Royal Academy of Cambodia
អ្នកស្រី ជាតិ មារតី អនុប្រធានការិយាល័យ នៃនាយកដ្ឋានអភិរក្សតំបន់ការពារធម្មជាតិដីគោកខាងត្បូងបឹងទន្លេសាបអគ្គនាយកដ្ឋានអភិរក្សនិងការពារធម្មជាតិ ក្រសួងបរិស្ថាន បានធ្វើបទបង្ហាញពីអេកូទេសចរណ៍ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ការពារឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ នៅក្នុងកម្មវិធីសិក្ខាសាលាស្តីពី «កាលានុវត្តភាពក្នុងការអភិវឌ្ឍគម្រោងបញ្ចេញកាបូនទាបតាមរយៈគម្រោងកាបូនព្រៃឈើ» នៅខេត្តសៀមរាប នាថ្ងៃចន្ទ ទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩។
អ្នកស្រី ជាតិ មារតី បានផ្តើមពីការអភិវឌ្ឍនិងការអនុវត្តគម្រោងREDD+ ជាជម្រើសមួយដើម្បីកាត់បន្ថយបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ និងកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទាំងកញ្ចក់ពីវិស័យព្រៃឈើ ប៉ុន្តែក៏ត្រូវការការគាំទ្រពីភ្ញៀវទេសចរណ៍ដែរ។ លោកស្រី បានលើកឡើងថា «ឧទ្យានវីរៈជ័យមានទំហំ ៣៣២ ៥០០ហិចតា ជាឧទ្យានជាតិធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាមួយតំបន់ការពារស្ថិតនៅស្របជាមួយប្រទេសឡាវនិងវៀតណាមដែលបានបង្កើតរួមគ្នាក្លាយជាតំបន់មួយក្នុងចំណោមតំបន់ព្រៃការពារដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងទ្វីបអាស៊ី»។
ព្រៃដ៏ធំសម្បើម វាលស្មៅ ភ្នំ និងជ្រលងភ្នំរបស់ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យដែលមិនមានការរុករកនិងរំខានដោយការតាំងលំនៅដ្នានរបស់មនុស្សនិងនៅតែមានប្រភេទសត្វព្រៃដែលថ្មីនិងមិនទាន់រកឃើញនៅឡើយ។ ឧទ្យាននេះជាជម្រកសំខាន់ដល់សត្វព្រៃដូចជាខ្លា ដំរី គោព្រៃនិងប្រភេទវានរជាតិនិងបស្សីដែលកំពុងរងការគម្រាមកំហែងនៅលើសកលលោក។ នៅភាគឥសានប្រទេសកម្ពុជាគឺជាជម្រកនៃប្រជាជនកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិដើមតំបន់ភ្នំជាច្រើនសតវត្សនិងនៅតែជាមជ្ឍមណ្ឌលសម្រាប់វប្បធម៌ចម្រុះនៅក្នុងតំបន់។
ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ ត្រូវបានកំណត់ជាឧទ្យានកេរ្តិ៍ដំណែលអាស៊ាននៅក្នុងឆ្នាំ២០០៣ ដែលជាការទទួលស្គាល់ពីការចូលរួមចំណែករបស់ឧទ្យានទៅកាន់ការអភិរក្សជីវចម្រុះថ្នាក់អន្តរជាតិនិងតំបន់។ ចំពោះអេកូទេសចរណ៍ផ្អែកលើតំបន់ការពារនេះមានការដើរឡើងភ្នំវាលភ្នំយក្សគង់គ្រៀវ និងការដើរនៅតំបន់ទីវាលភ្នំវាលធំ។ បើតាមរូបថតដែលបានយកពីកាមេរ៉ាចាប់នៅក្នុងឧទ្យានបានអះអាងពីវត្តមាននៃប្រភេទសត្វព្រៃជាច្រើនដោយរួមទាំងប្រភេទថនិកសត្វដែលកំពុងរកគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងផងដែរ។ ដោយសារនៅក្នុងឧទ្យានមានសត្វជាច្រើនវាសមតម្លៃចំពោះការវិនិយោគអភិរក្ស។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងឧទ្យាននៅមានការគម្រាមកំហែងដូចជាការប្រមាញ់ និងការកាប់ឈើខុសច្បាប់ជាដើម។
នៅចុងបញ្ចប់ក្នុងបទបង្ហាញ អ្នកស្រី ជាតិ មារតី បានសង្កត់ន័យថា «ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យជាតំបន់អភិរក្សព្រំដែនត្រីកោណរវាងប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម ដែលមានតំបន់ព្រៃនៅភាគខាងជើងក្នុងប្រទេសឡាវហៅថា ណាមហ្គុង»។
ដូច្នេះឧទ្យាននេះជាតំបន់ឆ្លងព្រំដែនដែលមានសត្វជាច្រើនពីប្រទេសទាំងបីអាចរកបាន ហើយវាមិនគ្រាន់តែជាតំបន់ការពារប៉ុណ្ណោះទេប៉ុន្តែក៏ជាកន្លែងប្រកបដោយសក្តានុពលដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ផងដែរ។ ជាការផ្តល់យោបល់ប្រសិនយើងទទួលបានការគាំទ្របន្ថែមពីគម្រោង REDD+ យើងអាចបង្កើតកម្មវិធីអេកូទេសចរណ៍អស្ចារ្យមួយដែលនឹងចូលរួមចំណែកចំពោះជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនផងដែរ។
RAC Media
ខ្ញុំ អានប្រវត្តិសាស្ត្រ និងសិក្សាពីសិលាចារិក (ទាំងសិលាចារិកភាសាខ្មែរបុរាណ សំស្ក្រឹត និងបាលី) បានឃើញកាន់តែច្បាស់ថា «សៀម-ថៃ» លួចពីខ្មែរគ្រប់អ្វីៗ...ទាំងទឹកដី ទាំងស្ដេច ទាំងអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរ...
ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ គំនិតផ្ដួចផ្ដើមធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដកសញ្ជាតិពីអ្នកឃុបឃិតជាមួយបរទេសបំផ្លាញជាតិខ្លួន ត្រូវបានប្រធានព្រឹទ្ធសភានិងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជន សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន លើកឡើងកា...
ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ ព្រឹត្តិការណ៍ឈ្លានពានរបស់កងទ័ពថៃ ដែលបង្កប់នូវសេនារីយ៉ូបង្វែរស្ថានការណ៍នយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនមកព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ តាមរយៈការលួចវាយប្រហារលើកងទ័ពកម្ពុជា ដែលកំពុងឈរជើងនៅក្នុងដែ...
ករណីតុលាការធម្មនុញ្ញថៃបានព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែ ថុងថាន កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ គឺជាកិច្ចការនយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃសុទ្ធសាធ បើទោះបីជាការព្យួរតំណែងនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបែកធ្លាយសារសន្...
ខ្ញុំ, យង់ ពៅ យល់ឃើញថា លោក ម៉ានូអែល ម៉ាក្រុង (Manuel Marcron) ប្រធានាធិបតីបារាំង មិនអាចយល់ព្រមសម្រួលជាមួយថៃ ដោយប្រាសចាកពីការទទួលស្គាល់សន្ធិសញ្ញានិងផែនទីបារាំង-សៀម ឆ្នាំ១៩០៤, ១៩០៧ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងកា...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...
ចុចមើលវគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...
ចុចមើលវគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...
ចុចមើលកម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...
ចុចមើល