៅពីនោះក៏បានបង្ហាញផងដែរនូវភាពខ្វះចន្លោះនៅទីលានថ្មី គឺការតម្លើងប្រព័ន្ធទុយោប្រមូលឧស្ម័ន ពីសំណល់ និងពីសារធាតុរាវនៅក្នុងទីលាន ដើម្បីផលិតជាឧស្ម័ន​ហ្គាស់ គឺមិនមានបង្ហាញនៅក្នុងផែនការមេ(Master plan)ទេ។​ កិច្ចការបន្តទៀតត្រូវសិក្សាស្រាវជ្រាវបញ្ជាក់ឡើងវិញចំនួន០២ដងទៀតទៅលើចំនួនសំណល់ និងប្រភពសំណល់ ដែលនឹងត្រូវគ្របើគ្រងនៅទីលានចាក់សំណល់ថ្មី ដោយប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្ត និង រូបមន្ត ក្នុងការគណនារកចំនួនសំណល់ពិតប្រាកដ។ ក្រៅពីនោះអាចនឹងត្រូវធ្វើអនុស្សរណៈ យោគយល់(MOU)ត្រឹមកម្រិតស្ថាប័នជំនាញ និងសាលាក្រុង/ខេត្តបាត់ដំបង និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ នៅក្នុងកាលៈទេសៈ​សមស្របណាមួយ។

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

  ថ្ងៃអាទិត្យ, 02 តុលា 2022 ម៉ោង 02:24 PM