រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ អ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកវប្បធម៌បានលើកយកប្រធានស្តីពី កិច្ចការអភិរក្សសំណង់បេតិកភណ្ឌព្រះពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជា ដើម្បីជជែកពិភាក្សានៅក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៥ ស្តីពី «តម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក៖ បញ្ហាប្រឈមនៃវប្បធម៌ក្នុងយុគសម័យបច្ចេកវិទ្យា» ដែលរៀបចំឡើងដោយមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការឧបត្ថម្ភគាំទ្រដោយវិទ្យាស្ថានជ័យសម្រាប់ការសិក្សាជាន់ខ្ពស់នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៨រោច ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងសណ្ឋាគារភ្នំពេញ។

កិច្ចការអភិរក្សសំណង់បេតិកភណ្ឌព្រះពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជា គឺជាប្រធានបទមួយក្នុងចំណោមប្រធានបទចំនួន ៣០ ដែលត្រូវលើកយកមកពិភាក្សាក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៥។ ក្នុងឱកាសឡើងធ្វើបទបង្ហាញលើប្រធានបទនេះ អ្នកស្រាវជ្រាវវប្បធម៌វិទ្យាសាស្ត្រនៃមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវវប្បធម៌វិទ្យាសាស្រ្តនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ លោក ម៉ៅ សុខចំរើន បានមើលឃើញថា សំណង់ស្ថាបត្យកម្មសាសនាខ្មែរភាគច្រើនត្រូវបានរងការខូចខាត ដោយពេលវេលា និងអាយុកាលរបស់សំណង់។ ហើយថា សំណង់ស្ថាបត្យកម្មផ្នែកសាសនាព្រាហ្មណ៍សាសនា និងព្រះពុទ្ធសាសនាដែលត្រូវបានសង់ឡើងអំពី ថ្ម និងឈើទាំងនោះ បានប្រែប្រួលសណ្ឋានជាច្រើន ដូចនេះក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ពិសេសគឺក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈត្រូវអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយអំពី សារសំខាន់នៃតម្លៃផ្នែកសំណង់បុរាណទៅតាមវត្តអារាមនានាទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីថែរក្សាតម្លៃដ៏ធំធេងនៃតម្លៃផ្នែកសិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្មដែលជាស្នាដៃរបស់បុព្វបុរសឱ្យនៅរស់រវើកគង់វង្ស។

ចំពោះអ្នកស្រាវជ្រាវវប្បធម៌វិទ្យាសាស្ត្ររូបនេះ សំណង់ស្ថាបត្យកម្មសាសនាបានបង្កប់នូវតម្លៃសិល្បៈផែ្នកសាសនា ទស្សនៈវិជ្ជា ជំនឿខ្មែរតាំងពីបុរាណរៀងមកទើបនាំឱ្យមនុស្សទាំងអស់គ្នាចូលរួមជួយការពារ ថែទាំនូវគរុភ័ណ្ឌដែលមានតម្លៃ ដើម្បីជាភស្តុតាងកេរ្តិ៍ដំណែលបុព្វបុរសឱ្យបានគង់វង្សយូរអង្វែង។

ក្នុងន័យនេះ លោកបានលើកឡើងថា ការជួសជុលសំណង់ស្ថាបត្យកម្មបុរាណរបស់ខ្មែរពិតជាចាំបាច់ណាស់ ដើម្បីជាសក្ខីកម្មបន្តថែរក្សាអភិរក្សាការពារមរតកបុព្វបុរស។ ជាក់ស្តែង លោកបានលើកឡើងអំពី ការអភិរក្ស និងជួសជុលសំណងស្ថាបត្យកម្មផ្នែកសាសនាកន្លងមក មួយចំនួន ដូចជា ការជួសជុល និងអភិរក្សព្រះវិហារវត្តមហាលាភ (ឆ្នាំ២០១៧) វត្តស្វាយសាច់ភ្នំ (ឆ្នាំ២០១៨) វត្តចិនដំដែក (ឆ្នាំ២០១៨) និងព្រះវិហារវត្តកំពង់ព្រះ (ឆ្នាំ២០១៩) ជាដើម។

លោកបានបន្តសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រសិនបើយើងទាំងអស់គ្នាពុំបានចូលរួមយកចិត្តទុកដាក់អភិរក្សថែរក្សានោះទេ សំណង់ស្ថាបត្យកម្មទាំងអស់នោះនឹងបាត់បង់ពីផែនដីដោយភ្ជាប់ទៅជាមួយនៅតម្លៃសិល្បៈ ជំនឿរបស់មនុស្សជំនាន់មុន។

ជាចុងបញ្ចប់ លោកបានផ្តល់អនុសាសន៍ថា ការជួសជុលរាល់សំណង់ទាំងអស់នោះត្រូវធ្វើចាំបាច់ដោយប្រយ័ត្នប្រយែងប្រកបដោយបច្ចេកទេសដោយពុំឱ្យបាត់នូវលំនាំបច្ចេកទេសដែលជាស្នាដៃជាងបុរាណឡើយ ដើម្បីធានាថា រចនាប័ទ្មសំណង់រក្សាបានទម្រង់ដើមទាំងស្រុងដែលមានសារប្រយោជន៍ដល់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវក្នុងវិស័យស្ថាបត្យកម្មវត្តបុរាណ៕

RAC Media