Royal Academy of Cambodia
វិទ្យាស្ថានជាតិទំនាក់ទំនងនៃកម្ពុជា ៖នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤ នៅវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានរៀបចំកម្មវិធីបាឋកថា ស្តីពី «ប្រវត្តិទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ស្រីលង្កា ៖ ទស្សនទានស្រីលង្កាអំពីបញ្ហាប្រឈមភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុបន្ន (Distinguished Lecture on History of Cambodia- Sri Lanka Relations: Sri Lankan Perspective on Present Geopolitical Challenges)» ថ្លែងដោយលោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា (Asanga Abeyagoonasekera) នាយកប្រតិបត្តិការបណ្តាញទស្សនវិស័យអាស៊ីខាងត្បូង (South Asia Foresight Network - SAFN) ដែលមានទីស្នាក់ការនៅរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាម៉េរិក។
បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជាបានស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះវត្តមានរបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា និងថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះលោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត ដែលអញ្ជើញថ្លែងបាឋកថាលើប្រធានបទដ៏មានសារៈសំខាន់។
បាឋកថានេះ មានការអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នឧបសម្ព័ន្ធ ប្រធានវិទ្យាស្ថាន បុគ្គលិក មន្ត្រីរាជការ រួមទាំងមានអ្នកសិក្សាស្រាវស្រាវ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាប្រមាណ៣០នាក់។
ថ្លែងក្នុងមតិស្វាគមន៍ បណ្ឌិត គិន ភា បានលើកឡើងថា លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា គឺជាអ្នកប្រាជ្ញស្រីលង្កាទីពីរដែលបានអញ្ជើញមកកាន់វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងធ្វើបទបង្ហាញអំពីទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងស្រីលង្កា។ កាលពី១៤ឆ្នាំមុន គឺនៅថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១០ លោកបណ្ឌិត Hema Goonatilake ដែលជាអ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ស្រីលង្កា ក៏បានអញ្ជើញមកកាន់វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងធ្វើបទបង្ហាញអំពីទំនាក់ទំនងស្រីលង្កា-កម្ពុជាពីសតវត្សរ៍ទី១៤ដល់សតវត្សរ៍ទី២០។
ក្នុងឱកាសនោះ បណ្ឌិត គិន ភា បានរំឭកអំពីប្រវត្តិទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងស្រីលង្កានាសហសម័យ។ ប្រទេសទាំងពីរបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតនៅឆ្នាំ១៩៥២ ប៉ុន្តែចំណងមិត្តភាពត្រូវបានរំខានក្នុងទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា មុននឹងចាប់ផ្តើមឡើងវិញនៅថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៦។ ទំនាក់ទំនងជាប្រពៃណីដ៏យូរអង្វែងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ផ្អែកលើមូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំនៃព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ។
ក្នុងបាឋកថានាព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤នេះ លោកស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា បានសិក្សា និងបង្ហាញ នូវខ្លឹមសារជាច្រើនដែលកម្ពុជានិងប្រទេសស្រីលង្កាធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នាក្នុងសម័យកាលប្រវត្តិសាស្ត្រប្រហែលគ្នា ទទួលវប្បធម៌ល្អប្រពៃជាមួយគ្នានៅចាប់តាំងពីសម័យអង្គររបស់កម្ពុជាតាំងពីសតវត្សទី១២មក ដោយលោកបានបង្ហាញពីការសិក្សាប្រៀបធៀបលើភស្តុតាងជាច្រើន មានស្នាដៃសិល្ប:តាមរយៈរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទបុរាណ រូបចម្លាក់ ការទទួលយកប្រតិបត្តិសាសនា មានឥទ្ធិពលប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។
ក្រៅពីនោះ លោកសាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត ក៏បានលើកបង្ហាញពីអរិយនៃទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសស្រីលង្កា និងប្រទេសឥណ្ឌានឹងដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលមកលើកម្ពុជា។
ក្រៅពីការពិនិត្យមើលលើទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រជាមួយគ្នា លោកបណ្ឌិតសាស្ត្រាចារ្យ អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា ក៏បានបង្ហាញករណីសិក្សាប្រទេសស្រីលង្កា ដែលមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយប្រទេសឥណ្ឌា ចិន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ការសិក្សានោះ លោកបាន បង្ហាញដោយផ្តោតលើ កត្តាភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីភាគខាងត្បូង កត្តាសេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ ហេដ្ឋារនាសម្ព័ន្ធ ព្រមទាំងបានបញ្ជាក់ពីលទ្ធភាពនៃការកសាងប្រទេសរបស់រដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កា ដោយលោកបានបង្ហាញខ្លះៗពីលក្ខណ្ឌនៃដំណើរការចូលរួមរបស់រដ្ឋាភិបាល និងកម្ចីពីបរទេស និងជំនួយដែលបានផ្តល់។
ទន្ទឹមនឹងនោះ លោកបណ្ឌិតសាស្ត្រារ្យក៏បាន បង្ហាញដោយប្រៀបធៀបថា កម្ពុជាមានលទ្ធភាពច្រើនក្នុងការចូលអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស គឺកម្ពុជាមានលក្ខណ្ឌល្អប្រសើរ ដោយហេតុថា ប្រទេសរបស់លោកគឺស្ថិតនៅក្នុងអត្រាភាពក្រីក្រប្រមាណ២០ភាគរយ រីឯកម្ពុជា គឺអត្រានៃភាពក្រីក្រគឺស្ថិតនៅក្រោម ១៧ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ ជាងនេះទៅទៀត គឺកម្ពុជាមានលក្ខណ្ឌអាកាសធាតុល្អប្រសើរ ដែលមានអំណោយផលសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម ធារាសាស្ត្រល្អប្រពៃបំផុត។ ប៉ុន្តែលោកថា កម្ពុជា គ្រាន់តែពង្រឹងរកលទ្ធភាពនៃការផលិត និងនាំចេញផលិតផលឱ្យបានច្រើន ទីផ្សារការងារក្នុងស្រុក រីឯកត្តានយោបាយវប្បធម៌ វាគឺជាផ្លូវដើរដ៏សំខាន់បំផុតរបស់កម្ពុជា ពីព្រោះស្រីលង្កាធ្លាប់បានជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្នុងពេលកន្លងមកដែរ។
លោកបណ្ឌិតសាស្ត្រាចារ្យ អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា ក៏បានលើកឡើងអំពីមេរៀនពាក់ព័ន្ធនឹងបំណុលបរទេសរបស់ស្រីលង្កា ដែលរុញឱ្យប្រទេសធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។
នៅក្នុងបទបង្ហាញនៃបាឋកថានោះដែរ លោកបណ្ឌិត សាស្ត្រាចារ្យ អាសង្កា អាបេយ៉ាគូណាសេកេរ៉ា ក៏បានបង្ហាញពីសៀវភៅមួយក្បាល ដែលលោកបាននិពន្ធនិងបោះពុម្ពផ្សាយ មានចំណងជើងថា «ការទូតទឹកភ្នែក (Teardrop Diplomacy)» អត្ថន័យទាំងអស់បានក្តោបក្នុងខ្លឹមសារបាកកថារបស់លោក។
បន្ទាប់ពីកម្មវិធីបាឋកថា ក៏មានកម្មវិធីចុះអនុស្សរណយោគយល់គ្នារវាងវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងបណ្តាញទស្សនវិស័យអាស៊ីខាងត្បូងផងដែរ។
ក្រោយពីកម្មវិធីបានបិទបញ្ចប់ បណ្ឌិត គិន ភា និងសហការី ក៏បានទទួលស្វាគមន៍ផ្ទាល់ក្នុងខ្លឹមសារបន្ថែមមួយចំនួន ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ គំនិតយោបល់ លើកស្ទួយដល់ការសិក្សាឱ្យបានស៊ីជម្រៅពីគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងប្រធានបទដែលអាចចូលរួមក្នុងការភិវឌ្ឍប្រទេសទាំងពីរបាន ដោយលោក បណ្ឌិតសាស្ត្រាចារ្យ លើកឡើងថា យើងមានវប្បធម៌រស់នៅ និងតំណាលបវត្តិសាស្ត្រប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ជាពិសេសលោក បានគិតដល់ការលើកស្ទួយក្នុងវិស័យទេសចរណ៏ផងដែរ ដោយលោកថ្លែងថា កម្ពុជានិងស្រីលង្កា គួរតែមានជើងយន្តហោះហើរត្រង់ជាមួយគ្នាទៅវិញទៅមកនាថ្ងៃអនាគតផងដែរ។
វិទ្យាស្ថានជាតិទំនាក់ទំនងកម្ពុជា ថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភ: ឆ្នាំ២០២៤។
RAC Media
បច្ឆានវនិយម ឬសម័យក្រោយទំនើបនិយម ដែលជាទស្សនវិជ្ជាទំនើបឈានមុខគេនោះ អះអាងថា សម័យកាលប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ទំនើប បានបញ្ចប់ទៅហើយ ហើយយើងកំពុង រស់នៅក្នុងសករាជក្រោយសម័យទំនើប។ បច្ឆានវនិយម ឬសម័យក្រោយទំនើបនិយម ក្នុងបស...
(រាជធានីភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកព្រហស្បតិ៍ ៩ កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ តាមការណែនាំពីសំណាក់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប...
នៅក្នុងជំនាញវិជ្ជាជីវៈជាអ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលនិងអប់រំ គ្រូបានបង្រៀនសិស្សទាំងឡាយក្នុងសង្គម ដោយមានសិស្សខ្លះបានរៀនចប់ និងបានវិវត្តខ្លួនទៅជាមនុស្សល្អៗភាគច្រើនជាងមនុស្សមិនល្អ ខណៈដែលអ្នកខ្លះកំពុងដឹកនាំសង្គម អ្នក...
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ២កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ វេលាម៉ោង ៨:៣០នាទីព្រឹក នៅសាលទន្លេសាបនៃអគារខេមរវិទូ វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃពុធ ១កើត ខែពិសាខ ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស២៥៦៧ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅវេលាម៉ោង ២:៣០នាទីរសៀល ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធាន...
ទស្សនៈលោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ការលើកឡើងរបស់ លោក សម រង្ស៊ី ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងព្រែក ជីកហ្វូណន តេជោ នៅថ្ងៃទី៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ នៅក្នុងន័យកេងចំណេញនយោបាយ លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងថា «ក្នុងន័យសេដ្ឋកិច្ចសុទ្ធសាធ ប្រទ...
សូមគោរពជូនពរពី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីរាជការនៃវិទ្យាស្ថានជីវសាស្រ្ត វេជ្ជសាស្រ្ត និងកសិកម្ម គោរពជូនច...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវិទ្យាសាស្រ្ត និង បច្ចេកវិទ្យា ព្រមទាំងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃវិទ្យា...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ព្រមទាំងមន្រ្តីរាជការទាំងអស់នៃវិទ្យាស្ថាន គោ...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា គោរពជូនចំពោះ ឯកឧត្...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរពី បណ្ឌិតសភាចារ្យបម្រុងទាំងអស់ គោរពជូនចំពោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសូមគោរពជូនពរ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានប្រចាំការនៃក្រុ...
ចុចមើលអបអរសាទរពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រថ្នាក់បណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ...
ចុចមើលសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីេតជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ចុចមើលការអនុវត្តការពង្រឹងវិន័យនិងវត្តមានបម្រើការងាររបស់មន្រ្តីរាជការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចុចមើលការគ្រប់គ្រងនិងការប្រមូលវត្តមានបម្រើការងាររបស់មន្រ្តីរាជការនៃរាជ្យបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
ចុចមើល