Royal Academy of Cambodia
បទបង្ហាញដោយ៖ បណ្ឌិតសភាចារ្យ សោម សុមុនី សមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
របាំអប្សរា រួមទាំងរបាំព្រះរាជទ្រព្យទាំងអស់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ ដោយអង្គការយូណេស្កូ នៅថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៣។ ការចារឹកនាម នៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកដ៏ល្បីល្បាញនេះ បានបញ្ជាក់ពីតម្លៃជាសាកលដ៏ធំធេងអស្ចារ្យនៃស្នាដៃសិល្បៈរបាំតន្តីប្រកបដោយអត្ថន័យវប្បធម៌នេះ។ ចំពោះប្រជាជនកម្ពុជាទូទៅ របាំអប្សរា គឺជាមោទនភាព ជានិមិត្ដរូបជាតិនិងប្រជាជន។ របាំអប្សរា ស្ថិតនៅយ៉ាងជ្រាលជ្រៅក្នុងជម្រៅបេះដូងខ្មែរគ្រប់ៗរូប។
ដោយឃើញនូវតម្លៃសាកលដ៏ធំធេងអស្ចារ្យនៃរបាំអប្សរានេះហើយ ទើបយើងសម្រេចលើកយកអត្ថបទសិក្សាស្តីអំពី “អប្សរា” ពីទេវកថាឥណ្ឌា មកចម្លាក់ខ្មែរ និងរបាំតន្តីខ្មែរ មកចូលរួមក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិលើកទី១៤ ស្តីអំពី “តម្លៃវប្បធម៌អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ៖ វប្បធម៌ ប្រវត្តិនិងមោទកភាព”។
បើតាមការបង្ហាញរបស់បណ្ឌិតសភាចារ្យ សោម សុមុនី សមាជិកពេញសិទ្ធិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា៖ ឫសគល់ «អប្សរា» គឺស្ថិតក្នុងវប្បធម៌ឥណ្ឌាគឺទេវកថា ឥណ្ឌា រឿង “អណ្ដើកកូម៌ៈ” ឬ រឿង “កូរសមុទ្រទឹកដោះ” ទោះបីសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត លោកមិនទទួលយកក៏ដោយ ហើយយើងក៏មិនអាចគិតថាហេតុអ្វីបានជាសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ លោកបដិសេធការលើកឡើងថា “តាមសេចក្តីតំណាលក្នុងគម្ពីរព្រាហ្មណ៍ថា ស្ត្រីសួគ៌ពួកមួយដែលផុសឡើងអំពីទឹក ក្នុងកាលដែលកូរទឹកអម្ឫត" នោះទេ (កូរទឹកអម្ឫត ជាសេចក្តីនៃរឿង គឺកូរសមុទ្រទឹកដោះដើម្បីយកទឹកអម្ឫតដែលធ្វើឱ្យជីវិតមានភាពអមតៈ)។
កាលដើមឡើយ មានមហាសមុទ្រទឹកដោះនៅលើចក្រវាលទាំងមូល។ ពួកទេវតា និងអសុរាដែលចង់បានទឹកអម្ឫត គឺទឹកមន្តជីវិតអមតៈ បានច្បាំងគ្នាដើម្បីទឹកអម្ឫត។ ដោយហេតុចម្បាំងអស់ពេលដ៏យូរ ក៏មិនចាញ់មិនឈ្នះ ព្រះវិស្ណុក៏ចេញមកពន្យល់ពួកទេវតា និងអសុរាឱ្យរួមគ្នាកូរសមុទ្រទឹកដោះនោះ។ នៅក្នុងសមុទ្រទឹកដោះមានទឹកអម្ឫតនិងវត្ថុទិព្វជាច្រើនឥតគណនា ដោយចង់ឃើញនូវវត្ថុទិព្វទាំងនោះ និងចង់បាននូវជីវិតអមតៈ ទាំងពពួកទេវតា និងអសុរាបានយល់ព្រមតាមព្រះវិស្ណុ រួមគ្នាកូរសមុទ្រទឹកដោះ ដោយសន្យាគ្នាថា បើទឹកអម្ឫតលេចឡើងចំមុខពពួកទេវតា នោះទឹកអម្ឫតបានទៅពពួកទេវតា បើទឹកអម្ឫតលេចឡើងចំមុខពពួកអសុរានោះទឹកអម្ឫតបានទៅពពួកអសុរា។ ព្រះវិស្ណុបានដកភ្នំមន្ទរៈ យកមកធ្វើជាឧបករណ៍សម្រាប់កូរ ហើយបែងខ្លួនជាអវតាមានឈ្មោះថា អណ្ដើកកូម៌ៈ ដើម្បីទ្រភ្នំមន្ទរៈ កុំឱ្យលិច។ កាលនោះ ស្ដេចនាគឈ្មោះ វាសុកី បានយកខ្លួនធ្វើជាព្រ័ត្រសម្រាប់ឱ្យគេទាញ។ ពួកទេវតាទាញខាងកន្ទុយ ឯពួកអសុរាទាញខាងក្បាល។
ក្រៅពីនេះ ក៏មាន “អប្សរា” ក្នុងសិល្បៈចម្លាក់ខ្មែរដូចគ្នាដែរ ដូចជានៅក្នុងទេវកថា រឿង អណ្តើកកូម៌ៈ របាំអប្សរា និងទេពអប្សរា ក៏មានឆ្លាក់នៅលើផ្តែរ និងលើថែវប្រាសាទមួយចំនួនផងដែរ។
RAC Media
ព្រះវិហារ៖ យុវជនកាកបាទក្រហមកម្ពុជា និងឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាតេជោសែនឫស្សីត្រឹប បានរៀបចំកម្មវិធីបោះជំរំយុវជនកាកបាទក្រហមកម្ពុជា ការអភិរក្សព្រៃឈើ មរតកវប្បធម៌ និងមនុស្សធម៌នៅឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យ សភាកម្ពុ...
ភ្នំពេញ៖ ជាដំណឹងដ៏ល្អសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលធ្វើការងារក្នុងវិស័យឯកជនដទៃផ្សេងទៀតដែលពុំមែនជាកម្មករ-កម្មការិនីក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដោយប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាស...
ថ្ងៃពុធ ៥កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ព.ស.២៥៦២ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម បានបន្តប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តបច្ចេកសព្ទគណៈកម្មការគីមីវិទ្យា និង រូបវិទ្យា...
កាលពីរាត្រីថ្ងៃអង្គារ ៤កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំច ព.ស. ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ ថ្នាក់ដឹកនាំវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត គិន ភា បានអញ្ជើញធ្វើដំណើរ...
នេះជាការថតរូបសត្វស្លាបលើកដំបូងដែលក្រុមការងារឧទ្យានឫស្សីត្រឹប បានសហការជាមួយក្រុមអ្នកថតរូបវត្តមានសត្វស្លាបនៅកម្ពុជា (Photographers of Existent Birds In Cambodia) ចុះថតរូបសត្វស្លាបនៅក្នុងតំបន់ឧទ្យានឫស្សី...