ព័ត៌មាន

អំពីជំនឿខ្មែរ(ភាគ ២) ដោយ ៖ បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល- នាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា,វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

2023-09-16 06:17:18 ថ្ងៃសៅរ៍, 16 កញ្ញា 2023, 06:17 AM
post_detail

ជំនឿអរូបិយឬអបិយជំនឿ គឺជាជំនឿ ឥតរូប,មានតែជំនឿមានតែឈ្មោះឬពាក្យហៅ ប៉ុន្តែឥតរូបទេ។ អបិយជំនឿ ដូចគ្នានឹង ពាក្យ អរូបធម៌ឬនាមធម៌ (អ្វីៗដែលមានតែនាមឥតរូប), អរូបនាម (នាមសព្ទដែលឥតរូប ដូចជា ចិត្ត,​វិញ្ញាណ,​វេទនា,សញ្ញា,សភាព,សេចក្ដី, ចំណង់,បំណង ជាដើម),អរូបព្រហ្ម(ព្រហ្មឥតរូប),អរូបភព (លោកជាទីនៅនៃអរូបព្រហ្ម) ដែរ។

ធម្មជាតិមានទិដ្ឋភាពពីរបែប។ មួយ បែបជាទិដ្ឋភាពមានរូប ដែលមនុស្សអាច ទាក់ ទង ដោយឥន្រ្ទិយរបស់ពួកគេបាន ដូច ជាការ មើលឃើញ, ការយល់ដឹងជាដើម ហើយដែល អាចបង្កបង្កើតបានទៅជាជំនឿរូបី។ ឯទិដ្ឋភាព មួយបែបទៀត ជាទិដ្ឋភាពឥតរូប និងមាន លក្ខណៈ អាថ៌កំបាំងដែលមនុស្សធម្មតាអាច យល់ដឹងបាន ហើយនិងអាថ៌កំបាំងដ៏ក្រៃ លែង ដែលមនុស្សធម្មតា ពិបាកនឹងយល់ ដឹង បានមានតែមនុស្សដែលមានចំណេះដឹង ពិសេសៗប៉ុណ្ណោះ ទើបអាចយល់ដឹងបាន ហើយបានបង្កប ង្កើតទៅជាជំនឿអរូបី ឬអបី ជំនឿ។ ធម្មជាតិអរូបី ឬអបីជំនឿធម្មជាតិ នេះ មានឥទ្ធិពល ឬឬទ្ធានុភាពដ៏មហិមាមកលើ មនុស្សរហូតដល់ធ្វើឱ្យពួកគេមិនមានលទ្ធ ភាពគ្រប់គ្រាន់អាចគ្រប់គ្រងតតាំង ឬកែប្រែ ទៅតាមទំនើងចិត្តរបស់ខ្លួនបានឡើយ។ ប្រការនេះ នាំឱ្យមនុស្សយល់ដោយស្មានៗ ថា បាតុភូតធម្មជាតិដែលកើតមានគ្រប់បែប និង គ្រប់សណ្ឋាន ដូចជា បាតុភូតច័ន្ទ គ្រាស-សូរ្យ គ្រាស, បាតុភូតរញ្ជួយដី, បន្ទុះភ្នំភ្លើង, ទឹក ជំនន់, បាតុភូតផ្គររន្ទះ ជា ដើមនេះ គឺពិតជា បណ្តាលមកពីកម្លាំង អាថ៌កំបាំងដែលបុថុជ្ជន មិនអាចយល់ដឹងបាន។ នេះហើយគឺជា ហេតុ ដែលធ្វើឱ្យមនុស្សគោរព,កោតខ្លាច,និងស្ញប់ ស្ញែង ហើយក៏បង្កើតឱ្យមានការបន់ស្រន់ បួង សួង អង្វលន់តួសុំការសន្តោសប្រណីពីធម្ម ជាតិនោះ។ ធម្មជាតិដ៏អាថ៌កំបាំងនិងដ៏អស្ចារ្យ នេះមនុស្សឱ្យឈ្មោះថា អធិធម្មជាតិ (supernature) ន័យទី១ គឺសំដៅដល់អាទិទេព(God) ឬ ទេព្តា /ទេពធីតា (gods) ដែលជាអ្នក បង្កើតធម្មជាតិ ឡើង រួមទាំងមនុស្សលោកផង; ន័យទី២ សំដៅដល់ ព្រលឹងធម្មជាតិដែលជាម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី, វត្ថុស័ក្តិសិទ្ធ អ្នកសច្ចំបង់បទ, ព្រលឹង បុព្វបុរសដែលក្លាយមកជាអារក្ស អ្នកតា ខ្មោច ព្រាយ បិសាចជាដើម។

សូមចូលអានខ្លឹមសារបន្ថែម និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=7


អត្ថបទទាក់ទង

ករណីព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ៖ បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច អះអាងថា កម្ពុជាត្រូវតែរស់ដោយពឹងលើសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន ក្នុងករណីណាមួយ យើងក៏អាចរស់បានដែរ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញថ្លែងនៅក្នុងវេទិកាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិងអ្នកសារព័ត៌មាន ស្ដីពី «ការឆ្លើយតបរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជាចំពោះការមួលបង្កាច់មកលើកម្ពុជា ជុំវិញករណីព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ន...

2024-04-11 09:36:15   Thu, 11,04,2024, 09:36 AM
បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច៖ ការមួលបង្កាច់ថាព្រែកជីកហ្វូណនតេជាកសាងឡើងក្នុងគោលបំណងបម្រើឱ្យវិស័យយោធាចិន គឺជាការរារាំងដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានិងជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយរបស់វៀតណាម

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅល្ងាចថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឱកាសថ្លែងនៅក្នុងវេទិកាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិងអ្នកសារព័ត៌មាន ស្ដីពី «ការឆ្លើយតបរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រកម្ពុជាចំពោះការមួលបង្កាច់មកលើកម្ពុជា ជុំវិញ...

2024-04-11 02:17:45   Thu, 11,04,2024, 02:17 AM
រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបន្តផ្ដល់ជូនទឹកដោះគោ តេជោសែន ប្ញស្សីត្រឹប ដល់កុមារកំព្រា នៅមណ្ឌលចំនួន ២កន្លែង

នៅថ្ងៃពុធ ២ កើត ខែចេត្រ ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ នេះ តាមការណែនាំរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានបន្តផ្ដល់ជូនទឹកដោះគោ តេជោសែន ប្ញស្សី...

2024-04-11 02:06:30   Thu, 11,04,2024, 02:06 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ស្នើឱ្យមានការរៀបចំតាំងលម្អដើម្បីអបអរសាទរពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ប្រពៃណីខ្មែរ នៅតាមអង្គភាព ស្ថាប័ន ពិសេសនៅតាមច្រកទ្វារអន្តរជាតិនានា ដើម្បីថែរក្សាតម្លៃ និងបង្ហាញអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិ

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាខ្លី អំពីទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណី នៅក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្...

2024-04-09 13:07:30   Tue, 09,04,2024, 01:07 PM
អ្នកជំនាញនិងអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ស្នើឱ្យមានការជំរុញនិន្នាការលេងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរឱ្យបានផុសផុល ដើម្បីថែរក្សានិងបង្ហាញអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិផង និងបង្ហាញពីភាតរភាព និងភាពសុដុមរមនាជាមួយគ្នានៅក្នុងសង្គមខ្មែរផង

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាខ្លី អំពីទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណី នៅក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ អ្នកជំនាញនិងអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យស...

2024-04-09 13:00:33   Tue, 09,04,2024, 01:00 PM
អ្នកជំនាញនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបកស្រាយអំពីទំនៀមទម្លាប់ និងនិន្នាការផ្លាស់ប្ដូរ ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់ទឹកនៅក្នុងការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ តាមរយៈការសិក្សាទៅលើសិលាចារឹក ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងការវិវត្តនៃសង្គម

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ ជនជាតិខ្មែរគឺជាប្រជាជាតិដែលមានអារ្យធម៌ដ៏ចំណាស់មួយក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាមួយនឹងកេរដំណែលដ៏មានតម្លៃបង្កប់ក្នុងវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្លួន ដែលបន្សល់ពីបុព្វបុរសដូនត...

2024-04-09 12:55:26   Tue, 09,04,2024, 12:55 PM

សេចក្តីប្រកាស