រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
Royal Academy of Cambodia
Royal Academy of Cambodia
Indo-Pacific is a geopolitical term that is much debated by politicians, political analysts and strategists. The Indo-Pacific accounts for almost 62% of global GDP, equivalent to two-thirds of global growth, and is likely to increase in the future. In east and south Asia, the Indo-Pacific has four major economic powers: China, Japan India and the Republic of Korea (ROK).
This region itself denotes a new era of maritime politics, wherein maritime connections and events hold significant importance. Many major countries have published their own Indo-Pacific concepts and strategies, and the ROK is one among them.
On 28 December 2022, President Yoon released the ROK’s Indo-Pacific Strategy (IPS), a strategy for a free, peaceful and prosperous Indo-pacific region, which prioritizes building a multi-layered and comprehensive network of cooperation with the Indo-Pacific region. The document outlines the ROK’s intention to enhance comprehensive partnerships covering a broad range of areas, from the economy to traditional and non-traditional security.
In only a few short decades, the ROK transitioned into a developed country and liberal democracy based on human rights and the rule of law. In the regional context, the ROK is considered as an important economic partner but not a key strategic player. The ROK’s strategy of focusing on inter-Korean relations and issues, and promoting its new regional role as a “Global Pivotal State” is a sign of the its ambition to become a “major state in the world.”
The Yoon government confirmed its intention to build engagement with other countries interested to participate in its IPS based on common values. The implementing of ROK’s IPS focuses on diplomatic channels and promoting freedom and democracy.
In contrast to the United States, Japan and Canada, always wary of China’s rise, the ROK's comprehensive strategy has sought to include China, a key trading partner, as “a key partner for achieving prosperity and peace in the Indo-Pacific region.” The document also confirmed to China that “ROK will nurture a sounder and more mature relationship, guided by international norms and rules.”
However, the strategy document received two opposite reactions, it was welcomed by the U.S and caused discomfort for China. In response to the discomfort of China, Yoon government sent a clear message that the ROK will work with all countries if they abide by existing rules and international norms, and universal values, and that the future cooperation between Seoul and Beijing in the Indo-Pacific entirely depends on participating countries.
Within the IPS, President Yoon introduced the Korea-ASEAN Solidarity Initiative (KASI), a regional policy customized for Seoul’s core partner - ASEAN - within the framework of the IPS. On Sept 6, 2023, President Yoon said, “The KASI announced by the Korean government last year is based on the centrality of ASEAN and the ROK’s firm support for ASEAN Outlook on the Indo-Pacific (AOIP)” adding, “Let us go together for the co-prosperity of Korea and ASEAN.”
The ROK is one of ASEAN’s main partners and together they have steadily developed cooperative relations in politics, security, economic and socio-cultural pillars - the three areas most important to the ASEAN community.
Southeast Asia plays a key role in the ROK’s Indo-Pacific ambitions, The region is rich in natural resources, including critical minerals; thus, it is clear that ASEAN would become a primary strategic focus through the KASI. President Yoon announced that the initiative is the basis of his government's engagement with ASEAN members.
For Southeast Asia, the ROK’s status as a fast growing arms exporter and a giant electronics manufacturer, especially in semi-conductors and memory chips. Additionally, the rise of soft power influence such as K-pop, K-film, or “Hallyu”, which have been welcomed in the region, would help boost the ROK’s strategic standing.
Therefore, it is clear that the KASI is aiming to improve economic ties and deepen cooperation within the AOIP’s four priority areas of connectivity, economic, maritime, and sustainable development cooperation.
For ASEAN, the KASI further enhances the bilateral partnership and the potential to upgrade the ‘strategic partnership’ to ‘a comprehensive strategic partnership’ in 2024. This is a sign that the two parties can move beyond mere political statement and elevate their relations into a more sustainable and equal partnership.
Based on ASEAN Centrality and the AOIP, to promote a free, peaceful, and prosperous region, the ROK announced that it would double cooperation funds related to ASEAN until 2027 to promote future cooperation and declared its will and determination to establish the highest level of partnership by going beyond purely economic considerations to strengthen foreign policy and security cooperation.
Overall, ASEAN welcomed and took note of the ROK’s policy on KASI and looks forward to receiving more details about the initiative.
Among ASEAN member states, Cambodia is most supportive of the ROK’s IPS and KASI believing that tremendous economic opportunities can be generated. The ROK’s IPS is an excellent opportunity for Cambodia and the ROK to raise their bilateral relationship to a new level.
The re-establishment of diplomatic ties between the two countries dates to late 1997. Over the past 26 years, relations and cooperation between both nations in all fields have been strengthened and expanded and have brought huge benefits to the two nations and peoples.
The ROK is one of Cambodia’s key trade partners with the bilateral trade volume increased from US$729.13 million in 2020 to US$778.92 million in 2022 and is also one of the Kingdom’s key official development assistances (ODA) providers for socio-economic, education, healthcare, agriculture and infrastructure development. Cambodia and the ROK also formally signed a free trade agreement on October 21, 2021, which became effective on December 1, 2022.
During talks with President Yoon on the sidelines of the 43rd ASEAN Summit and Related Summits in Jakarta, Indonesia, Cambodian Premier Hun Manet suggested upgrading to the “Cambodia-ROK comprehensive strategic partnership” in the immediate future.
During the 24th ASEAN Plus Three (APT) Foreign Ministers’ Meeting in Jakarta, Republic of Indonesia, Mr. Prak Sokhon, Ex-Minister of Foreign Affair and International Cooperation, welcomed the ROK’s effort to “promote meaningful, substantive and mutually beneficial cooperation through the KASI” and emphasized the importance of free and open trade to advance regional economic integration. Mr. Prak suggested that ASEAN and the ROK need to fully capitalize on bilateral and multilateral trade agreements, including the RCEP.
From a Cambodia perspective, the firm standing of the ROK in building a free, peaceful and prosperous Indo-Pacific is in accordance with the pentagonal strategy of the new government of Cambodia led by Premier Hun Manet. The strategy attaches great importance to growth, employment, equity, efficiency and sustainability, aiming at protecting, preserving and accumulating national achievements, promoting national prestige, enhancing economic growth and building the foundation toward realizing Cambodia’s Vision 2050.
Under the leadership of Premier Hun Manet, it is clear that Cambodia will continue to strengthen and expand its relations with the ROK to bring additional benefits for both peoples and nations.
Prospectively, the KASI can be a key factor for strengthening and deepening bilateral relations and cooperation between Cambodia and the ROK in many areas such as trade, agriculture, service, high technology investment and ICT, and also military and cyber-security cooperation.
The ROK’s IPS is an important marker that will enable the country to re-engage many countries in the most dynamic and contested region. This will also serve as a compass to guide the ROK’s geostrategic direction and approach towards U.S.-China competition in the Indo-Pacific while the ROK-ASEAN partnership and its bilateral cooperation with ASEAN member states will be further consolidated.
Mr. Thun Chhay Piseth is Director of Department of the International Politics and Security,
International Relations Institute of Cambodia,
Royal Academy of Cambodia
ថ្ងៃសុក្រ, 15 កញ្ញា 2023 ម៉ោង 10:46 AM
នាព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រៀបចំសិក្ខាសាលា ស្តីពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ-កម្ពុជា៖ ការស្វែងរកយន្តការដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនាពេលអនាគត ដែលរៀបចំឡើង ដើម្បីជាការរួមចំណែកដ៏សំខាន់ដែលផ្តល់ឱកាសឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ ក៏ដូចជាស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនៃប្រទេសយើងទាំងពីរ បានពិភាក្សានិងផ្លាស់ប្តូរយោបល់និងបទពិសោធគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីផ្តល់ជាធាតុចូលមួយយ៉ាងសំខាន់ជូនដល់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសយើងទាំងពីរ។
កម្មវិធីសិក្ខាសាលានេះ រៀបចំឡើងក្រោមអធិបតីភាពរបស់៖
១- ឯកឧត្តម បណ្ឌិត្យសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
២- ឯកឧត្តម Gyeong Phil Hahn, អនុរដ្ឋមន្ត្រី ទទួលបន្ទុកកិច្ចសហប្រតិបត្តការអន្តរជាតិនៃការរិយាល័យគោលនយោបាយរបស់ខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ
៣- ឯកឧត្តម Na Sang-deok អគ្គទីប្រឹក្សាស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
៤- ឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត Jung Hae Gu ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច មនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ (NRC) (NRC-បទបង្ហាញតាមអនឡាញន៍)
ជាមួយគ្នានេះ ក៏មានការចូលរួមពីវាគ្មិនចំនួន ៩រូប មកពីក្រសួងស្ថាប័ននានា រួមទាំងអ្នកស្រាវជ្រាវក្នុង និងក្រៅប្រទេសដទៃទៀត សរុបចំនួន ១១៧នាក់ ដែលកំពុងមានវត្តមាននៅសាលទន្លេសាប អគារខេមរវិទូ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ។
សូមរំឭកដែរថា កាលពីឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (RAC) និង ក្រុមប្រឹក្សាជាតិស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច មនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ (NRC) បានចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MOU) នៅចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរ នៅរាជធានីភ្នំពេញ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា ដោយផ្តើមចេញពីការចុះ MOU កាលពីឆ្នាំ២០១៩ ស្ថាប័នយើងទាំងពីរ បាននិងកំពុងមានសកម្មភាពការងារជាមួយគ្នាជាបន្តបន្ទាប់ និងបានផ្លាស់ប្តូរដំណើរទស្សនកិច្ចគ្នាទៅវិញទៅមក កម្ពុជា-កូរ៉េ ជាប្រចាំ។
កម្មវិធីនេះ រៀបចំឡើងដោយមានការបង្ហាញពីលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវគម្រោង ODA ដោយ លោកស្រីបណ្ឌិត លី អ៊ឺនស៊ុក (Eunsuk Lee) ប្រធានក្រុមវាយតម្លៃអភិវឌ្ឍន៍ការស្រាវជ្រាវ មកពីវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ និងដោយឯកឧត្តមបណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឈន៍ អគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នានេះ វាគ្មិន៩រូប ពីបណ្ដាក្រសួងពាក់ព័ន្ធ បានចូលរួមបង្ហាញពីការអនុវត្តគម្រោង ODA នៅកម្ពុជា ក្នុងនោះមាន៖
១- លោក NON Wattanak ប្រធាននាយកដ្ឋានតាមដាន និងត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តគម្រោងនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ
២- ឯកឧត្តម Im Sour អគ្គលេខាធិការរង នៃគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជានៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា
៣- ឯកឧត្តម SO Victor រដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន
៤- លោកជំទាវ Yoeu Asikin អនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួង កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ
៥- ឯកឧត្តម សាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត OEURNG Chantha អនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម
៦- លោក Muong Naroath អនុប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការនៃក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា
៧- Moonjung Choi អ្នកតំណាងអង្គការ Korea International Cooperation Agency
៨- Minnie Chey អ្នកតំណាងអង្គការ Economic Development Cooperation Fund
៩- Yonggun Song អ្នកតំណាងអង្គការKorea Foundation for International Healthcare
សូមបញ្ជាក់ដែរថា កម្មវិធីសាលានេះ រៀបចំឡើងទៅបានដោយមានការចូលរួមក្រុមប្រឹក្សាស្រាវជ្រាវថ្នាក់ជាតិសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ (NRC) និងឧបត្ថម្ភដោយខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ និងស្ថានទូតនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េប្រចាំនៅកម្ពុជា ក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងរៀបចំដោយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅសាលទន្លេសាប អគារខេមរវិទូ។
ថ្ងៃសុក្រ, 15 កញ្ញា 2023 ម៉ោង 10:41 AM
The new foreign policy approach of the Republic of Korea (ROK) toward the Indo-Pacific region was introduced by President Yoon at the 2022 ASEAN-Korea Summit in Phnom Penh, Cambodia. In his initiative, President Yoon attached great importance to the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) by laying a solid foundation for enhancing regional cooperation through the far-sighted Korea-ASEAN Solidarity Initiative (KASI). The initiative, which is aimed at fostering solidarity and strengthening ties between Korea and ASEAN member countries, has significant consequences for both Cambodia and ASEAN.
The KASI was introduced as a comprehensive framework for cooperation with the intent to improve economic, political, and sociocultural interaction between the ROK and ASEAN. Recognizing the possibility of cooperative relationships, it works to maximize the abilities and assets of both parties in order to tackle shared problems and achieve joint objectives.
The KASI offers ASEAN members, such as Cambodia, a number of choices for economic growth and development and opens the way for expanded trade, investment, and technology transfer between the ROK and its major trading partners and investors in the region. Significantly, KASI promotes the knowledge and skill sharing needed for the development of Cambodia’s industrial and manufacturing sectors; thus, generating greater employment capacity for Cambodian citizens.
By promoting cross-border trade, investment, and the movement of products and services, regional cooperation fosters economic integration. Countries can better harness their resources and production capacities by constructing a framework for cooperation, resulting in a more dynamic and integrated market. Increased regional collaboration through KASI presents new opportunities for economic development, trade diversification, and foreign direct investment for Cambodia. This, in turn, may help to lessen poverty, create jobs, and advance the nation's economy as a whole.
The partnership between Korea and ASEAN is essential for regional economic growth. Numerous ASEAN members trade and invest extensively with the ROK. Healthy trade and investment relations between the two regions have facilitated the development of new industries, jobs, and technology. Additionally, the Korea-ASEAN Free Trade Agreement (KAFTA) has fostered liberalization of commerce by reducing obstacles and nurturing broader market access.
The ROK-ASEAN relationship is crucial for fostering regional peace, stability, and security in addition to economic cooperation. Both parties have collaborated to address shared concerns like climate change, maritime security, and the non-proliferation of weapons of mass destruction, through political discourse, strategic alliances, and international frameworks. This cooperative strategy boosts regional resilience and promotes ASEAN cohesion.
With its advantageous location and quickly expanding economy, Cambodia expects to benefit significantly from the KASI. The program also promotes increased cultural exchanges, improved economic relations, and encourages closer cooperation between Korea and ASEAN participants. This benefits Cambodia through increasing opportunities for trade and investment, advancing technology, and developing production and labour capacity across a range of industries.
The potential growth of Cambodia's export sector is a key benefit of the KASI. The program supports initiatives that facilitate commerce, such as lowering tariff barriers and expediting customs processes. Thus, businesses in Cambodia can more readily access the ROK market, grow their clientele and broaden their export markets. The strategy also supports the growth of local value chains, which can improve Cambodia's integration into international supply and value chains.
Through KASI, the ROK and the ASEAN nations - including Cambodia - benefit through more frequent dialogue, visitor exchanges and gain greater cultural understanding. More frequent meetings develop confidence and provide a forum for tackling common issues including security concerns, economic cooperation and regional stability.
Closer political and diplomatic connections are essential for addressing regional challenges and the advancement of peace and stability. Countries can better manage issues, settle disputes and work toward shared objectives by building efficient communication routes and platforms for dialogue. Moreover, KASI allows Cambodia, ASEAN and the ROK to work together to increase their collective voice in regional and global affairs.
The multiplicity of economies within ASEAN presents a special set of issues for KASI. Each member nation has a distinct political structure, socio-economic environment and differing degrees of development. Challenges remain in matching distinct interests, priorities, and strategies due to ASEAN’s wide diversity. Fostering open communication and extensive dialogues among all stakeholders, including governments, corporations, civil society organizations, and local communities, is essential to addressing this situation. The KASI’s all-inclusive strategy aids the determination of shared objectives, introduction of harmonization strategies and guarantees project benefits for all ASEAN members, including Cambodia.
Potential differences in resources and capacity among ASEAN member nations present another difficulty. While some ASEAN member states might have developed infrastructure and well-established sectors, others encounter challenges with regard to technology, human capital, and financial resources. To address capacity imbalances, the KASI includes the potential for capacity-building initiatives, knowledge-sharing platforms, and funding support mechanisms, which can help close development gaps and increase ASEAN's overall capabilities as a regional bloc through targeted support and encouragement of inclusive growth.
The promotion of social and cultural interactions between the ROK and ASEAN has been greatly aided by the KASI. As a result, the people of both ASEAN and Cambodia are now more appreciative of and knowledgeable about one another's cultures, traditions, and values. These interactions have improved Cambodia's cultural landscape while also fostering collaboration and respect between ASEAN members.
Additionally, this initiative has improved the security and stability of the region. Cambodia and the other ASEAN nations have been successful in addressing shared security concerns through cooperative efforts in fields including counterterrorism, cybersecurity, and maritime security. Both the people of Cambodia and the larger ASEAN community now live in a safer and more secure environment as a result.
Overall, The KASI has been crucial in advancing regional integration, economic growth, inclusive prosperity, cultural understanding, and security cooperation between the ROK and ASEAN. The KASI has already resulted in various favorable improvements delivering advantages to Cambodia’s economy and society at large.
The KASI retains tremendous potential for future cooperation and mutual gain as ASEAN continues to fortify its connections with the ROK. The Cambodian government has prioritized the KASI seeking to harness its benefits to provide a solid basis at all levels for long-term economic and social development for Cambodia and its people.
(Dr. Khek Vireak, Director Asia Research Center and Lecturer of Geopolitics of the Royal Academy of Cambodia)
ថ្ងៃសុក្រ, 15 កញ្ញា 2023 ម៉ោង 09:40 AM
កាលពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ លោកបណ្ឌិត តាំង សុខងី បានប្រគល់សៀវភៅ «គោលនយោបាយចិនតែមួយ» ជូនដល់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមរយៈឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សម្រាប់តម្កល់នៅបណ្ណាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ទុកសម្រាប់អ្នកស្រឡាញ់ការសិក្សា ដែលចង់អានស្វែងយល់បន្ថែម។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា សៀវភៅ «គោលនយោបាយចិនតែមួយ One China Policy» នឹងផ្តល់ឱ្យអ្នកអាន បានស្វែងយល់ពីបញ្ហាសំខាន់ចំនួន៣ គឺ ទី១. ប្រវត្តិសាស្ត្រចិនសម័យទំនើប, ទី២. ជម្លោះអន្តរជាតិ, និងទី៣. ការប្រជែងឥទ្ធិពលភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។
សូមថ្លែងអំណរគុណជូនលោកបណ្ឌិត តាំង សុខងី ដែលបានផ្ដល់នូវប្រភពឯកសារសំខាន់នេះ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ជាប្រយោជន៍ដល់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ហើយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សូមស្វាគមន៍រាល់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដែលចង់រួមចំណែក និងអ្នកចូលចិត្តការអានសៀវភៅ នៅបណ្ណាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅជាប់សាលទន្លេសាប អគារខេមរវិទូ (ជាន់ផ្ទាល់ដី) នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅរៀងរាល់ម៉ោងធ្វើការ។ លោកអ្នក ក៏អាចទាក់ទងដោយផ្ទាល់ទៅកាន់អ្នកនិពន្ធបាន តាមរយៈលេខទូរសព្ទ/តេឡេក្រាម +855 12 379 997 និងតាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុក Sokngy Taing ។
សូមបញ្ជាក់ថា លោកបណ្ឌិត តាំង សុខងី ជាអតីតអ្នកធ្វើការងារទូត និង បច្ចុប្បន្នជាជំនួយការមេធាវី និងជាគ្រូបង្រៀនច្បាប់អន្តរជាតិផងដែរ។
ទិដ្ឋភាពនិស្សិត នៅសាលអានបណ្ណាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាថ្ងៃចុងសប្ដាហ៍
ថ្ងៃពុធ, 06 កញ្ញា 2023 ម៉ោង 02:13 PM
ស្វ័យភាពនៃគំនិត ដែលយើងបានរកឃើញឬយល់ដឹងតាមរយៈការផ្តោតអារម្មណ៍ ការគិតទៅលើទេសភាពឬទីកន្លែងមួយ គឺជាការបង្ហាញឱ្យឃើញពីចំណង់ចំណូលចិត្ត ការស្រលាញ់ តម្រូវការ និងការឱ្យតម្លៃចំពោះទីកន្លែង(លំហខាងក្នុង) ហើយទីកន្លែងក៏បង្ហាញរូបរាង និងឥទ្ធិពលដោយខ្លួនឯងទៅលើស្មារតី អារម្មណ៍ ការយល់ដឹង និងគំនិតរបស់មនុស្សវិញដែរ (លំហខាងក្រៅ) ។
តាមរយៈវត្ថុវិស័យភាពក្នុងទេសភាពមួយ (វត្ថុរូបវន្តក្នុងលំហ) គេអាចវិភាគ បកស្រាយពី លក្ខណៈនិមិត្តរូបរួម ធាតុបង្គុំក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធ ដូចជា សមាសធាតុ ទំហំ រូបរាង ប្រភេទ សណ្ឋានខាងក្នុង-ក្រៅ និងគុណតម្លៃនៃលំហទាក់ទងទៅនឹងចេតនាក្នុងគំនិត (លំហគំនិត) របស់មនុស្ស។
ទស្សនវិជ្ជាខ្មែរអំពីលំហ (ទេសភាពឬទីកន្លែង) បានសបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា ទឹកដីភូមិដ្ឋានរស់នៅរបស់ប្រជាជនខ្មែរ បានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការប្រើគំនិត ចំណេះដឹង ប្រាជ្ញា គោលបំណងផ្សេងៗ សមត្ថភាពខាងបច្ចេកទេស សកម្មភាពអនុវត្តក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ទំនាក់ទំនងរបស់មនុស្សចំពោះភាពសំខាន់របស់ទេសភាពឬទីកន្លែងក្នុងបរិបទ ជំនឿ សាសនា ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី អក្សរសិល្ប៍ ប្រវត្តិសាស្រ្ត វប្បធម៌ សេដ្ឋកិច្ច ច្បាប់ នយោបាយ សង្គមកិច្ច… ហើយមានការវិវត្តទៅតាមសម័យកាលផងដែរ។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទច្រើនទៀតាមយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7
ថ្ងៃពុធ, 30 សីហា 2023 ម៉ោង 03:34 PM
ឯកសារនេះមានគោលបំណងបង្ហាញដល់អ្នកអប់រំនិងអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យអប់រំ ជាពិសេសគ្រូបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសដើម្បីបន្ថែមការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅលើវិធីសាស្រ្តបង្រៀនបែបចម្រុះដែលជាវិធីសាស្រ្តដ៏ពេញនិយមមួយក្នុងសតវត្សរ៍ទី២១នេះថាអាចយកមកអនុវត្តក្នុងថ្នាក់រៀនរបស់ខ្លួនដែរឬអត់។ ការសិក្សានេះធ្វើឡើងដោយធ្វើសំយោគបណ្ណា ល័យសាស្រ្តលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវនានា ពាក់ព័ន្ធនឹងវិធីសាស្រ្តបង្រៀនបែបចម្រុះក្នុងការបង្រៀននិងរៀនភាសាអង់ គ្លេស។ យោងតាមលទ្ធផលយើងអាចមើលឃើញថាទាំងគ្រូបង្រៀននិងសិស្សានុសិស្សភាគច្រើនមានទស្សនៈនិងឥរិយាបថវិជ្ជមានចំពោះការបង្រៀននិងការរៀនភាសាអង់គ្លេសក្នុងថ្នាក់រៀន ដែលប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តបង្រៀនបែបចម្រុះដែលផ្តល់នូវគុណសម្បត្តិជាច្រើន ដូចជាអភិវឌ្ឍស្វយ័តភាពរបស់អ្នករៀនសូត្រ ផ្តល់ការគាំទ្រភាសាជាលក្ខណៈបុគ្គល លើកកម្ពស់ការរៀនលក្ខណៈសហប្រតិបត្តិការ បង្កើនអន្តរកម្មនិងការចូលរួមរៀនសូត្ររបស់សិស្ស ផ្តល់ឱកាសអនុវត្តន៍ច្រើននៅក្រៅថ្នាក់រៀន ធ្វើឱ្យជំនាញភាសារបស់សិស្សប្រសើរឡើង មានប្រសិទ្ធភាពលើការចំណាយ និងសន្សំសំចៃពេលវេលា។ វិធីសាស្រ្តនេះក៏មានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនសម្រាប់គ្រូបង្រៀននិងសិស្សដូចជាការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើបច្ចេកវិទ្យា គម្លាតចំណេះដឹងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា បន្ទុកការងាររៀបចំមេរៀនច្រើនសម្រាប់គ្រូបង្រៀន ទំនួលខុសត្រូវច្រើនសម្រាប់ការរៀនដោយស្វយ័តរបស់សិស្ស និងកង្វះខាតគាំទ្រសម្រាប់សិស្សជាដើម។ ដូច្នេះលទ្ធផលនេះអាចបង្ហាញថាអ្នកអប់រំនិងអ្នករៀបចំកម្មវិធីសិក្សា ជាពិសេសគ្រូបង្រៀនគួរអនុវត្តវិធីសាស្រ្តបង្រៀនបែបចម្រុះសម្រាប់ការបង្រៀននិងរៀនភាសាអង់គ្លេស ក៏ដូចជាមុខវិជ្ជាដទៃទៀតដោយសារគុណសម្បត្តិដ៏លើសលុបរបស់វិធីសាស្រ្តនេះ។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទច្រើនទៀតតាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/9/researchs#main-container
ថ្ងៃពុធ, 30 សីហា 2023 ម៉ោង 03:14 PM
មត្តេយ្យសិក្សា ជាគ្រឹះសំខាន់បំផុតរបស់កុមារក្នុងការប្រឈមនឹងពិភពខាងក្រៅ បន្ទាប់ពីការអប់រំបង្ហាត់បង្រៀនរបស់ឪពុកម្ដាយនៅតាមផ្ទះរបស់ពួកគេ។ មាតាបិតា ឬអ្នកអាណាព្យាបាលសិស្សានុសិស្ស មិនគួរមើលរំលងការសិក្សានៅមត្តេយ្យសិក្សានោះទេ ព្រោះថ្នាក់ មត្តេយ្យ គឺជាកម្រិតដំបូងក្នុងជីវិតសិក្សារបស់មនុស្សយើងម្នាក់ៗ។ ពេលចម្រើនវ័យ ការអប់រំក៏ត្រូវឆ្លើយតបតាមអាយុកាលដែរ។កុមារតូចដែលកើតមកដល់អាយុក្រោម៦ឆ្នាំ តែងមានការអភិវឌ្ឍលើផ្នែករាងកាយនិងស្មារតីដែលជាតម្រូវការចាំបាច់សម្រាប់កុមារ។ការលូតលាស់ទាំងនេះ តែងមានឥទ្ធិពលគ្នាទៅវិញទៅមក។
កម្មវិធីអប់រំកុមារតូច គឺជាកម្មវិធីសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរបស់កុមារ ហើយកុមារទទួលបាននូវសមត្ថភាពពេញលេញ ទាំងរាងកាយ ផ្លូវចិត្ត ស្មារតីសាមគ្គីភាព ជាពិសេសសមត្ថភាពពិចារណាដោះស្រាយបញ្ហា ស្មារតីស្រឡាញ់បរិស្ថាន និងការចូលចិត្តរបស់កុមារ ពិសេសជាងនេះទៀត មូលដ្ឋានគ្រឹះ ធ្វើឱ្យពួកគេក្លាយជាពលរដ្ឋពេញលេញ និងជាពលរដ្ឋប្រកប ដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។ កុមារគ្រប់រូប មានសិទ្ធិទទួលបានការគាំទ្រពីឪពុកម្ដាយ និងសហគមន៍ របស់ពួកគេ ដើម្បីទទួលបានការរីកលូតលាស់រូបរាងកាយ ទទួលបានការសិក្សា និងមានការអភិវឌ្ឍបញ្ញាស្មារតីមុនដល់អាយុចូលសាលា ហើយពេលពួកគេដល់អាយុចូលរៀន ពួកគេត្រូវទទួលបានការសិក្សាតាមរយ´:គ្រូបង្រៀននិងមិត្តរួមថ្នាក់។ ម្យ៉ាងទៀត កុមារគ្រប់រូបទទួលបានការលូតលាស់ទាំងផ្លូវកាយ ផ្លូវចិត្ត បញ្ញា និងស្មារតី ដោយគ្មានអំពើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ ដើម្បីឱ្យក្លាយជាធនធានមនុស្ស សម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសប្រកបដោយ ចីរភាព។
ដូចនេះ ការអប់រំចាប់ផ្ដើមពីកុមារតូច ជាការអប់រំដែលមានសារ:សំខាន់បំផុតក្នុងការបណ្ដុះស្មារតីជាមូលដ្ឋាននៃការបង្កើតចរិតលក្ខណ:មនុស្សពេញលេញ។
នៅក្នុងចំណុចនេះ យើងឃើញថាមត្តេយ្យសិក្សា គឺផ្សារភ្ជាប់នឹងកុមារតូចដែរ ។ដូចនេះ មុននឹងលើកពីនិយមន័យសាលាមត្ដេយ្យឬមត្ដេយ្យសិក្សា យើងត្រូវស្វែងយល់ពីន័យ«ការអប់រំកុមារតូច»ដែរ។
តើការអប់រំកុមារតូច ជាអ្វី?...
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទច្រើនទៀតតាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7
ថ្ងៃពុធ, 30 សីហា 2023 ម៉ោង 02:58 PM
The newly appointed prime minister of Cambodia, Dr. Hun Manet, has stated that Cambodia must strengthen internal capacity to be able to live independently and that we must try to live independently and not depend on other people's noses only for our own survival. The resolve to work to increase Cambodia's domestic capability is a wonderful message and source of encouragement, but there are many areas in which the Cambodian government must exert great effort.
In his remarks, Prime Minister Hun Manet has discussed Cambodia's connections with both the US and the EU, which serve as its key export markets. We cannot deny that the US and the US are Cambodia's main markets. Despite the fact that relations between the two countries frequently go up and down while Prime Minister Hun Sen is in office, Cambodia will always need the US market, and the US government is aware of how crucial the US is to the country's survival and development. The US therefore always knows how to approach the Cambodian government, as this latter party frequently does not appreciate the US's requests because they are viewed as interfering.
It would be difficult for Cambodia to exist if it had to sell all of its goods in markets outside of the US and EU, but it is not impossible. Cambodia could look into alternative markets and put mechanisms in place to lessen any possible effects.
1. Diversify export destinations: Cambodia could focus on expanding its exports to other regions, such as Southeast Asia, Africa, and the Middle East. These markets offer growing consumer bases and could provide opportunities for Cambodian products, particularly agriculture and textiles.
2. Strengthen regional partnerships: Cambodia could deepen its collaboration within ASEAN (Association of Southeast Asian Nations) and explore initiatives to increase intra-regional trade. This can provide a stable and reliable market for its products.
3. Develop local industries and domestic consumption: Cambodia could prioritize the development of domestic industries and encourage local consumption. By enhancing its manufacturing capabilities and promoting domestic spending, the country can reduce its reliance on external markets.
4. Embrace e-commerce and digital platforms: With the rise of e-commerce, Cambodia could leverage online platforms to reach a global customer base. By actively participating in the digital economy, Cambodian businesses can establish direct connections with consumers, regardless of geographical location.
5. Seek new trade agreements and partnerships: Cambodia could actively pursue trade agreements with non-US and non-EU countries. Initiating talks with emerging markets like China, India, Japan, and South Korea can open up new avenues for trade and investment.
6. Focus on value addition and product differentiation: By emphasizing value addition and product differentiation, Cambodia can create unique offerings that cater to specific markets' demands. This approach would help increase competitiveness and attract customers from various regions.
7. Promote tourism and services sector: Cambodia could further develop its tourism industry and attract visitors from new source markets. Moreover, the services sector, such as healthcare, education, and technology, can also be strengthened to contribute to the country's economic diversification.
The transition away from the US and EU markets may bring challenges and obstacles for Cambodia, so Cambodia needs to adapt and explore alternative opportunities to sustain its economy. Resilience, innovation, and strategic planning will be crucial for its success. The government of Cambodia needs to work closely with all governments in the world, especially those in the EU countries since Cambodia will have more good chances to improve its capacities by gaining technology support, economic support and the opportunities for education for the young generation of Cambodia.
-------------
Dr. Seun Sam is a researcher in the Royal Academy of Cambodia. All views in this article are his own.
ថ្ងៃពុធ, 30 សីហា 2023 ម៉ោង 11:37 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ជំនួបពិភាក្សាការងារជាមួយតំណាងសាកលវិទ្យាល័យសៀងហៃ
នៅក្នុងឱកាសជំនួបទ្វេភាគីពីរដោយឡែកជាមួយនឹងតំណាងពីសាកលវិទ្យាល័យសៀងហៃ និងតំណាងពីសាកលវិទ្យាល័យភាសានិងវប្បធម៌ប៉េកាំង ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានបញ្ជាក់ថា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បាននិងកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងលើកិច្ចការអភិវឌ្ឍការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ និងកិច្ចការផ្លាស់ប្ដូរធនមនុស្ស ភាសា និងវប្បធម៌ តាមរយៈសកម្មភាពអប់រំភាសាចិនរបស់វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តែងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះកិច្ចពិភាក្សាស្រាវជ្រាវ ការផ្លាស់ប្ដូរភាសានិងវប្បធម៌កម្ពុជា-ចិន ការបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ ការផ្លាស់ប្ដូរសកម្មភាពយុវជនកម្ពុជា-ចិន និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនានា ក្នុងគោលបំណងរួមចំណែកពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា-ចិន តាមរយៈវិស័យអប់រំភាសាចិននៅកម្ពុជា។
សូមបញ្ជាក់ថា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញបំពេញភារកិច្ចនៅប្រទេសចិន តបតាមការអញ្ជើញពីសាកលវិទ្យាល័យគួយចូវ ចូលរួមជាគណៈអធិបតីបើកកម្មវិធីវេទិកាវិទ្យាសាស្ត្រ ស្តីពី«ការអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ» ក្នុងសប្តាហ៍ផ្លាស់ប្តូរការអប់រំចិន-អាស៊ាន ឆ្នាំ២០២៣ នៅខេត្តគួយចូវ ប្រទេសចិន ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣៕
ឯកឧត្ដម យង់ ពៅ ពិភាក្សាការងារជាមួយតំណាងពីសាកលវិទ្យាល័យភាសានិងវប្បធម៌ប៉េកាំង (រូបខាងលើ) និងរូបថតអនុស្សាវរិយ៍ជាមួយតំណាងសាកលវិទ្យាល័យសៀងហៃ (រូបខាងក្រោម)
ថ្ងៃអង្គារ, 29 សីហា 2023 ម៉ោង 04:27 PM
ថ្លែងសុន្ទករថាបើកវេទិកាវិទ្យាសាស្ត្រ ក្នុងសប្ដាហ៍ផ្លាស់ប្ដូរការអប់រំ ចិន-អាស៊ាន នារសៀលថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ ពីខេត្តគួយចូវ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា ឆ្នាំ២០២៣នេះ គឺជាឆ្នាំគម្រប់ខួបទី៦៥ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជា-ចិន ហើយក៏ជា “ឆ្នាំមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន”។ ក្រោមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសយើងទាំងពីរ កម្ពុជា ចិនបានរួមគ្នាបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ “ឆកោណត្បូងពេជ្រ” កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ ដែលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ គឺជាការសហការរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រដ្ឋាភិបាលចិន ជាមួយនឹងប្រជាជន ហើយភាគីទាំងសងខាងក៏បានបង្ហាញពីឆន្ទៈគាំទ្រការបង្រៀនភាសាចិនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជាពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យអប់រំ និងការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត អគ្គលេខាធិការ បានបន្ថែមថា ដើម្បីឆ្លើយតបនិងរួមចំណែកអនុវត្តក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ “ឆកោណត្បូងពេជ្រ” កម្ពុជា-ចិន និងជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា-ចិន ក៏ដូចជាលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងមិត្តភាពដែកថែបកម្ពុជា-ចិន វិទ្យាស្ថានខុងជឺនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បាននិងកំពុងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្ដល់សេវាកម្មអប់រំភាសាចិន និងការផ្លាស់ប្ដូរវប្បធម៌រវាងប្រទេសទាំងពីរ គឺកម្ពុជា-ចិន នៅតាមក្រសួង ស្ថាប័ន និងគ្រឹះស្ថានអប់រំរដ្ឋនិងឯកជនជាច្រើន។ សកម្មភាពទាំងនេះ ស្របនឹងគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលតែងជំរុញលើកទឹកចិត្តបន្ថែមលើការសិក្សាភាសាចិន រហូតឈានដល់ការចុះអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអប់រំភាសាចិននៅតាមគ្រឹះស្ថានមធ្យមសិក្សាសាធារណៈក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅនេះ។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា វេទិកាវិទ្យាសាស្រ្តស្តីពី “ការអប់រំភាសាចិនអន្តរជាតិ” ក្នុងសប្តាហ៍ផ្លាស់ប្តូរការអប់រំចិន-អាស៊ាន ឆ្នាំ២០២៣ រៀបចំឡើងដោយសាកលវិទ្យាល័យកួយចូវ ប្រទេសចិន នៅថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣។ សប្តាហ៍ផ្លាស់ប្តូរការអប់រំចិន-អាស៊ាន គឺជាគំរូនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការផ្លាស់ប្តូរលើវិស័យអប់រំរវាងប្រទេសចិននិងអាស៊ាន ដែលបានរៀបចំឡើងអស់រយៈពេល១៥ឆ្នាំមកហើយ៕
ថ្ងៃអង្គារ, 29 សីហា 2023 ម៉ោង 04:07 PM
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ មេសា ឆ្នាំ២០២៤។ *ចាប់ទទួលលក់ពាក្យដេញថ្លៃពីថ្ងៃនេះតទៅ រហូតដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ១០.៣០នាទីព្រឹក។ ទូរសព្ទទំនាក់ទំនង : ០២៣ ៨៩០ ១៨០។
ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៥ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ *កាលបរិច្ឆេទឈប់ទទួលពាក្យដេញថ្លៃ៖ ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ វេលាម៉ោង ១០.៣០នាទីព្រឹក។ ទូរសព្ទទំនាក់ទំនង : 012 78 36 46។
ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM
វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិត នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមទទួលចុះឈ្មោះហើយ.... ព័ត៌មានលម្អិត សូមទាក់ទងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (អគារឥន្រ្ទទេវី) ឬតាមរយៈទូរសព្ទ៖ 067-811-667 / 010-268-797 / 099-238-677 / 097 728 4444
ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM
