ព័ត៌មាន

«ទំនាក់ទំនងត្រីកោណ តួកគី-រុស្ស៊ី-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅស៊ីរី» ដោយ៖ លោក ហ៊ាន ស្រស់ នាយកដ្ឋានសិក្សាអឺរ៉ុបនិងរុស្ស៊ី នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2020-03-11 05:42:03 ថ្ងៃពុធ, 11 មីនា 2020, 05:42 AM
post_detail

បញ្ហាទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ពិតជាស្មុគស្មាញមិនថា ប្រទេសតូច ឬប្រទេសធំទេ សុទ្ធតែប្រកាន់ជំហរការពារ​​អធិបតេយ្យភាពរបស់ជាតិរៀងៗខ្លួន និងចង់កសាងក៏ដូចជាពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់និងពិភពលោក។ ប្រទេស​​នីមួយៗបានកំណត់គោលដៅនៃគោលនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនច្បាស់លាស់ក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេស​ផ្សេងៗទៀត។ យ៉ាងណាមិញ ក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសនិងប្រទេស មិនប្រាកដថា មិនមានបញ្ហានោះទេ ពោលគឺតែង​តែជួបបញ្ហាផ្អែមល្ហែម និងជូរចត់ចៀសមិនផុតឡើយ។ ប្រទេសមួយចំនួន ពេលខ្លះត្រូវបានគេមើលឃើញថា បានកំពុង​តែលូកលាន់កិច្ចការផ្ទៃក្នុង ឬគាំទ្រក្រុម ឬប្រទេសមួយដើម្បីវាយប្រហារក្រុម ឬប្រទេសមួយផ្សេងទៀត និងចង់បង្ហាញឥទ្ធិពលរបស់​ខ្លួន។ តួយ៉ាងដូចជា សង្គ្រាមស៊ីវិលដែលកំពុងតែបំផ្លិចបំផ្លាញនៅប្រទេសស៊ីរីបានអូសទាញបរទេសមួយចំនួន ជាពិសេសប្រទេស​រុស្ស៊ី តួកគី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកឱ្យចូលពាក់ព័ន្ធក្នុងសង្គ្រាមនេះ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១១មកម៉្លេះ ដែលរហូតដល់បច្ចុប្បន្ននៅ​មិន​ទាន់​ចប់​នៅឡើយ។ តើស្ថានភាពទំនាក់ទំនងប្រទេសតួកគី-រុស្ស៊ី-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅប្រទេសស៊ីរីនឹងទៅជាយ៉ាងណា? ហើយប្រទេសទាំងបីចង់បានអ្វីក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅប្រទេសស៊ីរីនេះ?

យោងតាមគេហទំព័របរទេសបានចុះផ្សាយថា ចាប់តាំងពីប្រទេសស៊ីរីមានជម្លោះក្នុងឆ្នាំ២០១១មក ប្រទេសតួកគីបានធ្វើអន្តរាគមន៍ផ្នែកការទូតនិងយោធា ដោយថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីនិងបានគាំទ្រក្រុមឧទ្ទាមប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីថែមទៀត។ ជាមួយគ្នានេះដែរ សហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏បានជួយគាំទ្រដល់ក្រុមឧទ្ទាមប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី ដែលបានធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាង​​ប្រទេសតួកគី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកហាក់មានភាពល្អប្រសើរ ព្រោះបានដើរលើផ្លូវតែមួយជាមួយគ្នា។ ថ្លែងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន​រួមគ្នាដោយប្រធានាធិបតីអូបាម៉ា និងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ឺដូហ្គែននៃប្រទេសតួកគីកាលពីឆ្នាំ២០១៣ នៅឯសេតវិមាន​នៃសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានសង្កត់ធ្ងន់ពីសារសំខាន់នៃការសម្រេចបាននូវស្ថិរភាពនៅប្រទេសស៊ីរី។ ដោយឡែក លោក អូបាម៉ា បានថ្លែងថា «សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានឈរជាមួយអ្នកក្នុងការស្វែងរកសន្តិសុខដ៏យូរអង្វែង យើងនឹងគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹង​​ប្រែង​នៅក្នុងប្រទេសតួកគី ដើម្បីគាំទ្រដល់ច្បាប់ និងអភិបាលកិច្ចល្អនិងសិទ្ធិមនុស្សសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។ ទីបំផុតយើងបាន​​ចំណាយ​ពេល​វេលា​ជាច្រើនទៅលើបញ្ហាមួយ ដែលបានជះឥទ្ធិពលដល់តំបន់នោះ គឺបញ្ហានៅប្រទេសស៊ីរី។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកនឹង​បន្តជួយដល់ប្រទេសក្នុងតំបន់រួមទាំងប្រទេសតួកគី ដោយចូលរួមចំណែកក្នុងនាមជាម្ចាស់ជំនួយដ៏ធំនៃជំនួយមនុស្សធម៌ដល់​ប្រជាជនស៊ីរីរួមទាំងជនភៀសខ្លួនទាំងនោះនៅក្នុងប្រទេសតួកគី ហើយយើងនឹងបន្តធ្វើការជាមួយដៃគូតួកគីដើម្បីផ្តល់ស្បៀង​អាហារជំរកនិងថ្នាំពេទ្យដែលត្រូវការដើម្បីជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិត។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ សហរដ្ឋអាម៉េរិកនឹងបន្តបង្កើន​សម្ពាធលើរបបអាសាដនិងធ្វើការជាមួយក្រុមប្រឆាំងស៊ីរី។ ប្រទេសតួកគីបានឈរនៅជួរមុខនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអន្តរជាតិ ដើម្បីជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរនៅប្រទេសស៊ីរីដែលគ្មានប្រជាធិបតេយ្យ និងដោយគ្មានលោកបាសាអាល់អាសាដ។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងប្រទេសតួកគីបានឯកភាពថារបបអាសាដត្រូវតែចប់។

បើយើងក្រឡេកមើលអំពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសតួកគី និងរុស្ស៊ីវិញ តាមរយៈគេហទំព័រ Global security បានឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ប្រទេសរុស្ស៊ី និងតួកគីមិនមែនមើលមុខគ្នាមិនចំនោះទេ ព្រោះប្រទេសទាំងពីរចង់ស្តារសន្តិភាពឡើងវិញនៅប្រទេស​ស៊ីរី។ ទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរមានភាពជិតស្និទ្ធ ទាំងសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ។ រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១៥ ទំនាក់ទំនង​ប្រទេសទាំងពីរចាប់ផ្តើមល្អក់កករនឹងគ្នា បន្ទាប់ពីប្រទេសតួកគីបានបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះចម្បាំងរបស់រុស្ស៊ី។ បញ្ហានេះបានអូសបន្លាយរហូតដល់ឆ្នាំ២០១៧ ទើបទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរបានវិលត្រឡប់មកជាធម្មតាឡើងវិញ និងបានធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងទិញប្រព័ន្ធមីស៊ីលការពារដែនអាកាស S-400 ព្រមទាំងថាមពលពីប្រទេសរុស្ស៊ីទៀតផង។

សូមបញ្ជាក់ថា ការសម្រេចិត្តទិញប្រព័ន្ធមីស៊ីលការពារដែនអាកាស S-400 របស់រុស្ស៊ី គឺបន្ទាប់ពីប្រទេសតួកគីខឹងនឹងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលមិនបានធ្វើបត្យាប័នបញ្ជូន អាចារ្យកាតូលិកម្នាក់ឈ្មោះ Fethullah Gulen ដែលត្រូវបាន លោក អ៊ឺដូហ្គែនចោទប្រកាន់ថាជាអ្នករៀបចំគម្រោងរដ្ឋប្រហារកាលពីឆ្នាំ២០១៦ និងដោយសារតែសហរដ្ឋអាម៉េរិកដកប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស​ប៉ាទ្រីយ៉ុត​ចេញពីប្រទេសតួកគី នេះបើយោងតាមលោក Mark Lowen ភ្នាក់ងារ BBC ប្រចាំនៅតួកគី។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ប្រទេស​តួកគីបានជំទាស់នឹងសហរដ្ឋអាម៉េរិកដែលបានគាំទ្រផ្នែកយោធាដល់ក្រុមឧទ្ទាមឃឺដនៅប្រទេសស៊ីរី ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមឧទ្ទាមឃឺដនៅប្រទេសតួកគី។ រីឯ សហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏មិនសប្បាយចិត្តជាមួយនឹងតួកគីដែលបានទិញ S-400 ពីរុស្ស៊ី ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងប្រទេសតួកគីមានភាពរអាក់រអួល។

លើសពីនេះទៀត តាមរយៈការចេញផ្សាយរបស់គហទំព័រ RFE ថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧ បានឱ្យដឹងថា លោកប្រធានា​ធិប​តី​តួកគី បានព្រមានសេតវិមានប្រឆាំងនឹងផែនការបំពាក់អាវុធដល់ក្រុមយុទ្ធជនសកម្មប្រយុទ្ធឃឺដនៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី បើ​ទោះ​បីជាលោកបានប្រាប់ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក ដូណាល់ ត្រាំ ថា លោកចង់ជួសជុលទំនាក់ទំនងដែលមានភាពតានតឹងរវាងសម្ព័ន្ធ​មិត្តណាតូទាំងពីរក៏ដោយ។

អ្វីដែលកើតឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសតួកគី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកនោះ គឺសហរដ្ឋអាម៉េរិកចង់ឱ្យប្រទេសតួកគីបោះបង់ប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស S-400 របស់រុស្ស៊ី។ ជាការឆ្លើយតប លោក Erdogan បានលើកឡើង​ថា​សម្ពាធ​របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកក្នុងការកម្ចាត់ S-400 គឺជាការរំលោភសិទ្ធិអធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសតួកគី។ បញ្ហានេះ សហរដ្ឋអាម៉េរិក​ បានព្រមានពីការដាក់ទណ្ឌកម្មលើប្រទេសតួកគី។ លោក Trump បានប្រាប់លោក Erdogan ថា សហរដ្ឋអាម៉េរិកត្រៀម​លក់ប្រព័ន្ធមីស៊ីប៉ាទ្រីយ៉ូតរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកឱ្យ ប្រសិនបើតួកគីទម្លាក់ប្រព័ន្ធ S-400 របស់រុស្ស៊ីចោល ពីព្រោះប្រព័ន្ធនេះមិនត្រូវគ្នានឹងប្រព័ន្ធការពារណាតូនិងបង្កការគំរាមកំហែងដល់យន្តហោះប្រយុទ្ធបំបាំងកាយ F-35 នេះបើយោងតាមគេហទំព័រ Reuters ដែលបានចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅនេះ។

ថ្វីបើទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសតួកគី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកមិនទាន់បានល្អប្រសើរយ៉ាងក៏ដោយ ក៏ថ្មីៗនេះ ប្រទេសតួកគីហាក់មានភាពតានតឹងខ្លាំងឡើងជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ីនៅក្នុងខេត្តអ៊ីដលីបនៃប្រទេសស៊ីរី។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីបញ្ចៀសការប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយផ្ទាល់រវាងភាគីទាំងពីរ ភាគីទាំងពីរបានជំរុញឱ្យមានការចរចាជាច្រើនលើកច្រើនសារ ជាពិសេសកិច្ចពិភាក្សាគ្នារយៈពេលជិត៦ម៉ោង នៅទីក្រុងមូស្គូរវាងប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក ពូទីន និងប្រធានាធិបតីតួកគី លោក អ៊ឺដូហ្គែន នៅថ្ងៃទី៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ បានសម្រេចឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ បង្កើតច្រករបៀងសន្តិសុខរួមគ្នាដោយធ្វើល្បាតរួមគ្នារវាងប្រទេសរុស្ស៊ី-តួកគី។ សូមបញ្ជាក់ថា ប្រទេសរុស្ស៊ីនិងតួកគីបានព្រមព្រៀងលើបទឈប់បាញ់គ្នាមួយសម្រាប់ប្រទេសស៊ីរី ហើយប្រទេសរុស្ស៊ីបានស្នើសុំឱ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិគាំទ្របទឈប់បាញ់គ្នានេះ។ ផ្ទុយទៅវិញ សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែល​ជាប្រទេសមានសិទ្ធិវេតូបែរជាបដិសេធនិងបានហៅបទឈប់បាញ់នេះថា«មិនទាន់ពេញវ័យ»ទៅវិញ។

ដោយឡែកទំនាក់ទំនងរវាងរុស្ស៊ីនិងសហរដ្ឋអាម៉េរិកក្នុងជម្លោះស៊ីរីវិញ បើផ្អែកតាមគេហទំព័រ​​ Motherjone ចុះផ្សាយកាលពីឆ្នាំ​២០១៩នេះ បាននិយាយាថា ទាំងប្រទេសរុស្ស៊ី ទាំងសហរដ្ឋអាម៉េរិក សុទ្ធតែមានគំនិតផ្ទុយគ្នាអំពីជម្លោះនៅប្រទេសស៊ីរី ព្រោះប្រទេសរុស្ស៊ីមិនចង់ឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូររបបលោកបាស្សា អាល់អាសាដ ដោយលោកខាងលិចទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ប្រទេសរុស្ស៊ីថែមទាំងបានគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងជួយដល់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី ដែលដឹកនាំដោយលោកបាស្សា អាល់អាសាដទៀតផង រួមមាន នយោបាយ បច្ចេកទេស ហិរញ្ញវត្ថុ និងយោធា ដើម្បីទប់ទល់នឹងកងកម្លាំងឧទ្ទាមប្រឆាំងរបបលោកបាស្សា អាល់អាសាដ។ រីឯ សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏បានជួយដល់ក្រុមឧទ្ទាមនៃកងទ័ពស៊ីរីសេរីនូវជំនួយដែលមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់រួមមានរបបអាហារ និងរថយន្ត​ដឹក​ទំនិញ ផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាល ផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុ និងស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ឱ្យក្រុមឧទ្ទាមស៊ីរីមួយចំនួនដែលខ្លួនបានជ្រើសរើស។ ប៉ុន្តែ​មហាអំណាចទាំងពីរមានគោលដៅរួមគ្នាមួយគឺជំរុញឱ្យមានដំណើរសន្តិភាព និងកម្ចាត់ ISIS (Islamic State of Iraq and Syria)។

នៅឆ្នាំ២០១៣ សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងរុស្ស៊ីបានព្រមព្រៀងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម រួមមានការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានរវាងស្ថាប័នស៊ើបការណ៍សម្ងាត់និងធ្វើប្រតិបត្តិការប្រឆាំង ភេរវកម្មរួមគ្នា ក៏ដូចជា ការចុះហត្ថលេខា​លើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ដើម្បីកាត់បន្ថយ ហានិភ័យនៃជម្លោះនៅក្នុងពិភពអ៊ីនធឺណិតនិង​ការចុះហត្ថលេខាលើកម្មវិធីប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម។

នៅឆ្នាំ២០១៥ សហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងប្រទេសរុស្ស៊ីក៏ចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងយោធាឡើងវិញដើម្បីបង្កើនការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាមផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក អូបាម៉ា និងលោក ពូទីន បានជួបគ្នានៅទីក្រុងញូវយ៉កពិភាក្សាពីមធ្យោបាយក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាម។ ប៉ុន្តែ សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានច្រានចោលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធាជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ីនៅក្នុងសង្គ្រាមប្រទេសស៊ីរី។

បើយោងតាមគេហទំព័រ The guardian ចេញផ្សាយថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ បន្ទាប់ពីមានការវាយប្រហារមីស៊ីលរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកចំនួន៥៩គ្រាប់ទៅលើប្រទេសស៊ីរី លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានលើកឡើងថា ទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក​និងប្រទេសរុស្សីអាចនឹងធ្លាក់ចុះគ្រប់ពេល។ វាចាំបាច់ត្រូវសងសឹកចំពោះការវាយប្រហារដោយអាវុធគីមី ដែលបានសម្លាប់​ជនស៊ីវិលរាប់សិបនាក់រួមទាំងកុមារផង។ នៅក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ សហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏បានប្រកាសផ្តាច់ជំនួយយោធា​ដល់ក្រុមឧទ្ទាមស៊ីរី។

តាមការចុះផ្សាយរបស់គេហទំព័រ USA Today ចេញផ្សាយថ្ងៃទី ១៩ ខែធ្នូ ២០១៨ បានឱ្យដឹងថា លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានបញ្ជាឱ្យដកទ័ពរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកចេញពីប្រទេសស៊ីរី និងបានប្រកាសថា «យើងទទួលបានជ័យជំនះលើពួក ISIS ហើយ»។ ចំណែកឯប្រទេសរុស្ស៊ីវិញ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋមន្តី្រការបទេសរុស្ស៊ីបានសាទរចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់លោក ត្រាំ ហើយលោក បាននិយាយថា «ការសម្រេចចិត្តដកទ័ពសហរដ្ឋអាម៉េរិកចេញប្រទេសពីស៊ីរីនេះ អាចជួយបង្កើតទស្សនវិស័យពិតមួយ សម្រាប់ដំណោះស្រាយនយោបាយនៅប្រទេសស៊ីរីយ៉ាងពិតប្រាកដ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានដើរតួនាទីតិច​តួច​បំផុតនៅក្នុងជម្លោះនៅប្រទេសស៊ីរី ក្រៅពីការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌។

តើទាំងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ទាំងប្រទេសតួកគី និងរុស្ស៊ី ដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅប្រទេសស៊ីរីគឺដើម្បីអ្វី?

យោងតាមការចេញផ្សាយរបស់គេហទំព័រ DW នៃប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ បានឱ្យដឹងថា ការណ៍ដែលសហរដ្ឋអាម៉េរិកបើកប្រតិបត្កិការក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅប្រទេសស៊ីរី ព្រោះសហរដ្ឋអាម៉េរិកចង់បំផ្លាញ ISIS។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកមានទំនាក់ទំនងតិចតួចជាមួយប្រទេសស៊ីរី ក្រៅពីការចង់សម្លាប់ក្រុម ISIS នោះទេ។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏ចង់ព្យាយាមរារាំងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់និងកងជីវពល​ហេស​បូឡា​ហ៍​លីបង់ (The Lebanese Shiite militia Hezbollah) ពីការបង្កើតវត្តមានអចិន្រ្តៃយ៍នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី ដែលអាចគំរាមកំហែង​ដល់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែលដែរ។

ចំពោះ ប្រទេសរុស្ស៊ីវិញ គឺចង់រក្សារដ្ឋាភិបាលរបស់លោកអាសាដ ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធបំផុតរបស់ខ្លួន និងរក្សាអំណាចនិងឥទ្ធិពលយោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ានេះ ពោលគឺចង់ឱ្យសង្គា្រមស៊ីរីជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃការបង្កើតប្រទេសរុស្ស៊ីជាមហាអំណាចនៅមជ្ឈិមបូព៌ា។ ព្រមទាំងចង់រក្សាមូលដ្ឋានទ័ពអាកាសដ៏សំខាន់មួយនៅខេត្តភាគខាងលិចនៃខេត្ត Latakia និងមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹកនៅទីក្រុងកំពង់ផែTartus នៃប្រទេសស៊ីរី។ ជាពិសេសប្រទេសរុស្ស៊ីមានបំណងប្រើសង្គ្រាមនៅប្រទេស​ស៊ីរីនេះ ដើម្បីបង្ហាញថាប្រទេសរុស្ស៊ីនៅតែអាចជារដ្ឋ ដែលមានឥទ្ធិពលនិងសំខាន់នៅក្នុងប្រព័ន្ធអន្តរជាតិ។

រីឯប្រទេសតួកគី ដែលខ្លួនជាប្រទេសមានកងកម្លាំងយោធាធំទី២របស់អង្គការណាតូ គឺចង់រារាំងការទទួលបានទឹកដីឃឺដរបស់ប្រទេសស៊ីរី និងរារាំងពួកគេពីការទទួលបានស្វ័យភាពក្នុងការតាំងទីលំនៅក្រោយសង្គ្រាម។ ប្រទេសតួកគី បង្ហាញថាយុទ្ធជន​ឃឺដ​ស៊ីរីត្រូវបានចងភ្ជាប់ទៅនឹងគណបក្សពលករឃឺដ ដែលបានប្រយុទ្ធក្នុងសង្គ្រាមជាង៣ទសវត្សរ៍នៅប្រទេសតួកគី ហើយដែលប្រទេសតួកគីក៏ដូចជាសហគមន៍អឺរ៉ុបនិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ចាត់ទុកថា ក្រុមនេះជាក្រុមភេរវកម្ម។ ប្រទេសតួកគីក៏ចង់បាន​តំបន់អ៊ីដលីប (Idlib) ដែលគេហៅថា តំបន់មានសុវត្ថិភាពស្របច្បាប់នៅភាគខាងជើងប្រទេសស៊ីរី ហើយបានជំរុញ​ឱ្យ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិករំសាយកងជីវពលឃឺដ។ លើសពីនេះទៀត តួកគីចង់ក្លាយជាប្រទេសមានឥទ្ធិពលក្នុងតំបន់នេះដែលគេមើល​ទៅ​មិនអាចទៅរួចក្រៅពីរុស្ស៊ីនិងអាម៉េរិក។

ជារួម ទំនាក់ទំនងគ្នារវាងប្រទេសទាំងបី ជាមួយសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅស៊ីរីនេះ ទាំងតួកគី ក៏ដូចជា សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងរុស្ស៊ី ទោះ​បីជា ពេលខ្លះមានការខ្វែងគំនិតគ្នានិងពេលខ្លះទៀតមានគោលដៅរួមគ្នា ក៏ព្រោះតែប្រទេសនីមួយៗគិតតែដើម្បីផលប្រយោជន៍​រៀងខ្លួន។ ជាអាទិ៍ដូចជា សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងប្រទេសតួកគីមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នាដោយសារខ្លួនមានគោល​ដៅ​រួមគ្នាចំពោះរឿងប្រទេសស៊ីរី។ ចំពោះប្រទេសរុស្ស៊ី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក មានទំនាក់ទំនងល្អ ក៏ព្រោះតែប្រទេសទាំងពីរនេះមាន​គោលបំណងដូចគ្នាចង់កម្ទេច ISIS ថ្វីបើមានការខ្វែងគំនិតគ្នាដោយសហរដ្ឋអាម៉េរិកចង់ផ្លាស់ប្តូររបបអាសាដ និងប្រទេស​រុស្ស៊ីចង់រក្សារបបអាសាដក៏ដោយ។ ប្រទេសទាំងពីរនេះតែងតែដាក់ទណ្ឌកម្មគ្នាទៅវិញទៅមកព្រោះតែជំហរផ្ទុយគ្នា។ ដោយ​ឡែកចំពោះទំនាក់ទំនងប្រទេសតួកគីនិងប្រទេសរុស្សីវិញពេលខ្លះមានទំនាក់ទំនងមិនល្អ ពេលខ្លះមានទំនាក់ទំនងល្អ។ ប្រទេស​តួកគីពេលមិនសប្បាយចិត្តជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិកងាកទៅទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី និងពេលខ្លះមិនសប្បាយចិត្តនឹងប្រទេសរុស្ស៊ីងាកទៅទំនាក់ទំនងសហរដ្ឋអាម៉េរិកវិញ។

យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសទាំងបីសុទ្ធតែមានគោលបំណងរបស់ខ្លួនច្បាស់លាស់ជាមួយសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅស៊ីរី ទោះតិចក្តី ឬច្រើន​ក្តី ដើម្បីបង្ហាញថាប្រទេសរបស់ខ្លួនជាប្រទេសមហាអំណាច ឬ ប្រទេសរបស់ខ្លួនមានកម្លាំងយោធាខ្លាំង និងសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងក្នុងការ​ស្វែងរកតុល្យភាពអំណាចនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ានេះផងដែរ៕


អត្ថបទទាក់ទង

"សៀវភៅព្រះត្រៃបិដក១១០ក្បាល បានទទួលមកតម្កល់នៅបណ្ណាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា"

ព្រឹកថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកកឧត្តមបណ្ឌិត អ៊ុំ ប៉ុម ទីប្រឹក្សានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានប្រគល់សៀវភៅព្រះត្រៃបិដកចំនួន ១១០ក្បាល មកបណ្ណាល័យនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមវត្តមានរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ព...

2024-05-23 10:58:43   Thu, 23,05,2024, 10:58 AM
ទ្រឹស្ដីវិទូ ចន ដេវី (John Dewey Theorist) ដោយ៖ លោក ប៉ាន់ សំណាង មន្ដ្រីនាយកដ្ឋានវិទ្យាសាស្ដ្រអប់រំ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ដ្រនិងវិទ្យាសាស្ដ្រសង្គម រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

សមិទ្ធផល ការរីកចម្រើននៃពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មិនមែនកើតឡើងឯកឯងទាំងស្រុងនោះទេ តែវាត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលជាច្រើនតាមការវិវឌ្ឍនៃសម័យកាល។ ការវិវឌ្ឍទាំងនោះ គឺក៏កើតឡើងពីទ្រឹស្ដីនានានៃអ្នកប្រាជ្ញ ទស្សនវិទ...

2024-05-23 03:07:49   Thu, 23,05,2024, 03:07 AM
ហេតុអ្វីកម្ពុជាត្រូវមានឯករាជ្យភាពខាងនយោបាយ នៅក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូន?

ក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ រដ្ឋនីមួយៗសុទ្ធសឹងតែមានអំណាចរបស់ខ្លួន ដែលដែនកំណត់នៃអំណាចនោះអាស្រ័យទៅលើលទ្ធភាពនៃការពង្រឹងឥទ្ធិពល និងឯករាជ្យភាពខាងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច នៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្ដាប្រទេសនានាលើពិភ...

2024-05-22 13:52:09   Wed, 22,05,2024, 01:52 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយនឹងលោកជំទាវ Chen Bo ឯកអគ្គរដ្ឋទូត និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានចិនសម្រាប់ការសិក្សាអន្តរជាតិ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ១៣ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបជាមួយនឹងប្រត...

2024-05-21 03:31:57   Tue, 21,05,2024, 03:31 AM
ជនជាតិវៀតណាមមួយចំនួនព្យាយាមចាក់ទឹកត្រីលើដំបៅចាស់!

កាលពីយប់ថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានសម្តែងនូវការភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងពេលបើកមើលមតិយោបល់លើវីដេអូដែលសម្តេចបានបង្ហោះក្នុងបណ្ដាញសង្គម Tik Tok ដែលត្រូវបានជនជាតិវៀតណាមរាប់សិបនាក់ចូលមកជេរ។...

2024-05-20 12:37:27   Mon, 20,05,2024, 12:37 PM
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ឡេង សុជា បានផ្តល់សៀវភៅចំនួន៣០ក្បាល ដល់លេខាធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ

នៅរសៀលថ្ងៃទី២០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងនាមលេខាធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ លោក ហេង វីរិទ្ធិ បានទទួល កម្រងសៀវភៅ សមាសភាពគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ពីឆ្នាំ១៩៩៨ ដល់ឆ្នាំ ២០២៣ បោះពុម្ភផ្សាយ...

2024-05-20 09:19:40   Mon, 20,05,2024, 09:19 AM

សេចក្តីប្រកាស

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...

 ចុចមើល
2024-04-08 07:35:30   Mon, 08,04, 2024,07:35 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...

 ចុចមើល
2023-06-02 14:21:24   Fri, 02,06, 2023,02:21 PM

វគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...

 ចុចមើល
2023-01-31 03:35:34   Tue, 31,01, 2023,03:35 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:59:09   Wed, 14,09, 2022,07:59 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:58:12   Wed, 14,09, 2022,07:58 AM

វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...

 ចុចមើល
2022-08-22 08:11:47   Mon, 22,08, 2022,08:11 AM

កម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...

 ចុចមើល
2022-08-03 11:15:00   Wed, 03,08, 2022,11:15 AM

កិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...

 ចុចមើល
2022-07-20 02:42:35   Wed, 20,07, 2022,02:42 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...

 ចុចមើល
2022-03-02 05:01:03   Wed, 02,03, 2022,05:01 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...

 ចុចមើល
2021-08-31 13:46:01   Tue, 31,08, 2021,01:46 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:46:19   Fri, 26,02, 2021,08:46 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈការិយាល័យឆ្នាំ២០២១សម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យស...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:44:35   Fri, 26,02, 2021,08:44 AM