រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ល្ខោនខោល ឬ ភាណី ឬ ល្ខោនពាក់មុខ ជាប្រភេទសិល្បៈទស្សនីយភាពរបស់ខ្មែរមួយ ដែលមាន អាយុកាលតាំងពីសតវត្សរ៍ទី១០។ លក្ខណៈពិសេសរបស់ល្ខោនខោលគឺ សម្ដែងតែនៅក្នុងរឿង រាមកេរ្តិ៍ខែ្មរមួយគត់ (មិនយករឿងអ្វីផ្សេងមកសម្ដែងឡើយ), អ្នកសម្តែងសុទ្ធតែប្រុសៗ (ទោះ បីជាតួអង្គស្រីក៏យកប្រុសមកសម្តែងដែរ), សម្ដែងពាក់មុខខ្មុក (ស្មាច់ពីក្រដាស) ជារបាំង មុខ ជារូបក្បាល តួអង្គផ្សេងៗ ដូចជា រូបក្បាលមេទ័ពស្វា ពលស្វា មេទ័ពយក្ស  សេនាយក្ស  តាឥសី ជាដើម ។ មាន វង់ល្ខោនខ្លះ សម្ដែងតួដោយមិនពាក់មុខដែរ ប្រសិនបើតួអង្គមានរូបរាងជាមនុស្ស ដូចជាតួអង្គព្រះរាម ព្រះលក្សណ៍ នាងសេតា តែក្រុមខ្លះទៀតពាក់មុខខ្មុកទាំងអស់ ហើយត្រូវមានអ្នកពោលដំណើររឿងសាច់រឿងដោយចេះចាំស្ទាត់ ព្រមទាំងឆ្លើយឆ្លងពីតួអង្គមួយទៅតួអង្គមួយផង។

ខាងក្រោមនេះ ជាអត្ថបទស្រាវជ្រាវដែលលោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈនៃរាជ បណ្ឌិត្យ សភា កម្ពុជា បានសិក្សានិងចងក្រងសម្រាប់ជាគតិពិចារណាស្វែងយល់បន្ថែមពីសិល្បៈល្ខោនខោលខ្មែរយើង បន្ទាប់ពីមានការចុះ បញ្ជី ជា បេតិកភណ្ឌ វប្បធម៌អរូបីពិភពលោក របស់យូណេស្កូ នាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ដូចខាងក្រោម៖

RAC Media