Royal Academy of Cambodia
ករណីតុលាការធម្មនុញ្ញថៃបានព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែ ថុងថាន កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ គឺជាកិច្ចការនយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃសុទ្ធសាធ បើទោះបីជាការព្យួរតំណែងនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបែកធ្លាយសារសន្ទនារវាងសម្ដេចតេជោ និងលោកស្រី ផែ ថុងថាន នាពេលកន្លងមកក៏ដោយក្ដី។ នៅក្នុងសារសម្លេងដែលបែកធ្លាយនោះ គេឃើញថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃបានស្នើសុំសម្ដេចតេជោ អំពីការអន្តរាគមន៍មួយចំនួន ហើយលោកស្រីក៏បានលើកឡើងអំពីករណីមេបញ្ជាការភូមិភាគ២របស់ថៃជាដើម ប៉ុន្តែសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ពុំបានបំភ្លឺ ឬឆ្លើយតបទៅតាមសំណើររបស់លោកស្រីឡើយ។ ការណ៍បានបញ្ជាក់ថា លោកស្រី ផែ ថុងថាន ខ្លួនឯងគឺជាអ្នកបញ្ចេញនូវនយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនដោយផ្ទាល់ ហើយសម្ដេចតេជោ គ្រាន់តែបានស្ដាប់ និងមិនបានទទួលយកនូវសំណើរ ឬដំណោះស្រាយណាមួយឡើយ។ នេះបានបញ្ជាក់ថា ករណីនេះជាបញ្ហាផ្ទាល់របស់លោកស្រី ផែ ថុងថាន និងជាបញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសថៃតែប៉ុណ្ណោះ មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងកម្ពុជានោះឡើយ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បានលើកឡើងថា ករណីព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនាពេលនេះ ពិតជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃសុទ្ធសាធ ប៉ុន្តែបែរជាមានអ្នកនយោបាយមួយចំនួន បែរជាបានព្យាយាមភ្ជាប់បញ្ហានេះមកកម្ពុជា និងមកកាន់សម្ដេចតេជោ ដែលជាប្រការដ៏ខុសឆ្គងមួយបណ្ដាលមកពីការពិនិត្យឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទៅលើខ្លឹមសារនៃសារសម្លេងជជែកពិភាក្សាគ្នាដែលបានបែកធ្លាយនោះ។ លោកបណ្ឌិតបន្តថា អ្នកនយោបាយដែលបានចោទប្រកាន់និងព្យាយាមទាញភ្ជាប់ករណីព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនេះ មកកាន់កម្ពុជានិងសម្ដេចតេជោ ទំនងជាដោយសារតែគេមិនបានស្ដាប់ ឬស្ដាប់មិនអស់ ទើបមិនបានយល់ច្បាស់អំពីខ្លឹមសារទាំងស្រុងនៃកិច្ចសន្ទនានេះ ហើយបកស្រាយទៅតាមអារម្មណ៍យល់ឃើញរបស់ខ្លួនទៅវិញ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានថ្លែងសង្កត់ធ្ងន់បន្ថែមថា ការព្យួរតំណែងរបស់លោកស្រី ផែ ថុងថាន គឺជាបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃ ដែលស្ថានភាពនយោបាយថៃបាននិងកំពុងធ្លាក់ចុះដុនដាបយ៉ាងខ្លាំង និងមានការបែកបាក់គ្នាជាច្រើនជំពូក ជាច្រើនក្រុម និងច្រើនលំដាប់ថ្នាក់នៅក្នុងប្រទេសថៃ ដែលជាការបែកបាក់រវាងរដ្ឋាភិបាលនិងយោធា រវាងយោធានិងយោធា និងនៅក្នុងរង្វង់រដ្ឋាភិបាលថៃខ្លួនឯងផង។ បើតាមលោកបណ្ឌិត រដ្ឋាភិបាលថៃមានការបែកបាក់គ្នាយ៉ាង ដោយគណបក្សក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះបានសម្រេចចិត្តដើរចេញពីគណបក្សកាន់អំណាច ហើយទស្សនៈនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលក៏មិនស្របគ្នា និងសូម្បីតែសម្លេងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ក៏បានគូសបញ្ជាក់ខុសគ្នាផងដែរ អំពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ថៃ ខណៈរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ និងមេបញ្ជាការភូមិភាគ២របស់ថៃ ក៏និយាយផ្សេងគ្នា និងអនុវត្តខុសគ្នាផងដែរ។ ត្រង់ចំណុចទាំងនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការបែកបាក់គ្នាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងសង្គមនយោបាយថៃ ដែលជាហេតុនាំឱ្យឈានទៅដល់ការព្យួរតំណែងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃបច្ចុប្បន្ន តាមរយៈយន្តការតុលាការធម្មនុញ្ញថៃ ដើម្បីបញ្ចៀសការបែកបាក់គ្នាកាន់តែខ្លាំងបន្ថែមទៀត។
អ្នកជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយរូបនេះ បានបន្តលើកឡើងថែមទៀតថា តុលាការធម្មនុញ្ញថៃ នឹងស៊ើបអង្កេតបន្តទៅលើករណីលោកស្រី ផែ ថុងថាន ដែលបានបញ្ចេញការសម្ងាត់យោធារបស់ជាតិទៅឱ្យរដ្ឋបរទេស (កម្ពុជា) បានដឹងឭ ទោះបីជាកម្ពុជាពុំមានចេតនាចង់ដឹងឭបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសថៃក៏ដោយក្ដី។ នេះគឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទង្វើរបស់អ្នកនយោបាយទៅនឹងច្បាប់ជាធរមានរបស់ប្រទេសជាតិមួយ ខណៈនៅតាមបណ្ដាប្រទេសនានា ទង្វើនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការឃុបឃិតជាមួយនឹងរដ្ឋបរទេសប្រឆាំងនឹងផលប្រយោជន៍ជាតិខ្លួន។ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា បញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃ បានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានលើប្រទេសកម្ពុជា តាំងពីមុនមានការបែកធ្លាយសារសន្ទនាគ្នារវាងមេដឹកនាំទាំងពីរទៅទៀត ពោលគឺ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ កងទ័ពថៃ បានចូលមកលបបាញ់លើទាហានកម្ពុជា រហូតបណ្ដាលឱ្យមានការបាត់បង់យោធិនកម្ពុជាមួយរូប មុននឹងមានការបែកធ្លាយសារសម្លេងនេះទៅទៀត។ ជាមួយគ្នានេះ ការបិទច្រកព្រំដែនជាឯកតោភាគីដោយភាគីថៃ ក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងតាំងពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ថែមទៀតផង។ ទោះជាយ៉ាងណា នៅក្រោយការបែកធ្លាយសារសម្លេង មានព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗទៀតដូចជា ការគម្រាមផ្ដាច់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈ និងការព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃជាដើម។
សម្រាប់លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក្រោយការព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់លោកស្រី ផែ ថុងថាន ស្ថានការណ៍នយោបាយនៅក្នុងប្រទេសថៃ អាចនឹងឈានទៅដល់សេនារីយ៉ូរំលាយគណបក្សភឿថៃ ការរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ឬសេនារីយ៉ូរដ្ឋប្រហារយោធាជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណា សេនារីយ៉ូទាំងនេះ មិនអាចសន្មត់ឬវាយតម្លៃជាការខាតឬចំណេញសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានោះឡើយ ព្រោះដូចបានលើកឡើងខាងលើ ទាំងនេះគឺជាបញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃសុទ្ធសាធ ហើយដូចដែលសម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើង ថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជារង់ចាំតែធ្វើការជាមួយនឹងមេដឹកនាំដែលមានអំណាចពេញលេញនៅទីក្រុងបាងកក ដែលមានអំណាចពេញលេញនៅក្នុងការចាត់ចែងនយោបាយ កិច្ចការទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី ខណៈបច្ចុប្បន្ន មិនមានមេដឹកនាំថៃណាមួយដែលមានអំណាចអាចសម្រេចចិត្ត ឬធ្វើការចរចាស្មើមុខមាត់ជាមួយនឹងកម្ពុជានោះឡើយ ព្រោះស្ថានការណ៍នៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ នៅតែស្ថិតនៅក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់ថា នរណាជាអ្នកមានសិទ្ធិសម្រេចចិត្តពិតប្រាកដ៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀល ថ្ងៃទី២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានជួបជាមួយអ្នកឧកញ៉ាកិត្តិបណ្ឌិត ពុង ឃាវសែ និងសហការី ដើម្បីអញ្ជើញត្រួតពិនិត្យអ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ដោយសារបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន និងទំនាក់ទំនងមានភាពចាំបាច់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិប្រកបដោយនិរន្តរភាព រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងសហការជាមួយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុស្រាវជ្រាវលើ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ៧រោច ខែកត្តិក ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងភ្ញៀវកិត្តិយស បានរៀបចំប្រារ...
(ភ្នំពេញ)៖ នៅសៅរ៍ ៥រោច ខែកត្តិក ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស.២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា អញ្ជើញបើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលគ្រូឯកទេស និងគ្រូបង្រៀនភា...
យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/១១១៩/ ១៦៧៦ ចុះថ្ងៃទី០៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីបានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់...
យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/១១១៩/ ១៦៧៥ ចុះថ្ងៃទី០៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីបានចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ត្រាស់បង្គាប់ផ...