រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដំំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ និងគណៈប្រតិភូ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

តំណាងឱ្យឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជំនួបស្វាគមន៍ចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ YANG Wei ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ និងសហការី៤រូប ដោយមានការសម្របសម្រួលពីលោក WANG Feng នាយកភាគីចិនវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

គោលបំណងនៃកិច្ចសន្ទនា គឺដើម្បីស្វែងយល់ពីដំណើរការបណ្តុះបណ្តាលភាសាចិន នៅវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងលើកទិសដៅការងារកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ត។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិតសភាចារ្យកម្ពុជា បានសម្ដែងនូវគារវកិច្ចយ៉ាងកក់ក្ដៅចំពោះវត្តមានរបស់លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ និងសហការី ហើយចាត់ទុកថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ជាចំណែកមួយនៃការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងភាគីកម្ពុជាតាមរយៈវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងភាគីមិត្តចិន។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត បានបញ្ជាក់ថា វឌ្ឍនភាពសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា ចិន បានឈានកម្រិតមិត្តភាពត្បូងពេជ្រ ហើយកិច្ចសហប្រតិបត្តិរវាងស្ថាប័នទាំងពីរបាននិងកំពុងប្រែក្លាយជាច្រកនៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន។

ជំនួបនេះ រៀបចំឡើងនៅវិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាវេលារសៀល ថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយក្នុងនោះសមាសភាពភាគីចិនដែលអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រួមមាន៖

១. លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ YANG Wei ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ

២. លោក ZHAO Lingshan អនុប្រធាន និងជាអគ្គលេខាធិការនៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ

៣. លោក NIE Tingjie ប្រធានផ្នែករដ្ឋបាលនៃមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ

៤. លោក WU Tong ប្រធានគម្រោងជាន់ខ្ពស់ ផ្នែកគោលនយោបាយ អភិវឌ្ឍន៍ ឧបត្ថម្ភគម្រោង នៃមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ

៥. លោកស្រី NIE Tingjie មន្រ្តីគម្រោង ផ្នែកគោលនយោបាយ អភិវឌ្ឍន៍ នៃមូលនិធិអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ

បន្ទាប់ពីជំនួប ប្រតិភូចិនបានអញ្ជើញទស្សនកិច្ចនៅអគារខេមរវិទូ អគារបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

សូមបញ្ជាក់ថា វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (CIRAC) បានបើកសម្ពោធដំបូងនាថ្ងៃទី២២ ធ្នូ ឆ្នាំ២០០៩ ក្រោមអធិបតីភាព ឯកឧត្តម ស៊ី ជីនពីង និង សម្តេចវិបុលបញ្ញាសុខអាន។ ភារកិច្ចចម្បងរបស់ CIRAC គឺ៖

១). បណ្តុះបណ្តាលភាសាចិនអន្តរជាតិ

២). ផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ កម្ពុជា-ចិន និង

៣).បណ្តុះបណ្តាលធនធានភាសាចិនសម្រាប់ជំនួញ។

គិតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ CIRAC បានបណ្តុះបណ្តាលភាសាចិន ដល់សិក្ខាកាមបានជាង១១ម៉ឺននាក់ហើយ៕

  ថ្ងៃអង្គារ, 31 តុលា 2023 ម៉ោង 10:02 AM

ស្វែងយល់ពីជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តនិងដំណោះស្រាយ ដោយ៖ លោកស្រីបណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធាននាយកដ្ឋានធម្មសាស្រ្ត ចរិយាសាស្រ្ត និង យេនឌ័រនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

មនុស្សគ្រប់គ្នា តែងធ្លាប់មានអារម្មណ៍ អស់សង្ឈឹម ស្រងូតស្រងាត់ ឬធ្លាក់ទឹកចិត្តក្នុងជីវិតរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែសភាពទាំងនេះនឹងប្រសើរមកវិញដោយខ្លួនឯង។ ទាំងនេះគឺជាប្រតិកម្មផ្លូវចិត្តធម្មតារបស់យើង នៅពេលដែលមានការបាត់បង់វត្ថុឬមនុស្សជាទីស្រឡាញ់ណាមួយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ជាជំងឺផ្លូវចិត្តនិងខួរក្បាល និងអាចនិយាយបានថា ជាជំងឺដែលផ្តោតតែលើភាពអវិជ្ជមានពីអតីតកាល (រស់ក្នុងអតីតកាល)។ រោគសញ្ញាវាមានរយៈពេលលើសពី២អាទិត្យនិងប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍ ការគិត អាកប្បកិរិយា ការងារនិងជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង។

ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត គឺជាជំងឺអារម្មណ៍ដែលមនុស្សជាច្រើនទទួលរងពីចំណុចណាមួយនៅក្នុងជីវិតរបស់ពួកគេ។ វាចាំបាច់ក្នុងការរកឱ្យឃើញកាលៈទេសៈដែលបណ្តាលឱ្យមានអារម្មណ៍ធ្លាក់ទឹកចិត្តនេះ។ ដោយដឹងពីមូលហេតុ វាអាចចាប់ផ្តើមការព្យាបាលឬអនុវត្តតាមការណែនាំខាងផ្លូវចិត្តជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីចេញពីស្ថានភាពមិនល្អ។មានពេលខ្លះ ការចំណាយ​ពេលច្រើនម៉ោងក្នុងបរិយាកាសការងារ ដូច្នេះអ្វីៗដែលកើតឡើងក្នុងបរិបទនោះអាចជះ ឥទ្ធិពលដល់របៀបដែលយើងឱ្យតម្លៃខ្លួនឯង ហើយដែលអាចបណ្តាលឱ្យធ្លាក់ទឹកចិត្តក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ។

១. តើជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តនេះគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដែរឬទេ?

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=8

  ថ្ងៃសុក្រ, 27 តុលា 2023 ម៉ោង 10:07 PM

បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ និងប្រភេទប្រេតទាំង១២ពួកក្នុងជំនឿខ្មែរ ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច, នាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ, វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ជនជាតិខ្មែរជាអ្នកនិយមព្រះពុទ្ធសាសនាតាំងតែពីសាសនានេះមានវត្តមាននៅក្នុងសង្គមខ្មែរយើងមកម៉្លេះ។ ពុទ្ធសាសនិកខ្មែរ តែងមានជំនឿអំពីបុណ្យ បាប កម្ម ផល ទាំងអតីតកាល បច្ចុប្បន្នកាល និងទៅអនាគតកាលផងដែរ។ គេជឿថា ជីវិតមិនសាបសូន្យឡើយ។ ពេលដែលមនុស្សស្លាប់ ព្រលឹងរបស់មនុស្សមិនស្លាប់ទេ។ ព្រលឹងនឹងទៅចាប់កំណើតនៅភពថ្មីទៀតដោយត្រូវទទួលកម្មផលទៅតាមអំពើដែលគេបានធ្វើក្នុងកាលដែលគេនៅរស់។

ដូច្នេះ ដើម្បីទទួលបាននូវផលល្អនៅអនាគត មនុស្សត្រូវធ្វើអំពើល្អ ត្រូវចូលរួមធ្វើបុណ្យទានផ្សេងៗទៅតាមសទ្ធា និងលទ្ធភាពដែលខ្លួនមាន។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=8

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 តុលា 2023 ម៉ោង 03:33 PM

ស្វែងយល់ពី ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដោយ៖ លោកស្រីបណ្ឌិត ជា វណ្ណី ប្រធាននាយកដ្ឋានធម្មសាស្រ្ត ចរិយាសាស្រ្ត និង យេនឌ័រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌជាពិធីបុណ្យមួយក្នុងចំណោមពិធីបុណ្យធំៗនៃព្រះរាជពិធីទា្វរទសមាស។ ប្រជាជនខ្មែរទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាតាំងពីបុរាណរៀងមក (ពុំដឹងពេលណាច្បាស់លាស់) តែងតែនាំគ្នាប្រារព្ធពិធីបុណ្យនេះមិនដែលអាក់ខានឡើយ គឺចាប់ពីថៃ្ង១រោច ខែភទ្របទ រហូតដល់ថៃ្ងទី១៥រោច ដែលមាន រយៈពេល១៥ថៃ្ង។ ក្នុងរយៈពេល១៥ថ្ងៃនេះ យើងហៅថាបិណ្ឌទី១ បិណ្ឌទី២... រហូតដល់ថៃ្ងបញ្ចប់ គឺជាថៃ្ង"ភ្ជុំបិណ្ឌ"។ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ត្រូវបានធ្វើឡើងតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនា។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅពេលដល់វេលាដែលត្រូវប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ បងប្អូនកូនចៅជាសាច់ញាតិសន្ដានទាំងអស់ទោះនៅទីជិតឬទីឆ្ងាយក្តី តែង តែធ្វើដំណើរទៅជួបជុំគ្នាជាមួយឪពុកម្ដាយដើម្បីរៀបចំម្ហូបអាហារ ផ្កាភ្ញី យកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃដែលគង់នៅតាមទីវត្តអារាម។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=8

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 19 តុលា 2023 ម៉ោង 03:29 PM

សេចក្ដីផ្ដើមនៃចិត្តវិទ្យាព្រះពុទ្ធសាសនា ដោយ៖ បណ្ឌិត សូ សុធីរ- វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គនៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។

Pali: Namo Tassa Bhagavato Arahato Samma Sambuddhasa .

Honour to the Exalted One! The Arahant, the Supremely Awakened One!

ប្រែថា៖រីកិរិយានមស្ការថ្វាយបង្គំនៃយើងខ្ញុំព្រះករុណាចូរមានដល់ព្រះដ៏មានព្រះភាគអង្គនោះ ព្រះអង្គ ជាព្រះអរហន្ដដ៏ប្រសើរ ទ្រង់ត្រាស់ដឹងនូវញេយ្យធម៌ទាំងពួងដោយប្រពៃចំពោះព្រះអង្គឥតមានគ្រូអាចារ្យណាប្រដៅព្រះអង្គឡើយ ។

កំណើតនមោ៖

អ្នកពោលបទ នមោតស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សជាដំបូង មានឈ្មោះ ដូចតទៅនេះ៖

1-នមោសាតាគីរីយក្ស ពោលនមស្ការ

2-តស្ស អសុរិន្ទរាហូ ពោលនមស្ការ

3-ភគវតោ ស្ដេចចាតុមហារាជ ពោល នមស្ការ

4-អរហតោ សម្ដេចទេវរាជ ពោលនម ស្ការ។

5-សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស មហាព្រហ្មពោល នមស្ការ

ទេវតាទាំង៥ព្រះអង្គនេះ ជាអ្នកបាន ពោលនមស្ការមួយអង្គមួយបទៗរៀងខ្លួន ។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=8

  ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 02:44 PM

របបមាតាធិបតេយ្យក្នុងសង្គមខ្មែរ ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង, នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យានៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម, រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ចាប់តាំងពីសម័យដើមនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ឥទ្ធិពលនៃព្រលឹងមាតាធិបតេយ្យ បានរស់រវើកនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ទោះបីកាលៈទេសៈខ្លះបានធ្លាក់ចុះឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនក៏ដោយ។ ព្រលឹងមាតាធិបតេយ្យដែលមានក្នុង វប្បធម៌ខ្មែរនឹងបន្តអនុវត្តទស្សនៈយេនឌ័រ ដែលតែងតែអប់រំបុរសស្រ្តី ទទួលយកតួនាទីភារកិច្ចជាគ្រួសារល្អ ញាតិមិត្តល្អ និងពលរដ្ឋល្អ។ ស្ត្រីខ្លួនត្រូវដឹងពង្រីកពង្រឹងគុណភាពធនធានមនុស្សរបស់ខ្លួនឲ្យកាន់តែប្រសើរ។ ស្ត្រីគួរតែឆ្លងកាត់ការអប់រំសីលធម៌និងវិជ្ជាមេផ្ទះពីគ្រួសារនិងមុខវិជ្ជាសង្គមផ្សេងៗដើម្បីសក្ដិសមជាមាតា ជាដៃគូដ៏ល្អរបស់ប្ដី និងសង្គមជាតិ។

ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ចាត់ទុកព្រលឹងមាតាធិបតេយ្យជារបៀបរៀបរយមួយនាំឲ្យសុខចម្រើន ព្រមទាំងនាំគ្នាខំជួយថែរក្សាការពារ ដោយប្រតិបត្តិតាមជំនឿទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី អក្សរសាស្ត្រ វប្បធម៌ និងសង្គមធម៌ ជាដើម។ ទន្ទឹមនេះដែរ របបបិតាតេយ្យនិងទស្សនៈយេនឌ័រ ក៏បាននឹងកំពុងផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងសកម្ម ក្នុងជីវភាពរស់នៅក្នុងសង្គមខ្មែរតាំង​ពី​អតីកាលរហូតដល់បច្ចុប្បន្នដែរដោយទស្សនៈជំនឿនៃជនអន្តោប្រវេសន៍ និងឥទ្ធិពលនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា។ លទ្ធិទាំងពីរ ក្រោយនេះបានត្រូវប្រត្តិប្រតិបត្តិដោយជនបរទេសដែលមានវប្បធម៌ផ្អែកលើគំនិតសាសនាខុសពីវប្បធម៌ខ្មែរដែលប្រកាន់របបមាតាធិបតេយ្យ តាំងពីយូរយាណាស់មកហើយដែរ។ ប្រឈមនឹងឥទ្ធិពលបិតាធិបតេយ្យ និងយេនឌ័រ តើរបបមាតាធិបតេយ្យមានជំហរដូចម្ដេច? អត្ថបទនេះនឹងបង្ហាញអំពី អត្ថន័យ, ប្រវត្តិ, និង ឥទ្ធិពល នៃរបបមាតាធិបតយ្យខ្មែរ តាមរយៈវប្យធម៌ និងសង្គមធម៌ខ្មែរ ដូចតទៅ៖

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7

  ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 02:19 PM

សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យានៃការបោះបង់ការសិក្សានៅមធ្យមសិក្សា ដោយ៖ បណ្ឌិត សូ សុធីរ នាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ត្រអប់រំ នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

លោកសាស្ដ្រាចារ្យ សាមុយអែលសាន់ ជាសេដ្ឋវិទូអាម៉េរិក បានឱ្យនិយមន័យថា៖

“សេដ្ឋកិច្ចវិទ្យា ជាការសិក្សា អំពីវិធីដែលមនុស្ស និងសង្គមជ្រើសរើស ដោយប្រើ ឬមិនប្រើលុយកាក់ដើម្បីប្រើប្រាស់​ធនធានផលិតផលកម្រ ទៅផលិតទំនិញផ្សេងៗក្នុងពេលមួយ ហើយចែកចាយទំនិញទាំងនោះ សម្រាប់យកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងចំណោមមនុស្ស និងក្រុមមនុស្សផ្សេងគ្នាក្នុងសង្គម នៅពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត”។

ការបោះបង់ការសិក្សា

តាមយូណេស្កូ ‹‹ការបោះបង់ការសិក្សា ជាការចាកចេញពីសាលា ការឈប់ចូលរៀន ការផ្លាស់ទៅសាលាផ្សេង ឬការស្លាប់។ ម្យ៉ាងទៀត និយាយយ៉ាងខ្លី គឺសិស្សដែលឈប់រៀន មុនពេលបញ្ចប់វគ្គសិក្សារបស់ខ្លួន។

បញ្ហាប្រឈមផ្នែកអប់រំដ៏សំខាន់មួយ ក្នុងគ្រប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដូចជាកម្ពុជា និងប្រទេសឧស្សាហកម្មទាំងអស់ កំពុងអះអាងថា សិស្សទាំងអស់ គួរតែបញ្ចប់វិទ្យាល័យ។ ទោះបី ជាប្រទេសជាច្រើន អនុញ្ញាតឱ្យសិស្សបានឈប់រៀន មុនពេលបញ្ចប់មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិក៏ដោយ ក៏សញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ចាត់ទុកថាជាតម្រូវការចាំបាច់បំផុត សម្រាប់ ការចូលទៅក្នុងទីផ្សារការងារ និងសម្រាប់ការអប់រំក្រោយមធ្យមសិក្សា។ ជាការពិត ជាមួយសេដ្ឋកិច្ច ដែលបង្កើនបរិមាណការងារ តម្រូវឱ្យមានយ៉ាងហោចណាស់ការសិក្សា ក្រោយមធ្យមសិក្សាមួយចំនួន។ សិស្សដែលមិនទទួលបានសញ្ញាបត្រវិទ្យាល័យ ទំនងជានឹងធ្វើឱ្យទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះ។

ទោះបីមានសារៈសំខាន់កាន់តែខ្លាំងឡើង នៃការបញ្ចប់វិទ្យាល័យក៏ដោយ ក៏ផ្នែកដ៏ធំមួយនៃចំនួននិស្សិត ក្នុងប្រទេសជាច្រើន ឈប់ឈប់រៀននៅវិទ្យាល័យ មុនពេលបញ្ចប់ការសិក្សា។ អត្ថបទនេះ ផ្តល់នូវការពិនិត្យឡើងវិញនូវសង្ខេបនៃការស្រាវជ្រាវអំពីអ្នកការបោះបង់ការសិក្សានៅវិទ្យាល័យ ផលវិបាកសេដ្ឋកិច្ច និងស ង្គមនៃការបោះបង់ការសិក្សា មូលហេតុការចាកចេញ និងអ្វីដែលអាចធ្វើបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវអត្រាបញ្ចប់ការសិក្សា។

២-តើអ្នកណា បោះបង់ការសិក្សា នៅមធ្យមសិក្សា?

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមនអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7

  ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 07:39 AM

ផលវិបាកនៃក្មេងទំនើងចំពោះសង្គម (The Impact of Gangsters in Society) ដោយ៖ លោក ប៉ាន់ សំណាង វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រនិងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បច្ចុប្បន្ននេះ វិទ្យាសាស្ដ្របច្ចេកវិទ្យា មានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងនៅលើពិភពលោក។ប្រទេសទាំងអស់ មានវប្បធម៌ផ្សេងៗគ្នា តែហាក់ដូចជានៅជាមួយគ្នា ព្រោះតែបច្ចេកវិទ្យាទំនើបនេះឯង។ ដូច្នេះ ឥទ្ធិពលវប្បធម៌ មានចរន្តឆ្លងគ្នាទៅវិញទៅមកដោយគេចមិនផុតឡើយ មិនថាអតីតកាល ឬបច្ចុប្បន្នកាល។ កម្ពុជា ជាប្រទេសដែលមានវ័យចំណាស់មួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដោយមានខឿនវប្បធម៌រឹងមាំសម្បូរបែប ហើយប្រទេសនានាក្នុងតំបន់ក៏ធ្លាប់ទទួលឥទ្ធិពលពីអរិយធម៌ដ៏ចំណាស់នៃប្រទេសនេះដែរ។ជាទូទៅ ការទទួលឥទ្ធិពលវប្បធម៌ជាតិមួយពីជាតិមួយ គឺមានទៅមានមកជាធម្មតាទេ។ អ្វីដែលជាការលើកឡើងមកនេះ សុទ្ធតែឥទ្ធិពលវិជ្ជមាន ក៏ប៉ុន្ដែអ្វីដែលយើងកំពុងព្រួយបារម្ភនោះ គឺឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាន ដូចជាឥទ្ធិពលនៃគំរូអាក្រក់ពីសហគមន៍ និងសង្គម ។

ការកសាងគុណធម៌ជីវិត ជារឿងដែលកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នគួរតែយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំង ព្រោះបញ្ហាបងតូច បងធំកកើតមានជាហូរហែរ។ ក្មេងទំនើង ជាក្ដីកង្វល់មួយដែលជាតិទាំងមូលនិងប្រទេសនានា មិនត្រូវមើលរំលងឡើយ ពីព្រោះសូម្បី តែប្រទេសមហាអំណាចក៏មានបញ្ហានេះដែរ ។ សព្វថ្ងៃនេះ ពាក្យក្មេងទំនើង គឺ ត្រូវបានគេមើលឃើញ ស្តាប់ឮ តាមបណ្តាបណ្តាញ ព័ត៌មានផ្សេងៗនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលពាក្យមួយនេះ ត្រូវបានគេប្រើជំនួស ពាក្យបងធំ បងធំបងតូច ពួកស្ទាវក្មេងស្ទាវ… ហើយសព្វថ្ងៃនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ កំពុងតែរៀបគម្រោង បកប្រែច្បាប់ពីបរទេសដើម្បីសិក្សា និងតាក់តែងច្បាប់ខ្មែរ ដើម្បីគ្រប់គ្រងពួកក្មេងទំនើងទាំងនោះ។ បញ្ហានេះ បានក្លាយជាបញ្ហាសកលមួយ ព្រោះប្រទេសណាក៏មានមនុស្សទំនើងដែរ។

កន្លងមក រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញសារាចរលេខ០៤សរ ចុះថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៩ ស្ដីពីវិធានការបង្ការទប់ស្កាត់ និង បង្ក្រាប «ក្មេងទំនើង» ចុះហត្ថលេខាដោយសម្ដេចតេជោ អតីតនាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃកម្ពុជា។ នៅក្នុងលិខិតនោះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានពិនិត្យឃើញថា សកម្មភាពនៃ«ក្មេងទំនើង» បានបន្តរីករាលដាលក្រោមរូបភាពផ្សេងៗរហូតដល់ទីជនបទ។ ក្មេងទំនើងទាំងនេះ តែងបានប្រមូលផ្ដុំគ្នាជាក្រុម ធ្វើសកម្មភាពអុកឡុកដល់សង្គមតាមតែអំពើចិត្តដោយមិនញញើត ឬគោរពកោតខ្លាចច្បាប់រដ្ឋ ឬក៏សមត្ថកិច្ចអ្វីឡើយ ដូចជាបង្កការអុកឡុករំខាននៅតាមទីកន្លែងសាធារណ: នៅតាមសាលារៀន នៅតាមពិធីជប់លៀង រាំកំសាន្តនានាធ្វើការគំរាមកំហែងដល់សាធារណជន ជិះរថយន្ដ ឬម៉ូតូប្រដេញគ្នាតាមផ្លូវសាធារណ: ឬជិះម៉ូតូបង្ហោះ។ល។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមនអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7

  ថ្ងៃចន្ទ, 16 តុលា 2023 ម៉ោង 07:24 AM

How the US-Cambodia Relationship Could Be Further Strengthened By: Dr. Seun Sam

Since Prime Minister Hun Manet was appointed as the country's new leader, US Ambassador to Cambodia Patrick Murphy has been actively holding meetings with important figures in Cambodia. He has also had two meetings with Hun Manet, the country's current leader who attended school in the US.

It should be reasonable to assume that both Cambodia and the US desire to have excellent ties. Ambassador Patrict Murphy really hopes to build a cordial relationship between the two countries. Why is it so difficult for me (Cambodia) to simply be a friend of the US, Hun Sen asked when he visited the US in 2022.

What are the issues and difficulties in establishing positive ties between Cambodia and the US?

First and first, we must admit that the US was one of the first nations to establish diplomatic ties with Cambodia before any other nations in the area or the entire world, and that the US actively encouraged Cambodia to secede from France. The largest market for Cambodia to import its goods at the moment is the US market, which is highly significant for Cambodia. However, there are also other factors that need be taken into account, thus those two primary elements are insufficient for the countries to build positive relationships with one another.

It is essential to have a thorough understanding of the relationship between the two countries in order to successfully repair bilateral relations between the United States and Cambodia.

Relationships between the US and Cambodia have been tense recently for a number of reasons. Former Prime Minister Hun Sen's administration in Cambodia has come under fire for perceived repression of political dissent, limitations on the right to free speech, and alleged abuses of human rights. US authorities have expressed worry over these steps, which have also strained diplomatic ties between the two nations.

In addition, in response to these worries, the United States has imposed sanctions on specific Cambodian officials and businesses. These restrictions have made the relationship even more complicated and made it difficult for diplomatic efforts to succeed.

It is crucial to keep in mind that the United States and Cambodia do have some areas of collaboration and common ground. The two nations have a history of working together on problems like anti-terrorism, local security, and economic growth. Building bridges and sustaining a positive relationship will depend on recognizing these shared objectives and potential areas of cooperation.

The US Ambassador and Cambodian Prime Minister must conduct an exhaustive examination of the current situation of US-Cambodia relations in order to effectively rebuild bilateral relations. This entails looking at the underlying reasons why the relationship is tense, comprehending the worries and interests of each party, and finding possible areas of agreement.

In order to learn more about political attitude, policy initiatives, and important areas of attention, the US Ambassador and Cambodian authorities should commit time and resources to this task. This could entail speaking with local stakeholders, journalists, and specialists knowledgeable about Cambodian politics, as well as examining public speeches, official pronouncements, and policy documents.

Open and regular communication is one of the most crucial strategies to build rapport and trust. This entails opening diplomatic channels of communication and keeping in touch frequently. Both parties can lay the groundwork for trust and understanding by showing a sincere interest in one another's worries and goals.

Showing respect for one another's cultures and customs is also crucial. Both sides can show that they genuinely want to cross the cultural divide and promote respect for one another by becoming familiar with and embracing the local traditions. This can be accomplished through participating actively in campaigns that encourage cross-cultural exchange, attending significant cultural events, and interacting with local community leaders.

Building bridges and repairing mutual relations between the US and Cambodia need addressing human rights concerns and advancing democratic values. Regarding the deterioration of democratic values and breaches of human rights, Cambodia has recently come under attention and criticism. It is not important for Cambodia to repress those who work for NGOs and environmental activists, Cambodian government should support those people in order to gain good reputation in the world.

When it comes to bridging gaps and mend fences between nations, diplomacy's importance cannot be overstated. The relationship between the US ambassador and the prime minister of Cambodia serves as a prime example of the value of diplomatic efforts in settling disputes, clearing up miscommunications, and fostering understanding.

A vital technique for fostering communication, encouraging cooperation, and identifying areas of agreement between countries with potentially divergent interests or viewpoints is diplomacy. It enables genuine dialogue, compromise, and negotiation—all of which are crucial for mending strained bonds.

The US and Cambodia must establish open lines of communication, look for chances for dialogue, and show a sincere interest in comprehending and addressing the issues and objectives of the host country if they truly want to build positive relations.

Diplomatic efforts shouldn't be restricted to official negotiations and high-level gatherings. Cultural gatherings, educational initiatives, and people-to-people contacts can all significantly contribute to international understanding and bridge building.

Diplomatic efforts ultimately depend on endurance, perseverance, and a dedication to finding common ground. It necessitates the capacity to maneuver through complex political environments, adjust to shifting conditions, and give priority to long-term objectives over immediate rewards. While rebuilding international ties is a difficult work, with the correct diplomatic strategy, it is possible to close gaps, promote cooperation, and open the door for a more peaceful and fruitful partnership.

————-

Dr. Seun Sam is policy analyst of the Royal Academy of Cambodia. 

RAC Media 

  ថ្ងៃពុធ, 04 តុលា 2023 ម៉ោង 03:18 PM

«ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ស្រឡាញ់ ស្នេហាវប្បធម៌ជាតិ រួមគ្នាគិត រួមគ្នាធ្វើ រួមគ្នាលើកតម្កើង រួមគ្នាគាំទ្រផង»

មួយរយៈនេះ ដោយសង្កេតឃើញសាធារណជន ជជែកគ្នាពីកូនក្រមុំ ខ្មែរពាក់ឈុតថៃក្នុងពិធីមង្គល ផ្អើលពេញបណ្តាញសង្គម ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ចោទជាសំណួរតើនោះមកពីមូលហេតុអ្វី? ឯកឧត្ដមអគ្គលេខាធិការបានសង្កត់ធ្ងន់ថា «ស្រឡាញ់ ស្នេហាវប្បធម៌ជាតិ រួមគ្នាគិត រួមគ្នាធ្វើ រួមគ្នាលើកតម្កើង រួមគ្នាគាំទ្រផង»។

ជាមួយគ្នានេះដែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានបង្ហាញអំពីសកម្មភាពនិងសមិទ្ធផលសំខាន់ៗជាច្រើន របស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលបាននិងកំពុងធ្វើ ពាក់ព័ន្ធនឹងមរតកវប្បធម៌និងប្រវត្តិសាស្រ្តជាតិ ជូនសាធារណជនជូនជ្រាប ដូចខាងក្រោម៖

១. ម៉ូដសម្លៀកបំពាក់ខ្មែរគ្រប់សម័យកាល (ចប់ជំហានទី១ មិនទាន់បានបោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយ)

២. វចនានុក្រមភាសាខ្មែរបុរាណតាមរយៈសិលាចារឹកសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ទី៨-១៤ (ចប់ជំហានទី១ មិនទាន់បានផ្សព្វផ្សាយ)

៣. វចនានុក្រមខ្មែរ ២០២២ + App (បានផ្សព្វផ្សាយប្រើប្រាស់ជំហានទី១)

៤. សិល្បៈចម្លាក់អប្សរនៅប្រាសាទអង្គរវត្ត (សរុប៧ភាគ, ធ្វើបាន៧ភាគ មិនទាន់បោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយ)

៥. បង្កើត App ទេសចរណ៍ ដែលមាន ៥ភាសាអន្តរជាតិ (មិនទាន់បានផ្សាយផ្សព្វផ្សាយ)

៦. កំណត់អត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី (បោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយ)

៧. កំណត់អត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ក្នុងទម្រង់ទ្រង់គ្រឿងសោយរាជ្យ (មិនទាន់បោះពុម្ពផ្សព្វផ្សាយ)

៨. ចងក្រងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា (នៅសល់១ឆ្នាំទៀត ចប់)

៩. ស្រាវជ្រាវចងក្រងមុខម្ហូបខ្មែរ

។ល។

  ថ្ងៃអង្គារ, 03 តុលា 2023 ម៉ោង 05:56 PM