Royal Academy of Cambodia
ប្រទេស Zimbabwe បានប្រកាសប្រើប្រាស់រូបិយបណ្ណផ្លូវការរបស់ខ្លួន ក្រោយពីប្រទេសចិនបានប្រកាសលុបបំណុលដែល Zimbabwe សងក្នុងឆ្នាំនេះ។ ការប្រើប្រាស់លុយយ៉ន់នេះនឹងជួយសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ Zimbabwe និងប្រទេសចិន។
ប្រទេស Zimbabwe បានប្រកាសប្រើប្រាស់រូបិយបណ្ណផ្លូវការរបស់ខ្លួន ក្រោយពីប្រទេសចិនបានប្រកាសលុបបំណុលដែល Zimbabwe សងក្នុងឆ្នាំនេះ។ ការប្រើប្រាស់លុយយ៉ននេះនឹងជួយសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្មរបស់ Zimbabwe និងប្រទេសចិន។
រូបិយបណ្ណ យ៉ន់ ជារូបិយបណ្ណទី៣ដែលប្រទេស Zimbabwe ចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ដែលមានដុល្លារអាម៉េរិក និងរូបិយបណ្ណ រ៉េន របស់អាហ្រិ្វកខាងត្បូង។ ប្រទេស Zimbabwe បានបោះបង់ឈប់ចាយរូបិយបណ្ណរបស់ប្រទេសខ្លួនក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ក្រោយពីរូបិយបណ្ណប្រទេស Zimbabwe បានកើនអតិផរណា ៥០០ពាន់លានភាគរយ។ បាតុភូតរបៀបនេះហៅថា ដុល្លារូបនីយកម្ម (Dollarization) ដែលប្រទេសរងគ្រោះដោយអភិអតិផរណា (Hyperinflation) បានបោះបង់រូបិយបណ្ណរបស់ប្រទេសខ្លួន ហើយប្រើរូបិយបណ្ណដែលមានស្ថិរភាព (Stable Currency) ដូចជាដុល្លារដើម្បីប្រឆាំងអតិផរណា។ បាតុភាពនេះក៏បានកើតឡើងចំពោះសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាក្នុងដើមទសវត្សរ៍ទី៩០ ដែលពេលនោះអភិ-អតិផរណារបស់កម្ពុជាប្រមាណ ៣០០% និងការហូរចូលនៃដុល្លារពីការចំណាយជាដុល្លាររបស់ UNTAC សម្រាប់ការបោះឆ្នោត ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស ប៉ុន្តែកម្ពុជាអាចរក្សាប្រាក់រៀលរបស់ខ្លួនរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ទោះបីអត្រាដុល្លារូបនីយកម្មមានកម្រិតខ្ពស់ក៏ដោយ។
កត្តាដែលនាំឱ្យអភិអតិផរណា (Hyperinflation) របស់ Zimbabwe បណ្តាលមកពីវិបត្តិសេដ្ឋ-កិច្ចនិងការចំណាយរដ្ឋាភិបាលច្រើនហួសហេតុ ដូចជាការចូលសង្រ្គាមនៅ Congo បានបណ្តាលឱ្យប្រទេស Zimbabwe បានបោះពុម្ពលុយរូបិយបណ្ណដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ដែលបណ្តាលឱ្យមានអតិផរណាឡើង ៧៨ពាន់លាន% ក្នុងឆ្នាំ២០0៨។
ការប្រើប្រាស់លុយយ៉ន់របស់ Zimbabwe នេះមិនទាន់បានអនុញ្ញាតិជាសាធារណៈទេ គឺអនុញ្ញាតិនៅត្រឹមការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មជាមួយនឹងចិន។
ក្នុងទ្រឹស្តី ដុល្លារូបនីយកម្ម (Dollarization) ការប្រើប្រាស់រូបិយបណ្ណអន្តរជាតិជា Legal Tender បានផ្តល់គុណសម្បតិ្ត និងគុណវិបត្តិ។ គុណសម្បត្តិ មានដូចជា ស្ថិរភាពអតិផរណា ស្ថិរភាពអត្រាប្តូរប្រាក់ ជួយសម្រួលការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មនិងវិន័យក្នុងចំណាយរដ្ឋាភិបាលដែលមិនអាចបោះលុយស្រេចតែអំពើចិត្ត។ គុណវិបត្តិមានដូចជា បាត់បង់គោលនយោបាយ រូបិយវត្ថុនិងអត្រាប្តូរប្រាក់ (Monetary and Exchange Rate Policy) និងរងឥទ្ធិពលគោលនយោបាយនិងឥទ្ធិពលខាងក្រៅ របស់ប្រទេសម្ចាស់រូបិយវត្ថុ។ ចំពោះគុណវិបត្តិនៃគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុជាក់ស្តែងដូចប្រទេសកម្ពុជា មិនអាចទម្លាក់ការប្រាក់របស់ខ្លួន ឱ្យនៅក្រោម ១០ភាគរយបាន ដោយសារធនាគារនិងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាមិនអាចខ្ចីកម្ចីជាដុល្លារពីធនាគារជាតិកម្ពុជាក្នុងអត្រាការប្រាក់ទាបដែលតម្រូវឱ្យធនាគារនៅកម្ពុជាខ្ចីក្រៅប្រទេសដែលមានការប្រាក់ខ្ពស់ ហើយបន្តកម្ចីការប្រាក់ខ្ពស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ (ជាទូទៅ ធនាគារពាណិជ្ជអាចខ្ចីពីធនាគារកណ្តាលដែលអាចឱ្យធនាគារកណ្តាលមានគោលនយោបាយអត្រាការប្រាក់)។ ជាងនេះទៅទៀត ប្រទេសដែលមានដុល្លារូបនីយកម្មខាតបង់ seigniorage ដែលជាចំណូលបានមកពីការបោះលុយក្នុងអត្រាមួយដែលអាចរក្សាស្ថិរភាពអតិផរណា៕
សម្រាប់វិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា គឺជាករណីមួយដែលអាស៊ានពិបាកនឹងចូលរួមជួយស្ដារវិបត្តិនេះ ព្រោះអាស៊ានមិនមានការប្រកាន់ជំហររួម ដោយប្រទេសជាសមាជិកបានប្រកាន់ជំហរផ្សេងៗគ្នារៀងខ្លួន បើទោះបីជាធម្មនុញ្ញអាស៊ានបានចែ...
ដោយ៖ បណ្ឌិត យង់ ពៅ ក្រោយការបែកធ្លាយវីដេអូរាំសប្បាយរបស់អ្នកជាប់ឃុំឃាំងនៅពន្ធនាគារ ម១ ប្រតិកម្មជាបន្តបន្ទាប់ត្រូវបានលើកឡើង ហើយបានក្លាយទៅជាប្រធានបទដ៏ក្ដៅមួយពេញបណ្ដាញសង្គមនាពេលថ្មីៗនេះ។ ប្រការនេះបានបង្ហា...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៥ កើត ខែអស្សុជ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចា្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធ...
ជាថ្មីម្ដងហើយម្ដងទៀត ក្រុមប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេស បានព្យាយាមញុះញង់ឱ្យកើតមានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល តាមរយៈលេស និងហេតុផលផ្សេងៗមិនចេះចប់ ដែលចុងក្រោយនេះ ទោះបីជារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្រេចប្រកាសដកប្រ...
នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសហការីពីររូប អញ្ជើញចូលរួមពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រ...
នៅថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងសហការីពីររូប បានអញ្ជើញទៅចូលរួមពិធីសម្ពោធ និងកម្មវិ...