ព័ត៌មាន

អំពីជំនឿខ្មែរ(ភាគ ២) ដោយ ៖ បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល- នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា,វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

2023-09-16 06:17:18 ថ្ងៃសៅរ៍, 16 កញ្ញា 2023 ម៉ោង 01:17 PM
អ្នកមើល 13048
post_detail

ជំនឿអរូបិយឬអបិយជំនឿ គឺជាជំនឿ ឥតរូប,មានតែជំនឿមានតែឈ្មោះឬពាក្យហៅ ប៉ុន្តែឥតរូបទេ។ អបិយជំនឿ ដូចគ្នានឹង ពាក្យ អរូបធម៌ឬនាមធម៌ (អ្វីៗដែលមានតែនាមឥតរូប), អរូបនាម (នាមសព្ទដែលឥតរូប ដូចជា ចិត្ត,​វិញ្ញាណ,​វេទនា,សញ្ញា,សភាព,សេចក្ដី, ចំណង់,បំណង ជាដើម),អរូបព្រហ្ម(ព្រហ្មឥតរូប),អរូបភព (លោកជាទីនៅនៃអរូបព្រហ្ម) ដែរ។

ធម្មជាតិមានទិដ្ឋភាពពីរបែប។ មួយ បែបជាទិដ្ឋភាពមានរូប ដែលមនុស្សអាច ទាក់ ទង ដោយឥន្រ្ទិយរបស់ពួកគេបាន ដូច ជាការ មើលឃើញ, ការយល់ដឹងជាដើម ហើយដែល អាចបង្កបង្កើតបានទៅជាជំនឿរូបី។ ឯទិដ្ឋភាព មួយបែបទៀត ជាទិដ្ឋភាពឥតរូប និងមាន លក្ខណៈ អាថ៌កំបាំងដែលមនុស្សធម្មតាអាច យល់ដឹងបាន ហើយនិងអាថ៌កំបាំងដ៏ក្រៃ លែង ដែលមនុស្សធម្មតា ពិបាកនឹងយល់ ដឹង បានមានតែមនុស្សដែលមានចំណេះដឹង ពិសេសៗប៉ុណ្ណោះ ទើបអាចយល់ដឹងបាន ហើយបានបង្កប ង្កើតទៅជាជំនឿអរូបី ឬអបី ជំនឿ។ ធម្មជាតិអរូបី ឬអបីជំនឿធម្មជាតិ នេះ មានឥទ្ធិពល ឬឬទ្ធានុភាពដ៏មហិមាមកលើ មនុស្សរហូតដល់ធ្វើឱ្យពួកគេមិនមានលទ្ធ ភាពគ្រប់គ្រាន់អាចគ្រប់គ្រងតតាំង ឬកែប្រែ ទៅតាមទំនើងចិត្តរបស់ខ្លួនបានឡើយ។ ប្រការនេះ នាំឱ្យមនុស្សយល់ដោយស្មានៗ ថា បាតុភូតធម្មជាតិដែលកើតមានគ្រប់បែប និង គ្រប់សណ្ឋាន ដូចជា បាតុភូតច័ន្ទ គ្រាស-សូរ្យ គ្រាស, បាតុភូតរញ្ជួយដី, បន្ទុះភ្នំភ្លើង, ទឹក ជំនន់, បាតុភូតផ្គររន្ទះ ជា ដើមនេះ គឺពិតជា បណ្តាលមកពីកម្លាំង អាថ៌កំបាំងដែលបុថុជ្ជន មិនអាចយល់ដឹងបាន។ នេះហើយគឺជា ហេតុ ដែលធ្វើឱ្យមនុស្សគោរព,កោតខ្លាច,និងស្ញប់ ស្ញែង ហើយក៏បង្កើតឱ្យមានការបន់ស្រន់ បួង សួង អង្វលន់តួសុំការសន្តោសប្រណីពីធម្ម ជាតិនោះ។ ធម្មជាតិដ៏អាថ៌កំបាំងនិងដ៏អស្ចារ្យ នេះមនុស្សឱ្យឈ្មោះថា អធិធម្មជាតិ (supernature) ន័យទី១ គឺសំដៅដល់អាទិទេព(God) ឬ ទេព្តា /ទេពធីតា (gods) ដែលជាអ្នក បង្កើតធម្មជាតិ ឡើង រួមទាំងមនុស្សលោកផង; ន័យទី២ សំដៅដល់ ព្រលឹងធម្មជាតិដែលជាម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី, វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធ អ្នកសច្ចំបង់បទ, ព្រលឹង បុព្វបុរសដែលក្លាយមកជាអារក្ស អ្នកតា ខ្មោច ព្រាយ បិសាចជាដើម។

សូមចូលអានខ្លឹមសារបន្ថែម និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7


អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ផ្អែកលើច្បាប់អន្តរជាតិ និងប្រវត្តិសាស្ត្រ តំបន់មុំ៣នៃព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ មិនមានតំបន់សទេ ហើយមជ្ឈដ្ឋាននយោបាយថៃមិនគួរបន្តយកបញ្ហាព្រំដែន បង្កើតជារបៀបវារៈនយោបាយឡើយ

នៅព្រឹកព្រលឹមថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ កងទ័ពកម្ពុជា-ថៃ បានប៉ះទង្គិចអាវុធ​គ្នានៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅភូមិតេជោមរកត ឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ ដែលកងទ័ពថៃបានធ្វើការបាញ់ប្រហារមុនមកល...

2025-05-28 11:04:44   ថ្ងៃពុធ, 28 ឧសភា 2025 ម៉ោង 06:04 PM
ករណីចាប់ជនល្មើសមិនបាន ត្រូវតែទទួលវិន័យទើបត្រឹមត្រូវ មិនគួរនិយាយពីការផ្ដល់រង្វាន់ដល់សមត្ថកិច្ចចាប់ចោរបាននោះទេ

​ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីចោរកម្មដែលមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ហាក់មានការកក្រើកខ្លាំង ដែលមហាជនបានដាក់ជាចម្ងល់ ក៏ដូចជាមានការចោទសួរពីសំណាក់អ្នកសារព័ត៌មាន លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកវិភាគសង្គមនិងនយោបាយ បានគូសបញ្ជាក់ថា ចំពោះក...

2025-05-23 09:42:29   ថ្ងៃសុក្រ, 23 ឧសភា 2025 ម៉ោង 04:42 PM
Preserving the Old Airport for Public Benefit Is Worth Celebrating both in terms of Historical Value and Concluding its Future Connection to Political Matter

  In response to a journalist's question about Samdech BovorThibadei Prime Minister's announcement regarding the preservation of the Pochentong International Airport as state...

2025-05-21 05:22:46   ថ្ងៃពុធ, 21 ឧសភា 2025 ម៉ោង 12:22 PM
តើកម្ពុជាគួរនាំចូលម្ហូបអាហារពីប្រទេសជិតខាងដែរឬទេ?

ដោយ បណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃ​កម្ពុជា ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយដែល​សម្បូរធនធានធម្មជាតិនិងសក្តានុពលកសិកម្ម កំពុងប្រឈមនឹងការសម្រេចចិត្តដ៏ស្មុគស្មាញមួយ ពោលគឺ ថាតើ កម្ព...

2025-05-20 08:27:23   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:27 PM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានចាស់សម្រាប់បម្រើប្រយោជន៍ សាធារណៈ ជារឿងគួរអបអរសាទរ ទាំងក្នុងតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងការបិទបញ្ចប់ការទាញភ្ជាប់អនាគតអាកាសយានដ្ឋានចាស់ទៅនឹងរឿងនយោបាយ

ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីការប្រកាសរបស់សម្ដេចធិបតី​នាយករដ្ឋមន្ត្រីអំពីការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិពោធិ៍ចិនតុង ជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ និងជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ លោកបណ្ឌិង យង់ ពៅ...

2025-05-20 08:16:32   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:16 PM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយឯកឧត្ដម ហ្សាក់ ប៉េឡេ (Jacques Pellet) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋបារាំង ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃចន្ទ ៨រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្ដស័ក ព.ស. ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទទួលជួបនិងពិភាក្សាការងារជាមួយនឹង ឯកឧត្ដម ហ្សាក់ ប៉...

2025-05-19 09:47:29   ថ្ងៃចន្ទ, 19 ឧសភា 2025 ម៉ោង 04:47 PM

សេចក្តីប្រកាស

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥

 ចុចមើល
2025-02-26 03:55:04   ថ្ងៃពុធ, 26 កុម្ភៈ 2025 ម៉ោង 10:55 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...

 ចុចមើល
2024-04-08 07:35:30   ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...

 ចុចមើល
2023-06-02 14:21:24   ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM

វគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...

 ចុចមើល
2023-01-31 03:35:34   ថ្ងៃអង្គារ, 31 មករា 2023 ម៉ោង 10:35 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:59:09   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:59 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:58:12   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:58 PM

វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...

 ចុចមើល
2022-08-22 08:11:47   ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM

កម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...

 ចុចមើល
2022-08-03 11:15:00   ថ្ងៃពុធ, 03 សីហា 2022 ម៉ោង 06:15 PM

កិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...

 ចុចមើល
2022-07-20 02:42:35   ថ្ងៃពុធ, 20 កក្កដា 2022 ម៉ោង 09:42 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...

 ចុចមើល
2022-03-02 05:01:03   ថ្ងៃពុធ, 02 មីនា 2022 ម៉ោង 12:01 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...

 ចុចមើល
2021-08-31 13:46:01   ថ្ងៃអង្គារ, 31 សីហា 2021 ម៉ោង 08:46 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:46:19   ថ្ងៃសុក្រ, 26 កុម្ភៈ 2021 ម៉ោង 03:46 PM