ព័ត៌មាន

ហេតុអ្វីបានជាអ្នកនយោបាយនៅតែបន្តខ្វែងគំនិតគ្នាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស?

2024-10-23 08:53:11 ថ្ងៃពុធ, 23 តុលា 2024 ម៉ោង 03:53 PM
អ្នកមើល 9080
post_detail1

ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

          ៣៣ឆ្នាំក្រោយពីការចុះហត្ថលេខាទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស អ្នក​នយោបាយខ្មែរនៅតែបន្តខ្វែងគំនិតគ្នា ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុង​ប៉ារីស។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅជិតថ្ងៃគម្រប់ខួបនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស អ្នក​នយោបាយប្រឆាំង និងក្រុមអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល តែងលើកឡើងនិងបន្តចោទប្រកាន់ថា រាជ​​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជាថា នៅពុំ​ទាន់អនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឱ្យបានពេញ​លេញ​​​ទេ ដោយពួកគេបានអះអាងថា បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ អធិបតេយ្យ និង​​ការ​គោរពបូរណភាពទឹកដីពីសំណាក់ប្រទេសជិតខាងរបស់កម្ពុជា នៅពុំ​ទាន់ត្រូវបាន​រាជ​​រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជាធានាឱ្យបានល្អប្រសើរនៅឡើយនោះទេ។ បន្ថែមពីលើនេះ នៅពេល​ខ្លះ ពួកគេថែមទាំងបានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសជាហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដាក់សម្ពាធ និង​ជំរុញឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលគោរពឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវកិច្ចព្រមព្រៀង ដែលចុះហត្ថលេខា​ដោយ​ប្រទេសទាំង១៨នេះថែមទៀតផង។

          សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា តែងតែបានអះអាងថា ស្មារតីនិងខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាពទីក្រុង​ប៉ារីស ត្រូវបានសភាធម្មនុញ្ញដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោត​នីតិ​កាល​ទី១ ឆ្នាំ១៩៩៣ ដាក់បញ្ចូលក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារួច​រាល់​ទៅ​ហើយ។ ជាមួយគ្នានេះ ជានិច្ចកាល រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែងតែបានគូសបញ្ជាក់ និង​ការ​ពារ​​ជំហរ​ថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានគោរព​និងអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវរដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ដែល​​ជាច្បាប់​កំពូល​របស់​ប្រទេសកម្ពុជា។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានចោទប្រកាន់ទៅកាន់​អ្នកនយោបាយអតីតនិងក្រុមអ្នករិះគន់វិញដែរថា ការលើកឡើងរិះគន់ប្រឆាំងនឹងរាជ​រដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស គឺជាការលើកឡើងដែលមាន​របៀបវារៈនយោបាយទុច្ចរឹត និងមានបំណងបំផ្លាញសន្តិភាពរបស់កម្ពុជាថែមទៀតផង។

          គួររំឭកផងដែរថា នៅក្នុងកញ្ចប់នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស មានឯក​សារ​​សំខាន់ៗចំនួន៤គឺ “កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពី ដំណោះស្រាយរួមមួយនៃជំលោះកម្ពុជា”, “កិច្ច​ព្រម​​ព្រៀង​ទាក់ទងនឹងអធិបតេយ្យភាព ឯករាជ បូរណភាព និងភាពមិនអាចរំលោភ​បាន​នៃ​ដែន​ដី អព្យាក្រឹត្យភាព ឯកភាពជាតិកម្ពុជា”, “សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​ ស្ដីពីការស្ដារ និង ការ​កសាង​ប្រទេស​កម្ពុជាឡើងវិញ” និង “កិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយនៃសន្និសីទប៉ារីស”។ ខ្លឹម​សារ​​ដែល​មានចែងនៅក្នុងឯកសារទាំង៤នេះហើយ ដែលបានតម្រូវឱ្យប្រទេសជាហត្ថលេខី​នា​ពេលនោះ ត្រូវ​ចូល​រួម​ធានាឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការបង្រួបបង្រួមនិង​ឯកភាព​ជាតិ ធានា​អធិប​តេយ្យ និង​​​ការ​គោរពបូរណភាពទឹកដី​ពីសំណាក់​ប្រទេសជិត​ខាង​របស់​កម្ពុជា ព្រមទាំង​ជំរុញ​​ឱ្យ​មាន​ការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជានាពេលនោះ តាម​រយៈការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៣ជាដើម។

          នៅក្នុងកិច្ច​ព្រម​ព្រៀង ស្ដីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរួមមួយនៃជំលោះកម្ពុជា ភាគ​ទី​១ ដំណាក់​កាល​រៀបចំអន្តរកាល ផ្នែកទី២ អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្ននៃ អ.ស.ប. នៅកម្ពុជា មាត្រា​ទី២ បាន​ចែង​អំពីការស្នើការ​បង្កើត អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្ននៃ អ.ស.ប. មួយនៅ​កម្ពុជា ហៅកាត់​ថា អ៊ុនតាក់ (UNTAC) ដែល​មានទាំងផ្នែកយោធា និងផ្នែកស៊ីវិល ដោយ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​ទទួលខុសត្រូវ​ផ្ទាល់របស់​អគ្គលេខា​ធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប.) និងស្នើដល់ក្រុមប្រឹក្សា​សន្តិ​សុខ​​នៃ អ.ស.ប. ឱ្យប្រគល់ដល់​អ៊ុនតាក់ (UNTAC) នូវ​តួនាទី​ភារកិច្ច​ដូចមាន​ចែងក្នុង​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះ។ ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាង​រាស្ត្រនីតិ​កាល​ទី១​ ត្រូវបាន​រៀបចំនៅ​ថ្ងៃទី២៣-២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣ ដោយមានការចូលរួមពី​គណបក្សនយោ​បាយចំនួន​២០​គណបក្ស ហើយជាលទ្ធផល គណបក្សចំនួន៤ បានទទួល​អសនៈ ក្នុងនោះ​គណបក្ស​ដែល​ទទួលបានអសនៈនាំមុខគេគឺ គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច និង​គណបក្សប្រជាជន​កម្ពុជា។ ក្រោយបញ្ចប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ​១៩៩៣ អ៊ុនតាក់ (UNTAC) ដែលជាអាជ្ញាធរបណ្ដោះ​អាសន្ន​នៃ អ.ស.ប. នៅកម្ពុជា បាន​ចាកចេញជាមួយនឹង​ជោគ​ជ័យ​ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ នៅក្នុងការដោះ​ស្រាយជម្លោះ និង​សម្រេចបាន​ចប់​​សព្វគ្រប់នូវ​រៀបចំការ​បោះឆ្នោតមួយនៅកម្ពុជាដែលជាសមាជិកអង្គការនេះ។

          នៅក្នុងទិដ្ឋភាពជាក់ស្ដែង កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស គឺជាមូលដ្ឋានសំខាន់​មួយ​ក្នុង​ដំណើរការស្វែងរកសន្តិភាព ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការចាប់ផ្ដើមអនុវត្តនូវ​លទ្ធិ​ប្រជាធិប​​តេយ្យ និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ ហើយខ្លឹមសារ​នៃកិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា​ឆ្នាំ​១៩៩៣យ៉ាងពិតប្រាកដ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា ក្រោយការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀង​ទីក្រុងប៉ារីស និងការរៀបចំការ​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ១៩៩៣ ប្រទេសកម្ពុជាក៏នៅតែពុំទាន់ទទួល​បាន​សុខ​សន្តិភាពពេញលេញ​នៅ​ឡើយទេ ដោយសារតែក្រុមកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (ខ្មែរ​ក្រហម) ដែលជាភាគី១ក្នុង​ចំណោម​ភាគីខ្មែរ​ទាំង៤​ដែលបាន​ចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រម​ព្រៀង​នេះដែរ ពុំបានឈរ​ឈ្មោះនៅ​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នោះឡើយ ព្រោះពួកគេគ្មានសង្ឃឹមនឹង​ទទួល​បានការបោះឆ្នោតគាំទ្រ​ពី​ប្រជា​ពល​រដ្ឋឡើយ ហើយ​កងកម្លាំង​ខ្មែរក្រហមក៏បានងាកទៅបន្ត​ការតស៊ូប្រដាប់​អាវុធ​នៅ​តាម​តំបន់ព្រំដែន​ជាប់​ប្រទេសថៃ​វិញ។ សង្គ្រាមទ័ពព្រៃនៅតែបន្ត ដោយខ្មែរក្រហម​បាន​ឆ្មក់វាយ​ប្រហារលើមូល​ដ្ឋានយោធានៃកងកម្លាំងរាជរដ្ឋាភិបាល។ រាជរដ្ឋាភិបាលនាពេលនោះ ​ត្រូវ​ចាប់​​ផ្ដើម​កសាង​សង្គមផង និង​ត្រូវ​ការពារការវាយប្រហារពីក្រុមខ្មែរក្រហមផង។

          ក្រោយ​មក​តាមរយៈនយោបាយឈ្នះ​ឈ្នះ​របស់​សម្ដេច ហ៊ុន សែន នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ទើប​ប្រទេសកម្ពុជា​អាចស្វែងរកសន្តិភាព​ពេញ​លេញ និងបញ្ចប់ការគ្រប់គ្រងប្រទេស​តាម​របៀប​ស្បែកខ្លា​បាន ដោយសម្ដេច ហ៊ុន សែន នាពេលនោះ បានបញ្ចប់នូវអង្គការចាត់​តាំង​នយោបាយនិងយោធា​របស់ខ្មែរក្រហម ហើយធ្វើ​សមាហរណកម្មអ្នកទាំងនោះចូលមក​ក្នុង​សង្គម​ជាតិ​តែមួយ និងបន្តជីវភាពរស់​នៅប្រកបដោយ​សុខដុម​នីយ​កម្មជាមួយនឹងប្រជាពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​ផ្សេងទៀត។ នេះមានន័យថា ថ្វីដ្បិតតែកិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស គឺជា​មូល​ដ្ឋានដែលនាំមកនូវដំណើរឆ្ពោះ​ទៅ​រកសន្តិភាពក្ដី ក៏ប៉ុន្តែ​ការអនុវត្តត្រឹម​តែកិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះ ពុំអាចឈានទៅសម្រេចបានសន្តិភាពពេញលេញ​សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានោះឡើយ។ គេត្រូវចងចាំថា បើសិនជាអង្គការចាត់តាំងនយោបាយ និងយោធារបស់ខ្មែរក្រហម​មិន​ត្រូវ​បាន​រំលាយតាមរយៈយុទ្ធសាស្ត្រឌីហ្វីត (DIFID) និងនយោបាយ​ឈ្នះឈ្នះនោះទេ កម្ពុជា​ក៏​នឹង​មិន​អាចស្គាល់នូវសុខសន្តិភាពពេញលេញ និងអាចចូល​រួមនៅក្នុង​សមាហរណ​កម្ម​តំបន់ ដើម្បីឆ្ពោះទៅសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍសង្គមនិង​សេដ្ឋ​កិច្ច​ដូចបច្ចុប្បន្ននោះដែរ។

          ក្រឡេកមកពិនិត្យមើល ការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងអ្នកនយោបាយខ្មែរ ពិសេសរវាងអ្នក​នយោបាយប្រឆាំងនិងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ទៅលើការអនុវត្តនូវកិច្ចព្រមព្រៀង​នេះ​វិញ យើងឃើញថា ស្មារតីនិងខ្លឹមសារសំខាន់ៗនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ត្រូវ​បាន​ដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដូចជា អំពីបូរណ​ភាព​ទឹក​ដី និង​អធិបតេយ្យនៃ​ប្រទេសកម្ពុជា (រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ត្រង់ជំពូកទី១ អំពីអធិបតេយ្យ មាន៦មាត្រា) សិទ្ធិមនុស្ស (រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា ជំពូកទី៣ អំពី សិទ្ធិ និងករណីយកិច្ច របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ មាន ២០មាត្រា) និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា ជំពូកទី៤ អំពី​របប​នយោបាយ មាន៥មាត្រា)។ ការដាក់បញ្ចូលនូវស្មារតីនិងខ្លឹមសារសំខាន់ៗនៃកិច្ច​ព្រម​ព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានេះ ​ធ្វើ​ឡើង​ដោយសភាធម្មនុញ្ញ ក្នុងគោលបំណងធានាឱ្យបាននូវការអនុវត្តស្មារតីនិងខ្លឹមសារនៃ​កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ប៉ុន្តែហេតុអ្វីបានជាអ្នកដឹកនាំនយោបាយប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេស​ដែល​ធ្លាប់ជាសមាជិកនៃសភាធម្មនុញ្ញនិងជាតំណាងរាស្ត្រមណ្ឌលសៀមរាប នីតិកាលទី១ ហាក់​ដូចជាធ្វើពុំដឹងពុំឭទៅវិញ? ឬនេះគឺជាចេតនា ដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយប្រឆាំង​របស់​ខ្លួន?

          ខណៈដែលគោលបំណងចម្បងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនយោ​បាយនៅកម្ពុជា ធានាឱ្យបាននូវអធិបតេយ្យភាព ឯករាជ បូរណភាព និងភាពមិន​អាច​រំលោភ​​បាន​នៃ​ដែន​ដី អព្យាក្រឹត្យភាព ឯកភាពជាតិកម្ពុជា និងការស្ដារប្រទេសកម្ពុជា​ឡើង​វិញ តើមានចំណុចណាមួយនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ស្ដីពីវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃ​ព្រះ​រាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលត្រូវបានអនុម័តជាបន្តបន្ទាប់នាពេលកន្លងមក ដែលមាន​ខ្លឹម​សារ​ប្រាសចាក ឬផ្ទុយពីស្មារតីនិងខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស?

          តើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពុំបានអើពើនឹងបញ្ហាអធិបតេយ្យ ឯករាជ និងបូរណ​ភាព​ទឹក​ដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៅត្រង់តំបន់ ឬចំណុចណាមួយនៃប្រទេសកម្ពុជា? គេគួរតែ​លើក​យកមកបង្ហាញឱ្យបានជាក់លាក់ថា នៅត្រង់ភូមិសាស្ត្រខេត្ត តំបន់ ឬចំណុច​ណា​មួយ​នៃ​ព្រំដែន​​ប្រទេស​កម្ពុជាជាមួយប្រទេសជិតខាង ដែលរាជរដ្ឋាភិបាល​ពុំបានចាត់​តាំង​ឬ​ប្រគល់​​ភារ​កិច្ចទៅឱ្យ​កងទ័ព ឬវរនគរបាលការពារព្រំដែន​ទៅបំពេញបេសកកម្ម​យាម​ល្បាត​​និងការ​ពារ​​ដែន​អធិប​តេយ្យជាតិរបស់ខ្លួន។ ចំពោះការបើកចំហរសិទ្ធិសេរីភាព និង​ការ​បញ្ចេញមតិ តើស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិជាក់ស្ដែង​នៅ​កម្ពុជា នៅត្រង់​ចំណុចណាដែលមានកម្រិតទាបជាងប្រទេសក្នុងតំបន់ ឬប្រទេសជិត​ខាង​កម្ពុជា?

          ចំណែកឯទិដ្ឋភាពនៃការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដែលត្រូវបានគេចោទ​ប្រកាន់ថា បានធ្លាក់ចុះជាលំដាប់នោះ គេគួរតែពិនិត្យនិងលើកយកមកធ្វើជាគម្រូជាក់ស្ដែង​ផង​ដែរថា តើនៅ​បណ្ដា​ប្រទេស​ប្រជា​ធិប​តេយ្យណាខ្លះ​លើពិភពលោក ដែលអនុញ្ញាតឱ្យ​អ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស អាចរួច​ផុតពីទោស​ទណ្ឌដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់នៃប្រទេសនោះ ដោយ​​សារតែពួកគេគឺជាអ្នកនយោបាយ? តើអ្នកនយោបាយដែលជាពលរដ្ឋ​នៅក្នុង​ប្រទេស​មួយ គួរតែគោរពនិងអនុវត្តស្របទៅតាម​ច្បាស់ដែលមានជាធរមាននៅក្នុងប្រទេសដែរ​ឬ​យ៉ាង​ណា? ជាការពិតណាស់ អ្នកនយោបាយគឺជាអ្នកមានឥទ្ធិពល និងចូលរួមចំណែក​នៅក្នុងការតាក់តែងនិងអនុម័តច្បាប់ នៅពេលដែលខ្លួនចូលបំពេញការងារនៅក្នុងស្ថាប័ន​នីតិប្បញ្ញត្តិ ឬនៅក្នុងមុខតំណែងដែលមានសិទ្ធិរៀបចំសេចក្ដីព្រាងច្បាប់។ ដូច្នេះហើយ អ្នក​នយោបាយក៏គួរតែជាអ្នកគោរពនិងអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន ដើម្បីបង្ហាញពីសុចរិតភាព​របស់ខ្លួនក្នុងនាមជាអ្នកចូលរួមរៀបចំនិងកសាងសង្គម​ជាតិ។

          ជារួម គោលបំណងរបស់អ្នកនយោបាយប្រឆាំង ដែលបានចោទប្រកាន់​ថា ​រាជ​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​​មិន​បាន​អនុវត្តទៅតាមកិច្ច​ព្រម​ព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងទាមទារ​ឱ្យ​ប្រទេស​ជាហត្ថលេខីទាំង​អស់នៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដាក់សម្ពាធឬអន្តរាគមន៍មកលើ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ឱ្យអនុវត្តតាមអ្វីដែលជាការចង់បានរបស់ខ្លួននោះ គឺគ្រាន់តែដើម្បី​បម្រើ​ផល​​ប្រយោជន៍​នយោបាយរបស់ខ្លួននិងក្រុមខ្លួន ដែលចង់នៅបន្តមានឥទ្ធិពលនៅ​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយប្រទេសកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកគេគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅតែពីការចោទប្រកាន់​រាជរដ្ឋាភិបាល និងអំពាវនាវឱ្យបស្ចិមប្រទេសដាក់សម្ពាធ និងប្រើឥទ្ធិពលដែលប្រទេសទាំង​នោះមាន​ ដើម្បីជំរុញរាជរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តទៅតាមការចង់បានរបស់ពួកគេនោះទេ។ នៅក្នុង​ករណីខ្លះ ពួកគេថែមទាំងហ៊ានអំពាវនាវឱ្យបរទេសដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬហ៊ុមព័ទ្ធប្រទេសជាតិ​របស់ខ្លួនថែមទៀតផង។ ជាការពិតណាស់ អ្នកនយោបាយប្រឆាំងមួយចំនួន​នៅ​បរទេស ពិតជានឹងមិនចាត់​ទុក​ថារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបើក​ទូលាយ​ចំពោះការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយនោះទេ ប្រសិនបើខ្លួន​និង​បក្ខ​ពួក​មិន​ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលមកធ្វើនយោបាយឡើងវិញ តាមរយៈការស្នើសុំ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ឱ្យ​លើកលែងទោសពីសំណាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានោះទេ។ នៅចំពោះមុខនាពេលនេះ ក្រុម​អ្នកនយោបាយប្រឆាំងគ្មានជម្រើសអ្វីផ្សេងទៀតដើម្បីចោទប្រកាន់ ដាក់បន្ទុក និង​បង្កើត​សម្ពាធ​មកលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះទេ ព្រោះការកាត់បន្ថយជំនួយនិងការ​បន្ទាប​កម្រិតកិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការរបស់ប្រទេសមួយចំនួន ក៏ដូចជាការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ​ EBA នាពេលកន្លងមក ក៏នៅតែពុំមានប្រសិទ្ធភាពដើម្បីជះឥទ្ធិពលលើការធ្វើ​សេចក្ដី​សម្រេច​​ចិត្តរបស់មេដឹកនាំកម្ពុជាទៅលើបញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុង និងជំហរការបរទេស​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានោះដែរ៕

(រាល់ទស្សនៈដែលបានលើកឡើងខាងលើនេះ ជាទស្សនៈយល់ឃើញរបស់ស្មេរផ្ទាល់ និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរួមរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាឡើយ)

អត្ថបទទាក់ទង

ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ពិភាក្សាការងារជាមួយក្រុមការងារបច្ចេកទេសទទួលបន្ទុកសុខភាពនិងបរិស្ថាននៃក្រសួងសុខាភិបាល

(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៥រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្តស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំក្រុមការងារគម្រោងកសាងសាល...

2025-05-16 11:52:19   ថ្ងៃសុក្រ, 16 ឧសភា 2025 ម៉ោង 06:52 PM
៦៩ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-រុស្ស៊ី : ភាពធន់ ទំនុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែង

ដោយបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា           ថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះ គឺជាខួបលើកទី៦៩ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំន...

2025-05-13 11:20:57   ថ្ងៃអង្គារ, 13 ឧសភា 2025 ម៉ោង 06:20 PM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ សមាជជាលើកដំបូងនៃស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ នឹងរំលេចពីការជជែកគ្នាជាពហុមតិ ដើម្បីប្រមូលទស្សនៈរួមរបស់ជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រទេស

ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីការប្រកាសរៀបចំសមាជិករវាងរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភានៅដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខនេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានចែករំលែកទស្សនៈយល់ឃើញថា នេះគឺជាសមាជជាប្រវត្តិសាស្ត្រលើកទីមួយនៅក្...

2025-05-13 08:26:29   ថ្ងៃអង្គារ, 13 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:26 PM
69 Years of Cambodia-Russia Relations: Resilience, Mutual Trust and Pragmatic Cooperation

By Dr. Kin Phea, Director General of the International Relations Institute of Cambodia, Royal Academy of Cambodia May 13, 2025, marks the 69th anniversary of diplomatic relations between Cambodia and...

2025-05-13 06:06:59   ថ្ងៃអង្គារ, 13 ឧសភា 2025 ម៉ោង 01:06 PM
ជំនួបពិភាក្សាការងាររវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាមួយប្រតិភូតំណាង២៥សាកលវិទ្យាល័យនៃខេត្តក្វាងស៊ី សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នាព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ១រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្តស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការតំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យប្រធានរាជបណ្ឌិត្...

2025-05-12 07:44:20   ថ្ងៃចន្ទ, 12 ឧសភា 2025 ម៉ោង 02:44 PM
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អំពាវនាវឱ្យមានការដាំដើមឈើឱ្យបានច្រើន ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាកើនឡើងកម្ដៅផែនដី

លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអ្នកតាមដានស្ថានភាពសង្គម បានអំពាវនាវឱ្យសាធារណជន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ចូលរួមដាំដើមឈើឱ្យបានច្រើន ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាកើនឡើងកម្ដៅផែនដី ខណៈដែល...

2025-05-11 00:12:15   ថ្ងៃអាទិត្យ, 11 ឧសភា 2025 ម៉ោង 07:12 AM

សេចក្តីប្រកាស

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥

 ចុចមើល
2025-02-26 03:55:04   ថ្ងៃពុធ, 26 កុម្ភៈ 2025 ម៉ោង 10:55 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...

 ចុចមើល
2024-04-08 07:35:30   ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...

 ចុចមើល
2023-06-02 14:21:24   ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM

វគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...

 ចុចមើល
2023-01-31 03:35:34   ថ្ងៃអង្គារ, 31 មករា 2023 ម៉ោង 10:35 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:59:09   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:59 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:58:12   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:58 PM

វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...

 ចុចមើល
2022-08-22 08:11:47   ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM

កម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...

 ចុចមើល
2022-08-03 11:15:00   ថ្ងៃពុធ, 03 សីហា 2022 ម៉ោង 06:15 PM

កិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...

 ចុចមើល
2022-07-20 02:42:35   ថ្ងៃពុធ, 20 កក្កដា 2022 ម៉ោង 09:42 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...

 ចុចមើល
2022-03-02 05:01:03   ថ្ងៃពុធ, 02 មីនា 2022 ម៉ោង 12:01 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...

 ចុចមើល
2021-08-31 13:46:01   ថ្ងៃអង្គារ, 31 សីហា 2021 ម៉ោង 08:46 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:46:19   ថ្ងៃសុក្រ, 26 កុម្ភៈ 2021 ម៉ោង 03:46 PM