ព័ត៌មាន

« បាឋកថា ស្តីពី ប្រវត្តិទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ស្រីលង្កា ៖ ទស្សនទានស្រីលង្កាអំពីបញ្ហាប្រឈមភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុបន្ន (Distinguished Lecture on History of Cambodia- Sri Lanka Relations: Sri Lankan Perspective on Present Geopolitical Challenges)»

2024-02-21 09:43:18 ថ្ងៃពុធ, 21 កុម្ភៈ 2024 ម៉ោង 04:43 PM
អ្នកមើល 18667
post_detail

វិទ្យាស្ថានជាតិទំនាក់ទំនងនៃកម្ពុជា ៖នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ នៅវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំកម្មវិធីបាឋកថា ស្តីពី «ប្រវត្តិទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ស្រីលង្កា ៖ ទស្សនទានស្រីលង្កាអំពីបញ្ហាប្រឈមភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុបន្ន (Distinguished Lecture on History of Cambodia- Sri Lanka Relations: Sri Lankan Perspective on Present Geopolitical Challenges)» ថ្លែងដោយលោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា (Asanga Abeyagoonasekera) នាយកប្រតិបត្តិការបណ្តាញទស្សនវិស័យអាស៊ីខាងត្បូង (South Asia Foresight Network - SAFN) ដែលមានទីស្នាក់ការនៅរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាម៉េរិក។

បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា​បានស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះវត្តមានរបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា និងថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះលោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត ដែលអញ្ជើញថ្លែងបាឋកថាលើប្រធានបទដ៏មានសារៈសំខាន់។

បាឋកថានេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នឧបសម្ព័ន្ធ ប្រធានវិទ្យាស្ថាន បុគ្គលិក មន្ត្រីរាជការ រួមទាំងមានអ្នកសិក្សាស្រាវស្រាវ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាប្រមាណ៣០នាក់។

ថ្លែងក្នុងមតិស្វាគមន៍ បណ្ឌិត គិន ភា បានលើកឡើងថា លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា គឺជាអ្នកប្រាជ្ញស្រីលង្កាទីពីរដែលបានអញ្ជើញមកកាន់វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងធ្វើបទបង្ហាញអំពីទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងស្រីលង្កា។ កាលពី១៤ឆ្នាំមុន គឺនៅថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១០ លោកបណ្ឌិត Hema Goonatilake ដែលជាអ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ស្រីលង្កា ក៏បានអញ្ជើញមកកាន់វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងធ្វើបទបង្ហាញអំពីទំនាក់ទំនងស្រីលង្កា-កម្ពុជាពីសតវត្សរ៍ទី១៤ដល់សតវត្សរ៍ទី២០។

ក្នុងឱកាសនោះ បណ្ឌិត គិន ភា បានរំឭកអំពីប្រវត្តិទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងស្រីលង្កានាសហសម័យ។ ប្រទេសទាំងពីរបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតនៅឆ្នាំ១៩៥២ ប៉ុន្តែចំណងមិត្តភាពត្រូវបានរំខានក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា មុននឹងចាប់ផ្តើមឡើងវិញនៅថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៦។ ទំនាក់ទំនងជាប្រពៃណីដ៏យូរអង្វែងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ផ្អែកលើមូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំនៃព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ។

ក្នុងបាឋកថានាព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤នេះ លោកស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា បានសិក្សា និងបង្ហាញ នូវខ្លឹមសារជាច្រើនដែលកម្ពុជានិងប្រទេសស្រីលង្កាធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នាក្នុងសម័យកាលប្រវត្តិសាស្ត្រ​ប្រហែលគ្នា ទទួលវប្បធម៌ល្អប្រពៃជាមួយគ្នានៅចាប់តាំងពីសម័យអង្គររបស់កម្ពុជាតាំងពីសតវត្សទី១២មក ដោយលោកបានបង្ហាញពីការសិក្សាប្រៀបធៀបលើភស្តុតាងជាច្រើន មានស្នាដៃសិល្ប:តាមរយៈរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទបុរាណ រូបចម្លាក់ ការទទួលយកប្រតិបត្តិសាសនា មានឥទ្ធិពលប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។

ក្រៅពីនោះ លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត ក៏បានលើកបង្ហាញពីអរិយនៃទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសស្រីលង្កា និងប្រទេសឥណ្ឌានឹងដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលមកលើកម្ពុជា​។

ក្រៅពីការពិនិត្យមើលលើទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រជាមួយគ្នា លោកបណ្ឌិតសាស្ត្រាចារ្យ អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា ក៏បានបង្ហាញករណីសិក្សាប្រទេសស្រីលង្កា ដែលមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសឥណ្ឌា ចិន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ការសិក្សានោះ លោកបាន បង្ហាញដោយផ្តោតលើ កត្តាភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីភាគខាងត្បូង កត្តាសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ ហេដ្ឋារនាសម្ព័ន្ធ ព្រមទាំងបានបញ្ជាក់ពីលទ្ធភាពនៃការកសាងប្រទេសរបស់រដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កា ដោយលោកបានបង្ហាញខ្លះៗពីលក្ខណ្ឌនៃដំណើរការចូលរួមរបស់រដ្ឋាភិបាល និងកម្ចីពីបរទេស និងជំនួយដែលបានផ្តល់។

ទន្ទឹមនឹងនោះ លោកបណ្ឌិតសាស្ត្រារ្យក៏បាន បង្ហាញដោយប្រៀបធៀបថា កម្ពុជាមានលទ្ធភាពច្រើនក្នុងការចូលអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស គឺកម្ពុជាមានលក្ខណ្ឌល្អប្រសើរ ដោយហេតុថា ប្រទេសរបស់លោកគឺស្ថិតនៅក្នុងអត្រាភាពក្រីក្រប្រមាណ២០ភាគរយ រីឯកម្ពុជា គឺអត្រានៃភាពក្រីក្រគឺស្ថិតនៅក្រោម ១៧ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ ជាងនេះទៅទៀត គឺកម្ពុជាមានលក្ខណ្ឌអាកាសធាតុល្អប្រសើរ ដែលមានអំណោយផលសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម ធារាសាស្ត្រល្អប្រពៃបំផុត។ ប៉ុន្តែលោកថា កម្ពុជា គ្រាន់តែពង្រឹងរកលទ្ធភាពនៃការផលិត និងនាំចេញផលិតផលឱ្យបានច្រើន ទីផ្សារការងារក្នុងស្រុក រីឯកត្តានយោបាយវប្បធម៌ វាគឺជាផ្លូវដើរដ៏សំខាន់បំផុតរបស់កម្ពុជា ពីព្រោះស្រីលង្កាធ្លាប់បានជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្នុងពេលកន្លងមកដែរ។

លោកបណ្ឌិតសាស្ត្រាចារ្យ អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា ក៏បានលើកឡើងអំពីមេរៀនពាក់ព័ន្ធនឹងបំណុលបរទេសរបស់ស្រីលង្កា ដែលរុញឱ្យប្រទេសធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។

នៅក្នុងបទបង្ហាញនៃបាឋកថានោះដែរ លោកបណ្ឌិត សាស្ត្រាចារ្យ អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា ក៏បានបង្ហាញពីសៀវភៅមួយក្បាល ដែលលោកបាននិពន្ធនិងបោះពុម្ពផ្សាយ មានចំណងជើងថា «ការទូតទឹកភ្នែក (Teardrop Diplomacy)» អត្ថន័យទាំងអស់បានក្តោបក្នុងខ្លឹមសារបាកកថារបស់លោក។

បន្ទាប់ពីកម្មវិធីបាឋកថា ក៏មានកម្មវិធីចុះអនុស្សរណយោគយល់គ្នារវាងវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ​នៃ​កម្ពុជា និងបណ្តា​ញ​ទស្សនវិស័យអាស៊ីខាងត្បូងផងដែរ។

ក្រោយពីកម្មវិធីបានបិទបញ្ចប់ បណ្ឌិត គិន ភា និងសហការី ក៏បានទទួលស្វាគមន៍ផ្ទាល់ក្នុងខ្លឹមសារបន្ថែមមួយចំនួន ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ គំនិតយោបល់ លើកស្ទួយដល់ការសិក្សាឱ្យបានស៊ីជម្រៅពីគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងប្រធានបទដែលអាចចូលរួមក្នុងការភិវឌ្ឍប្រទេសទាំងពីរបាន ដោយលោក បណ្ឌិតសាស្ត្រាចារ្យ លើកឡើងថា យើងមានវប្បធម៌រស់នៅ និងតំណាលបវត្តិសាស្ត្រប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ជាពិសេសលោក បានគិតដល់ការលើកស្ទួយក្នុងវិស័យទេសចរណ៏ផងដែរ ដោយលោកថ្លែងថា កម្ពុជានិងស្រីលង្កា គួរតែមានជើងយន្តហោះហើរត្រង់ជាមួយគ្នាទៅវិញទៅមកនាថ្ងៃអនាគតផងដែរ។

វិទ្យាស្ថានជាតិទំនាក់ទំនងកម្ពុជា ថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភ: ឆ្នាំ២០២៤។

RAC Media

អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានចាស់សម្រាប់បម្រើប្រយោជន៍ សាធារណៈ ជារឿងគួរអបអរសាទរ ទាំងក្នុងតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងការបិទបញ្ចប់ការទាញភ្ជាប់អនាគតអាកាសយានដ្ឋានចាស់ទៅនឹងរឿងនយោបាយ

ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីការប្រកាសរបស់សម្ដេចធិបតី​នាយករដ្ឋមន្ត្រីអំពីការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិពោធិ៍ចិនតុង ជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ និងជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ លោកបណ្ឌិង យង់ ពៅ...

2025-05-20 08:16:32   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:16 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយឯកឧត្ដម ហ្សាក់ ប៉េឡេ (Jacques Pellet) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋបារាំង ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃចន្ទ ៨រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្ដស័ក ព.ស. ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទទួលជួបនិងពិភាក្សាការងារជាមួយនឹង ឯកឧត្ដម ហ្សាក់ ប៉...

2025-05-19 09:47:29   ថ្ងៃចន្ទ, 19 ឧសភា 2025 ម៉ោង 04:47 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ពិភាក្សាការងារជាមួយក្រុមការងារបច្ចេកទេសទទួលបន្ទុកសុខភាពនិងបរិស្ថាននៃក្រសួងសុខាភិបាល

(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៥រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្តស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំក្រុមការងារគម្រោងកសាងសាល...

2025-05-16 11:52:19   ថ្ងៃសុក្រ, 16 ឧសភា 2025 ម៉ោង 06:52 PM
៦៩ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-រុស្ស៊ី : ភាពធន់ ទំនុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែង

ដោយបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា           ថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះ គឺជាខួបលើកទី៦៩ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំន...

2025-05-13 11:20:57   ថ្ងៃអង្គារ, 13 ឧសភា 2025 ម៉ោង 06:20 PM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ សមាជជាលើកដំបូងនៃស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ នឹងរំលេចពីការជជែកគ្នាជាពហុមតិ ដើម្បីប្រមូលទស្សនៈរួមរបស់ជាតិដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រទេស

ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីការប្រកាសរៀបចំសមាជិករវាងរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភានៅដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខនេះ លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បានចែករំលែកទស្សនៈយល់ឃើញថា នេះគឺជាសមាជជាប្រវត្តិសាស្ត្រលើកទីមួយនៅក្...

2025-05-13 08:26:29   ថ្ងៃអង្គារ, 13 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:26 PM
69 Years of Cambodia-Russia Relations: Resilience, Mutual Trust and Pragmatic Cooperation

By Dr. Kin Phea, Director General of the International Relations Institute of Cambodia, Royal Academy of Cambodia May 13, 2025, marks the 69th anniversary of diplomatic relations between Cambodia and...

2025-05-13 06:06:59   ថ្ងៃអង្គារ, 13 ឧសភា 2025 ម៉ោង 01:06 PM

សេចក្តីប្រកាស