Royal Academy of Cambodia
អស់រយៈពេលជាងមួយខែហើយចាប់តាំងពីប្រទេសរុស្ស៊ីបានបិទព្រំដែនរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន និងបានហាមឃាត់ជនជាតិចិនមិនឱ្យចូលក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។ អ្វីៗកំពុងតែក្តៅគគុក នៅពេលដែលអាជ្ញាធររុស្ស៊ីរើសអើងពល រដ្ឋចិន ដែលមានភាពផ្ទុយស្រឡះពីសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់លោក ពូទីន និងលោក ស៊ី ជីនពីង។ ទោះបីជាប្រទេសរុស្ស៊ី និងចិនបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនកាលពីឆ្នាំមុនក៏ដោយ ក៏ក្រុងម៉ូស្គូបានអនុម័តនូវវិធានការការពារ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលនាំឱ្យមានការប្រឆាំងនឹងជនជាតិចិនហួសហេតុពេក។
តើប្រទេសរុស្ស៊ីនិងចិនកំពុងតែរសាត់អណ្តែតចេញពីគ្នាដោយសារតែកូវីដ-១៩ ដែលជាជំងឺឆ្លងបណ្តាលមកពីវីរុសកូរ៉ូណា និងបានផ្ទុះឡើងជាលើកដំបូងនៅទីក្រុងអ៊ូហាន(Wuhan)កាលពីខែធ្នូដែរឬទេ? គោលបំណងសំខាន់ៗដែលនៅពីក្រោយភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ីនិងចិន, ការសម្របសម្រួលគ្នានាពេលកន្លងមករវាងប្រទេសទាំងពីរ, ផលប៉ះពាល់ដែលបណ្តាលមកពីមេរោគឆ្លងកូរ៉ូណាទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ី គួរត្រូវបានពិចារណា។
ដំបូង ភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ីនិងចិន គឺជាលទ្ធផលនៃការមិនពេញចិត្តរួមគ្នារបស់ប្រទេសទាំងពីរជាមួយនឹងមហាអំណាចសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ទាំងរុស្ស៊ីនិងចិន ប្រឆាំងជំទាស់នឹងប្រទេសលោកសេរី ដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ព្រោះពួកនោះមិនបានគិតពីផលប្រយោជន៍ចំពោះខ្លួនទេ។ ថ្វីបើមានការប្រឆាំងជំទាស់យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនចូលមកកាន់តែជិតប្រទេសទាំងពីរនេះដែរ ដែលមានទីតាំងភូមិសាស្ត្រជិតប្រទេសរុស្ស៊ីនិងចិន ដែលជារឿយៗស្ថិតនៅក្រោមហេតុផលនៃការលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។
ជាអាទិ៍ ដូចជាការពង្រីកឥទ្ធិពលឆ្ពោះទៅទិសខាងកើតរបស់អង្គការណាតូ និងសហភាពអឺរ៉ុប បានបណ្តាលឱ្យប្រទេស រុស្ស៊ីមើលឃើញពីការគំរាមកំហែងដែលនាំឱ្យមានសង្គ្រាមនៅហ្សកហ្ស៊ី(Geogia)និងវិបត្តិនៅអ៊ុយក្រែន។ ក្នុងខណៈនោះ រដ្ឋាភិបាលចិនបានស្តីបន្ទោសក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនចំពោះការតវ៉ារបស់ហុងកុង និងមិនសប្បាយចិត្ត ចំពោះការណ៍ដែលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងអាវុធឡើងវិញជាមួយកោះតៃវ៉ាន់។ រុស្ស៊ីនិងចិនក៏បានប្រឆាំងនឹងយុទ្ធនាការយោធាដឹកនាំដោយអាម៉េរិកប្រឆាំងនឹងស៊ែប៊ី, អ៊ីរ៉ាក់ និងលីប៊ី ផងដែរ។ ទាំងក្រុងមូស្គូនិងក្រុងប៉េកាំង ជឿជាក់ថា ឯកតោភាគីនិយមរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានបង្កការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងដល់អធិបតេយ្យភាពនិងផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសខ្លួន។
ក្រុងមូស្គូនិងប៉េកាំងនឹងស្វែងរកតុល្យភាពដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ទោះបី ពិភពលោកនៅតែមានចក្ខុវិស័យផ្ទុយគ្នានាពេលអនាគតក៏ដោយ។ វិមានក្រឹមឡាំង មើលឃើញថា ពិភពលោកដែលមានពហុប៉ូល ដូចគ្នានឹងតុល្យភាពអំណាចរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក្នុងអំឡុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ខណៈដែលលោក Zhongnanhai ធ្លាប់បានរំពឹងថានឹងបង្កើតG-2 ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ប៉ុន្តែទីបំផុត គោលបំណងដ៏សំខាន់នៃភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ីនិងចិន នេះ នឹងបញ្ចប់ពិភពលោកឯកប៉ូលដែលមានតែសហរដ្ឋអាម៉េរិក។
ជាមួយនឹងគោលបំណងយុទ្ធសាស្ត្រនេះ នៅក្នុងចិត្តរបស់ រុស្ស៊ី និងចិន តែងតែធ្វើការសម្របសម្រួល និងការបង្រួមជម្លោះក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់ពួកគេ។ ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីវិបត្តិនៅអ៊ុយក្រែន រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរបានបង្ខំឱ្យក្រុមហ៊ុនឧស្ម័ន Gazprom និងសាជីវកម្មប្រេងចិន(CNPC) បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងឧស្ម័នរយៈពេល៣០ឆ្នាំ ក្នុងតម្លៃ ៤០០ពាន់លានដុល្លារ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះប្រើពេលចរចាអស់រយៈពេលជិតមួយទសវត្សរ៍ដោយសារតែបញ្ហាតម្លៃ ។
លើសពីនេះ វិមានក្រឹមឡាំង បានត្រឹមតែបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះការរៀបចំឱ្យមានគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ (BRI)និងសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុប(EAEU) ពីព្រោះដោយសារតែមិនមានវឌ្ឍនភាពឱ្យពិតប្រាកដ។ មួយផ្នែកនៃកម្លាំងពលកម្មបានធ្វើឱ្យអាស៊ីកណ្តាលរីចម្រើន ដែលប្រទេសរុស្ស៊ីនៅតែជាអ្នកផ្តល់សន្តិសុខដ៏សំខាន់ ខណៈដែលប្រទេសចិនជាអ្នកដឹកនាំឱ្យមានសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចតំបន់។
ដោយសារតែភាពខុសគ្នាដាច់ស្រឡះក្នុងទំហំសេដ្ឋកិច្ច ធ្វើឱ្យអំណាចរបស់រុស្ស៊ី និងចិន ក៏រិតតែមានភាពខុសគ្នាខ្លាំងដែរ។ ប្រទេសរុស្ស៊ីប្រហែលជានឹងក្លាយជាដៃគូក្មេងខ្ចីនៅក្នុងភាពជាដៃគូនេះ។ ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏អ្នកយុទ្ធសាស្រ្តរបស់រុស្ស៊ី មិនចង់បង្ហាញពីកង្វល់នោះទេ ខណៈដែលពួកគេសំដៅទៅលើទិដ្ឋភាពសំខាន់នៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយជាអាទិភាពជាង។ ចំណែកឯ ក្រុងប៉េកាំងក៏បានដឹងអំពីបញ្ហានេះដែរ ហើយក៏បានធ្វើឱ្យប្រាកដថា ភាពស្មើមុខស្មើមាត់ត្រូវបានផ្តល់ជូនមេដឹកនាំទាំងពីរនៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងលោកពូទីន និងលោកស៊ី ជីនពីង និងបានបង្ហាញកាន់ច្បាស់អំពីទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនយ៉ាងជិតស្និទ្ធរបស់មេដឹកនាំទាំងពីរ។
ចំពេលមានការផ្ទុះឡើងជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩ នេះ រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរបានផ្តល់សំឡេងផ្សះផ្សាគ្នាក្នុងការឆ្លើយតបរបស់ខ្លួនចំពោះភាពចម្រូងចម្រាសដែលទាក់ទងនឹងវីរុសកូរ៉ណា។ ដោយសារតែការហាមឃាត់ចូលក្នងរុស្ស៊ីបានធ្វើឱ្យចិនមានការភ្ញាក់ផ្អើល រហូតដល់ថ្នាក់ក្រសួងការបរទេសចិនបាននិយាយថា វិធានការណ៍របស់រុស្ស៊ីគឺអាចយល់បាន និងបានសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្រុងប៉េកាំងសូមកោតសរសើរចំពោះការគាំទ្ររបស់ក្រុងមូស្គូចំពោះប្រទេសចិន ដែលចូលរួមប្រឆាំងនឹងការរីករាលដាលនៃជំងឺឆ្លងនេះ។ មន្ត្រីរុស្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា ការហាមឃាត់ចូលក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីនេះគឺជាវិធានការបណ្តោះអាសន្ន ហើយថា ក្រុងមូស្គូនឹងបន្តចេញទិដ្ឋាការពាណិជ្ជកម្មនិងឆ្លងដែនដល់ពលរដ្ឋចិន។ ពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាតិ ចិន ដែលត្រូវបានរំលោភបំពានក្រោមវិធានការណ៍ដាក់ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែករបស់រុស្ស៊ី ស្ថានទូតចិនបានច្រានចោលការចោទប្រកាន់នេះថា ជាពាក្យចចាមអារាម។ នោះគឺខុសគ្នាយ៉ាងពិតប្រាកដពីប្រតិកម្មរបស់ចិនចំពោះសហរដ្ឋអា ម៉េរិកនិងជប៉ុន។
កាលពីឆ្នាំមុន ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងរុស្ស៊ីនិងចិនបានឈានដល់កម្រិតកំពូល គឺមានចំនួនរហូតដល់ ១១០ ពាន់លានដុល្លារ។ នៅពេលដែលប្រទេសចិនបានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មលំដាប់កំពូលរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ីដូច្នេះ ការបិទព្រំដែននិងបម្រាមហាមចូលក្នុងប្រទេស វាប្រាកដជានឹងធ្វើប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសទាំងពីរ។ ការនាំចេញរបស់រុស្ស៊ីទៅកាន់ប្រទេសចិនបានថយចុះ៣០% ក្នុងរយៈពេលមួយខែកន្លះដំបូងនៃឆ្នាំ២០២០ នេះបើយោងតាមភ្នាក់ងារគយរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី។ ផលវិបាកសេដ្ឋកិច្ចដែលបណ្តាលមកវិធានការណ៍រឹតត្បិតរបស់រុស្ស៊ីនឹងត្រូវបានកំណត់ភ្លាមៗដែរ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនអាចបណ្តាលឱ្យតម្រូវការប្រេងឥន្ធនៈរបស់រុស្ស៊ីថយចុះ។
ការហាមឃាត់ជនជាតិចិនចូលក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ីបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍។ យោងតាមសមាគមប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍នៃប្រទេសរុស្ស៊ីបានឱ្យដឹងថា ឧស្សាហកម្មនេះនឹងខាតបង់ទឹកប្រាក់ចំនួន ២.៨ ពាន់ លានរូប្ល(RUB) ដែលស្មើនឹង៣៨លានដុល្លារក្នុងរយៈពេល ២ខែ និង ៣០ពាន់លានរូប្ល (៤០៣ លានដុល្លារ) ប្រសិនបើបម្រាមនេះមិនត្រូវបានដកចេញមុនរដូវក្តៅនេះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំមុន ប្រទេសរុស្ស៊ីបានទទួលភ្ញៀវទេសចរចិនចំនួន ១.៥ លាននាក់។
ការផ្ទុះឡើងនូវវីរុសកូរ៉ូណានៅប្រទេសចិន នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គម្រោងកម្មវិធីថ្នាក់ជាតិរបស់លោកពូទីន។
កម្មវិធីរយៈពេល៦ឆ្នាំដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគមានចំនួនទឹកប្រាក់៤០០ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ច របស់រុស្ស៊ីនិងធ្វើឱ្យលោកពូទីនបានបន្តកាន់អំណាច់ប្រកបដោយភាពស្របច្បាប់លើសពីឆ្នាំ២០២៤។ សង្គ្រាមប្រេងនាពេលថ្មីៗនេះបានបង្កភាពស្មុគស្មាញថែមទៀតដល់ការរំពឹងទុកនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី។
បើគិតឱ្យវែងឆ្ងាយជាងនេះ វិធានការរឹតត្បិតជាបណ្តោះអាសន្នរបស់រុស្ស៊ី នឹងមិនធ្វើឱ្យភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ី និងចិនប្រេះឆាឡើយ ដរាបណា សហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅតែជាសត្រូវរួមរបស់ពួកគេ។ ដោយមើលឃើញពីផលប៉ះពាល់ដ៏អា ក្រក់នៃជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីនោះ ជាការណ៍ពិត ក្រុងម៉ូស្គូកាន់តែមានឱកាសចូលកាន់តែជិតនិងឱបក្រសោបចិនដើម្បីជំរុញឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនល្អឡើងវិញ។
ទីបំផុត ក្បាលម៉ាស៊ីនផ្សព្វផ្សាយរបស់រុស្ស៊ីក៏ដូចជាក្បាលម៉ាស៊ីនផ្សព្វផ្សាយរបស់ចិននឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ព្រមទាំងនឹងអាចបន្ទន់ចិត្តប្រជាពលរដ្ឋឱ្យនៅតែគាំទ្រមេដឹកនាំរបស់ពួកខ្លួនដដែល។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរនឹងយល់ច្បាស់ពីប្រព័ន្ធនយោបាយ(Realpolitik) ជាជាងយល់ពីមនោសញ្ចេតនាភាពជាបងប្អូន។
ប្រភព៖The Diplomat News
ថ្លែងក្នុងឱកាសពិធីអបអរសាទរខួបទី៤៦ នៃទិវាជ័យជម្នះ ៧ មករា (៧ មករា ១៩៧៩-៧ មករា ២០២៥) នៅវត្តឃុំអណ្តូងពោធិ៍ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានមានប្រសាសន៍គូសបញ្ជាក់ថា ថ្ងៃជ័យជម្នះ ៧ មករ...
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីករណីឃាតកម្មលើលោក លឹម គីមយ៉ា អតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សប្រឆាំងកម្ពុជា នៅក្នុងប្រទេសថៃនាពេលថ្មីៗមកនេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានគូសបញ្...
ឆ្លើយតបទៅនឹងនិន្នាការផ្ដល់តម្លៃចំពោះការសិក្សា ដោយផ្ដោតតែទៅលើឱកាសនិងលទ្ធភាពស្វែងប្រាក់ចំណូលនោះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកវិភាគសង្គមនិងនយោបាយបានគូសបញ្ជាក់ថា គុណតម្លៃនៃការអប់រំ មិនមែនដើម្បីតែទទួលបានប្រាក់ចំណូ...
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានថ្លែងអះអាងថា ៤៦ឆ្នាំក្រោយជ័យជម្នះលើរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ព្រឹត្តិការណ៍ ៧មករា នៅតែមានតម្លៃជាសច្ចភាពប្រវត្តិសាស្ត្រមិនអាចប្រកែកបានសម្រាប់ប្រជាជាត...
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានគូសបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានីតិកាលទី៧នៃរដ្ឋសភា បានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយការបរទេសប្រកបដោយភាព...
សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...
ចុចមើលវគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...
ចុចមើលវគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...
ចុចមើលកម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈការិយាល័យឆ្នាំ២០២១សម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យស...
ចុចមើល