រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ច័ន្ទ សារុន និងលោកជំទាវ និងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច អញ្ជើញដាំកូនឈើទាលជិត ៤០០ដើមនៅវត្តមង្គលមានលក្ខណ៍

(ខេត្តតាកែវ)៖ បន្ទាប់ពីថ្នាក់ដឹកនាំ មន្ត្រីរាជការ និងពុទ្ធបរិស័ទបានប្រគេនទេយ្យទាននិងចង្ហាន់ដល់ព្រះសង្ឃក្នុងឱកាសចូលរួមពិធីកាន់បិណ្ឌ៥ បុណ្យភ្ជំបិណ្ឌដែលជាបុណ្យមួយដ៏ធំនៃប្រពៃណីទំនៀមទំលាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលកាន់សាសនាព្រះពុទ្ធ គោរពប្រតិបត្តិតាំងពីដូនតាតរៀងមកនៅក្នុងវត្តមង្គលមានលក្ខណ៍ ស្ថិតក្នុងឃំុត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវរួច នៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ច័ន្ទ សារុន តំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលខេត្តតាកែវ និងលោកជំទាវ និងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពជា ព្រមទាំងក្រុមការងារបានដាំដើមឈើទាលសរុបចំនួន៣៩២ដើម ដើម្បីជានិមិត្តរូប និងលើកកម្ពស់បរិស្ថានធម្មជាតិនៅវត្តមង្គលមានលក្ខណ៍៕

RAC Media| រឿន ភារុន

  ថ្ងៃចន្ទ, 07 កញ្ញា 2020 ម៉ោង 03:19 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច និងក្រុមការងារចូលរួមពិធីកាន់បិណ្ឌ៥ នៅវត្តទាំង៥ក្នុងឃុំត្រពាំងធំខាងជើង

(ខេត្តតាកែវ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពជានិងក្រុមការងារបានចូលរួមពិធីកាន់បិណ្ឌ៥ ក្នុងឱកាសបុណ្យភ្ជំុបិណ្ឌដែលជាបុណ្យមួយដ៏ធំនៃប្រពៃណីទំនៀមទំលាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលកាន់សាសនាព្រះពុទ្ធ គោរពប្រតិបត្តិតាំងពីដូនតាតរៀងមកនៅក្នុងវត្តទាំង៥ ក្នុងត្រពាំងធំខាងជើង ក្នុងនោះរួមមាន៖ ១. វត្តមង្គលមានលក្ខណ៍ ២. វត្តពោធិ៍រុន ៣. វត្តពោធិ៍ដុះ ៤. វត្តអង្គស្អាត និង៥. វត្តសិរីដំណាក់។

ក្នុងចំណោមវត្តទាំង៥ខាងលើ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពជានិងក្រុមការងារបានចូលរួមពិធីកាន់បិណ្ឌ៥ នៅវត្តមង្គលមានលក្ខណ៍ដោយផ្ទាល់ ស្ថិតក្នុងឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ។

ឱកាសនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធាន និងក្រុមការងារទាំងអស់បានគោរពថ្វាយភួងផ្កា បូជាទៀនធូប ចំពោះព្រះពុទ្ធរូបព្រះសម្មាសាម្ពុទ្ធ និងនមសកាព្រះរតនត្រ័យ ទៅតាមគន្លងព្រះធម៌ព្រះសម្មាសាម្ពុទ្ធ និងបានធ្វើពិធីរាប់បាត្រ បង្សុកូល ឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យ ជូនដល់ដួងវិញ្ញាណក្ខ័ន្ត ចំពោះមាតាបិតា ជីដូនជីតា និង ញាតិកាលទាំង៧សណ្តាន ដែលបានចែកឋានទៅកាន់បរលោកខាងមុខហើយនោះ ព្រមទាំងឧទ្ទិសដល់ដួងវិញ្ញាណក្ខ័ន្តដល់កម្មាភិបាល យុទ្ធជន ដែលបានពលីជីវិត ក្នុងបុព្វហេតុការពារកសាង អភិវឌ្ឍន៍ជាតិមាតុភូមិកម្ពុជា សូមឲ្យមកទទួលនូវផល្លានិសង្ឃ ដែលឯកឧត្តម លោកជំទាវ និង ថ្នាក់ដឹកនាំ បានឧទ្ទិសជូនតាមរយៈព្រះសង្ឃ ដែលជាស្រែបុណ្យ ក្នុងរដូវកាលបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និង ភ្ជុំបិណ្ឌនេះ និង សូមឲ្យអំណាចនៃអានិសង្ឃនេះជួយទ្រទ្រង់ឲ្យវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកទាំងនោះ បានទៅកាន់ទីសោយសុខឋានបរមសុខកុំបីឃ្លៀងឃ្លាតក្នុងឋានសុគតិភពកុំបីខានឡើយ ។

ជាមួយនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធាន និងសហការីបានប្រគេនទេយ្យទាននិងគ្រឿងឧបភោគបរិភោគ ព្រមទាំងបច្ច័យបុណ្យសរុបចំនួន ៨០០,០០០រៀលជូនព្រះអធិការវត្តផងដែរ៕

RAC Media | រឿន ភារុន

  ថ្ងៃចន្ទ, 07 កញ្ញា 2020 ម៉ោង 03:08 PM

របាយការណ៍សង្ខេប ស្តីពី ការចុះប្រមូលទិន្នន័យដំណាំយកស្លឹក និងដំណាំយកគ្រាប់ ក្រោមគម្រោង «ការគាំទ្របច្ចេកវិទ្យាផលិត និងអនុវត្តន៍បាយអូឆាដើម្បីកែប្រែដីឱ្យមានគុណភាព និងបង្កើនទិន្នផលដំណាំកសិកម្មនៅកម្ពុជា» ដោយ៖ ស្វាយ រីដា

RAC Media

ប្រភព៖ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

  ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 03 កញ្ញា 2020 ម៉ោង 02:38 PM

សកម្មភាពចុះស្រាវជ្រាវគម្រោងស្ដីពី «បន្លែកម្ពុជា៖ ផលិតកម្ម ចរន្តទីផ្សារ បញ្ហាប្រឈម និងដំណោះស្រាយ»

ចាប់ពីថ្ងៃទី២៨ ដល់៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ សមាជិកស្រាវជ្រាវគម្រោងស្ដីពី «បន្លែកម្ពុជា៖ ផលិតកម្ម ចរន្តទីផ្សារ បញ្ហាប្រឈម និងដំណោះស្រាយ» នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម បានចុះសិក្សាអំពីការនាំបន្លែចេញ និងចូលនៅតាមច្រកទ្វារទ្វេភាគី និងច្រកទ្វារអន្តរជាតិជាតិក្នុងខេតខេត្តបាត់ដំបង និង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ដូចតទៅ៖

១. ច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តជាតិគីឡូ១៣ (ភ្នំជី)

២. ច្រលទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិដូង

៣. ច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិប៉ោយប៉ែត

៤. និងនៅតាមច្រកព្រំដែនមួយចំនួនទៀត

បើយោងតាមការអង្កេត ក៏ដូចជាការធ្វើបទសម្ភាសន៍មន្ត្រីប្រចាំការនៅតាមច្រកទ្វារនីមួយៗ គឺចាប់តាំងពីការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺកូវីដ-១៩ គឺមិនមានការនំាបន្លែចេញឬនាំបន្លែចូលច្រើនទេ ពោលគឺមានតិចតួច សម្រាប់តម្រូវការបរិភោគប្រចាំរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមព្រំដែនតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះប្រភេទបន្លែនាំចូលមកពីប្រទេសថៃមានដូចជា ស្ពៃក្តោប ត្រប់ស្រួយ ខ្ញី ល្ពៅ ពោត ម្លៀត អំពិលទុំ ជាដើម។ ចំណែកកម្ពុជាវិញ ក៏បាននាំចេញ ដំឡូង ផ្លែម្តេញ ម្ទេស ជាដើម។

ដូចនេះបើតាមការចុះអង្គេតផ្ទាល់របស់ក្រុមស្រាវជ្រាវគឺមិនមានការនាំបន្លែចូលច្រើនដូចមុនការផ្ទះឡើងនៃជំងឺកូវីដនោះទេ ពោល គឺមានដោះដូរទំនិញគ្នាតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។

RAC Media

ប្រភព៖ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

  ថ្ងៃអង្គារ, 01 កញ្ញា 2020 ម៉ោង 01:22 PM

«ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ លើកទឹកចិត្តមន្ត្រីឱ្យមកបំពេញការងារឱ្យទៀងទាត់ ដើម្បីបន្សល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះស្នាដៃជូនស្ថាប័ន និងសង្គមជាតិ»

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ក្នុងឱកាសដឹកនាំកិច្ចប្រជុំបូកសរុបការងារប្រចាំខែកក្កដា និងខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ១៤កើត ខែភទ្របទ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានលើកទឹកចិត្តមន្ត្រីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាទាំងអស់ត្រូវគោរពម៉ោងបំពេញការងារឱ្យបានត្រឹមត្រូវទៀងទាត់ និងខិតខំប្រឹងប្រែងបម្រើការងារតាមជំនាញរបស់ខ្លួន ដើម្បីបន្សល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះស្នាដៃជូនស្ថាប័ន និងសង្គមជាតិ។

ក្នុងអំឡុងពេលដឹកនាំកិច្ចប្រជុំប្រចាំដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងបន្ទប់ប្រជុំ RAC 2-11 អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា, ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានពិនិត្យមើលឃើញថា មន្ត្រីមួយចំនួនពុំបានមកបំពេញការងាររបស់ខ្លួនទៀងទាត់នោះទេ ដូចនេះឯកឧត្តមបណ្ឌិតបានក្រើនរម្លឹកឱ្យមន្ត្រីទាំងអស់មកបំពេញការងាររបស់ខ្លួន និងពិនិត្យមើលច្បាប់ស្តីពី លក្ខន្តិកៈមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តជាធរមានឡើងវិញ។

ក្រៅពីការរម្លឹកអំពីការគោរពម៉ោងការងាររបស់មន្ត្រី, ឯកឧត្តមបណ្ឌិតអគ្គលេខាធិការបានក្រើនរម្លឹកថ្នាក់ដឹកនាំ និងអង្គភាពឧបសម្ព័ន្ធចំណុះរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាឱ្យពិនិត្យវាយតម្លៃចំណេះជំនាញ សមត្ថភាព ក្រមសីលមន្ត្រីដែលនឹងត្រូវតាំងតាំងឡើងវិញ ស្របតាមនឹងរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងដឹកនាំថ្មីតាមអនុក្រឹត្យស្តីពី ការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថ្មីផងដែរ។

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖«រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាគឺជាស្ថាប័នសិក្សាស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្រ្តជាន់ខ្ពស់របស់ជាតិ ដូចនេះមន្ត្រីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាទាំងអស់ត្រូវមានចំណេះជំនាញ សមត្ថភាព ក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងស្នាដៃការងាររបស់ខ្លួនឱ្យបានល្អប្រសើរ»៕

RAC Media | រឿន ភារុន

  ថ្ងៃអង្គារ, 01 កញ្ញា 2020 ម៉ោង 01:12 PM

សកម្មភាពចុះសិក្សាអំពីផលិត​កម្មបន្លែនៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ

ចាប់ពីថ្ងៃទី២៧ ដល់២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ សមាជិកស្រាវជ្រាវគម្រោង ស្ដីពី «បន្លែកម្ពុជា៖ ផលិតកម្ម ចរន្តទីផ្សារ បញ្ហាប្រឈម និងដំណោះស្រាយ»​នៃវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម បានចុះសិក្សាអំពីផលិត​កម្មបន្លែនៅខេត្តបាត់ដំបង និង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។

ក្រុមការងារបានទទួលជួបស្វាគមន៍ដោយលោក សឿម ប៊ុនរិទ្ធិ អភិបាលរងខេត្តបាត់ដំបង រួមទាំងប្រធានមន្ទីរពាក់ព័ន្ធចំនួន៧ ជាពិសេសគឺមន្ទីរកសិកម្មរុក្ខាប្រម៉ាញ់ និងនេសាទ មន្ទីរពាណិជកម្ម ដើម្បីផ្ដល់ទិន្នន័យដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការសិក្សាស្រាវជ្រាវគម្រោង។

ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវក៏បានចុះទៅសិក្សានៅផ្សារឈ្មោះ ភូ ពុយ ដែលជាកន្លែងលក់បោះដុំបន្លែដ៏ធំមួយក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ព្រមទាំងបានសម្ភាសន៍ជាមួយនឹងអាជីវកនៅទីនោះផងដែរ។ ផ្សារ ភូ ពុយ ជាផ្សារលក់បោះដុំបន្លែដែលដាំក្នុងខេត្តបាត់ដំបងខ្លះ បន្លែនាំមកពីផ្សារដើមគរខ្លះ និងក៏មានបន្លែនាំចូលពីប្រទេសថៃដែរ។ ប្រភេទបន្លែខ្លះក៏នាំពីផ្សារ​  ភូ ពុយ ទៅកាន់ផ្សារដើមគរវិញដែរ។

នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ក្រុមការងារបានចុះទៅទីតាំងដាំបន្លែមួយកន្លែងស្ថិតនៅសង្កាត់ចម្ការសំរោង ក្រុងបាត់ដំបង និងបានបន្តចុះសិក្សាសហគមន៍កសិកម្មតាសីសាមគ្គីដែលមានទីតំាងស្ថិតភូមិសាសី ឃុំតាមឿន ស្រុកថ្មគោល ខេត្តបាត់ដំបង ជាកន្លែងដាំបន្លែក្នុងផ្ទះសំណាញ់សរុបចំនួន២០ខ្នង ក្នុងមួយខ្នងមានទំហំ១០ម៉ែត្រគុណនឹង២៣ម៉ែត្រ។ ប្រភេទបន្លែដែលសហគមន៍ដាំរួមមាន ស្ពៃខាត់ណា, ស្ពៃក្តោប, ស្ពៃបូកគោ និង សាឡាត់។

RAC Media

ប្រភព៖ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

  ថ្ងៃចន្ទ, 31 សីហា 2020 ម៉ោង 04:02 PM

សកម្មភាពស្រាវជ្រាវពីអតីតរាជធានី និងទីក្រុងបុរាណខ្មែរ

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីអតីតរាជធានីនិងទីក្រុងបុរាណខ្មែរ ដឹកនាំដោយឯកឧត្តមបណ្ឌិតជូ ច័ន្ទដារី និងសហការី  (លោ​ក​បណ្ឌិត ហេង ហុកវេន លោកហៀង លាងហុង និងលោកសុង ចំណាន) បានចុះសិក្សានៅតាមទីតាំងអតីតរាជធានីផ្សេងៗ មួយចំនួន ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៨ ដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ នៅខេត្តព្រះវិហារនិងខេត្តសៀមរាប។

ក្រុមការងារបានចុះទីសិក្សានៅអតីតរាជធានីកោះកេរ ដែលស្ថិតនៅភូមិកោះកែរ ឃុំកោះកែរ ស្រុកគូលែន ខេត្តព្រះ វិហារ និងបន្ទាប់មក នៅទីតាំងតំបន់យសោធរបុរៈដែលជាទីតាំងនៅមុនតំបន់កោះកេរ និងបន្ទាប់ពីការផ្លាស់ពី កោះ កេរមកយសាធរបុរៈវិញ។

នៅថ្ងៃចុងបញ្ចប់នៃបេសកកម្មរបស់ក្រុមអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ បានបន្តទៅសិក្សានៅតំបន់យសោធរបុរៈ ដែលមានដូចជាទីតាំងនៃឥន្ទប័ទបុរី(អង្គរធំ)និងកន្លែងទីតាំងប្រាសាទបាពួន។

ការសិក្សាបានពិនិត្យមើលលើរចនាសម្ព័ន្ធទីតាំងនៃអតីតរាជធានីតាមទីកន្លែងទាំងនោះ និងស្វែងយល់នូវលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗគ្នា ក្នុងការរៀបចំបង្កើតជាទីតាំងនៃរាជធានីនីមួយៗ។

RAC Media

ប្រភព៖ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

  ថ្ងៃចន្ទ, 31 សីហា 2020 ម៉ោង 03:46 PM

ជម្រើសនយោបាយនិងទំនាក់ទំនាក់ការបរទេសកម្ពុជា ដោយ៖ បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

បច្ចុប្បន្ននេះ សភាពការណ៍ពិភពលោកកំពុងមានការវិវត្ថផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងជ្រាលជ្រៅឆាប់រហ័សប្រកបដោយភាពស្មុគស្មាញ ពិបាកប៉ាន់ស្មាន និងពោរពេញទៅដោយគ្រោះថ្នាក់។ ពិភពលោកបានដើរមកសករាជនៃភូមិសាស្រ្តនយោបាយថ្មីមួយទៀត ដែលកកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលប្រែប្រួលដ៏លំបាកឆ្ពោះទៅរកប្រព័ន្ធពហុប៉ូលដែលតួអង្គថ្មី/ចាស់កំពុងប្រកួតប្រជែងដណ្ដើមតួនាទីគ្នាក្នុងការសម្រេចលើកិច្ចការពិភពលោកនិងតំបន់។ កម្ពុជាជាប្រទេសតូចនៅចន្លោះប្រទេស​​ធំពីរ និងមានសេដ្ឋកិច្ចមានភាពអាស្រ័យច្រើនជាមួយតួអង្គខាងក្រៅ ព្រមទាំងពពុះនយោបាយផ្ទៃក្នុងមិនសូវល្អ។ ដូច្នេះការរៀបចំនយោបាយនិងទំនាក់ទំនាក់ការបរទេសមានសារៈសំខាន់ណាស់កម្ពុជា ទាំងក្នុងទិដ្ឋភាពនយោ​បាយ សន្តិសុខ យុទ្ធសាស្ត្រ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមវប្បធម៌។

ចំពោះមុខសភាពការណ៍នេះ កម្ពុជាត្រូវគោរពដោយខ្ជាប់ខ្ជួននូវគោការណ៍គ្រឹះនៃ នយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនដូចមានកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ១៩៩៣ មាត្រា៥៣ ដែលកំណត់ថា «ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាប្រកាន់ខ្ជាប់ជានិច្ចនូវនយោ​បាយអព្យាក្រឹតអចិន្ត្រៃយ៍និងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ។ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារួមរស់សន្តិសហវិជ្ជមានជាមួយប្រទេសជិតខាង និង ប្រទេសដទៃទៀតទាំងអស់នៅលើសកលលោក»។

ប៉ុន្តែ កម្ពុជាត្រូវតែមានភាពវៃឆ្លាតក្នុងការអនុវត្តនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន គឺជានយោបាយដែលអាចទាញយកចំណេញពីប្រទេសអ្នកមាននិងមហាអំណាចតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដោយមិនរើសអើងថា ជាលោកសេរីឬលោកកុម្មុយនិស្តនោះឡើយ ពីព្រោះពួកមហាអំណាចទាំងឡាយក៏ជ្រើសរើសយកវិធីនេះដូចគ្នាដែរ ពោលគឺឱ្យតែបានផលចំណេញដល់ប្រទេសជាតិនិងប្រជាជន។ លុយគឺគ្មានពណ៌និងគ្មានក្លិនកុម្មុយនិស្តឬសេរីនោះទេ។

ការបន្តប្រកាន់ជំហរបែងចែកថាលោកសេរីឬលោកកុម្មុយនិស្ត គឺជាគំនិតនយោបាយហួសសម័យនិងឆោតល្ងង់ដែលមិនស្របជាមួយនិន្នាការពិភពលោកបច្ចុប្បន្ននេះឡើយ។ ក្នុងន័យនេះ គ្មានហេតុផលអ្វីដែលកម្ពុជាត្រូវបដិសេធទំហំដ៏ធំនៃវិនិយោគចិនមកក្នុងប្រទេសខ្លួននោះទេ, ហើយរិតតែស្វាគមន៍ខ្លាំងថែមទៀតចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន ដើម្បីបំពេញឱ្យភាពចន្លោះប្រហោងនៃភាពអនុគ្រោះរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប គឺ EBA ២០% ដែលត្រូវបានកាត់កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ កម្ពុជាក៏ស្វាគមន៍ផងដែរចំពោះការវិនិយោគមកពីប្រទេសនានាដូចគ្នា កម្ពុជាគ្មានការរើសអើងចំពោះការវិនិយោគមកពីប្រទេសណានោះទេ ហើយកម្ពុជាក៏ស្វាគមន៍កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយប្រទេសផ្សេងៗទៀតដែរ។

បើយើងពិនិត្យទៅលើទំនាក់ទំនងការបរទេសកម្ពុជា យើងគួរបែងចែកជាបួនទម្រង់ ទី១.ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជា​មួយប្រទេសជិតខាង, ទី២.ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយមហាអំណាចមធ្យមនៅក្នុងតំបន់, ទី៣.ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយបណ្តាប្រទេសនានាទាំងក្នុងនិងក្រៅតំបន់, ទី៤.ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយមហាអំណាចសំខាន់បី រួមមាន រុស្ស៊ី សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងចិន។

ក្នុងសេណារីយោនេះ កម្ពុជាត្រូវមានទំនាក់ទំនងល្អជាបងប្អូនជាមួយប្រទេសជិតខាង រួមមាន ឡាវ ថៃ និងវៀតណាម ក្នុងហេតុផលនយោបាយ សន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមវប្បធម៌។ កម្ពុជាមិនអាចយកប្រទេសជិតខាងណាជាសត្រូវនោះ​ទេ ប៉ុន្តែ កម្ពុជាក៏មិនត្រូវឱនក្បាលជាមួយប្រទេសជិតខាងណាមួយដែរ។ កម្ពុជាត្រូវមានទំនាក់ទំនងដោយស្មើមុខនិងស្មើសិទ្ធិជាមួយគ្រប់បណ្តាប្រទេសទាំងអស់។ ប្រទេសណាក៏ដោយដែលឈ្លនពានកម្ពុជា យើងត្រូវឆ្លើយតបតាមភាសា​របស់ពួកគេ។

ចំពោះប្រទេសមហាអំណាចមធ្យមក្នុងតំបន់វិញ គឺពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់កម្ពុជា។ ការងើបឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សនិងស្វាហាប់ក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យារបស់បណ្ដាប្រទេសអាស៊ី ជាពិសេស ចិន ជប៉ុន ឥណ្ឌា កូរ៉េ​ខាងត្បូង និងសហគមន៍ ASEAN បាននាំឱ្យជញ្ជីងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចផ្អៀងមកតំបន់អាស៊ី។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាត្រូវមានទំនាក់ទំនងជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយមហាអំណាចមធ្យមក្នុងតំបន់ទាំងនេះ រួមមាន ជប៉ុន ឥណ្ឌា និងកូរ៉េខាងត្បូង ដើម្បីផលប្រយោជន៍នយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ កម្ពុជាត្រូវមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀត ទាំងក្នុងក្រៅតំបន់ ដើម្បីធ្វើពិពិធកម្មពាណិជ្ជកម្មនិងការទូតរបស់ខ្លួន។

ចំពោះទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយមហាអំណាចសំខាន់បី រួមមាន រុស្ស៊ី សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនវិញ យើងត្រូវពិនិត្យទៅសក្តានុពលខាងផ្នែកនយោបាយ សន្តិសុខ យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ក្នុងន័យនេះ ចំពោះទំនាក់ទំនងជាមួយរុស្ស៊ី យើងត្រូវដឹងថា បច្ចុប្បន្ន រុស្ស៊ីគឺមិនមែនជាអតីតសហភាពសូវៀតទៀតទេ។ រុស្ស៊ីគ្មានបំណងនិងគ្មានលទ្ធភាពចងក្រងសម្ព័ន្ធដូចសម័យអតីតសហភាពសូវៀតទៀតឡើយ។ ដូច្នេះរុស្ស៊ីគ្មានថាមពលអ្វីទៅជួយអូសសណ្តោងសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសណាទេ ប៉ុន្តែ រុស្ស៊ីនៅតែមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជាក្នុងន័យនយោបាយផងនិងយុទ្ធសាស្ត្រផង។ ដូច្នេះ កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវរក្សាទំនាក់ទំនងដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាប្រពៃណីជាមួយរុស្ស៊ី។

ចំពោះសហរដ្ឋអាម៉េរិកវិញ បច្ចុប្បន្ន សហរដ្ឋអាម៉េរិកប្រៀបដូចជារដ្ឋបុរី ស្ប៉ាត ដែលចេះតែមានការបារម្ភកាន់តែខ្លាំង​ឡើងខ្លាចបាត់បង់តំណែងជាមហាអំណាចពិភពលោកទី១របស់ខ្លួនដោយសម្លឹងមើលមិនពព្រឹចភ្នែកចំពោះការរះឡើងយ៉ាងខ្ពស់ត្រដែត និងការរីកចម្រើនកាន់តែលឿនរបស់ចិន ដែលជាមហាអំណាចថ្មីប្រៀបបីដូចជារដ្ឋបុរី  អាថែន ក្នុងសេណារីយ៉ូរបស់ទុយស៊ីឌីដនាសម័យក្រិចបុរាណ។

ដូច្នេះ ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក គឺស្មុគស្មាញពិបាកប៉ាន់ស្មាន, ចំពោះមុខ សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងមិនចាប់យកកម្ពុជាជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រទេ។ និយាយជារួមទៅ ក្នុងទស្សនៈរបស់ខ្លួន សហរដ្ឋអាម៉េរិកចាត់ទុកកម្ពុជាជាស្ត្រីមានប្តីរួចឬយ៉ាងហោចណាស់ ជាស្ត្រីដែលភ្ជាប់ពាក្យរួច។ ជាសាច់ការជាក់ស្តែង កម្ពុជាមិនមែនស្រីក្រមុំ ជាស្ត្រីមេ​ម៉ាយ ឬជាស្ត្រីមានប្តីហើយអ្វីនោះទេ កម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវនយោបាយការបរទេសផ្កាចម្រុះ​ពណ៌។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាមិនអាចយកសហរដ្ឋអាម៉េរិកជាសត្រូវបានទេ កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវថ្នាក់ថ្នមទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ យើងត្រូវដឹងថា សហរដ្ឋអាម៉េរិកជាមហាអំណាចទី១លើពិភពលោក មានសម្ព័ន្ធមិត្តច្រើន ហើយដៃគូក៏ច្រើន ដូច្នេះ សហរដ្ឋអាម៉េរិកមានទឹកមាត់ប្រៃនៅក្នុងកិច្ចការតំបន់និងពិភពលោក។

ដោយឡែកប្រទេសចិន គឺជាមហាអំណាចថ្មីដែលទើបរះឡើងយ៉ាងត្រដែតត្រដឹម មានការអភិវឌ្ឍលឿនខ្លាំងស្ទើរគ្រប់​វិស័យ។ ប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង ដែលបានឡើងកាន់អំណាចក្នុងឆ្នាំ២០១២ បានបោះបង់ចោលយុទ្ធសាស្រ្តដ៏ប្រយ័ត្នប្រយែងរបស់លោក តេង ស៊ាងពីង ដែលបាននិយាយថា «លាក់កម្លាំង រង់ចាំពេលវេលា»។ ផ្ទុយទៅវិញ លោក ស៊ី ជីនពីង បានប្រកាសថា របបដឹកនាំរបស់គាត់នឹងបន្ត “ក្តីសុបិនរបស់ប្រទេសចិន” ដោយអះអាងជាថ្មីថា ចិនជាទីតាំងដ៏ត្រឹមត្រូវនៃមហាអំណាចពិភពលោកបន្ទាប់ពីរងនូវការប្រមាថអស់រយៈពេលមួយសតវត្សរ៍ក្រោមកណ្តាប់​ដៃ​របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក អឺរ៉ុប និងជប៉ុន។ ចាប់តាំងពីការប្រកាសនោះមក លោក ស៊ី ជីនពីង បានផ្តោតលើការបង្វែរកម្លាំងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនទៅជាសាច់ដុំនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។

នៅឆ្នាំ២០១៣ លោក ស៊ី ជីនពីង បានប្រកាសពីផែនការផ្លូវសូត្រសតវត្សរ៍ទី២១ ក្រោយមកហៅថា «គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ»  ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់រាប់ម៉ឺនលានដុល្លារ។ ក្រុងប៉េកាំងបញ្ចេញនូវសមត្ថភាពឧស្សាហកម្មរបស់ខ្លួន ដើម្បីសាងសង់ផ្លូវឆ្លងកាត់បណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ី អឺរ៉ុប និងអាហ្វ្រិក។ គោលបំណងរបស់ចិន គឺប្រែក្លាយខ្លួនជាមជ្ឈ​មណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដ៏រស់រវើក។ លោក ស៊ី ជីនពីង ក៏ប្តេជ្ញាដឹកនាំដណ្តើមខ្សែសង្វាក់មូលធននិយមតាម​រយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមមួយទៀតហៅថា «ផលិតនៅប្រទេសចិន ឆ្នាំ២០២៥ (Made in China 2025)»។

លោក ស៊ី ជីនពីង ក៏បានចាប់ផ្តើមគម្រោងប្រែក្លាយ “ចិនជាមហាអំណាចយោធា” នៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ គាត់បានពង្រឹងកងទ័ពជើងទឹក ដាក់ពង្រាយនាវា បង្កើតកោះយោធានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងនិងខាងកើត ដើម្បីត្រួតត្រាផ្លូវដឹកជញ្ជូន (ផ្លូវ​ទឹកនិងអាកាស) ទាមទារសិទ្ធិរុករកប្រេង និងឧស្ម័នធម្មជាតិក្រោមសមុទ្រ និងសិទ្ធិនេសាទ។ នៅទីបំផុតទៅ       ប្រ​ទេស​ចិនបានអះអាងកាន់តែច្រើននៅក្នុងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ រាប់ចាប់តាំងពីបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុរហូតដល់ជម្លោះពាណិជ្ជកម្ម។

នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ការរះឡើងរបស់ប្រទេសចិន ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាគ្រោះថ្នាក់ដល់ឧត្តមភាពរបស់សហរដ្ឋអា​ម៉េរិក​នៅក្នុងប្រព័ន្ធអន្តរជាតិ។ ទោះបីជាគំនិតនៃការពង្រីកសេដ្ឋកិច្ចនិងយោធារបស់ចិន និងការថមថយឥទ្ធិពល​សហរដ្ឋអាម៉េរិកដែលមិនអាចទប់បាន គឺផ្អែកលើការសន្មត់និងការប៉ាន់ស្មានដែលគួរឱ្យសង្ស័យក៏ដោយ ក៏ប្រទេសចិនគឺជាប្រទេសតែមួយគត់ ដែលមានសក្តានុពលគំរាមកំហែងដល់ឋានៈរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ជាការពិត ការប្តូរទិសអំ​ណាច​អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ស្ថេរភាពនៃប្រព័ន្ធអន្តរជាតិ ប្រសិនបើមហាអំណាចចាស់និងមហាអំណាចថ្មី មិនយល់គ្នាអំពីអភិបាលកិច្ចនិងការដឹកនាំនៅក្នុងប្រព័ន្ធអន្តរជាតិ។

ការរះឡើងរបស់ចិននៅទ្វីបអាស៊ី និងកាន់តែខ្លាំងឡើងៗនៅទូទាំងពិភពលោក គឺជាភាពចលាចលភូមិសាស្ត្រនយោ​បាយដ៏ធំដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកត្រូវប្រឈមមុខ។ បទពិសោធន៍ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញថា ការធ្វើសមាហរណកម្មមហាអំណាចដែលទើបរះឡើងថ្មីទៅក្នុងប្រព័ន្ធអន្តរជាតិមិនមែនជាការងារងាយស្រួលនោះទេ។ មហាអំណាចដែល​ងើបឡើងថ្មីនេះ មាននិន្នាការពង្រីកវិសាលភាពនៃសកម្មភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការប៉ុនប៉ងដើម្បីទទួលបាននូវវត្ថុធាតុដើម ទីផ្សារ និងមូលដ្ឋានយោធា ហើយនៅក្នុងដំណាក់កាលនៃការពង្រីកនេះ ប្រទេសចិនបានពង្រីកសកម្មភាពនិងសហគ្រាស​​របស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន ជាពិសេស បន្ទាប់ពីការដាក់ចេញនូវគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ(BRI)។ ដើម្បី​ធានាដល់ការវិនិយោគ និងគមនាគមន៍ផ្លូវសមុទ្រ ប្រទេសចិនកំពុងពង្រឹងសមត្ថភាពពង្រីកអំណាចរបស់ខ្លួន។ ការពង្រីកកងនាវារបស់ចិនបង្កជាការប្រឈមដល់សហរដ្ឋអាម៉េរិកក្នុងនាមជាមហាអំណាចកងទ័ពជើងទឹកមុនគេ និង «អនុត្តរភាពដែនសមុទ្រ»របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។

ក្នុងន័យនេះ ចិនដែលជាដៃគូសហប្រតិបត្តិការយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរបស់កម្ពុជានិងជាប្រទេសដែលមានកិច្ចព្រម​ព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយកម្ពុជាផងនោះ ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចិន កម្ពុជាពិតជាទទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ដ៏មហាសាល ទាំងផ្នែកនយោបាយ សន្តិសុខ យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ប៉ុន្តែ កម្ពុជាក៏គួរតែរក្សាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបនិងបណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចផងដែរ។

យើងត្រូវដឹងថា ចិន ត្បិតមានសេដ្ឋកិច្ចធំ មានការអភិវឌ្ឍលឿនខ្លាំង និងមានប្រទេសដៃគូច្រើនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ ចិនមិន​មានសម្ព័ន្ធមិត្តច្រើនទេ ហើយចិនក៏កំពុងមានភាពរកាំរកូសមួយផ្នែកជាមួយរដ្ឋភាគីសមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅអាស៊ាន មួយផ្នែកជាមួយឥណ្ឌា ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងតៃវ៉ាន់ ដែលជាប្រទេសជិតខាងចិន ហើយប្រទេសទាំងនោះកំពុងក្លាយជាសម្ព័ន្ធមិត្តចាក់ទឹកមិនលិចរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ បើយើងនិយាយពីសហភាពអឺរ៉ុប    និងបណ្តាប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចវិញ ពួកនេះជាសម្ព័ន្ធមិត្តយុទ្ធសាស្ត្រជាប្រពៃណីរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ថ្វីត្បិតបច្ចុប្បន្ន ដៃគូសម្ព័ន្ធមិត្តទាំងពីរមានការខ្វែគំនិតគ្នាខ្លះលើសេណារីយោមួយចំនួន ប៉ុន្តែ ក្នុងកាលៈទេសៈចាំបាច់ណាមួយ ពួកគេចាប់គ្នាភ្លាមនិងគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក, សហភាពអឺរ៉ុបតែងបន្ទរតាមសហរដ្ឋអាម៉េរិក ហើយសហរដ្ឋអាម៉េរិកតែងគាំទ្រសហភាពអឺរ៉ុប។

ជាសេចក្តីសន្និដ្ឋាន ក្នុងជម្រើសនយោបាយនិងទំនាក់ទំនាក់ការបរទេសរបស់ខ្លួន កម្ពុជាត្រូវរក្សានូវគោលការណ៍គ្រឹះនៃនយោបាយការបរទេសដែលបានកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប៉ុន្តែ ត្រូវតែជានយោបាយដែលឆ្លាតវៃដើម្បីទាញផលប្រយោជន៍​ជាអតិបរិមាសម្រាប់ប្រជាជាតិយើង។ កម្ពុជាប្រកាន់ខ្ជាប់នូវនយោបាយការបរទេសទន់ភ្លន់តែមិនទន់ជ្រាយ បត់បែនតែមិនលក់អធិបតេយ្យនិងឯករាជ្យជាតិ។ នយបាយការបរទេសកម្ពុជា ជានយោបាយផ្កាចម្រុះពណ៌និងរីកគ្រប់​រដូវ។ ក្នុងទំនាក់ទំនាក់ការបរទេសវិញ កម្ពុជាត្រូវរក្សានូវគោលការណ៍គ្រឹះនៃសន្តិសហវិជ្ជមានជាមួយប្រទេសជិតខាង និងប្រទេសដទៃទៀតទាំងអស់នៅលើសកលលោក។ កម្ពុជាមិនត្រូវជ្រើសរើសយកប្រទេសណាមួយមកជំនួសឱ្យប្រទេសណាមួយនោះទេ ពោលគឺកម្ពុជាត្រូវការនូវពិពិធភាពទីផ្សារនិងការទូតដើម្បីសន្តិភាព ស្ថិរភាព      មិត្ត​​​ភាព វិបុលភាព និងការអភិវឌ្ឍ៕

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា

  ថ្ងៃសៅរ៍, 29 សីហា 2020 ម៉ោង 11:15 PM

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់បានដឹកនាំសមាជិក សមាជិកាចូលរួមកម្មវិធីបញ្ចុះបឋមសិលាកសាងសាលាបុណ្យនៅវត្តពោធិ៍រុន

(ខេត្តតាកែវ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់បានដឹកនាំសមាជិក សមាជិកាចូលរួមកម្មវិធីបញ្ចុះបឋមសិលាកសាងសាលាបុណ្យនៅវត្តពោធិ៍រុន ស្ថិតក្នងភូមិសំរ៉ង ឃុំត្រពាំងធំខាងជើង។

ក្នុងឱកាសបញ្ចុះបឋមសិលានេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំត្រពាំងធំខាងជើង និងសមាជិក សមាជិកាបានប្រគេនបច្ច័យបុណ្យសរុបចំនួន ២លានរៀលជូនព្រះចៅអធិការវត្តពោធិ៍រុន។

បន្ថែមលើសពីនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ប្រធានក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃំុត្រពាំងធំខាងជើង និងសមាជិក សមាជិកាបានបំបួសដើមឈើទាលធំចំនួន២ដើម និងដាំកូនឈើជានិមិត្តរូបចំនួនសរុប ៧០ដើមក្នុងវត្តពោធិ៍រុន ក្នុងនោះ រួមមាន៖

- កូនឈើបេង 10 ដើម

- កូនឈើក្រញូង 10 ដើម

- កូនទៀបបារាំង 50 ដើម៕

RAC Media 

  ថ្ងៃសៅរ៍, 29 សីហា 2020 ម៉ោង 12:52 PM

បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ វៀតណាមអាចផ្លុំផ្សែងដាក់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជាក៏អាចផ្លុំផ្សែងដាក់វៀតណាមវិញដែរ តែការផ្លុំផ្សែងដាក់គ្នា មិនមែនជាដំណោះស្រាយក្នុងសម័យសាកលភាវូបនីយកម្មនោះទេ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ថ្លែងក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «តើកម្ពុជាត្រៀមខ្លួនយ៉ាងដូចម្តេចសម្រាប់ថ្ងៃនេះនិងថ្ងៃស្អែក» ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ១០កើត ខែភទ្របទ ឆ្នាំជូត ព.ស. ២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ នេះ នៅសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានគូសបញ្ជាក់ថា វៀតណាមអាចផ្លុំផ្សែងដាក់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជាក៏អាចផ្លុំផ្សែងដាក់វៀតណាមវិញដែរ តែការផ្លុំផ្សែងដាក់គ្នា មិនមែនជាដំណោះស្រាយក្នុងសម័យសាកលភាវូបនីយកម្មនោះទេ។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានគូសថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរដែលចោទសួរអំពីចេតនារបស់ភាគីវៀតណាម ដែលវៀតណាមបានរុះរើតង់បណ្ដោះអាសន្ននៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ហើយសាងសង់ខ្ទមដែលមានលក្ខណៈរឹងមាំជាងមុននៅចម្ងាយប្រមាណជា១២០ម៉ែត្រពីព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានមានប្រសាសន៍ថា ករណីនេះ វាគឺជានយោបាយតាបប៊ីយែ ដោយក្នុងពេលដែលវៀតណាមមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក កម្ពុជាមិនដែលឆ្កឹះទេ ដូច្នេះកម្ពុជាចាប់ចិន វៀតណាមក៏ត្រូវតែគោរពការសម្រេចចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងនយោបាយការបរទេសផងដែរ។ ក្នុងករណីនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានសង្កត់ធ្ងន់ថា សម្រាប់ជាយុទ្ធសាស្ត្រទប់ទល់វិញ កម្ពុជាអាចមានយុទ្ធសាស្ត្រចំនួន៣គឺ៖ ១.ក្រុមម៉ុងតេញ៉ា ២.ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងទី៣.វៀតណាមជាប្រទេសកុម្មុយនីស្ត សហរដ្ឋអាម៉េរិកជួយវៀតណាមនៅពេលត្រូវការវៀតណាមទប់ជាមួយចិនប៉ុណ្ណោះ ពេលចប់ជាមួយចិន នោះវៀតណាមអាចនឹងប្រឈមបញ្ហាអស្ថិរភាព ដោយសារចលនាចង់បានប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេស ដែលចំណុចនេះសហរដ្ឋអាម៉េរិកធ្វើរួចហើយនៅអេហ្ស៊ីបនិងតួកគី។

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានគូសបញ្ជាក់ថា វៀតណាមអាចផ្លុំផ្សែងដាក់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជាក៏អាចផ្លុំផ្សែងដាក់វៀតណាមវិញដែរ តែការផ្លុំផ្សែងដាក់គ្នា មិនមែនជាដំណោះស្រាយក្នុងសម័យសាកលភាវូបនីយកម្មនោះទេ គេត្រូវតែស្វែងរកដំណោះស្រាយដែលអាចស្រុះស្រួលគ្នា។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ក៏បានរំឭកឱ្យភាគីវៀតណាមគិតគូរឡើងវិញថា «វៀតណាមត្រូវចងចាំ អំពីផ្លូវលំហូជីមិញដែលជាគុណបំណាច់របស់កម្ពុជា ប្រសិនបើគ្មានផ្លូវលំហូជីមិញនោះទេ វៀតណាមមិនអាចបង្រួបបង្រួមវៀតណាមខាងត្បូងនោះទេ សូមឱ្យវៀតណាមចាំប្រវត្តិសាស្ត្រត្រង់នេះ»។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា សម្រាប់ករណីស្រដៀងគ្នានឹងការតាំងប៉ុស្តិ៍នៅជិតតំបន់ព្រំដែននេះដែរ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាធ្លាប់បានឆ្លើយតបទៅភាគីវៀតណាមវិញ ដោយបានសាងសង់ប៉ុស្តិ៍រឹងមាំនៅក្នុងខេត្តកំពត ប្រឈមទល់មុខនឹងប៉ុស្តិ៍វៀតណាមដែលបានសាងសង់នៅក្នុងតំបន់ក្បែរព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមម្ដងរួចមកហើយ៕

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

  ថ្ងៃសៅរ៍, 29 សីហា 2020 ម៉ោង 12:37 PM