បទបង្ហាញដោយ៖ បណ្ឌិតសភាចារ្យ សោម សុមុនី សមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា        

របាំ​អប្សរា​ រួមទាំងរបាំ​ព្រះរាជ​ទ្រព្យ​ទាំងអស់នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា ត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ ដោយអង្គការ​យូណេស្កូ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៧ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០០៣។ ការចារឹកនាម នៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកដ៏ល្បីល្បាញនេះ បានបញ្ជាក់ពីតម្លៃជា​សាកលដ៏ធំធេងអស្ចារ្យនៃស្នាដៃសិល្បៈរបាំ​តន្តី​ប្រកបដោយអត្ថន័យវប្បធម៌នេះ។ ចំពោះប្រជាជនកម្ពុជាទូទៅ របាំ​អប្សរា គឺជាមោទនភាព ជានិមិត្ដរូបជាតិនិងប្រជាជន។ របាំ​អប្សរា​ ស្ថិតនៅយ៉ាងជ្រាលជ្រៅក្នុងជម្រៅបេះដូងខ្មែរគ្រប់ៗរូប។

ដោយ​ឃើញ​នូវតម្លៃសាកលដ៏ធំធេងអស្ចារ្យនៃរបាំ​អប្សរា​នេះ​ហើយ ទើប​យើង​សម្រេច​លើក​យក​អត្ថបទ​​សិក្សា​​ស្តី​អំពី​ “អប្សរា” ពី​ទេវកថា​ឥណ្ឌា មក​ចម្លាក់​ខ្មែរ​ និងរបាំ​តន្តី​ខ្មែរ មក​ចូល​រួម​ក្នុង​សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​លើកទី​១៤ ស្តី​អំពី​ “តម្លៃ​វប្បធម៌​អាស៊ី​ប៉ាស៊ីហ្វិក ៖ វប្បធម៌ ប្រវត្តិ​និង​មោទកភាព”។

​បើតាមការបង្ហាញរបស់បណ្ឌិតសភាចារ្យ សោម សុមុនី សមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា៖ ឫស​គល់ «អប្សរា» ​គឺ​ស្ថិត​ក្នុង​វប្បធម៌​ឥណ្ឌាគឺ​ទេវកថា ​ឥណ្ឌា រឿង​ “អណ្ដើក​កូម៌ៈ” ឬ រឿង “កូរ​សមុទ្រ​ទឹក​ដោះ” ​ទោះ​បី​សម្តេច​ព្រះ​សង្ឃរាជ​ ជួន ណាត​​ លោកមិន​ទទួល​យក​ក៏ដោយ​ ហើយយើង​ក៏​មិន​អាច​គិត​ថា​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​​សម្តេច​ព្រះ​សង្ឃរាជ លោក​បដិសេធ​ការ​លើក​ឡើង​ថា​ “តាម​សេចក្តី​តំណាល​ក្នុង​គម្ពីរព្រាហ្មណ៍ថា ស្ត្រី​សួគ៌ពួក​មួយ​ដែល​ផុស​ឡើង​អំពី​ទឹក​ ក្នុង​កាល​ដែល​កូរ​ទឹក​អម្ឫត" នោះ​ទេ​ (​កូរ​ទឹក​អម្ឫត ជា​សេចក្តី​នៃ​រឿង គឺ​កូរ​សមុទ្រ​ទឹក​ដោះ​ដើម្បី​យក​ទឹក​អម្ឫត​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​​ជីវិតមាន​ភាព​​អមតៈ)។

កាលដើមឡើយ មានមហាសមុទ្រទឹកដោះ​នៅ​លើចក្រវាលទាំងមូល។ ពួកទេវតា និងអសុរា​ដែលចង់បានទឹកអម្ឫត គឺទឹកមន្តជីវិត​អមតៈ បានច្បាំង​គ្នា​ដើម្បីទឹក​អម្ឫត​។ ដោយ​ហេតុ​ចម្បាំង​អស់​ពេល​ដ៏យូរ​ ក៏មិន​ចាញ់​មិន​ឈ្នះ  ព្រះ​វិស្ណុ​ក៏​ចេញ​មក​ពន្យល់​ពួកទេវតា និងអសុរា​ឱ្យ​រួម​គ្នា​កូរ​សមុទ្រ​ទឹក​ដោះ​នោះ​។ នៅ​ក្នុង​សមុទ្រ​ទឹក​ដោះ​មាន​ទឹក​អម្ឫត​និង​វត្ថុ​ទិព្វជា​​ច្រើនឥត​គណនា ដោ​យ​ចង់​ឃើញ​នូវ​វត្ថុ​ទិព្វ​ទាំង​នោះ​ និង​ចង់​បាន​នូវ​ជីវិត​អមតៈ ទាំង​ពពួក​ទេវតា និង​​អសុរា​បាន​យល់​ព្រម​តាម​ព្រះ​វិស្ណុ រួម​គ្នា​​កូរសមុទ្រទឹកដោះ ដោយ​សន្យាគ្នា​ថា​ បើ​ទឹក​អម្ឫត​លេច​ឡើង​ចំមុខ​​ពពួក​ទេវតា​ នោះ​ទឹក​អម្ឫត​បាន​ទៅ​ពពួកទេវតា បើទឹក​អម្ឫត​លេច​ឡើង​ចំមុខ​ពពួកអសុរា​នោះ​ទឹក​អម្ឫត​បាន​ទៅ​ពពួកអសុរា។ ព្រះវិស្ណុបាន​ដកភ្នំមន្ទរៈ យកមកធ្វើជាឧបករណ៍​សម្រាប់​កូរ​ ហើយបែង​ខ្លួនជាអវតា​មាន​ឈ្មោះថា ​​អណ្ដើកកូម៌ៈ ដើម្បីទ្រភ្នំមន្ទរៈ កុំឱ្យលិច។ កាលនោះ​ ស្ដេចនាគឈ្មោះ វាសុកី បាន​យកខ្លួនធ្វើជាព្រ័ត្រសម្រាប់ឱ្យគេទាញ​។ ពួកទេវតាទាញខាងកន្ទុយ ឯពួកអសុរាទាញខាងក្បាល។ 

ក្រៅពីនេះ ក៏មាន “អប្សរា” ​ក្នុងសិល្បៈ​ចម្លាក់​ខ្មែរដូចគ្នាដែរ ដូចជានៅក្នុងទេវកថា​ រឿង​ អណ្តើក​កូម៌ៈ របាំ​អប្សរា និង​ទេព​អប្សរា​ ​ក៏មាន​ឆ្លាក់​នៅ​លើ​ផ្តែរ និង​លើ​ថែវ​ប្រាសាទ​មួយ​ចំនួន​ផង​ដែរ។​

RAC Media