ព័ត៌មាន

ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដឹកនាំក្រុមការងារជំនាញចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវគម្រោងស្ដីពី «អត្តសញ្ញាណព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧» ដោយ៖ តាកេត ស័កដា

2020-01-16 04:10:44 ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 16 មករា 2020 ម៉ោង 11:10 AM
អ្នកមើល 9338
post_detail

សៀមរាប៖ ថ្ងៃពុធ ៦រោច ខែបុស្ស ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំមន្រ្តីជំនាញផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រ បុរាណវត្ថុវិទ្យា និងវប្បធម៌វិទ្យាដែលមានលោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា, លោក លោក សួ ប៉ុណ្ណារ៉ាត់, លោក រឿន ភារុន, លោកស្រី ម៉ិល វាសនា និង កញ្ញា តាកេត ស័កដា ចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវគម្រោងស្ដីពី «អត្តសញ្ញាណបដិមាទោល ព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន​ទី៧» នៅបណ្ដាប្រាសាទមួយនៅក្នុងតំបន់អង្គរ ខេត្តសៀមរាប ជាពិសេសនៅប្រាសាទបាយ័ន ក្នុងគោលបំណងសិក្សា​ស្វែងយល់បន្ថែមពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧, សិក្សាកំណត់អត្តសញ្ញាណជាក់លាក់នៃចម្លាក់រូបព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន​ទី៧ ដែលឆ្លាក់នៅលើថែវប្រាសាទបាយ័ន ដើម្បីឈានទៅសិតបដិមាទោលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ធ្វើពីស្ពាន់។

គម្រោង​ស្រាវជ្រាវនេះនឹងសិក្សាលើរូបចម្លាក់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដោយថតរូប និងចុះបញ្ជីចម្លាក់រូបទាំងឡាយដែលសង្ស័យថាជារូបចម្លាក់របស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះក៏បានធ្វើកិច្ចសហការជាមួយស្ថាប័ន​ជាតិដូចគ្នា គឺអាជ្ញាធរអប្សរា ដើម្បីសិក្សារួមគ្នា ចែករំលែកបទពិសោធគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងការពង្រឹងនិងពង្រីកវិស័យស្រាវជ្រាវខ្មែរឱ្យរឹងមាំ និងមានគុណភាពតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រសម័យបច្ចុប្បន្ន។

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧គឺជាព្រះរាជាខ្មែរមួយអង្គគ្រងរាជ្យក្នុងសម័យអង្គរ មានកិត្តិសព្ទល្បីល្បាញ ជាស្ដេចចក្រក្រវាល មានអំណាចធំធេង គ្រប់គ្រងដែនដីដ៏មហាសាលនៃអាណាចក្រមួយឈ្មោះថា «អាណាចក្រអង្គរ»។ ព្រះអង្គបានសោយរាជ្យចាប់ឆ្នាំ១១៨១ ដល់ ១២១៨ ដែលក្នុងពេលនោះ ព្រះអង្គបានកសាងអភិវឌ្ឍជាតិផង និងធ្វើ​សង្គ្រាម​​ពង្រីកទឹកដីផង។ ស្នាដៃរបស់ព្រះអង្គមានច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដូចជា ការសាងសង់ប្រាសាទធំៗជាច្រើនក្នុងតំបន់អង្គរ និងតាមបណ្ដាខេត្តនានាជាច្រើនទៀត (នេះបើយោងតាមរយៈសិលាចារឹកប្រាសាទភិមានអាកាស ប្រាសាទព្រះខ័ន ប្រាសាទតាព្រហ្ម ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ បានចាររៀបរាប់ពីព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើនទាក់ទងនឹងព្រះ​អង្គ)។

អ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះបានសន្និដ្ឋានថា ថ្មប្រាសាទដែលយកមកសាងសង់ប្រាសាទក្នុងរាជ្យរបស់ព្រះអង្គតែមួយអង្គ​ឯងសោះមានចំនួនច្រើនជាងថ្មប្រាសាទដែលយកមកសង់ប្រាសាទក្នុងរាជស្ដេចផ្សេងៗសរុបចូលគ្នាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រៅពីប្រាសាទ ព្រះអង្គក៏បានកសាងផ្លូវធំៗចំនួន៥ខ្សែដើម្បីភ្ជាប់រាជធានីអង្គរទៅបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗ និងកសាងសាលាដំណាក់ មន្ទីរពេទ្យសម្រាប់ប្រជានុរាស្ត្របានប្រើប្រាស់ និងពឹងអាស្រ័យផង។ តាមរយៈសិលាចារឹក និងចម្លាក់នៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទបានឱ្យដឹងថា ព្រះអង្គគោរពប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសនាយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។

ក្នុងរាជ្យរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ក៏មានការសាងរូបស្នងធ្វើពីថ្មភក់។ ក្នុងរាជ្យស្ដេចមុនៗ ពោលគឺចាប់ពីសត​វត្ស​ទី៩មក គេប្រទះឃើញបដិមារូបទេពដែលមនុស្សម្នាគោរព ដោយសន្មតថាជាក្ខន្ធ ឬវិញ្ញាណបុគ្គលណាមួយស្ថិតនៅរលាយចូលគ្នានឹងវិញ្ញាណនៃទេពជាម្ចាស់រូបនោះ ប៉ុន្តែបដិមាទាំងនោះ គេពុំឆ្លាក់ឡើងក្នុងបំណងធ្វើរូបរាងមុខមាត់ឱ្យដូចបុគ្គលដែលខ្លួនស្នងនោះឡើយ។ បដិមានិមួយៗស្នងទេពណាមួយនៃសាសនាឥណ្ឌា ដែលគេសន្មតថាបុគ្គលនោះភ្ជាប់ខន្ធទៅជាមួយ។

សិលាចារឹកភិមានអាកាសដែលនិពន្ធដោយព្រះអគ្គមហេសីឥន្ទ្រទេវីបានឱ្យដឹងថា ព្រះនាងជ័យរាជទេវីដែលត្រូវជាព្រះអនុជ ហើយធ្លាប់ជាព្រះអគ្គមហេសីមុននោះ បាន «សាងតាមគ្រប់ទីកន្លែងនូវបដិមាព្រះបិតា, ព្រះមាតា ព្រះអនុជ, មិត្តសម្លាញ់, សាច់សារលោហិត, ញាតិសណ្ដានជិតឆ្ងាយដែលព្រះនាងស្គាល់ ឬមួយគ្រាន់តែធ្លាប់លឺឈ្មោះ»។ ក្នុងសិលាចារឹកភិមានអាកាសដដែលបានចារទៀតថា ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី «បានសាងព្រះរូបជាច្រើននៃព្រះនាងជ័យរាជទេវី (ជាព្រះអនុជ) ព្រមដោយព្រះរូបព្រះរាជាផង តម្កល់នៅគ្រប់បុរីនានា»។ ស្លោកនេះបង្ហាញថា មានការសាងបដិមាជាច្រើនក្នុងរាជ្យរបស់ព្រះអង្គ។

រហូតមកដល់ពេលនេះ គេបានរកឃើញរូបបដិមាចំនួន៤ដែលរូបស្នងរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលក្នុងនោះ មានរូបមួយកំពុងតាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិភ្នំពេញ។ សណ្ឋាននៃបដិមានេះមានទំហំធំជាងធម្មជាតិ រាងក្រអាញ មានសាច់បន្ដិច អង្គុយពែនភ្នែននៅលើបល្ល័ង្កមូលមួយដែលមិនខាត់សម្អាតឱ្យរលីង, លែងខ្លួនទទេ ហើយឈ្ងោកទៅមុខបន្តិច, ឯចង្កាក៏សំយុងបន្តិចមករកទ្រូង។ រូបនេះស្ថិតក្នុងឥរិយាបថប្រណម្យ ឬមួយក៏ឥរិយាបទនៃយោគីម្នាក់ដែលកំពុងស្មឹងស្មាធិ៍។ នេះគឺដោយសារគេបានរកឃើញភស្ដុតាងបង្ហាញជាបដិមាស្នងព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ទើបបច្ចុប្បន្ននេះ យើងឃើញមានការឆ្លាក់រូបព្រះអង្គក្នុងរូបទម្រង់បែបនេះជាច្រើនក្នុងប្រទេស មានទាំងរូបធ្វើពីថ្ម លោហៈ និង​ឈើជាដើម។

បើយើងពិនិត្យមើលចម្លាក់នៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័ន និងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ យើងឃើញមានឆ្លាក់រូបជាច្រើនដែលបង្ហាញពីព្រះរាជាមួយអង្គគង់លើដំរី ដៃកាន់ព្រួញ កាន់ព្រះខ័ឌ្គ កំពុងប្រយុទ្ធ ឬដឹកនាំទ័ពចេញទៅធ្វើសឹក សង្គ្រាម។ បដិមាក្នុងទម្រង់បែបនេះគឺប្រហែលជាព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ដែរ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណា យើងត្រូវការសិក្សានិងរកទិន្នន័យបញ្ជាក់ឱ្យកាន់តែច្បាស់លាស់បន្ថែមទៀត។

RAC Media | កញ្ញា តាកេត ស័កដា


អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ កម្ពុជាត្រូវតែបន្តពង្រឹងសមត្ថភាពជាតិ និងអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពយោធាដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាពជាតិកម្ពុជា

រូបថតបណ្ឌិត យង់ ពៅ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ នៅផ្សារជើងប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលក្រោយមកត្រូវទាហាថៃបាញ់ដុតកម្ទេច ហេតុការណ៍ឈ្លានពាន និងបាញ់ប្រហារពីសំណាក់កងទ័ពថៃមកលើកងទ័ពកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្...

2025-05-30 10:10:01   ថ្ងៃសុក្រ, 30 ឧសភា 2025 ម៉ោង 05:10 PM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ផ្អែកលើច្បាប់អន្តរជាតិ និងប្រវត្តិសាស្ត្រ តំបន់មុំ៣នៃព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ មិនមានតំបន់សទេ ហើយមជ្ឈដ្ឋាននយោបាយថៃមិនគួរបន្តយកបញ្ហាព្រំដែន បង្កើតជារបៀបវារៈនយោបាយឡើយ

នៅព្រឹកព្រលឹមថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ កងទ័ពកម្ពុជា-ថៃ បានប៉ះទង្គិចអាវុធ​គ្នានៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅភូមិតេជោមរកត ឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ ដែលកងទ័ពថៃបានធ្វើការបាញ់ប្រហារមុនមកល...

2025-05-28 11:04:44   ថ្ងៃពុធ, 28 ឧសភា 2025 ម៉ោង 06:04 PM
ករណីចាប់ជនល្មើសមិនបាន ត្រូវតែទទួលវិន័យទើបត្រឹមត្រូវ មិនគួរនិយាយពីការផ្ដល់រង្វាន់ដល់សមត្ថកិច្ចចាប់ចោរបាននោះទេ

​ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីចោរកម្មដែលមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ហាក់មានការកក្រើកខ្លាំង ដែលមហាជនបានដាក់ជាចម្ងល់ ក៏ដូចជាមានការចោទសួរពីសំណាក់អ្នកសារព័ត៌មាន លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកវិភាគសង្គមនិងនយោបាយ បានគូសបញ្ជាក់ថា ចំពោះក...

2025-05-23 09:42:29   ថ្ងៃសុក្រ, 23 ឧសភា 2025 ម៉ោង 04:42 PM
Preserving the Old Airport for Public Benefit Is Worth Celebrating both in terms of Historical Value and Concluding its Future Connection to Political Matter

  In response to a journalist's question about Samdech BovorThibadei Prime Minister's announcement regarding the preservation of the Pochentong International Airport as state...

2025-05-21 05:22:46   ថ្ងៃពុធ, 21 ឧសភា 2025 ម៉ោង 12:22 PM
តើកម្ពុជាគួរនាំចូលម្ហូបអាហារពីប្រទេសជិតខាងដែរឬទេ?

ដោយ បណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃ​កម្ពុជា ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយដែល​សម្បូរធនធានធម្មជាតិនិងសក្តានុពលកសិកម្ម កំពុងប្រឈមនឹងការសម្រេចចិត្តដ៏ស្មុគស្មាញមួយ ពោលគឺ ថាតើ កម្ព...

2025-05-20 08:27:23   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:27 PM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានចាស់សម្រាប់បម្រើប្រយោជន៍ សាធារណៈ ជារឿងគួរអបអរសាទរ ទាំងក្នុងតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងការបិទបញ្ចប់ការទាញភ្ជាប់អនាគតអាកាសយានដ្ឋានចាស់ទៅនឹងរឿងនយោបាយ

ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីការប្រកាសរបស់សម្ដេចធិបតី​នាយករដ្ឋមន្ត្រីអំពីការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិពោធិ៍ចិនតុង ជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ និងជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ លោកបណ្ឌិង យង់ ពៅ...

2025-05-20 08:16:32   ថ្ងៃអង្គារ, 20 ឧសភា 2025 ម៉ោង 03:16 PM

សេចក្តីប្រកាស

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥

 ចុចមើល
2025-02-26 03:55:04   ថ្ងៃពុធ, 26 កុម្ភៈ 2025 ម៉ោង 10:55 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...

 ចុចមើល
2024-04-08 07:35:30   ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...

 ចុចមើល
2023-06-02 14:21:24   ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM

វគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...

 ចុចមើល
2023-01-31 03:35:34   ថ្ងៃអង្គារ, 31 មករា 2023 ម៉ោង 10:35 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:59:09   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:59 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:58:12   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:58 PM

វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...

 ចុចមើល
2022-08-22 08:11:47   ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM

កម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...

 ចុចមើល
2022-08-03 11:15:00   ថ្ងៃពុធ, 03 សីហា 2022 ម៉ោង 06:15 PM

កិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...

 ចុចមើល
2022-07-20 02:42:35   ថ្ងៃពុធ, 20 កក្កដា 2022 ម៉ោង 09:42 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...

 ចុចមើល
2022-03-02 05:01:03   ថ្ងៃពុធ, 02 មីនា 2022 ម៉ោង 12:01 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...

 ចុចមើល
2021-08-31 13:46:01   ថ្ងៃអង្គារ, 31 សីហា 2021 ម៉ោង 08:46 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:46:19   ថ្ងៃសុក្រ, 26 កុម្ភៈ 2021 ម៉ោង 03:46 PM