រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ការបិទបាំងព័ត៌មានមិនល្អ មិនអាចជួយសេដ្ឋកិច្ចចិនទេ ដោយ៖ ជឹម សុជាតិ មន្ត្រីមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាចិន

(រូបភាពពី Asian Nikkei Review)

Asiannikkei បានចុះផ្សាយ ៧ សីហា ២០១៩ ថាការបិទសិទ្ធិសេរីភាពព័ត៌មាន នឹងមិនអាចជួយសេដ្ឋកិច្ចចិនបានទេ ដោយអះអាងថា សេដ្ឋកិច្ចត្រូវការព័ត៌មានត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់។ ក្នុងអត្ថបទដែលបានចុះផ្សាយថាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់ចិន ដែលត្រូវគ្រប់គ្រងយ៉ាងតឹងរ៉ឹង ដោយរដ្ឋាភិបានចិនបានចុះផ្សាយពីវឌ្ឍនកិច្ចរបស់សេដ្ឋកិច្ចចិន ដែលផ្ទុយពីតថភាពបច្ចុប្បន្ន ដែលប្រទេសចិនកំពុងប្រឈមនឹង សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាម៉រិក ដែលបណ្តាលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចចិនកំពុងថយចុះ។

បើយើងនិយាយអំពីព័ត៌មានក្នុងសេដ្ឋកិច្ច អ្នកប្រាជ្ញសេដ្ឋកិច្ច ដូចជា Stiglitz និង Akerlof ជាអ្នកដែលបង្ហាញពីទ្រឹស្តីភាពមិនស៊ីសង្វាក់នៃព័ត៌មាន (Information Asymmetry) រវាងអ្នកលក់និងអ្នកទិញក្នុងទីផ្សារសេដ្ឋកិច្ច។ Akerlof បានបកស្រាយថា អ្នកទិញមិនអាចដឹងពីគុណភាពរបស់ឡាន១ទឹក (Lemon Car) ដូចនេះគាត់អាចចាញ់បោកអ្នកលក់។ ដោយសារហេតុនេះ Adverse selection បាន បណ្តាលឱ្យខូចឈ្មោះដល់អ្នកលក់ឡានគុណភាពល្អត្រឹមត្រូវ និងជាចុងក្រោយនឹងធ្វើឱ្យរលំទីផ្សារតែ ម្តង។ តើការបិទបាំងពីព័ត៌មានពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរបស់សារព័ត៌មានចិន នឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចចិនរលំដែរឬទេ?

វាហាក់ដូចជាចម្លែកក្នុងការសួរសំណួរខាងលើ។ ប៉ុន្តែប្រធានបទត្រូវបានលើកដោយ Asiannikkei។ ការវិភាគ បានឱ្យដឹងថា សេដ្ឋកិច្ចនឹងថយ ១% ពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម និងមិនបណ្តាលឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចណាមួយរបស់ចិនឡើយ។ យើងឃើញថា Demand Side របស់សេដ្ឋកិច្ចមាន ការប្រើប្រាស់ វិនិយោគ ចំណាយរដ្ឋាភិបាល ការនាំចេញ ដកការនាំចូល។ ទីផ្សាររបស់ទំនិញចិនមិនមានតែសហរដ្ឋអាម៉េរិតែមួយនោះទេ គឺមានសហភាពអឺរ៉ុប ជាពិសេស រុស្ស៊ី អាស៊ាន និងតម្រូវការក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសចិនតែម្តង។

ជាទូទៅសារព័ត៌មាន មានតួនាទីផ្តល់ព័ត៌មានណាដែលល្អ មានប្រយោជន៍ និងមិនប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ ឯកភាពជាតិ និងមិនមែនជាការញុះញង់។ សារព័ត៌មានក៏ត្រូវមានសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ត្រូវគោរពច្បាប់សារព័ត៌មាន គោរពអាជ្ញាធ័រ ដូចជា ក្រសួងព័ត៌មាន ជាដើម។ ដូចនេះការគ្រប់គ្រងការផ្សាយព័ត៌មានរបស់ចិន មិនមែនជារឿងហួសហេតុនោះទេ។ ការផ្សាយពីវឌ្ឍនកិច្ចរបស់សេដ្ឋកិច្ចជារឿងដែលគួរផ្សាយ ជាជាងការផ្សាយពីការព្រួយបារម្ភពីសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មជាមួយអាម៉េរិក។

ព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ច ដែលទាក់ទងនឹងសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មមានតែការដាក់ពន្ធលើមុខទំនិញ។ ចំពោះព័ត៌មានដែលអ្នកប្រាជ្ញ Akerlof បានលើកឡើង គឺទាក់ទងគុណភាពទំនិញ និងតម្លៃទំនិញ។

ចំពោះការដាក់ពន្ធទំនិញដែលនាំចូលពីចិនរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏នឹងត្រូវប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសផ្សេងៗទៀតដែលជា Supply Chain ជាមួយចិន ដែលបានផលិត Spare part ដែលយកមកផលិតនៅ ចិន។

ប្រទេសចិននឹងលក់ Treasury Bond របស់អាម៉េរិកចោលក្នុងតម្លៃថោក នឹងធ្វើឱ្យ Bond អាម៉េរិកចុះថោក។ កាលណាតម្លៃ Bond ចុះថោក នោះអត្រាការប្រាក់នឹងកើនឡើង។ អត្រាការប្រាក់ Bond របស់អាម៉េរិកជាអត្រាការប្រាក់គោលសម្រាប់ធៀបអត្រាការប្រាក់ ដូចជា Mortgage interest rate និង Saving Rate។

ជាទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួន ខ្ញុំយល់ថា សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម កើតឡើងដោយសារផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនីមួយៗ។ ប៉ុន្តែលើសពីនេះ វាគឺជាវិវាទនៃមនោគមវិជ្ជា សេរីនិយម និងកុម្មុយនីស្ត ដែលនៅតែប្រកាន់ ទោះបីជាសង្គ្រាមត្រជាក់បានបញ្ចប់ទៅហើយនោះ។ មនោគមវិជ្ជាជារឿងសំខាន់ ដែលទាក់ទង នឹងការគ្រប់គ្រងរដ្ឋ ការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត។ ក្រុមលោកសេរី មានសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងប្រទេសអឺរ៉ុប ដូចជា អង់គ្លេស ជាដើម។ ក្រុមលោកកុម្មុយនីស្ត មានចិន រុស្ស៊ី និងប្រទេសធ្លាប់ជាប្រទេសកាន់របបសង្គមនិយម និងកម្មុយនីស្ត។ ប៉ុន្តែក្នុងរបបបរិបទថ្មី ប្រទេសសេរីមិនសន្មតថា សេរីទាំងស្រុង កុម្មុយនីស្ត មិនសន្មតថាកុម្មុយនីស្តទាំងស្រុង ដូចជា ប្រទេសចិនបានកាន់របបសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី។ ដោយសារមនោគមវិជ្ជាសេរី មិនចង់ស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កុម្មុយនីស្ត បានធ្វើឱ្យហុងកុងធ្វើបាតុកម្មមិនឈប់ឈរ។

ការគ្រប់គ្រងប្រទេសបែបសេរី មិនមែនសុទ្ធតែល្អ ឬការគ្រប់គ្រងបែបកុម្មុយនីស្តសុទ្ធតែមិនល្អនោះទេ គឺអាស្រ័យទៅតាមស្ថានភាពរបស់ប្រទេសនីមួយៗ។ ដោយសារមនោគមវិជ្ជា បានបែងចែកពិភពលោកឱ្យប្រឈមមុខដាក់គ្នា។ ប្រទេសតូចៗត្រូវការពឹងផ្អែកមហាអំណាច ដើម្បីបានការគាំទ្រសេដ្ឋកិច្ច ជាពិសេសការគាំទ្រនយោបាយក្នុងឆាកអន្តរជាតិ។

ចិនបានផ្តួចផ្តើមគម្រោងខ្សែក្រវាត់និងវិថី សម្រាប់ការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពិភពលោក បែរជាការគម្រាមកំហែង និងការព្រួយបារម្ភដល់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកប្រហែលជាមិនចង់បាត់បង់ កិត្យានុភាព ជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចទី១ ពិភពលោក។ ខ្ញុំគិតថា ថ្ងៃអនាគត ចិននឹងក្លាយជាទីផ្សាររបស់ពិភពលោក ដែលសព្វថ្ងៃចិនមានឈ្មោះថា ជារោងចក្រពិភពលោក ដែលអាម៉េរិកជាទីផ្សារពិភពលោក។ ប៉ុន្តែសកម្មភាពលោក ត្រាំ ដែលមានគោលនយោបាយ (American First) បានទាមទារ៧ឬ៨ ចំណុច ដូចជា កម្មសិទ្ធិបញ្ញា ការកែប្រែអត្រាប្តូរប្រាក់ ជាការទាមទារយ៉ាងច្រើន ដែលចិនពិបាកទទួលយក។ តាមពិតទៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកចង់បង្អាក់ដំណើរការរីកចម្រើនរបស់ចិន ដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកកំពុងថមថយសេដ្ឋកិច្ច។

នយោបាយកម្ពុជាងាកទៅចិន ជារឿងដែលសមស្របតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង ទោះបីមិនមានការពេញចិត្តពីពួកលោកសេរី មានសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងអឺរ៉ុប។ អឺរ៉ុបកំពុងពិចារណាដក EBA នេះគ្រាន់តែជាអ្វី ដែលលោកសេរីចង់បង្ហាញការមិនពេញចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះនយោបាយកម្ពុជា។ ការដក EBA ជារឿងមិនធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់កម្ពុជាទេ ដោយកម្ពុជាធ្លាប់ឆ្លងកាត់ព្យុះសង្ឃរាជាច្រើនមកហើយ។ កម្ពុជាមិនត្រូវរស់ដោយពឹងគេរហូតនោះទេ។

ពិភពលោកនឹងមិនមានស្ថិរភាព ដោយសារតែមនុស្សតែងតែលាបពណ៌គា្ន ដោយសារតែការគិតផលប្រយោជន៍ និងការគំរាមកំហែង៕ 

ប្រភពព័ត៌មាន៖ Asian Nikkei Review: https://asia.nikkei.com/Opinion/Silencing-bad-news-won-t-help-China-s-economy

  ថ្ងៃចន្ទ, 19 សីហា 2019 ម៉ោង 03:37 PM

«សមិទ្ធផលពីថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧ រហូតដល់ថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា...»

ថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ជាខួបពីរឆ្នាំដែលឯកឧត្ដមបណ្ឌិត្យសភាចារ្យ សុខ ទូច បានចូលកាន់ដំណែងជាប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា (១១ សីហា ២០១៧ -១១ សីហា ២០១៩)។ គឺមានរយៈពេលពីរឆ្នាំក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ជាប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ហើយសមិទ្ធផលថ្មីជាច្រើនក៏បានលេចជារូបរាងឡើង រួមមាន៖
ទី១-ការចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា ដើម្បីពង្រឹងនិងពង្រីកនូវកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍ។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨-២០១៩នេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់ជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍអន្ដរជាតិបានចំនួន១១បន្ថែមទៀត ក្នុងនោះមាន៖
១. មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍពាណិជ្ជកម្មខេត្ដយូណាន ថ្ងៃទី២៦ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៨
២. សាកលវិទ្យាល័យចិនខាងត្បូង និងសមាគមពាណិជ្ជកម្មអន្ដរជាតិកម្ពុជា ថ្ងៃទី១១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨
៣. បណ្ឌិតសភាចារ្យអភិបាលកិច្ចហៃណាន ថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨
៤. សាកលវិទ្យាល័យគុនមីង ប្រទេសចិន ថ្ងៃទី៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨
៥. សាកលវិទ្យាល័យយូណាន ថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨
៦. មូលនិធិកូរ៉េសម្រាប់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ បានចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់ជាថ្មីម្តងទៀត
នៅ​ថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨
៧. អង្គការសកម្មភាពព្រះពុទ្ធសាសនាដើម្បីការអភិវឌ្ឍសង្គម ថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩
៨. ក្រុមហ៊ុន The Room Design Studio ប្រទេសស៊ុយអែត ថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩
៩. ក្រុមប្រឹក្សាជាតិស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច មនុស្សសាស្ដ្រ និងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង នៅថ្ងៃទី១៥ មីនា ឆ្នាំ២០១៩
១០.សាកលវិទ្យាល័យអ៊ូប៊ុនរ៉ាឆាថានី ថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩
១១. សាកលវិទ្យាល័យខេមរៈ ថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ 

ទី២- ការរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតុមូល សិក្ខាសាលា បាឋកថា និងសន្និសីទអន្ដរជាតិរួមមានចំនួន១០កម្មវិធី។

សម្រាប់ខួបពីរឆ្នាំនេះ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងរៀបចំពិធីប្រគល់ជូននូវគោរមងារវិទ្យាសាស្ដ្រនិងគោរមងារ​កិត្ដិយសជូនឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់ចំនួន៤រូប៖
១. ឯកឧត្ដមកិតិ្ដកោសលបណ្ឌិត ឌិត មុន្នី ប្រធានតុលាការកំពូលរាជធានីភ្នំពេញ
២. ឯកឧត្ដមកិតិ្ដកោសលបណ្ឌិត ប៉ែន បញ្ញា សមាជិករដ្ឋសភា និងជាប្រធានគណៈកម្មការនីតិកម្មនិងយុត្ដិធម៌នៃរដ្ឋសភា
៣.លោកជំទាវកិត្ដិសង្គហបណ្ឌិត ឃួន សុដារី អនុប្រធានទី២នៃរដ្ឋសភា
៤. ឯកឧត្ដមកិត្ដិសេដ្ឋាបណ្ឌិត ឆាយ ថន រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងផែនការ។

ទី៣- ដូចដែលបានសន្យានៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ក្នុងទិវាដាំដើមឈើនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត សភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថានឹងយកគោទឹកដោះមកចិញ្ចឹមនៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោ​សែន​ ឫស្សីត្រឹប ខេត្ដព្រះវិហារ។នៅដើមខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជ​បណ្ឌិត្យ​ស​ភាកម្ពុជា បាននាំយកគោទឹកដោះចំនួន១០០ក្បាល ដើម្បីធ្វើការចិញ្ចឹមដូចបានសន្យាប្រាកដមែន។
ការនាំយកគោទឹកដោះចំនួន១០០ក្បាលនេះគឺជាការស្រាវជ្រាវចំបាច់មួយសម្រាប់ស្វែងរកធាតុចូលជូនរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការរួមចំណែកកាត់ភាពក្រីក្រដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការអនុវត្ដនៅចក្ខុវិស័យឆ្នាំ២០៣០ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលចង់ប្រែក្លាយកម្ពុជាជាប្រទេសមួយមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ និងជាប្រទេសដែលមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ផងដែរ។ 

លើសពីនេះទៅទៀត អគារថ្មីមួយនឹងលេចរូបរាងឡើងនៅចុងឆ្នាំ២០១៩នេះ ដែលអគារមួយនេះត្រូវបានឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានដាក់ឈ្មោះថា «អគារឥន្ទ្រទេវី» អគារនេះសម្រាប់បម្រើដល់ការបណ្ដុះបណ្ដាលនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ អគារដ៏ធំមួយផ្សេងទៀត មានឈ្មោះថា​«អគារឥន្ទ្រទេវី» គឺជាអំណោយដ៏ថ្លៃថ្លារបស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកឧកញ៉ា ពុង ឃាងសែក៏ត្រូវបាននឹងកំពុងតែស្ថាបនាឡើងផងដែរ។

RAC Media

រុបថតប្រភព៖ SPA Page

  ថ្ងៃចន្ទ, 12 សីហា 2019 ម៉ោង 12:58 PM

«ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និង សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យសង្គមនិយម ស្រីលង្កា»

ដោយបណ្ឌិត កា ម៉ាធុល ប្រធាននាយកដ្ឋាន ច្បាប់អន្តរជាតិ និងការទូត
នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រទេសកម្ពុជានិងស្រីលង្កា មានទំនាក់ទំនងការទូតជាផ្លូវការជាមួយគ្នានៅថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥២។ រហូតមកដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ ប្រទេសទាំងពីរបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយគ្នា បន្ទាប់ពីរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតយ្យ ការឡើងកាន់កាប់នៅប្រទេសកម្ពុជាចន្លោះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។ ក្រោយថ្ងៃរំដោះ៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជា មានភាពមិននឹងនរ និងស្ថិតក្នុងភាពរប៉ាត់រប៉ាយទំនាក់ទំនងការទូតនៃប្រទេសទាំងពីរមិនទាន់បានតភ្ជាប់ឡើងវិញឡើយ រហូតមកដល់ថ្ងៃទី០៦ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៦ ទើបប្រទេសទាំងពីរ បានតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតជាផ្លូវការឡើងវិញ។ នៅថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១១ លោកជំទាវ យស់ ម៉ាកាណា ឯកអគ្គរដ្ឋទូតកម្ពុជាប្រចាំស្រីលង្កា ដែលមាននិវេសនដ្ឋាននៅទីក្រុងញូវដេលី។ នៅថ្ងៃទី០៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ឯកឧត្តម Suwanda Hennadige Shantha Kottegoda ឯកអគ្គរដ្ឋទូតស្រីលង្កាប្រចាំកម្ពុជា ដែលមាននិវេសនដ្ឋាននៅទីក្រុងបាងកក។

ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មនៃប្រទេសទាំងពីរ - ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសស្រីលង្កា នៅឆ្នាំ២០១០ ទាំងការនាំចូល និងនាំចេញទៅប្រទេសស្រីលង្កានោះ មានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណជាង ៣លានដុល្លាអាម៉េរិកប៉ុណ្ណោះ។ ភាគីទាំងពីរនឹងខិតខំបន្តពង្រីកទំហំពាណិជ្ជកម្ម នៃប្រទេសទាំងពីរ ឱ្យមានទំហំធំទៅមុខជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ភាគីកម្ពុជាបានស្នើឱ្យប្រទេសស្រីលង្កា ធ្វើទំនាក់ទំនងជាមួយសភាពាណិជ្ជកម្ម និងក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា ដើម្បីពង្រីកការវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្ម និងពង្រីកទេសចរណ៍រវាងប្រទេសទាំងពីរ។

បើនិយាយពីជំនួយវិញ តើប្រទេសស្រីលង្កានេះ ធ្លាប់ជួយអ្វីខ្លះមកកម្ពុជា? លោកបណ្ឌិត កា ម៉ាធុល បានបង្ហាញមកថា ការអភិវឌ្ឍនធនធានមនុស្ស ពីឆ្នាំ២០០៥ដល់ឆ្នាំ២០១១ ប្រទេសស្រីលង្កាបានផ្តល់អាហារូករណ៍លើវគ្គខ្លី ស្តីពី កម្មវិធី E-Learning Technology និង Oral Health Promotion ដល់មន្រ្តីកម្ពុជា ចំនួន១១រូប និងវគ្គសិក្សាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនាដល់ព្រះសង្ឍកម្ពុជាចំនួន១០អង្គ។

នៅឆ្នាំ២០១៤ ប្រទេសស្រីលង្កា បានផ្តល់វគ្គសិក្សាការទូត ដល់មន្រ្តីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ចំនួន០១រូប។

សូមបញ្ជាក់ដែរ ប្រទេសកម្ពុជា និង ស្រីលង្កា ជាប្រទេសដែលធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើឆាកអន្តរជាតិល្អជាមួយគ្នា។ កម្ពុជាធ្លាប់បានគាំទ្របេក្ខភាពស្រីលង្កាជាបេក្ខភាពសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ (បោះឆ្នោតនៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០០៤) និង ជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសហភាពទូរគមនាគមន៍អន្តរជាតិ (Council of International Telecommunication Union) សម្រាប់អាណត្តិ២០១៥-២០១៨ (បោះឆ្នោតនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៤) នៅសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ។

រីឯប្រទេសស្រីលង្កាវិញ ក៏ធ្លាប់បានគាំទ្រកម្ពុជា ជាបេក្ខភាពសមាជិកមិនអចិន្រ្តៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់អាណត្តិ ២០១៣-២០១៤។

(ប្រភពរូបភាព៖ ហ្វេសប៊ុក សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី)

  ថ្ងៃសុក្រ, 09 សីហា 2019 ម៉ោង 12:15 AM

«ប្រជុំ ពិនិត្យលើការអនុវត្តការងារ ភាសាវិទ្យា និងការអនុវត្តគោលនយោបាយ...»

នៅវេលាម៉ោង៩:០០នាទីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ៩កើតខែស្រាពណ៌ ឆ្នាំកុរ ឯកស័កព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ បន្ទប់ប្រជុំ សម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត នៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ(ក.ជ.ភ.ខ.) ក្នុងនាមឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិកានៃរាជបណ្ឌិត្យ សភាកម្ពុជាបានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ(ក.ជ.ភ.ខ.) ជាប្រធាន និងអនុប្រធាន រួមមាន៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សន ពៅ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ស៊ុ ឈុំឡុង ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ប៊ី សុខគង់ និងថ្នាក់ដឹកនាំដែលជាតំណាងខាងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវ ព្រមទាំងមន្ត្រីមួយចំនួនរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

កិច្ចប្រជុំនេះបានពិនិត្យទៅលើការអនុវត្តការងារមួយចំនួនដែលមានរបៀបវារ:ចម្បងចំនួន០៣សំខាន់ៗ ក្នុងនោះមាន (១). បញ្ហាទំនើបកម្មកម្មវិធីសិក្សាភាសាវិទ្យា(២). អនាគតគណ:កម្មការភាសាវិទ្យានៅទីស្តីការគណ:រដ្ឋ​មន្រ្តី (៣).បញ្ហាការអនុវត្តគោលនយោបាយ និងបញ្ហាផ្សេងៗ។ នៅក្នុងដំណើរណើរនៃកិច្ចប្រជុំ បានរំលេចចេញខ្លឹមសារចំនួន២បានយកមកជជែក និងសម្រេចលទ្ធផល ក្នុងរួមនោះមាន៖
-ការបណ្តុះបណ្តាលភាសាវិទ្យានៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពជា និង
-ការអនុវត្តគោលនយោបាយភាសាខ្មែរ។

ជាលទ្ធផល អង្គប្រជុំទាំងមូលបានសម្រេចដូចខាងក្រោម៖
-ប្រធានមុខវិជ្ជាភាសាវិទ្យា(នៃផ្នែកបណ្តុះបណ្តាល) ត្រូវធ្វើការសម្របសម្រួលជាមួយប្រធានផ្នែក នឹងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ចំពោះការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញនេះ។
-ត្រូវលើកទឹកចិត្តក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលភាសាវិទ្យាតាមរយៈ«រៀនផងធ្វើការផង» On the job training។
-លើកទឹកចិត្តឱ្យមន្ត្រីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងមន្ត្រីតាមក្រសួងផ្សេងដែលមានឧប្បនិស្ស័យសិក្សាមុខវិជ្ជានេះ។
-ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនឹងជួយក្នុងការផ្តល់ពត៌មានរបស់សាស្ត្រាចារ្យដែល មានជំនាញ ដល់ផ្នែកបណ្តុះបណ្តាលនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរត្រូវពិនិត្យសន្ទានុក្រមតាមក្រសួងនានាដែលបានស្នើ
-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរត្រូវធ្វើកិច្ចសហប្រតិកបត្តិការជាមួយបណ្តាក្រសួង នានាដែលរៀបចំសទ្ធានុក្រម
-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរត្រូវជម្រុញអនុក្រឹតស្តីពីការពិនិត្យនិងកែសម្រួល ចំពោះស្លាកសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មនានា
-ជម្រុញឱ្យមានការបញ្ជ្រាបព័ត៌មានតាមបណ្តាញហ្វេសប៊ុក (Facebook page) ក៏ដូចជាចូលរួមផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានសមិទ្ធផលនានាតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗ។

បន្ថែមលើសនោះទៀត អង្គប្រជុំក៏បានសម្រេចការងារជូនដល់សមាសភាពថ្នាក់ដឹកនាំចំនួន០២រូបនៅក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសារខ្មែរដើម្បីចូលរួមទទួលបន្ទុក រួមមាន៖
១. ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សន ពៅ អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ (ក.ជ.ភ.ខ.)ជាអ្នកទទួលបន្ទុកទំនាក់ទំនងជាមួយក្រសួងដែលធ្វើសទ្ទានុក្រុម និង
២. ឯកឧត្តម ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសារខ្មែរ(ក.ជ.ភ.ខ.)ត្រូវមានសិស្សជំនិតដើម្បីបង្រៀនក៏ដូចជាការផ្ទេរបទពិសោធន៍និងចំណេះដឹងនានាដើម្បីចូលរួមផងដែរ។

RAC Media

  ថ្ងៃសុក្រ, 09 សីហា 2019 ម៉ោង 04:08 PM

«ពិធីការពារគម្រោងលម្អិតនិក្ខេបបទថ្នាក់បណ្ឌិតនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា...»

នៅថ្ងៃសុក្រ ៩កើត ខែស្រាពណ៍ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ វេលាម៉ោង០៨ និង៣០នាទីព្រឹក នៅអគារ E (បន្ទប់ប្រជុំវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា)នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ផ្នែកបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវបានរៀបចំ ពិធីការពារគម្រោងលម្អិតនិក្ខេបបទថ្នាក់បណ្ឌិត ជូន៖

-បេក្ខជន៖ ម៉ឹល ផូ
-មុខជំនាញ៖ វិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច (ជំនាន់ទី២ វគ្គ១)
-ប្រធានបទ៖ «កត្តាជោគជ័យសម្រាប់សហគ្រិនកម្ពុជា»
-សាស្ត្រាចារ្យណែនាំ៖ បណ្ឌិត ឆេង វណ្ណារិទ្ធ

ជាលទ្ធផល គណៈកម្មាការវាយតម្លៃ បានសម្រេចឯកភាពឱ្យ បេក្ខជនបណ្ឌិត ម៉ឹល ផូ ជំនាន់ទី២ វគ្គ១ទទួលជោគជ័យក្នុងការពារគម្រោងលម្អិតនិក្ខេបបទថ្នាក់បណ្ឌិតរបស់ខ្លួន។

RAC Media

ប្រភព៖ សេង  មាន មន្ត្រីផ្នែកបណ្តុះបណ្តាលនិងស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

  ថ្ងៃសុក្រ, 09 សីហា 2019 ម៉ោង 11:19 AM

«ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ [...] អាស៊ីត្រូវពង្រឹងខ្លួនឯងឱ្យរឹងមាំដើម្បីអាចសម្រេចចិត្តលើជោគវាសនាជាតិសាសន៍ខ្លួន‍»

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ «គំនិត ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក របស់អាស៊ាន ឈរលើគោលការណ៍ការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ច ដោយតម្រូវឱ្យមានការរួមដៃគ្នាជាជាងប្រកួតប្រជែងដើម្បីយកឈ្នះចាញ់ ហើយប្រទេសនៅអាស៊ីត្រូវពង្រឹងខ្លួនឯងឱ្យរឹងមាំដើម្បីអាចសម្រេចចិត្តលើជោគវាសនាជាតិសាសន៍ខ្លួន»។

ភ្នំពេញ៖ «ប្រទេសក្នុងទ្វីបអាស៊ី មិនត្រូវផ្ញើជោគវាសនារបស់ខ្លួននៅលើប្រទេសណាមួយនោះទេ គឺត្រូវតែខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯង ដើម្បីអាចសម្រេចចិត្តលើជោគវាសនាជាតិសាសន៍ខ្លួន» នេះជាឃ្លាដែលឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាលើកឡើង ក្នុងឱកាសថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះបើកសន្និសីទអន្តរជាតិ ស្ដីពី «កម្ពុជានិងតំបន់និយមអាស៊ានក្នុងបរិបទឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» រៀបចំដោយវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយមានការសហការជាមួយនឹងមូលនិធិខុនរ៉ាដ អាដិណៅអ៊ែរ ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

នៅក្នុងគោលគំនិត «ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតលើកឡើងថា វាជាគោលគំនិតរបស់អាស៊ាន ពោលគឺប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលតែងតែបានលើកឡើងជាញឹកញាប់ ហើយបច្ចុប្បន្ន គំនិតនេះបានក្លាយទៅជាផ្លូវការ ដូចដែលឃើញនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៤នៅប្រទេសថៃ ដែលបានលើកឡើងអំពីទស្សនៈវិស័យអាស៊ានចំពោះឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនេះ។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គូសបញ្ជាក់បន្ថែមថា ប្រទេសនៅអាស៊ីគួរតែលើកកម្ពស់សេរីភាវូបនីយកម្មពាណិជ្ជកម្មនៅក្នុងតំបន់ ព្រោះថា ប្រទេសជាសមាជិកទាំង១០ នៃអាស៊ានរួមជាមួយនឹងប្រទេស៦ (ប្រាំមួយ) ផ្សេងទៀត ដែលមានអូស្ត្រាលី ចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងនូវែលសេឡង់ បានព្រមព្រៀងគ្នារួចហើយក្នុងការបង្កើតភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ ដែលចំណុចនេះអាចបញ្ជាក់បានថា ប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់ ឬប្រទេសក្នុងទ្វីបអាស៊ី មិនគួរផ្ញើជោគវាសនារបស់ខ្លួនតែទៅលើប្រទេសណាមួយនោះទេ ពោលគឺគួរតែប្រឹងប្រែងរស់ដោយខ្លួនឯង ឬ ត្រូវប្រឹងខ្លួនឯងឱ្យមានភាពខ្លាំងក្លាជាងនេះ។

ភាពរឹងមាំនៃការកសាងសហគមន៍អាស៊ាន គឺពឹងផ្អែកលើការពង្រឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ក្នុងការសម្របគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ថ្នាក់ជាតិ ឱ្យស្របនឹងរបៀបវារៈនៃការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ដើម្បីទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការបំពេញបន្ថែមឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយខ្ញុំគិតថា នៅតំបន់អាស៊ានមានការប្រកួតប្រជែងរវាងប្រទេសមហាអំណាច ដូចជា សហរដ្ឋអាម៉េរិក រុស្ស៊ី សហគមន៍អឺរ៉ុប និងចិន ដោយសារប្រទេសអាស៊ានមិនមានឆ្អឹងខ្នង ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានានា ហើយដោយសារអាស៊ានមានភាពទន់ខ្សោយ និងមិនមានឯកភាពផ្ទៃក្នុង ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសមហាអំណាចងាយស្រួលក្នុងការជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន។ អាស៊ានមានមហាអំណាចនៅពីក្រោយខ្នងរាងខ្លួន ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យអាស៊ានពិបាកក្នុងការសម្រេចចិត្តនានាមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងប្រយោជន៍មហាអំណាច។

បើតាមឯកឧត្ដមបណ្ឌិត អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ត្រូវរៀបចំគោលនយោបាយដែលមានលក្ខណៈ បុរេសកម្ម (Proactive) ដោយសារជាធម្មតាសេដ្ឋកិច្ចអាស្រ័យនឹងនយោបាយ ហើយបើសិនជាប្រទេសមហាអំណាចចង់បាននយោបាយអ្វីមួយ គេនឹងដាក់សម្ពាធសេដ្ឋកិច្ចទៅលើប្រទេសដែលគេចង់បាននោះ ហើយនេះជាចំណុចដែលបញ្ជាក់ថា ប្រទេសនីមួយៗត្រូវតែមាននយោបាយការបរទេសបែបចម្រុះពណ៌ ព្រោះថាគេមិនអាចមានទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទសតែមួយនោះទេ ដោយហេតុថា ផលវិបាកជាច្រើនអាចនឹងកើតមានសម្រាប់ប្រទេសដែលមានអរិភាពនឹងគ្នា។

RAC Media

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 08 សីហា 2019 ម៉ោង 11:33 AM

វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា និងមូលនិធិខុនរ៉ាដ អាដិណៅអ៊ែរ រៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិ ស្ដីពី «កម្ពុជានិងតំបន់និយមអាស៊ានក្នុងបរិបទឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក»

ភ្នំពេញ៖ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៨កើត ខែស្រាពណ៍ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដោយមានការសហការជាមួយនឹងមូលនិធិខុនរ៉ាដ អាដិណៅអ៊ែរ បានរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិ ស្ដីពី «កម្ពុជានិងតំបន់និយមអាស៊ានក្នុងបរិបទឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមជាវាគ្មិនពីសំណាក់អ្នកជំនាញអញ្ជើញមកពីបណ្ដាស្ថាប័នសិក្សាស្រាវជ្រាវ សាកលវិទ្យាល័យ និងស្ថាប័នជាច្រើនទៀត មកពីប្រទេសអូស្ត្រាលី វៀតណាម ទីម័រខាងកើត សិង្ហបុរី អាល្លឺម៉ង់ ចិន សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងកម្ពុជា។

សន្និសីទអន្តរជាតិដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ត្រូវបានអញ្ជើញ ថ្លែងសុន្ទរកថាស្វាគមន៍ដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងសុន្ទរកថាបើកកម្មវិធីដោយបណ្ឌិត Daniel Schmucking នាយកមូលនិធិខុនរ៉ាដ អាដិណៅអ៊ែរ ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះបើក ដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ និងជាតំណាងរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។

នៅក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិខាងលើនេះ មានកិច្ចពិភាក្សាគ្នាចំនួន ៣វគ្គ និងការធ្វើបទបង្ហាញទៅលើប្រធានបទចំនួន១១ ដោយចែកចេញជា៣វគ្គពិភាក្សា ដូចខាងក្រោម៖

១. កិច្ចពិភាក្សាវគ្គទី១៖ «អាស៊ាននិងកម្ពុជា-ប្រវត្តិសាស្ត្រ ការវិវឌ្ឍ គោលដៅ និងទស្សនវិស័យ»
២. កិច្ចពិភាក្សាវគ្គទី២៖ «អាស៊ាន-ផលប្រយោជន៍រួម និងទម្រង់នៃសហប្រតិបត្តិការក្នុងអាស៊ាន និងក្រៅពីអាស៊ាន»
៣. កិច្ចពិភាក្សាវគ្គទី៣៖ «តំបន់និយមអាស៊ានក្នុងបរិបទឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក»

សូមបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សានីមួយៗ វាគ្មិនកិត្តិយសជាតិ និង អន្តរជាតិ យ៉ាងតិច ៣រូប បានលើកយកប្រធានបទសំខាន់ៗ មកបង្ហាញ្ និងបន្តដោយការពិភាក្សា និង ការបកស្រាយនូវចម្ងល់របស់អ្នកចូលរួមយ៉ាងផុសផុល។ 

កម្មវិធីសន្និសីទអន្តរជាតិនេះ រៀបចំឡើងពេញមួយថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ នៅសណ្ឋាគារឡឺរ៉ូយ៉ាល់ នារាជធានីភ្នំពេញ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 08 សីហា 2019 ម៉ោង 10:31 AM

«ប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការភាសាវិទ្យា»

កាលពីរសៀល ថ្ងៃអង្គារ ទី០៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជួរ គារី បានដឹកនាំប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការភាសាវិទ្យា ដោយអនុម័តបានចំនួន០៥ពាក្យ ដូចខាងក្រោម៖

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 07 សីហា 2019 ម៉ោង 09:48 AM

«ដើមត្នោត៖ រុក្ខជាតិនិមិត្តរូបជាតិ និង ផលិតផលពីខ្លឹមត្នោត»

ដើមត្នោតជាអត្តសញ្ញាណនៃទេសភាពទឹកដីរបស់ខ្មែរ ដោយស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងនៅក្នុងទឹកដីនេះ រួមទាំងអតីតទឹកដីរបស់ខ្មែរផង សុទ្ធសឹងមានអត្ថិភាពដើមត្នោតដុះនៅ។ ដោយតម្លៃនៃអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ អរិយធម៌ និង ប្រវត្តិសាស្រ្តធម្មជាតិ ដើមត្នោតត្រូវបានចាត់បញ្ចូលជាប្រភេទរុក្ខជាតិនិមិត្តរូបជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយព្រះរាជក្រឹត្យ លេខ នស/រកត/០៣០៥/១៤៩ ចុះថ្ងៃទី ២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៥ ស្តីពីការកំណត់ប្រភេទសត្វនិងរុក្ខជាតិសម្រាប់និមិត្តរូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

ប្រភេទរុក្ខជាតិនេះបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធនឹងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដោយត្រូវប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរប្រើជាប្រយោជន៍ច្រើនយ៉ាង តាំងពីគល់រហូតដល់ស្លឹក មានជាអាទិ៍ ដើមត្នោតត្រូវគេប្រើធ្វើទូក ធ្វើក្តារផ្ទះ រនូតផ្ទះ, ផ្លែត្នោតទុំឬខ្ចីប្រើសម្រាប់ធ្វើនំឬបង្អែម, គមត្នោតត្រូវប្រើធ្វើជាបន្លែសម្ល, ទឹកប្រើធ្វើជាស្ករ និង ស្លឹកប្រើធ្វើជា មួក កន្ទេល ផ្លិត គ្រឿងវេចខ្ចប់ ដំបូលផ្ទះ ជញ្ជាំងផ្ទះ ។ល។

នៅជាងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ អត្ថប្រយោជន៍របស់ត្នោត បានឈានទៅរករូបភាពថ្មីផ្សេងទៀតគឺ ការផលិតជាវត្ថុសម្ភារៈសម្រាប់តុបតែងលម្អនិងសម្រាប់ប្រើប្រាស់មុខការផ្សេងៗ។ 

តើដើមត្នោត មានប្រយោជន៍យ៉ាងណាខ្លះទៀត ក្រៅពីអ្វីដែលបានបង្ហាញជូនខាងលើ? 

អត្ថបទរបស់លោកស្រី ម៉ិល វាសនា នឹងលើកយកខ្លឹមសារពីការធ្វើសម្ភាសមួយជាមួយម្ចាស់សិប្បកម្ម សាន ពៅ សិប្បកម្មកែច្នៃសម្ភារៈប្រើប្រាស់ផ្សេងៗពីដើមត្នោត ដែលស្ថិតនៅក្នុងភូមិបឹងឈូក ឃុំបឹងបត់កណ្តោល ស្រុកបាកាន ខេត្តពោធិ៍សាត់។ ក្នុងនោះដែរ ក៏មានលើកយកនូវបទវិភាគពីទស្សនទានផ្សេងគ្នាទៅលើការកែច្នៃដើមត្នោតនេះផងដែរ។

សេចក្តីលំអិត សូមទាញយកអត្ថបទមកអាន តាមតំណខាងក្រោម៖
http://rac.gov.kh/royal-academy/research/attachments/original/124.pdf?1564137258

RAC Media

  ថ្ងៃសុក្រ, 26 កក្កដា 2019 ម៉ោង 05:56 PM

«ប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទ គណ:កម្មការគីមីវិទ្យា និងរូបវិទ្យា »

នៅរសៀល ថ្ងៃពុធ ទី២៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម បានដឹកនាំប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទ គណ:កម្មការគីមីវិទ្យា និងរូបវិទ្យា ដោយអនុម័តពាក្យរូបវិទ្យាបានចំនួន០៤ពាក្យ ដូចខាងក្រោម៖

RAC Media

  ថ្ងៃពុធ, 24 កក្កដា 2019 ម៉ោង 10:07 PM