Royal Academy of Cambodia
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងការរារាំងគ្រប់រូបភាពចំពោះការកសាងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នៅល្ងាចថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ នៅក្នុងវេទិកាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិងអ្នកសារព័ត៌មាន ស្ដីពី «ការឆ្លើយតបរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជាចំពោះការមួលបង្កាច់មកលើកម្ពុជា ជុំវិញករណីព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានស្នើឱ្យវៀតណាមត្រូវចងចាំរឿងរ៉ាវប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលកម្ពុជាបានជួយវៀតណាមនៅក្នុងទិដ្ឋភាពជាច្រើន។
បើតាមការគូសបញ្ជាក់របស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច នៅក្នុងបទពិសោធន៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ បានបង្ហាញឱ្យយើងឃើញ កម្ពុជាតែងតែបានជួយទំនុកបម្រុង និងផ្ដល់ឱកាសជាច្រើនដល់អណ្ណាម ដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រទេសវៀតណាម។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់ទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រចំនួន ៦ចំណុច ដែលវៀតណាមត្រូវចងចាំគឺ៖
១. ប្រសិនបើកម្ពុជាថែរក្សាបាននូវទឹកដីដ៏អស្ចារ្យពីដូនតារបស់ខ្លួនបាន ប្រហែលជាកម្ពុជាអត់ត្រូវការទៅកាយប្រឡាយ ឬកាយព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនោះទេ ដោយយើងមានផែសមុទ្រធំៗដល់ទៅ៣នៅកម្ពុជាក្រោម ឬ(បច្ចុប្បន្ន)គេហៅថាវៀតណាមខាងត្បូង។ នេះជាអ្វីដែលយើងត្រូវមើល អញ្ចឹងយើងអត់ត្រូវការទេ(បើយើងរក្សាផែបាន) បើនិយាយអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ។
២. វៀតណាមត្រូវចងចាំ វៀតណាមបង្កើតផ្លូវលំហូជីមិញបាន ដោយសារខ្មែរ វៀតណាមបង្រួបបង្រួមវៀតណាមបាននៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ វៀតណាមត្រូវចងចាំ បើគ្មានខ្មែរ អ្នកឯងមិនអាចបង្រួបបង្រួមទឹកដីរបស់អ្នកឯងបានទេ អ្នកឯងកុំយករឿងនេះមក(បង្កើតជាបញ្ហា)។ ខ្មែររងទុក្ខ អាម៉េរិករោយជាតិគីមី ដោយសារអី? ដោយសារវត្តមានកងទ័ពវៀតណាមនៅលើទឹកដីកម្ពុជា ប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យ(វៀតណាម)ចងចាំ។
៣. ទាក់ទងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដែរ តើវៀតណាមចាំបានទេ នៅពេលដែលអ្នកត្រូវការកម្ពុជា កម្ពុជាតែងតែផ្ដល់ឱកាស។ អ្នកឯងសុំដីហាត់កងទ័ព កម្ពុជាផ្ដល់ឱ្យ។ ពេលស្ដេចខ្ញុំចូលទីវង្គត អ្នកឯងប្រែប្រាស់(ក្រឡាស់) ទីក្រុងព្រៃនគរ ឱ្យទៅជាសៃហ្គន។ វៀតណាមចាំបានទេទាំងអស់នេះ? សុំវៀតណាមកុំកាយប្រវត្តិសាស្ត្រ បើអ្នកឯងកាយប្រវត្តិសាស្ត្រ យើងនឹងបកស្រាយប្រវត្តិសាស្ត្រឱ្យអ្នកឯងស្ដាប់។
៤. យើង(កម្ពុជា)ក៏ដឹងគុណវៀតណាមដែរនៅឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលវៀតណាមបានជួយរំដោះទឹកដីកម្ពុជា ដោយប្រើប្រាស់មូលដ្ឋានកងទ័ពអតីតទឹកដីកម្ពុជា ដែលនៅពេលនោះសង្គ្រាមត្រជាក់ មូលធននិយម និងសង្គមនិយម ដែលប្រកួតប្រជែងគ្នា។
៥. ទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺជារឿងដ៏អស្ចារ្យមួយ ដែលវៀតណាមត្រូវចងចាំថា នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ប្រជាជនរបស់អ្នកបានមករស់នៅ បានមករកស៊ីយូរណាស់មកហើយ អ្នកឯងបានមកចោលសាច់ចោលឈាមនៅទីនេះច្រើនណាស់មកហើយ ហើយប្រជាជនវៀតណាមកំពុងតែធ្វើវិស័យកសិកម្មនៅនេះច្រើនណាស់ បើសិនជាមានព្រែកជីកនេះ ប្រជាជនអ្នកឯងក៏រស់នៅទីនេះបានងាយស្រួលដែរ។ ឯកឧត្ដមបន្តថា វៀតណាមត្រូវចងចាំ ឈាមជ័រខ្លួនបានមករស់នៅទីនេះច្រើនណាស់ កុំដុតសំបុកមាន់ចោល ដើម្បីតែផលប្រយោជន៍ខ្លួនតែមួយគត់ ហើយធ្វើបែបនេះដើម្បីឱ្យកម្ពុជាឈរនៅក្រោមសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាម(ឱ្យសោះ)។ គឺអត់បាននោះទេ យើងក៏មានយុទ្ធសាស្ត្រ(របស់យើងដែរ)។
៦. ដូនតាខ្មែរបានកត់ត្រាទុក នៅពេលដែលវៀតណាមអត់ យើងផ្ដល់ឱ្យ ចាំបានទេ? ភាសាខ្មែរមួយ ដែលវៀតណាមអត់ចេះខ្មែរនោះគឺ “ពេលកូនឈឺ កូនចង់ធ្វើជាកូនម៉ែ” (តែពេលកូនជា បែរជាកូនប្រែ) ពេលហ្នឹងប្រជាជនខ្មែរបានផ្ដល់បាយឱ្យវៀតណាមហូប ព្រោះវៀតណាមមិនអាចដឹងស្បៀងបានទេ ហើយកម្ពុជាក៏ផ្ដល់ដី ផែកំពង់សោមឱ្យវៀតណាមដឹកទាំងស្បៀងអាហារ ទាំងគ្រាប់រំសេវ ដើម្បីទប់ទល់ជាមួយអាម៉េរិក។ អាម៉េរិកភ្លេចហើយរឿងហ្នឹង។ ប្រវត្តិសាស្ត្រត្រូវចងចាំ។ វៀតណាមធ្វើបែបហ្នឹង ត្រូវចងចាំ។ គឺនៅភូមិភាគឦសាន ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង រតនគិរី មណ្ឌលគិរី កំពង់ចាម ទិសបូព៌ា។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ថ្លែងបញ្ជាក់បន្ថែមថា រាល់ចំណុចទាំងអស់ដែលកើតមាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខាងលើនេះ បានចារឹកនៅក្នុងទឹកចិត្តប្រជាជនកម្ពុជាយល់ដឹងយ៉ាងច្បាស់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម និងបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីគុណបំណាច់ ដែលជានិច្ចកាលកម្ពុជាបានផ្ដល់ទៅដល់ប្រទេសវៀតណាមនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកន្លងមក។ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ កម្ពុជាហ៊ានបិទភ្នែករំលែកអ្វីៗទាំងអស់ឱ្យវៀតណាម ប៉ុន្តែករណីរឿងព្រែកជីកហ្វូណន បែរជាវៀតណាមប្រើប្រាស់ដើម្បីកម្ទេច(ផលប្រយោជន៍)របស់កម្ពុជា៕
RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ
លោកថាក់ស៊ីនស៊ីណាវ៉ាត្រា គឺជាអ្នកនយោបាយដ៏មានឥទ្ធិពលម្នាក់នៅក្នុងប្រទេសថៃលោកបានចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃកាលពីឆ្នាំ២០០១ ក្រោយពីទទួលបានសំលេងគាំទ្រយ៉ាងច្រើន។ក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំនៃអាណត្តិរបស់ខ្លួនលោកថាក់...
ស្របពេលដែលទំនាស់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ កាន់តែតានតឹងខ្លាំងឡើងៗដែលចុងក្រោយនេះវិវត្តដល់ការបិទព្រំដែន និងការនាំចេញនាំចូល ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃការប្រឈមគ្នាតាមព្រំដែន ព្រមទាំងមានការរើសអើងជាបន្តបន្ទាប់ពីសំណាក់ក្រុមជ...
ស្វែងយល់ពីហេតុផលនៅពីក្រោយខ្នងដែលអ៊ីស្រាអែលបាញ់មីស៊ីលចូលទឹកដីអ៊ីរ៉ង់(១៣ មិថុនា ២០២៥) ការវិវត្តថ្មីនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ហាក់កាន់តែក្តៅគគុកនិងពុះកញ្ជ្រោលខ្លាំងជាងពេលណាណាទាំងអស់ ដ្បិតនៅថ្ងៃទី១៣ ខែមិថ...
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់សម្ដេចធិបតីនៅសាធារណរដ្ឋបារាំង និងក្នុងជំនួបជាមួយនឹងឯកឧត្ដមប្រធានាធិបតីបារាំង លោក អ៊ីម៉ានូអែល ម៉ាក្រុង គេបានមើលឃើញថា ភាគីបារាំងបានបង្ហាញទស្សនៈនយោបាយដ៏វិជ្ជមានមួយរបស់មេដឹកនាំបារា...
ឆ្នាំ២០២៥ ជាខួបទី៧៥ឆ្នាំនៃចំណងការទូតផ្លូវការរវាងកម្ពុជា-ថៃ ក៏ប៉ុន្តែប្រទេសទាំងពីរនេះ មានប្រវត្តិទាក់ទងគ្នារាប់រយឆ្នាំមកហើយទាំងលើទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រ, វប្បធម៌ទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីនិងចំណងធម្មជាតិជាដើម។...
ខុសប្លែកពីមេដឹកនាំកម្ពុជា ដែលប្រកាន់យកឥរិយាបថនយោបាយគ្រប់គ្រងសភាពការណ៍ក្នុងតំបន់ ដោយបង្រួមបញ្ហានៅតំបន់តានតឹង និងកាត់បន្ថយកការប្រឈមឱ្យមានកម្រិតទាប ក្រុមយោធាថៃ ដែលទទួលបានសិទ្ធិនៅក្នុងការសម្រេចចិត្តគ្រប់...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈការិយាល័យឆ្នាំ២០២១សម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យស...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្ដីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈ សម្រាប់ឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២០ របស់រាជបណ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើអ្វីជាសារប្រយោជន៍នៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន?
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមពិគ្រោះថ្លៃ ការបោះពុម្ពព្រឹត្តិបត្រលេខ១១ សន្ទានុក្រមអក្សសិល្ប៍...
ចុចមើលដំណឹងជ្រើសរើសបេក្ខនារី សិក្សាជំនាញបន្ថែមផ្នែកគុណភាពទឹកដោះគោ ២រូប!
ចុចមើលកម្មវិធីកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្តីពី «តើមានអ្វីដែលនឹងកើតឡើងពេលដែលលោក សម រង្សី វិលត្រឡប់ចូលប្រទេសកម្ពុជា...
ចុចមើលបាឋកថា ស្តីពីគោលនយោបាយការបរទេសសហរដ្ឋអាម៉េរិកក្រោមរដ្ឋបាលរបស់ លោក Donal Trump និងអត្ថន័យចំពោះអាស៊ី ថ្...
ចុចមើលសមិទ្ធផល១ឆ្នាំ និងទិសដៅការងារ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម...
ចុចមើលបាឋកថាស្តីពី ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រតាមរយៈការដាំដំណាំមន និងចិញ្ចឹមដង្កូវនាង ថ្ងៃទី០៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨...
ចុចមើលពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រកិត្តិបណ្ឌិតផ្នែកគ្រប់គ្រងធនធានទឹកនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជូនឯកឧត្តម លឹម គានហោ រដ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនៅប្រទេសស៊ុយអ៊ែត
ចុចមើល