រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

«សកម្មភាពក្រុមការងារវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ចុះសិក្សាផ្ទៀងផ្ទាត់រូបបដិមាព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី» ដោយ៖ កញ្ញា តាកេត ស័កដា

ដោយមានសំណូមពរពីក្រុមការងារសាងសង់អគារឥន្រ្ទទេវី ឱ្យអ្នកជំនាញបុរាណវត្ថុវិទ្យាសិក្សាផ្ទៀងផ្ទាត់រូបបដិមាព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី ក្រុមការងារវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ដែលមានលោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា, លោក ហឿង សុធារស់, លោក ប្រែង ពិសិដ្ឋ, លោកស្រី ម៉ិល វាសនា និងនាងខ្ញុំ កញ្ញា តាកេត ស័កដា បានចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងផ្ទៀងផ្ទាត់បដិមាព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី នៅតាមប្រាសាទក្នុងតំបន់អង្គរ ខេត្តសៀមរាប ដូចជា ប្រាសាទបាយ័ន ប្រាសាទព្រះខ័ន ប្រាសាទតាព្រហ្មញ ប្រាសាទតាសោម ព្រះលានជល់ដំរី ព្រះបរមរាជវាំង ក្នុងគោលបំណងសិក្សាកំណត់អត្តសញ្ញាណជាក់លាក់នៃរូបបដិមា «ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី» សម្រាប់កសាងបដិមាតម្កល់ក្នុងអគារកំពុងសាងសង់ថ្មីនៃរាជបណ្ឌិត្យកម្ពុជា ដែលនឹងដាក់ឈ្មោះថា «អគារឥន្រ្ទទេវី»។

មានអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះសន្និដ្ឋានថានៅប្រាសាទបាយ័នក៏មានចម្លាក់រូបព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី និងជ័យរាជទេវីដែរ គេឆ្លាក់នៅតាមក្លោងទ្វារចូលនានា និងនៅតាមសសរតាមថែវខាងក្នុង និងនៅជាន់ខាងលើ។ នៅតាមជញ្ជាំងនៃថែវខាងក្នុងនេះដែរ មានចម្លាក់នារីដែលទ្រង់គ្រឿងដូចព្រះមហេសីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ក្នុងឈុតខ្លះ មានស្រ្តីមានទ្រង់គ្រឿង​ដូចមហេសីចំនួន២ ជួនកាលបី ឬបួន ឬប្រាំ។ នេះជាសំណួរ ថាតើស្រ្តីដែលទ្រង់គ្រឿងដូចព្រះមហេសីជានរណា ឬជាព្រះមហេសីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ដែរឬយ៉ាងណា? បើដូច្នេះ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧មានមហេសីប៉ុន្មានអង្គ?  ដែលកន្លងមកគេដឹងតែថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧មានមហេសី២អង្គគឺ ព្រះនាងជ័យរាជទេវី និងព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី។ តាមរយៈសិលាចារឹកប្រាសាទភិមានអាកាស K. 485 បានឱ្យដឹងថា ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ជាអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ និងជាម្ចាស់បងរបស់ព្រះនាងជ័យរាជទេវី បានសាងរូបបដិមាព្រះនាងជ័យរាជទេវី ជាមួយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ និងព្រះនាងផ្ទាល់ផង នៅគ្រប់បណ្ដាខេត្តដែលគ្រប់គ្រងដោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។

បើតាមសិលាចារឹកនៅប្រាសាទព្រះខ័នបានចារដោយព្រះបុត្រារបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ មានព្រះនាម វីរៈកុមារ បានចារថា ស្រីរាជេន្រ្ទទេវី ដែលជាម្ដាយរបស់ទ្រង់ គឺជាមហេសីទី១របស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ មួយវិញទៀត ក៏មានសិលាចារឹក(K.908)បានចារដែរថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ មានមហេសីចំនួន៣អង្គ ដែល១អង្គទៀតមានព្រះនាម «រាជេន្ទ្រទេវី»។ យ៉ាងណាមិញ យើងនៅមិនទាន់មានអំណះអំណាងណាមួយច្បាស់លាស់ជាងនេះនៅឡើយ តែ​បើតាមការចុះស្រាវជ្រាវ និងការសង្កេតទៅលើរូបចម្លាក់តាមប្រាសាទខាងលើរួចមក លទ្ធផលបឋមយើងមើលឃើញ​ថាមានរូបស្ត្រីដែលទ្រង់គ្រឿងជាមហេសីចំនួន​៣អង្គដែលគង់នៅជាប់នឹងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧មានបរិមាណច្រើនជាងគេ ក្នុងចំណោមរូបស្ត្រីដែលទ្រង់គ្រឿងជាមហេសីចំនួន​២ ៤ និង៥អង្គ។ ហេតុនេះហើយ យើងគួរមានការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀតជុំវិញចម្ងល់ទាំងនេះ។

កន្លងទៅមិនទាន់មានអ្នកស្រាវជ្រាវជាតិ និងអន្ដរជាតិណាធ្វើការកំណត់អត្តសញ្ញាណរូបបដិមាព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីប្រាកដជាក់លាក់នៅឡើយ សូម្បីអ្នកជំនាញបដិមាសាស្រ្តនៅសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ ក៏មិនទាន់បានកំណត់រូបណាមួយជារូបបដិមាព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីនៅឡើយដែរ។ ថ្មីៗនេះ មានការបង្ហោះតាមបណ្ដាញព័ត៌មានផ្សេងៗអំពីរូបព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី ប៉ុន្តែមិនបានទទួលបានការគាំទ្រ និងទទួលស្គាល់ពីសំណាក់អ្នកស្រាវជ្រាវជំនាញបដិមាសាស្រ្ត និងអ្នកជំនាញបុរាណវត្ថុនៅឡើយទេ។

ក្រុមការងាររាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដែលបានចុះធ្វើការសិក្សានោះបានយល់ថា គួររៀបចំវេទិការពិគ្រោះយោបល់ ស្ដីពី «អត្តសញ្ញាណបដិមា ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី» ក្នុងគោលបំណង៖
-ប្រមូលអ្នកជំនាញផ្នែកបដិមាសាស្រ្ត ប្រវត្តិសិល្បៈ បុរាណវត្ថុ និងអ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត ជជែកពិភាក្សា ពិគ្រោះយោបល់ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី
-កំណត់អត្តសញ្ញាណជាក់លាក់នៃអត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ដោយយោងតាមអនុសាសន៍នៃសិក្ខាសាលា។

                                                   រូបចម្លាក់ដែលគេសង្ស័យថាជារូបព្រះនាងជ័យរាជទេវី

                                                    រូបចម្លាក់ដែលគេសង្ស័យថាជារូបព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី

                                                 រូបដែលគេសង្ស័យថាជាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី នៅប្រាសាទបាយ័ន

                                                          ក្រុមការងារនៅថែវខាងក្នុងនៃប្រាសាទបាយ័ន

                                                                    ក្រុមការងារនៅប្រាសាទបាយ័ន

                                              ក្រុមការងារនៅប្រាសាទតាព្រហ្ម តំបន់អង្គរ ខេត្តសៀមរាប

RAC Media | តាកេត ស័កដា

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 25 មេសា 2019 ម៉ោង 08:58 PM

«ប្រជុំដេីម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការគីមីវិទ្យា និង រូបវិទ្យា»

ថ្ងៃពុធ ៥រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ បានបន្តដឹកនាំអង្គប្រជុំដេីម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការគីមីវិទ្យា និង រូបវិទ្យា បានចំនួន០៧ពាក្យ ដូចខាងក្រោម៖

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 24 មេសា 2019 ម៉ោង 09:22 PM

«ប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការអក្សរសិល្ប៍»

កាលពីថ្ងៃអង្គារ ៤រោច ខែចេត្រ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជួរ គារី បានបន្តដឹកនាំប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការអក្សរសិល្ប៍ បានចំនួន០៣ពាក្យ ដូចខាងក្រោម៖

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 24 មេសា 2019 ម៉ោង 09:17 PM

«វិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១» ភាគទី៦ - វគ្គទី២ ដោយ៖ លោកស្រី ស៊ន ច័ន្ទអមរា មន្ត្រីលេខាធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

មេបញ្ជាការបារាំង និងទាហានខ្មែរ 

នៅក្នុងភាគទី៦ វគ្គទី២នេះ យើងសូមបង្ហាញអំពីឈ្មោះទាហានបារាំង និងទាហានខ្មែរ ដែលបានស្លាប់ និងរងរបួស ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១នៅប្រទេសបារាំង ហើយដែលត្រូវបានឆ្លាក់នៅលើផ្ទាំងថ្មកែវនៅខឿនសង្ខាងនៃវិមាននេះ។ ដោយផ្អែកលើបណ្ណសារ «បុន្យ៍ឆ្លងវិមានដែរសាងក្នុងក្រុងក័ម្ពូជាធិប្តី, ជាទីរំឭកដល់អស់អ្នក ដែលទទួលអនិច្ចកម្ម ក្នុងចំបាំងធំ(ពីឆ្នាំ១៩១៤ដល់ឆ្នាំ១៩១៨)» យើងសូមលើកយកខ្លឹមសារដើម ដោយមានការកែសម្រួលមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖

ទាញយកអត្ថបទជា pdf ពី៖ http://rac.apppeppers.com/royal-academy/research/attachments/original/99.pdf?1555908091

  ថ្ងៃចន្ទ, 22 មេសា 2019 ម៉ោង 12:00 PM

គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត» ត្រូវបានផ្តល់ជូនឯកឧត្តម ប៉ែន បញ្ញា

យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៩/ ៥១៧ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩  ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីបានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត» ជូនឯកឧត្តម ប៉ែន បញ្ញា ជាសមា​ជិករដ្ឋសភា និងជាប្រធានគណៈកម្មការនីតិកម្ម​ និងយុត្តិធម៌ នៃរដ្ឋសភា។

មានភ្ជាប់ជូនព្រះរាជក្រឹត្យ៖

RAC Media

ប្រភព៖ រូបថត Fresh News

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2019 ម៉ោង 12:04 AM

គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត» ត្រូវបានផ្តល់ជូនឯកឧត្តម ឌិត មន្ទី

យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៩/ ៥១៦ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត» ជូនឯកឧត្តម ឌិត មន្ទី ប្រធានតុលាការកំពូល។

RAC Media

ប្រភព៖ រូបថត Fresh News

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2019 ម៉ោង 11:57 PM

គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា​ «កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត»ត្រូវបានផ្តល់ជូនលោកជំទាវ ឃួន សុដារី»

យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៩/៥១៥ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត» ជូនលោកជំទាវ ឃួន សុដារី អនុប្រធានទី២ នៃរដ្ឋសភា។

RAC Media

ប្រភព៖ រូបថត Fresh News

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2019 ម៉ោង 11:47 PM

គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត» ត្រូវបានផ្តល់ជូន ឯកឧត្តម ឆាយ ថន

យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៩/ ៥១៤ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីបានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់គោរមងារកិត្តិយស នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា «កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត» ជូនឯកឧត្តម ឆាយ ថន ទេសរដ្ឋមន្រ្តី និងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងផែនការ

មានព្រះរាជក្រឹត្យ៖

RAC Media

ប្រភព៖ រូបថត Fresh News

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2019 ម៉ោង 11:40 PM

សរុបព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍«បច្ចេកសព្ទចំនួន៣០ ត្រូវបានអនុម័ត នៅសប្តាហ៍ទី២ ក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩»

បច្ចេកសព្ទចំនួន៣០ ត្រូវបានអនុម័ត នៅក្នុងសប្តាហ៍ទី២ ក្នុងខែមេសា  ឆ្នាំ២០១៩នេះ ក្នុងនោះមាន៖
-បច្ចេកសព្ទគណៈ កម្មការអក្សរសិល្ប៍  ចំនួន០៣ ត្រូវបានអនុម័ត កាលពីថ្ងៃអង្គារ ៥កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦២ ដោយក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម  ក្នុងនោះមាន៖ ១. និមិ្មតកម្ម ២. តថនិយមសង្គមនិយម ៣. សមូហកម្មអក្សរសិល្ប៍។
-បច្ចេកសព្ទគណៈកម្មការគីមីវិទ្យា និង រូបវិទ្យា ចំនួន២៧ ត្រូវបានអនុម័ត កាលពីថ្ងៃពុធ ៦កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ក្នុងនោះមាន៖ ១. សេលេញ៉ូម  ២. ឌុបញ៉ូម  ៣. ស៊ីបរហ្សូម ៤. បូរ្យ៉ូម ៥. អាស្យូម ៦.ម៉េតនែរ្យ៉ូម ៧- ដាមស្តាដចូម ៨- រ៉ង់ហ្សេញ៉ូម ៩- កូពែនីស្យូម ១០- នីអូញ៉ូម១១- ភ្លេរ៉ូវ្យ៉ូម១២- មូស្កូវ្យ៉ូម  ១៣- លីវែម៉ូរ្យ៉ូម  ១៤- តេនេស១៥- អូហ្កានេសុង ១៦- អេទ្បិចត្រូអវិជ្ជមាន ១៧- អេទ្បិចត្រូវិជ្ជមាន ១៨- លោហៈធ្ងន់១៩- លោហៈស្រាល ២០- លោហៈឆ្លង  ២១- រូបធាតុ ២២- អគ្គិសនី ២៣- ចរន្តអគ្គិសនី ២៤- សៀគ្វីអគ្គិសនី២៥- ចរន្តជាប់ ២៦- ចរន្តឆ្លាស់ ២៧- ខួប 

សទិសន័យ៖

១- និមិ្មតកម្ម អ. Creation បារ. Création៖ ការបង្កើតស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈ ដោយសំយោគរវាងអនុកម្ម និង នវកម្ម។ឧទាហរណ៍៖ រឿងកុលាបប៉ៃលិន ជានិម្មិតកម្ម មួយដែលមានជីវភាពសង្គមនៅ ប៉ៃលិនជាអនុកម្ម និងទស្សនៈផ្សះផ្សារវណ្ណៈដោយមានអាពាហ៍ពិពាហ៍រវាងកម្មករ និងកូនថៅកែត្បូងជានវកម្ម ។
២- តថនិយមសង្គមនិយម អ. socialist realism  បារ. réalisme socialiste ៖ និន្នាការក្នុងការបង្កើត​ស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈ ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងជីវភាពរស់នៅរបស់វណ្ណៈកម្មករ កសិករក្នុងគោលបំណងបម្រើ​មនោគមវិជ្ជា ​សង្គមនិយម។ឧទាហរណ៍៖
‑រឿងគ្រូបង្រៀនស្រុកស្រែ របស់អ្នកនិពន្ធ អ៊ឹម ថុក ។
-រឿងលុះដែកថែបលត់រួចហើយ របស់អ្នកនិពន្ធ នីកូឡៃអូសស្ត្រូវស្គី (Nikolay Ostrovsky)។
៣- សមូហកម្មអក្សរសិល្ប៍ អ. literary collection   បារ. collection littéraire៖ បណ្តុំនៃស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍របស់អ្នកនិពន្ធមួយក្រុម ដែលបានតាក់​តែង​ ​​ស្នាដៃផ្សេងៗគ្នា ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយក្នុងកម្មវិធីណាមួយ។
ឧទាហរណ៍៖ សមូហកម្មប្រលោមលោកថ្ងៃសៅរ៍ បង្កើតឡើងដោយអ្នកនិពន្ធមួយ ក្រុមហើយចេញផ្សាយរៀងរាល់ថ្ងៃសៅរ៍ នាសម័យសាធារណរដ្ឋខ្មែរ។
៤- សេលេញ៉ូម  អ. selenium បារ. sélénium (m.)៖ ធាតុគីមីទី៣៤ក្នុងតារាងខួប​ដែល​មាននិមិត្តសញ្ញា​ Se ធាតុអំហ្វូទែមានម៉ាសអាតូម 78.96 ខ.អ.។
៥- ឌុបញ៉ូម  អ. dubnium បារ. dubnium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១០៥ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Db ជាលោហៈឆ្លង មានម៉ាសអាតូម 262 ខ.អ.។
៦- ស៊ីបរហ្សូម អ. seaborgium បារ. seaborgium (m.) ៖ ធាតុគីមីទី១០៦ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Sg ជាលោហៈឆ្លងមានម៉ាសអាតូម 266 ខ.អ.។
៧- បូរ្យ៉ូម អ. bohrium បារ. bohrium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១០៧ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Bh ជាលោហៈឆ្លងមានម៉ាសអាតូម 264 ខ.អ.។
៨- អាស្យូម   អ. hassium បារ. Hassium (m.) ៖ ធាតុគីមីទី១០៨ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Hs ជាលោហៈឆ្លង មានម៉ាសអាតូម 269 ខ.អ។
៩- ម៉េតនែរ្យ៉ូម អ. meitnerium  បារ. meitnerium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១០៩ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Mt ជាលោហៈឆ្លងមានម៉ាសអាតូម 278 ខ.អ.។
១០- ដាមស្តាដចូម  អ. darmstadtium  បារ. darmstadtium (m.)៖ធាតុគីមីទី១១០ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Ds ជាលោហៈឆ្លង មានម៉ាសអាតូម 281 ខ.អ.។
១១- រ៉ង់ហ្សេញ៉ូម អ. roentgenium  បារ. roentgenium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១១ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Rg ជាលោហៈឆ្លង មានម៉ាសអាតូម 280 ខ.អ.។
១២- កូពែនីស្យូម  អ. copernicium  បារ. copernicium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១២ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Cn ជាលោហៈឆ្លងមានម៉ាសអាតូម 285 ខ.អ.។
១៣- នីអូញ៉ូម អ. nihonium បារ. nihonium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១៣ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Nh ជាលោហៈមានម៉ាសអាតូម 286 ខ.អ.។
១៤- ភ្លេរ៉ូវ្យ៉ូម អ. flerovium បារ. flérovium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១៤ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Fl ជាលោហៈមានម៉ាសអាតូម 289 ខ.អ.។
១៥- មូស្កូវ្យ៉ូម  អ. Moscovium បារ. moscovium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១៥ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Mc ជាលោហៈមានម៉ាសអាតូម 286 ខ.អ.។
១៦- លីវែម៉ូរ្យ៉ូម  អ. livermorium បារ. livermorium (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១៦ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Lv ជាលោហៈមានម៉ាសអាតូម 293 ខ.អ.។
១៧- តេនេសអ. tennessine បារ. tennesse (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១៧ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Ts ជាលោហៈ មានម៉ាសអាតូម 294 ខ.អ.។
១៨- អូហ្កានេសុង អ. oganesson បារ. oganesson (m.)៖ ធាតុគីមីទី១១៨ក្នុងតារាងខួបដែលមាននិមិត្តសញ្ញា Og ជាឧស្ម័ន កម្រ មានម៉ាសអាតូម 294 ខ.អ.។
១៩- អេទ្បិចត្រូអវិជ្ជមាន អ. electronegativity បារ. électronégativité (f.)៖ លក្ខណៈគីមីដែលបង្ហាញអំពីទំនោររបស់អាតូមក្នុងការទាញយកគូ អេទ្បិចត្រុងទៅជិតខ្លួនរបស់វា។
២០- អេទ្បិចត្រូវិជ្ជមាន អ. electropositivity បារ. électroposivité (f.)៖ លក្ខណៈគីមីដែលបង្ហាញអំពីទំនោររបស់អាតូមក្នុងការបោះបង់គូ   អេទ្បិចត្រុងរបស់វា។
២១- លោហៈធ្ងន់ អ. heavy metals បា. métaux lourds (m.)៖  លោហៈដែលមានដង់ស៊ីតេធំជាង 4g/cm3 ។២២- លោហៈស្រាល អ. light metals បា. métaux légers  (m.)៖ លោហៈដែលមានដង់ស៊ីតេតូចជាង 4g/cm3 ។

២៥- អគ្គិសនី អ. electricity បារ. électricité (f.)៖ សំណុំនៃបាតុភូតរូបដែលទាក់ទងនឹងវត្តមានបន្ទុកអគ្គិសនីនិងចលនា ​របស់វា។
២៦- ចរន្តអគ្គិសនី អ. electric current បារ. courant électrique (m.)៖ លំហូរនៃបន្ទុកអគ្គិសនីតាមខ្សែចម្លង។២៧- សៀគ្វីអគ្គិសនី អ. electrical circuit  បារ. circuit électrique (m.)៖ បង្គុំនៃគ្រឿងអគ្គិសនីដែលតភ្ជាប់គ្នាបង្កើតបានជាគន្លងឱ្យចរន្តអគ្គិសនីឆ្លងកាត់។
២៨- ចរន្តជាប់ អ. direct current (DC) បារ. courant continu (m.)៖ ចរន្តអគ្គិសនីដែលផ្លាស់ទីតាមទិសដៅតែមួយ។
២៩- ចរន្តឆ្លាស់ អ. alternating current (AC) បារ. courant alternatif (m.)៖ ចរន្តអគ្គិសនីដែលផ្លាស់ទីឆ្លាស់គ្នាតាមខួបមួយទៀងទាត់។
៣០- ខួប អ. period បារ. période (f.)៖ រយៈពេលមួយវដ្តនៃព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតទ្បើង។ ខួបតាងដោយអក្សរ T​ មានខ្នាតគិតជាវិនាទី។

RAC Media

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2019 ម៉ោង 09:46 PM

«កិច្ចប្រជុំជាមួយបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម សៀង ហៃ»

ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទទួលជួបពិភាក្សាជាលក្ខណៈទ្វេភាគីជាមួយ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម សៀង ហៃ។
ជំនួបនេះបានធ្វើឡើងនៅ ព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៨កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស. ២៥៦២ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩  នៅសាលសឹ្លករឹតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។
ភាគីខាងកម្ពុជារួមមាន៖
-ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
-ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នុត សម្បត្តិ ប្រធានវិទ្យាស្ថានជីវសាស្ត្រ វេជ្ជសាស្ត្រ និងកសិកម្ម
-លោកស្រីបណ្ឌិត ព្រុំ ទេវី អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម
-កញ្ញា វុធ សុភក្រណា ព្រមទាំងមន្ត្រីខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាផងដែរ។
រីឯភាគីខាងបណ្ឌិត្យសភាសង្គម សៀង ហៃ រួមមាន៖
-លោកសាស្ត្រាចារ្យ  Quan Heng ជាអនុប្រធានបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមសៀងហៃ និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចសាកលលោក នៃបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមសៀងហៃ
-លោក Sheng lei ប្រធានផ្នែកសិក្សាសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ នៃវិទ្យស្ថានសេដ្ឋកិច្ចសាកលលោក ព្រមទាំងមន្ត្រីស្រាវជ្រាវជាច្រើនរូបទៀតរបស់វិទ្យាស្ថានសេដ្ឋកិច្ចសាកលលោក។
គោលបំណងនៃជំនួបគឺ៖
- ពិភាក្សាកិច្ចការស្រាវជ្រាវ ស្តីពីអត្ថប្រយោជន៍ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ ពាណិជ្ជកម្ម ហេដ្ឋារចនាសម័ន្ធរបស់គោលនយោបាយ ផ្លូវមួយ ខ្សែរក្រវាត់ មួយ។ ករណីសិក្សារវាង ចិនជាមួយកម្ពុជា និងជាមួយមីយ៉ាន់ម៉ា។
-ណែនាំ និងធ្វើការពិភាក្សាជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដោយផ្អែកលើប្រធានបទ « ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនៅអាស៊ី»
-ពង្រីការសហការអន្តរជាតិ រវាងបណ្ឌិត្យសភាសង្គមសៀង ហៃ ជាពិសេសជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ាន។

សូមបញ្ជាក់ថា រវាង រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង បណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមសៀង ហៃ កន្លងមកក៏ធ្លាប់មានជំនួបម្តងរួចមកហើយខណៈដែលមានវត្តមានដំណើរទស្សនៈកិច្ចរបស់ ឯកឧត្តម បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមសៀង ហៃ កាលពី ថ្ងៃទី ៩ មករា ឆ្នាំ ២០១៨កន្លងទៅ ដែលដំណើរទស្សនៈកិច្ចនោះ បានពិភាក្សាលើខ្លឹសារចំនួន៣ ធំៗរួមមាន៖
១-ការសិក្សាស្រវាជ្រាវលើទំនាក់ទំនងរវាង កម្ពុជា ចិន៖ សង្គម សេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ ។ល។
២-ការផ្លាស់ប្តូរអ្នកស្រាវជ្រាវ
៣-ការសហការលើការស្រាវជ្រាវ លើបញ្ហា អ្នកវិនិយោគ នៅកម្ពុជា ជាពិសេសនៅក្នុងក្រុង ព្រះស៊ី ហនុ។

RAC Media

  ថ្ងៃសៅរ៍, 13 មេសា 2019 ម៉ោង 07:24 PM