រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

«វិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១» ភាគបញ្ចប់ អត្ថបទចងក្រងដោយ៖ លោកស្រី ស៊ន ច័ន្ទអមរា មន្ត្រីលេខាធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

៩-សេចក្តីសន្និដ្ឋាន

ពិធីសម្ពោធ«វិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១» ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងពីថ្ងៃទី២៨-២៩ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី១ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩២៥ ដើម្បីរំឭកដល់ទាហានបារាំងនិងខ្មែរដែលបានពលីជីវិតនៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើក ទី១​(១៩១៤-១៩១៨) និងអនុស្សាវរីយ៍នៃការតស៊ូរួមគ្នារវាងទាហានបារាំងនិងខ្មែរ ក្នុងការដណ្តើមយកជោគជ័យលើប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។ ចំណុចសំខាន់ពីរដែលគប្បីយកចិត្តទុកដាក់នោះគឺ៖ ការផ្តល់ប្រាក់ចូលនិវត្តន៍សម្រាប់ទាហានទៅច្បាំងនៅប្រទេសបារាំង និងការសម្លាប់បាដេសនៅឃុំក្រាំងលាវ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំងនៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៥។

៩.១-ការផ្តល់ប្រាក់ចូលនិវត្តន៍សម្រាប់ទាហានទៅច្បាំងនៅប្រទេសបារាំង

ពួកទាហានខ្មែរដែលនៅរស់ពីការទៅច្បាំងនៅប្រទេសបារាំងនោះ ត្រូវបានទទួលការយកចិត្តទុកដាក់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ច្បាប់រើត្រែត(១)ចុះថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩១៩ នោះបានអនុញ្ញតឱ្យទាហានចេញពីអង្គភាពកងទ័ពក្នុងករណីមានរបួសឬមានជំងឺក្នុងពេលដែលធ្វើសឹកសង្គ្រាមនោះ ដោយត្រូវប្តឹងសុំប្រាក់រើត្រែតមុនផុតកំណត់៥ឆ្នាំ គិតតាំងពីវេលាដែលរាជការអនុញ្ញាតឱ្យចេញ។ បន្ទាប់មកក្រឹត្យ ចុះថ្ងៃទី២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩១៩ បានរំឭកឱ្យប្តឹងសុំប្រាក់​រើត្រែតនេះកុំឱ្យហួសពេលកំណត់។

នៅប្រទេសបារាំងអសយដ្ឋានសម្រាប់ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះគឺ ផ្លូវឡងត្រីផ្ទះលេខ១៧ ក្នុងក្រុងប៉ារីស។ លក្ខខណ្ឌសម្រាប់សុំប្រាក់រើត្រែតដែលច្បាប់បើកឱ្យនោះគឺ ការតម្រូវឱ្យចាងហ្វាងរាជការពេទ្យនៅតំបន់ដែលខ្លួនរស់នៅនោះធ្វើលិខិតបញ្ជាក់អំពីស្ថានភាពសុខភាពនៃទាហានទាំងនោះ(មានរបួសឬមានជំងឺ)(១)។

៩.២-ការសម្លាប់បាដេសនៅភូមិក្រាំងលាវ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៥

ក្រោយពីពិធីសម្ពោធ«វិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១» ត្រូវបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩២៥ តែជាង១ខែកន្លះក្រោយមក ស្រាប់តែនៅថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩២៥ មានផ្ទុះនូវឧប្បត្តិសម្លាប់លោក បាដេស(Bardez) ចៅហ្វាយខេត្តបារាំង (នៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង) នៅភូមិក្រាំងលាវក្នុងឱកាសដែលលោកចុះទៅទារពន្ធផ្ទាល់ដល់ទីនោះ។ អាជ្ញាធរបានតបតវិញដោយដាក់ឈ្មោះភូមិក្រាំងលាវថាជា«ភូមិតិរច្ឆាន»។ លើសពីនេះ អ្នកភូមិក្រាំងលាវចំនួន១៨នាក់ ដែលជាប់សង្ស័យថាបានសម្លាប់លោកបាដេសនោះ ត្រូវគេនាំយកមកកាត់ទោសនៅសាលាឧក្រិដ្ឋ(Cour criminelle)ក្រុងភ្នំពេញពីថ្ងៃទី៥ ដល់ទី២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩២៥។ មនុស្ស១២នាក់បានទទួលទោស៖ ១នាក់(ទោសប្រហារជីវិត) និង១១នាក់ទៀត(ដាក់ពន្ធនាគារពី៥ឆ្នាំដល់មួយជីវិត)។ អ្នកជាប់ពន្ធនាគារ ត្រូវបញ្ជូនទៅកោះត្រឡាច។ ក្នុងឱកាសនោះ មានមេធាវីបារាំង៣នាក់ឈ្មោះ លោក Gallet, Lortat Jacob និង Dufond ដែលបានធ្វើដំណើរមកពីទីក្រុងព្រៃនគរបានស្នើឱ្យតុលាការលើកលែងទោសឱ្យអ្នកភូមិក្រាំងលាវ ដោយអះអាងថា៖ «បើអ្នកក្រាំងលាវមិនបានបង់ពន្ធជាស្រូវទេ ពួកគេបានបង់ពន្ធជាឈាមរួចទៅហើយ! បើបារាំងចង់បំភ្លេចរឿងនេះ សូមទៅមើលវិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១»នោះទៅ(៣) !

បច្ចុប្បន្នបំណែកដែលនៅសេសសល់នៃ«វិមានរំឭកដល់អ្នកស្លាប់នៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១»ត្រូវបានយកមករក្សាទុកនៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិក្រុងភ្នំពេញ ក្រោយពីត្រូវបានបំផ្លាញចោលក្នុងសម័យប៉ុលពត។ រូបដំរីធំពីរ គឺដាក់តាំងក្នុងសួនច្បារនៅសងខាងនៃច្រកចូលខាងមុខសារមន្ទីរជាតិ ចំណែកតួវិមានគឺដាក់តាំងនៅសួនច្បារផ្នែកខាងជើង(ច្រកផ្ញើម៉ូតូ-ឡាន)។

                                                                 ចប់ដោយបរិបូរណ៍

              រូបថត: ដោយ លោកស្រី ស៊ន ច័ន្ទអមរា នៅសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩

 

[១] រើត្រែត (retraite) គឺនិយោជិកដែលដល់កំណត់អាយុឈប់ធ្វើការដោយត្រូវបានសោធនដែលត្រូវបើកក្នុងម្នាក់ៗ។
[២] រាជកិច្ចរាជការ ឆ្នាំ១៩២៣ ទំព័រ១៧៦: សម្រាប់ពួកទាហានចាស់ដែលបានចូលច្បាំង ឱ្យប្រយ័ត្នពីកំណត់ថ្ងៃខែ ដែលបើកអំណាចឱ្យប្តឹងទារប្រាក់រើត្រែត។
[៣] ស៊ន សំណាង, ការវិវត្តនៃសង្គមកម្ពុជានៅចន្លោះសង្គ្រាមលោកទាំង២ (១៩១៩-១៩៣៩), និក្ខេបបទថ្នាក់បណ្ឌិតប្រវត្តិវិទ្យា សាកលវិទ្យាល័យបារីស៧, ឆ្នាំ១៩៩៥, ទំព័រ៣៤២-៣៥៩។

  ថ្ងៃចន្ទ, 01 កក្កដា 2019 ម៉ោង 08:41 PM

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ «ភាសានៃជាតិសាសន៍មួយមិនត្រឹមតែត្រូវអភិរក្សនោះទេ តែត្រូវការការអភិវឌ្ឍ និងមានឯកភាពភាសា»

ភ្នំពេញ៖ ភាសានៃជាតិសាសន៍មួយមិនត្រឹមតែត្រូវអភិរក្សនោះទេ តែត្រូវការការអភិវឌ្ឍ និងមានឯកភាពភាសា នេះជាអនុសាសន៍របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលា ស្ដីពី «បញ្ហាការកត់សូរភាសាបរទេសជាអក្សរខ្មែរ និងការកត់សូរភាសាខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងបែបខ្មែរ» ដែលធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ នៅសាលនាងនួន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាឯកភាពនៃភាសាខ្មែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានលើកជាអនុសាសន៍សំខាន់ៗចំនួន៣គឺ៖

១. នៅពេលដែលវិទ្យាសាស្ត្រកាន់តែរីកចម្រើន ភាសាមិនអាចអភិរក្សទេ គឺត្រូវតែអភិវឌ្ឍដើម្បីទាន់សម័យកាលរីកចម្រើននៃវិទ្យាសាស្ត្រ។

២. គ្មានភាសាណាមួយដែលគ្មានការអភិវឌ្ឍនោះទេ ដូច្នេះភាសាខ្មែរជាភាសាជាតិមួយដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានកំណត់ ជាភាសាផ្លូវការ។ ដូច្នេះសូមឱ្យក្ដីសង្ឃឹមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដាក់នៅលើស្មាររបស់អង្គសិក្ខាសាលានៅថ្ងៃនេះ។ សម័យកន្លងមក តែងតែមានការប្រឈមរវាងអ្នកឯកទេសភាសាថ្មី និងអ្នកឯកទេសភាសាចាស់ ពោលគឺរវាងលោក កេង វ៉ាន់សាក់ និងសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ដែលមានការខ្វែងគំនិតគ្នាលើការប្រើប្រាស់ភាសា ហេតុដូច្នេះហើយទើបបច្ចុប្បន្ន ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរត្រូវបានបង្កើតឡើង ដែលក្រុមប្រឹក្សានេះដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ ដ។

ហើយជាការពិតណាស់ គ្រប់ភាសាទាំងអស់ត្រូវតែមានភាសាម៉ាឃីតធីង ដើម្បីទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែគេត្រូវពិចារណាថាតើវាអាចប៉ះពាល់ដល់វប្បធម៌និងសង្គមកម្ពុជាដែរឬទេ? គេត្រូវបញ្ជូនពាក្យទាំងនោះមកកាន់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដើម្បីឱ្យមានឯកភាពជាតិ។

៣. បើសិនជាជាតិសាសន៍មួយគ្មានឯកភាពភាសាជាតិនោះទេ នោះយើងនឹងឈ្លោះគ្នាមិនចេះចប់នោះឡើយ។ យើងត្រូវមានមោទនភាពចំពោះឯកភាពភាសាជាតិរបស់យើង ទោះបីជាប្រទេសយើងតូចក៏ដោយក្ដី យើងមានភាសានិងគំនូសរបស់យើង។

ជាការលើកបន្ថែម ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក៏បានថ្លែងអំណរគុណដល់ឯកឧត្ដម សាយ សំអាល់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ដែលបានផ្ដល់នូវសទ្ទានុក្រមបរិស្ថានជូនដល់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ធ្វើការសិក្សានិងពិគ្រោះយោបល់ រហូតដល់សទ្ទានុក្រមនេះចេញជាផ្លែផ្កា។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យក៏បានស្នើសូមឱ្យក្រសួងទាំងអស់ កុំចេញសទ្ទានុក្រមដោយខ្លួនឯង ដោយមិនឆ្លងកាត់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យក៏បានផ្ដល់អនុសាសន៍ឱ្យឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ធ្វើសំណើទៅកាន់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងនីមួយៗដើម្បីបង្កើតគណៈកម្មការរួមគ្នាមួយ បង្កើតសទ្ទានុក្រមតាមវិស័យនីមួយៗ និងសូមឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីទាំងអស់ ផ្ដល់នូវសទ្ទានុក្រមតាមវិស័យនីមួយៗដែលខ្លួនមានមកកាន់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យនិងអនុម័តដើម្បីប្រើប្រាស់ជាការទទួលស្គាល់ផ្លូវការដើម្បីឈានទៅដល់គោលបំណងធ្វើឱ្យមានឯកភាពភាសាជាតិ។

ជាប្រសាសន៍ផ្ដាំផ្ញើដល់សិក្ខាកាមទាំងអស់ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសកម្ពុជា បានសំណូមពរឱ្យសិក្ខាកាមដែលបានចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលានាថ្ងៃនេះ នៅពេលដែលពាក្យត្រូវបានអនុម័តគ្រប់ ត្រូវទទួលយកពាក្យដែលបានអនុម័តរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ យកដាក់ជូនឯកឧត្ដមរដ្ឋមន្ត្រី និងថ្នាក់ដឹកនាំនៃស្ថាប័នរបស់ខ្លួន ពិសេសសម្រាប់ការលើកស្លាកឬបដា សូមសហការជាមួយនឹងក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាប្រើប្រាស់ភាសាខ្មែរឱ្យបានត្រឹមត្រូវនិងមានឯកភាពភាសាជាតិតែមួយ៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 មិថុនា 2019 ម៉ោង 12:35 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អញ្ជើញបើកសិក្ខាសាលា ស្តីពី «អត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី»

«ការកំណត់អត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ជាការលើកបង្ហាញពីវីរភាពរបស់ស្ត្រី(មេ) ព្រោះស្ត្រីដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ទាំងក្នុងគ្រួសារនិងសង្គមជាតិ» នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងក្នុងសុន្ទរកថាបើកក្នុងកម្មវិធីសិក្ខាសាលា ស្តីពី «អត្តសញ្ញាណបដិមា ព្រះនាងងឥន្ទ្រទេវី» នាព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នៅសាលប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

ភ្នំពេញ៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីបើកកម្មវិធីសិក្ខាសាលាមួយបង្ហាញអំពីលទ្ធផលស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ស្តីពី «អត្តសញ្ញាណបដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី» នៅវេលាព្រឹកមិញនេះ។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការ បានមានប្រសាសន៍ថា «ដោយមានសេចក្តីទុកចិត្តពីរាជរដ្ឋាភិបាលទើបរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាទទួលបានអគារចំនួន២ គឺអគារខេមរវិទូ សម្រាប់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវគ្រប់ជំនាញអង្គុយធ្វើការ ចំណែកអគារឥន្ទ្រទេវី ជាកន្លែងសម្រាប់បណ្តុះបណ្តាល ព្រោះព្រះនាងឥន្ទ្រទេវីជាអ្នកសិក្សា ជាអ្នកនិពន្ធ និង ជាព្រះអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជយវរ្ម័នទី៧ដែលជាវីរក្សត្ររបស់ខ្មែរ»។

លោកបានលើកជាសំណួរឡើងថា «កន្លងមកមានអ្នកបដិមាករជាច្រើន បង្ហាញបដិមារបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ចុះចំណែកព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី និងព្រះនាងជ័យរាជទេវី តើមិនមានបដិមាស្នងទេ?» លោកបន្តថា ដោយមើលឃើញពីភាពសំខាន់បែបនេះហើយ ទើបឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាត់ឱ្យមានក្រុមការងារស្រាវជ្រាវនេះឡើងដែលដឹកនាំដោយ លោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងក្រុមការងារស្រាវជ្រាវមានដូចជា លោក ហឿង សុធារស់ លោក ប្រែង ពិសិដ្ឋ លោកស្រី ម៉ិល វាសនា និងកញ្ញា តាកេត ស័កដា ចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្ទៀងផ្ទាត់បដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី និងឱ្យមានការជួបជុំពិគ្រោះយោបល់រវាងអ្នកជំនាញជាតិ ព្រមទាំងអន្ដរជាតិផង។

បន្ទាប់ពីសម្រេចបាននូវអត្តសញ្ញាណបដិមារួចហើយ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានគោលបំណងសាងសង់បដិមារបស់ព្រះនាងដើម្បីតម្កល់នៅក្នុង«អគារឥន្ទ្រទេវី» ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់ការសាងសង់ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ ព្រមទាំងដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណសម្រាប់ជាតិតែម្តង។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត បានបន្ថែមថា "ទៅថ្ងៃមុខ យើងនឹងធ្វើការសិក្សាពីបដិមារបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ក្នុងទម្រង់ឈរ ទ្រង់គ្រឿង កាន់ព្រះខ័ន និង បដិមារបស់វីរក្សត្រផ្សេងៗទៀត ដើម្បីធ្វើការបង្ហាញដូចថ្ងៃនេះ»។

នៅទីបញ្ចប់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានប្រកាសបើកកម្មវិធី និង គោរពជូនពរឱ្យការពិគ្រោះពិភាក្សាប្រកបដោយជោគជ័យ៕

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 មិថុនា 2019 ម៉ោង 12:29 PM

«បញ្ហាការកត់សូរភាសាបរទេសជាអក្សរខ្មែរ និងការកត់សូរភាសាខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងបែបខ្មែរ»

នៅព្រឹកនេះ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ (ក.ជ.ភ.ខ.) នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រៀបចំសិក្ខាសាលាមួយ ស្ដីពី «បញ្ហាការកត់សូរភាសាបរទេសជាអក្សរខ្មែរ និងការកត់សូរភាសាខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងបែបខ្មែរ»។

ភ្នំពេញ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១០រោច ខែជេស្ឋ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ នៅសាលនាងនួន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានការរៀបចំសិក្ខាសាលាមួយ ស្ដីពី «បញ្ហាការកត់សូរភាសាបរទេសជាអក្សរខ្មែរ និងការកត់សូរភាសាខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងបែបខ្មែរ» ដែលមានការអញ្ជើញចូលរួមជាវាគ្មិនពីសំណាក់អ្នកជំនាញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរដែលជាថ្នាក់ដឹកនាំនិងមន្ត្រីជំនាញនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ (ក.ជ.ភ.ខ.) នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

សិក្ខាសាលាដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ត្រូវបានអញ្ជើញជាអធិបតីប្រកាសបើកដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ និងឡើងថ្លែងសេចក្ដីរាយការណ៍ស្ដីពី «បញ្ហាការកត់សូរភាសាបរទេសជាអក្សរខ្មែរ និងការកត់សូរភាសាខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងបែបខ្មែរ» ដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ និងអញ្ជើញចូលរួមជាវាគ្មិនពីសំណាក់អ្នកជំនាញអក្សរសាស្ត្រខ្មែរដូចខាងក្រោម៖

១. លោក ចែម វត្ថុ ជាសមាជិកគណៈកម្មការភាសាវិទ្យា ធ្វើបទបង្ហាញស្ដីពី «ការកត់សម្គាល់អំពីអក្ខរវិធីសំណងរូប និងអក្ខរវិធីសំណងសូរ»

២. លោក ឃឹម វិច្ឆិកា ជាអនុប្រធានលេខធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ធ្វើបទបង្ហាញស្ដីពី «ទិដ្ឋភាពទូទៅ នៃភាសាខ្មែរក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរ បោះពុម្ពគ្រាទី៥ ដោយវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ឆ្នាំ១៩៦៧-១៩៦៨»

៣. ឯកឧត្ដម សូ មុយឃៀង ប្រធានគណៈកម្មការអក្ខរាវិរុទ្ធនិងអំណាន ធ្វើបទបង្ហាញស្ដីពី «ព្យញ្ជនៈឡាតាំង និងព្យញ្ជនៈខ្មែរ»

៤. ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ច័ន្ទ សំណព្វ ប្រធានគណៈកម្មការបង្កើតពាក្យ និងកម្ចីពាក្យ ធ្វើបទបង្ហាញស្ដីពីឡាតាំងខ្មែរ

៥. ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ប៊ី សុខគង់ អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ធ្វើបទបង្ហាញស្ដីពី «ការសិក្សាការកត់សូរព្យញ្ជនៈ និងសូរស្រៈខ្មែរជាអក្សរឡាតាំងតាមរយៈគណៈកម្មការបង្កើតពាក្យ និងកម្ចីពាក្យ»

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា សិក្ខាសាលាខាងលើនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងពេញមួយថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ នៅសាលនាងនួន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 មិថុនា 2019 ម៉ោង 12:16 PM

«ជ្រុងមួយអំពីអត្តសញ្ញាណរបស់ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី»

ភ្នំពេញ៖ តាមសិលាចារឹកប្រាសាទភិមានអាកាសនិពន្ធដោយព្រះនាងឥន្ទ្រទេវីផ្ទាល់ បានឱ្យដឹងថា ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី មានព្រះទ័យសប្បុរស និងព្រះបញ្ញាញាណខាងបរមត្ថវិជ្ជា [1]  ហើយក៏ជាព្រះប្រធានសាស្រ្តាចារ្យ និងគ្រូបង្រៀនស្រ្តីជាច្រើនក្រុមនៅតាមអាវាស[2] ដូនជីជាច្រើនកន្លែង។ ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីមានព្រះសទ្ធាជ្រះថ្លាក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ដោយបានបរិច្ចាគព្រះរាជទ្រព្យដ៏ច្រើន​លើស​លប់​ដល់ប្រជានុរាស្រ្ត និងក្នុងផ្លូវសាសនា។ ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីបានបញ្ជាឱ្យកសាងព្រះបដិមាជាច្រើនតំណាងឱ្យព្រះនាងជ័យរាជទេវី និងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដើម្បីជាព្រះកិត្តិយស និងដើម្បីតម្កល់ទុកនៅគ្រប់ខេត្តទាំង២៣ ។ 

ក្នុងឱកាសបើកម្មវិធីសិក្ខាសាលា ស្តីពី «អត្តសញ្ញាណបដិមា ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី» នៅវេលាព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១០រោច ខែជេស្ឋ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវីមានប្រាជ្ញាវាងវៃ និងចំណេះដឹងខាងភាសាសាស្ត្រ និងអក្សរសាស្រ្តយ៉ាងជ្រៅជ្រះ ហើយព្រះនាងជាអ្នកនិពន្ធ ជាសាស្ត្រាចារ្យ និងជាអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលជា ចក្រពត្រាធិរាជ នៃអាណាចក្រខ្មែរ ក្នុងសម័យមហានគរដ៏រុងរឿង។ 

ឯកឧត្តម អគ្គលេខាធិការ ក៏បានមានប្រសាសន៍ដែរថា «ឆ្លើយតបនឹងលទ្ធផលការងារស្រាវជ្រាវរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានឧបត្ថម្ភសំណង់អគារចំនួនពីរដល់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលក្នុងនោះអគារមួយត្រូវបានប្រសិទ្ធនាមថា «អគារឥន្ទ្រទេវី»។

នាពេលថ្មីៗនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដាក់ទិសដៅដល់វិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ដើម្បីសិក្សាពីបដិមារបស់ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី នៅតាមទីប្រាសាទបុរាណនានា ជាពិសេសនៅតំបន់ប្រាសាទបុរាណនៅខេត្តសៀមរាប ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណព្រះនាងឱ្យបានច្បាស់ ក្នុងបំណងស្ថាបនារូបបដិមាព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ដើម្បីតម្កល់ក្នុងអគារឥន្ទ្រទេវីដែលនឹងសាងសង់រួចរាល់ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ។

[1] បរមត្ថវិជ្ជា បា. (ន.) វិជ្ជាផ្នែកខាងបរមត្ថ, វិជ្ជាដែលមានអត្ថដ៏ជ្រាលជ្រៅយ៉ាងក្រៃលែង (បារ. Métaphysique)។ ឯពាក្យថា «បរមត្ថ» (អានថា បរ៉ៈ ម៉័ត ឬ ប៉ៈ រ៉ៈ ម៉័ត) ជាពាក្យ បា.; សំ. (ន.) (បរមាថ៌) ធម៌មានអត្ថដ៏ឧត្តមឬក្រៃលែង (ព្រះអភិធម្ម); ពាក្យសត្យ, សេចក្ដីពិត...។

[2] អាវាស (អានថា អាវ៉ាស) ជាពាក្យ សំ. បា. ( ន. ) មានន័យថា ជាទីនៅឬលំនៅ, ផ្ទះ, ផ្ទះលំនៅ; វត្ត; ការនៅគ្រប់គ្រង។ ចៅអាវាស មេវត្ត (ចៅអធិការវត្ត) ។ អាវាសាធិការ អារាមាធិការ ។ ឃារាវាស (ឃៈរាវាស) ការនៅគ្រប់គ្រងផ្ទះ គឺការនៅជាគ្រហស្ថ ។ ខ្មែរប្រើសំដៅសេចក្ដីថា “អ្នកនៅគ្រប់គ្រងផ្ទះ” ក៏មានខ្លះ (តាមទម្លាប់ប្រើ) : ពួកឃរាវាស ពួកគ្រហស្ថ ។ (ច្រើនប្រើតែពាក្យ គ្រហស្ថ ជាង : គ្រហស្ថនិងបព្វជិត អ្នកនៅគ្រប់គ្រងផ្ទះនិងអ្នកបួស គឺបាសកនិងលោកសង្ឃ; ឃរាវាស ឬ គ្រឹហាវាសនិងបព្វជ្ជា ការនៅគ្រប់គ្រងផ្ទះនិងការបួស គឺភាពជាបាសកនិងផ្នួស)។ សង្ឃាវាស (--វាស) ទីនៅរបស់សង្ឃគឺវត្ត ។ អាកិណ្ណាវាស (--វ៉ាស) ការនៅច្របូកច្របល់ ។ល។

RAC Media 

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 27 មិថុនា 2019 ម៉ោង 11:56 AM

«ជំនួបជាមួយឥស្សរជនមានគោរមងារជា«កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត»នៃក្រសួងផែនការ»

បន្ទាប់ពីបានជួបសំណេះសំណាលជាមួយលោកជំទាវកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ឃួន សុដារី អនុប្រធានទី២ នៃរដ្ឋសភា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ កាលពីម្សិលមិញនេះ នៅរសៀលថ្ងៃដដែល ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការនៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានអញ្ជើញក្រសួងផែនការជាបន្តដើម្បីជួបសំណេះសំណាលជាមួយនឹងឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ ដែលទើបទទួលបានងារជា «កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត»នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តាមព្រះរាជទានរបស់ព្រះមហាក្សត្រតាមការស្នើរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យ នស/រកត/០៤១៩/៥១៤ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមេសា កន្លងទៅនេះ ឯកឧត្ដម ឆាយ ថន បានទទួលការប្រោសប្រទានគោរមងារកិត្តិយសនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជា «កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត»។

សូមបញ្ជាក់ថា គោរមងារកិត្តិយស‌ «កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត» ជាគោរមងារមួយក្នុងចំណោមគោរមងារកិត្តិយសទាំង៧ របស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាគោរមងារកិតិ្តយសដ៏ឧត្ដុង្គឧត្ដម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលប្រគល់ជូនវរជនខ្មែរដែលបានធ្វើការបម្រើជាតិចាប់ពី៣០ឆ្នាំឡើងទៅ ហើយមានបំណាច់ និងស្នាដៃចំពោះប្រទេសជាតិលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ និងការអភិវឌ្ឍនានា។

ឯកឧត្ដមកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត ឆាយ ថន ជាឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់របស់ជាតិទីពីរ ដែលទទួលបានគោរមងារកិត្តិយសនេះ បន្ទាប់ពីឯកឧត្ដមកិត្តិបរិរក្សបណ្ឌិត គាត ឈន់ ដែលទទួលបានគោរមងារកិត្តិយស ‌«កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត» នៅថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ ទុកជាគោរមវ័ន្តទី១ និងឯកឧត្ដមកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត ចម ប្រសិទ្ធ ទុកជាគោរវ័ន្តទី២ដែលទទួលបានគោរមងារកិត្តិយសជា«កិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត»នេះ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅនេះ៕

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 26 មិថុនា 2019 ម៉ោង 06:43 PM

«ការសំណេះសំណាល ជាមួយឥស្សរជនមានគោរមងារជា«កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត»នៅរដ្ឋសភា»

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការនៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានអញ្ជើញជួបសំណេះសំណាលជាមួយលោកជំទាវកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ឃួន សុដារី អនុប្រធានទី២ នៃរដ្ឋសភា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ កាលពីម្សិលមិញនេះ។ ក្នុងឱកាសនោះដែរ លោកជំទាវកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត បានចែករំលែកនូវបទពិសោធន៍ការងារ និងសមិទ្ធផលជាច្រើន ដែលលោកជំទាវបានបំពេញជូនប្រទេសជាតិ។ លោកជំទាវជាវរជនដែលមានគុណបំណាច់ មានស្នាដៃឆ្នើមជាច្រើន ជាពិសេសមានស្នាដៃសម្រេចបានសមិទ្ធផលឆ្នើមលើការងារក្នុងវិស័យសង្គមកិច្ច វប្បធម៌ និងមនុស្សធម៌ ហើយថែមទាំង ទទួលបានការទទួលស្គាល់កម្រិតជាតិ និង អន្តរជាតិ តាមរយៈការគ្រឿងឥស្សររិយសជាច្រើនប្រភេទផងដែរ។

សូមបញ្ជាក់ថា លោកជំទាវ ឃួន សុដារី បានទទួលនូវកិត្តិយសដ៏ថ្លៃថ្លាពីព្រះមហាក្សត្រ តាមសំណើរបស់សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ នស/រកត/ ០៤១៩/៥១៥ ស្តីពីការផ្តល់គោរមងារកិត្តិយសនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ ជូនលោកជំទាវ ឃួន សុដារី ជា «កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត» កន្លងទៅថ្មីៗនេះ ។

សរុបមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ ឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់របស់ជាតិ ដែលទទួលបានគោរមងារកិត្តិយសជា«កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត» នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានចំនួនតែពីររូបប៉ុនណោះ ដែលឥស្សរជនទីមួយ គឺលោកជំទាវកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ម៉ែន សំអន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា-ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច ដែលបានទទួលការប្រោសប្រទានពីព្រះមហាក្សត្រនូវគោរមងារកិត្តិយសជា«កិត្តិសង្គហបណ្ឌិត»នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានេះ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅនេះ។

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 26 មិថុនា 2019 ម៉ោង 06:17 PM

«អំណោយសប្បុរសធម៌ ជីកអណ្តូង នៅភូមិធម្មជាតិដងផ្លិត»

នៅរសៀលមុនបន្តិច លោក Love Englund បាននាំយកថវិកាសម្រាប់សាងសង់អណ្តូងទឹក ចំនួន $5,400 ជូនដល់ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប សម្រាប់រួមចំណែកកសាងអណ្តូងទឹកចំនួន០៣ នៅភូមិធម្មជាតិដងផ្លឹត ដែលមានទីតាំងនៅក្នុងភូមិដងផ្លឹត ឃុំឆែប២ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ គឺស្ថិតនៅជាប់ព្រំប្រទល់។ នេះ ជាជំនួយឧបត្ថម្ភដ៏ថ្លៃថ្លា និងជាទឹកចិត្តសប្បុរស ទឹកចិត្តស្រឡាញ់បរិស្ថាន របស់ប្រធានក្រុមហ៊ុន The Room Studio រូបនេះ ក្នុងការតាំងចិត្តរួមចំណែកជាមួយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដើម្បីអភិវឌ្ឍ និង ថែរក្សានូវបរិស្ថានធម្មជាតិនៅតំបន់ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែនឫស្សីត្រឹប។

សូមបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុន The Room Studio បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង MOU ជាមួយឧទ្យាន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងគម្រោងអភិរក្សនិងកសាងគម្របព្រៃឈើឡើងវិញ ហើយស្ថាប័នទាំងពីរបានតាំងចិត្តចាប់ដៃគ្នាក្នុងការរួមចំណែកកសាងបរិស្ថាន និងព្រៃឈើ នៅឧទ្យានឱ្យកាន់តែប្រសើរថែមទៀត។

ជួសមុខឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្បែរតំបន់ឧទ្យានឫស្សីត្រឹប ក្រុមការងារឧទ្យាន សូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ និងជូនពរដល់លោក Love Englund មានសុខភាពល្អ សុភមង្គលក្នុងគ្រួសារ និងជោគជ័យក្នុងភារកិច្ចការងារ។

<Donation: Offering wells at Natural Dangphlet Village>

Today afternoon, Techo Sen Russey Treb of Royal Academy of Cambodia (TSRP) received an amount money of $5,400 which will support three wells for the local people living in Natural Dangphlet village located in Dang Phlet village, Chheb 2, Chheb District, Preah Vihear, from Mr. Love Englund, Director of The Room Studio Company. This generous and environmental-kindhearted donation surely contributes in development and conservation at TSRP.

In fact, TSRP and the Room Studio Company mutually signed a MoU on the project on forest conservation and forest cover enhancement on March 26, 2019; moreover, both institutions jointly commit to improve the environment and the forest in the park.

On behalf the people living nearby the park, TSRP team would like to pay deep thanks and wish Mr. Englund healthy, happiness and success in his career. We believe that we will cooperate and work together to contribute better environment and forest in the park.

 

RAC Media

ប្រភព៖ ស្រី សីហា

  ថ្ងៃពុធ, 26 មិថុនា 2019 ម៉ោង 04:51 PM

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ «ស្ថិរភាពនយោបាយជះឥទ្ធិពលជាខ្លាំងលើការទាក់ទាញការវិនិយោគនិងអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ»

ភ្នំពេញ៖ នាព្រឹកថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «តើនឹងមានអ្វីកើតឡើងនៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់ចូលកម្ពុជាវិញ» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានថ្លែងគូសបញ្ជាក់និងលើកឧទាហរណ៍ធ្វើការប្រៀបធៀបស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច រវាងស្ថានភាពអតីតសហភាពសូវៀត និងសេដ្ឋកិច្ចនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដើម្បីរំលេចឱ្យឃើញពីសារៈសំខាន់មិនអាចខ្វះនៃស្ថិរភាពនយោបាយរបស់ប្រទេសជាតិមួយ។

ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «តើនឹងមានអ្វីកើតឡើងនៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់ចូលកម្ពុជាវិញ» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានថ្លែងថា៖

«កាលណាគេធ្វើសេដ្ឋកិច្ច គេត្រូវមើលនយោបាយ កាលណាគេវិនិយោគ គេត្រូវមើលនយោបាយ ចុះបើខ្មែរនៅឯក្រៅប្រទេសចេះតែផ្ញើសារមក តើគេមកវិនិយោគឬអត់? តើប្រជាជនដែលមានបំណងធ្វើអាជីវកម្ម បែបសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SME)។ នយោបាយដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ បើគ្មានស្ថិរភាពនយោបាយទេ គេមិនអាចវិនិយោគបានឡើយ។ នេះជាក្រិត្យក្រមនៃសេដ្ឋកិច្ច។ តើអ្នកការអំពាវនាវរបស់លោក សម រង្ស៊ី សម្រាប់អ្នកដែលចង់មកវិនិយោគ គេនឹងមកវិនិយោគដែរឬទេ? ជាការពិតណាស់ គេមិនអាចមកវិនិយោគបានទេ។»

ភ្ជាប់ជាមួយនឹងសំណួរដែលជាការដាស់តឿនស្មារតីសម្រាប់អ្នកចូលរួម ក៏ដូចជាសាធារណជនទូទៅ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត្យ សភាចារ្យ បានចោទសួរទៅកាន់អង្គវេទិកាទាំងមូលថា «តើហេតុអ្វីបានជាប្រទេសចិនបើកទ្វារ គេនាំគ្នាទៅវិនិយោគនៅចិន?» ចម្លើយ គឺ «ស្ថិរភាពនយោបាយ» ពីព្រោះថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានមើលឃើញបទពិសោធន៍របសសហភាពសូវៀត គឺនៅពេលដែលសហភាពសូវៀតបានផ្លាស់ប្ដូរនយោបាយពីរបបកុំមុយនីស្តទៅជា របបសេរី (មូលធននិយម) បានធ្វើឱ្យមហាអំណាចមួយនេះ បាត់បង់អស់ដែនដី ១៥រដ្ឋ ដែលនេះគឺជាមូលហេតុនាំឱ្យគេមិនអាចវិនិយោគជាមួយរុស្ស៊ីបានឡើយ ក៏ព្រោះតែមានភាពលំបាកច្រើន ពិសេសដោយសារគ្មានស្ថិរភាពនយោបាយ។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបន្តថា «ចំណែកឯប្រទេសចិន គេដឹងហើយថាចិន​ដូរ​តែ​ពណ៌ទេ អត់ដូរនយោបាយទេ គឺដូរពណ៌ពីសេដ្ឋកិច្ចបែបផែនការមកសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងនៅទាំងអស់។ អញ្ចឹងនយោបាយចិនអត់មានប្រែប្រួលនោះទេ អញ្ចឹងហើយទើបគេវិនិយោគនៅចិន ប៉ុន្តែចិនបានចាប់ផ្ដើមនូវគោល​ការណ៍៣គឺ៖ ១. ការវិនិយោគលើធនធានមនុស្ស ២. កម្លាំងពលកម្ម និងសក្ដានុពលថវិកា។»

សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា មិនខុសគ្នាពីប្រទេសទាំងនោះឡើយ ដែលបញ្ហាស្ថិរភាពគឺជាភាពចាំបាច់មិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។ ប្រការនេះហើយ ដែលរាជ​បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាត្រូវតែចេញមកបកស្រាយអំពីផលប៉ះពាល់ឬចំណេញ ដែលកើតចេញពីការប្រកាសត្រឡប់មក​វិញរបស់លោក សម រង្ស៊ី ពិសេសការប្រកាសម្ដងហើយម្ដងទៀត នូវសារនយោបាយរបស់អតីតមេដឹកនាំនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានបង្កជាឧបសគ្គរាំងស្ទះដល់ការសម្រេចចិត្តបណ្ដាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជារបស់វិនិយោគិនបរទេសជាច្រើន ដើម្បីជាទុនសម្រាប់ឱ្យអ្នកវិនិយោគស្វែងយល់និងពិចារណាឱ្យបានច្បាស់លាស់ និងអស់មន្ទិលសង្ស័យ និងចាប់ផ្ដើម ក៏ដូចជាបន្តផ្ដល់វិនិយោគជាប្រក្រតីមកកាន់កម្ពុជា។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនៃការបកស្រាយទិដ្ឋភាពខាងលើនេះដែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចា្យ ក៏បានស្រាយបំភ្លឺអំពីការយល់ឃើញរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលយល់ថា «វត្តមានរបស់ជនជាតិចិននៅកម្ពុជា នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់នូវស្ថិរភាព»។ សម្រាប់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ការព្រួយបារម្ភនេះ ពុំមែនជារឿងសំខាន់ដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់នោះឡើយ ព្រោះបើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ វត្តមានរបស់ជនជាតិចិននៅកម្ពុជាក្នុងសតវត្សរ៍ទី២១នេះ ខុសគ្នាទៅនឹងវត្តមានរបស់ចិនកាលពីសតវត្សរ៍ទី២០ ដែលពីមុនគេដាក់មនោគមវិជ្ជាមកលើប្រទេសកម្ពុជា តែបច្ចុប្បន្ននេះ ចិនគេមកវិនិយោគដោយប្រើប្រាស់ថវិកា និងសាងសង់អគារខ្ពស់ៗនៅលើទឹកដីប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាការពិតណាស់ គេមិនអាចលើកត្រឡប់ទៅវិញបាននោះទេ ហេតុនេះហើយគេត្រូវតែនៅបន្តការវិនិយោគរយៈពេលវែង ដើម្បីនិរន្តរភាពដំណើរការអាជីវកម្ម និងផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួននិយាយដោយឡែក និងនិយាយជារួម គឺដើម្បីចូលរួមជាផ្នែកមួយក្នុងដំណើរអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃពុធ, 26 មិថុនា 2019 ម៉ោង 04:38 PM

«ប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការភាសាវិទ្យា»

កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី២៥ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជួរ គារី បានដឹកនាំប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការភាសាវិទ្យា បានចំនួន០៥ពាក្យ ដូចខាងក្រោម៖

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 26 មិថុនា 2019 ម៉ោង 11:21 AM