Royal Academy of Cambodia
ថ្ងៃសៅរ៍ ៨កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំច សំរឹទ្ធិស័ក ពុទ្ធសករាជ២៥៦២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ ក្នុងនាមរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអ្នកតំណាងឱ្យឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងពិធីបើកសិក្ខាសាលាជាតិស្ដីពី «ការវិវត្តនៃរចនាបថ និង សំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទខ្មែរ ពីសម័យនគរភ្នំដល់សម័យបច្ចុប្បន្ន» ដែលរៀបចំដោយមជ្ឈ មណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការឧបត្ថម្ភរបស់មូល និធិកូរ៉េសម្រាប់ការសិក្សាជាន់ខ្ពស់នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យ សភាកម្ពុជាបានថ្លែង និងអានរបាយការណ៍ស្វាគមន៍របស់លោក សាន សុរាវនិត ជានាយករងមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីតម្លៃ និងសារប្រយោជន៍របស់សិក្ខាសាលាជាតិស្ដីពី« ការវិវត្តនៃរចនាបថ និង សំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទខ្មែរ ពីសម័យនគរភ្នំដល់សម័យបច្ចុប្បន្ន» ក្នុងការរួមចំណែកលើកស្ទួយវិស័យសំណង់ស្ថាបត្យកម្មនៅកម្ពុជាដែលតម្លៃមរតកវប្បធម៌ជាតិ នាយុគសម័យសមាហរណកម្មជាបន្តទៀត។
ថ្លែងនៅក្នុងពិធីបើកអង្គសិក្ខាសាលាទាំងមូលឯកឧត្តមបណ្ឌិតអគ្គេលខាធិការ បានលើកអំពីចំនុចមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធជាមួយប្រធានបទ ដែលបានផ្តោតទៅលើរនាបថសំខាន់ៗរបស់សំណងប្រាសាទដោយថា ស្ថាបត្យកម្មគឺជាសិល្បៈក្នុងការសាងសង់ប្រកបដោយការតុបតែង តាមក្បួនខ្នាតបទដ្ឋានខ្មែរ មានសម័យមុនអង្គរ និងសម័យក្រោយអង្គរ គឺមានឈ្មោះល្បីល្បាញាពាសពេញពិភពលោក និងគេបានចែករចនាបថដាច់ដោយឡែកពីគ្នា មានរហូតដល់១៣រចនាបថ (Style)ក្នុងរចនាបថនីមួយៗ មានកសាងនិងលក្ខណៈពិសេសៗខុសគ្នាទៅតាមសម័យកាលមួយៗ។ ក្នុងចំណោមរចនាបថទាំង១៣ មានទី១គឺ រចនាបថភ្នំដា(Phnom Da Style) (សម័យហ្វូណន ស.វ.ទី៦) បើតាមរបាយការណ៍ចិន (ឆ្នាំ៤៧៩ ដល់៥០១) ជាពិសេសទៅទៀតនោះគឺបានសរសេររៀបរាប់អំពីលំនៅដ្ឋានរបស់អ្នកស្រុកហ្វូណាន់ សង់ ពីឈើដែលគេកាប់មកពីព្រៃ ប្រក់ស្លឹក សង់ផុតពីដី និងមានរបងព័ទ្ធជុំវិញយ៉ាងជិតដើម្បីការពារខ្មាំងសត្រូវ និងការ ពារសត្វសាហាវ។ រីឯសំណង់សាសនា មានរូងភ្នំ ជុំវិញចង្កេះភ្នំដា មានរូបបដិមាសំខាន់ៗ ជាច្រើន ក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា។ បដិមាទាំងនោះសាងពីថ្ម លោហធាតុ និងឈើ។ លក្ខណៈបដិមានៅសម័យ ហ្វូណន គឺច្រើនតែចម្លង ឬយកគំរូតាមសិល្បៈ ឬទទួលឥទ្ធិពលសិល្បៈឥណ្ឌាច្រើន ពិសេស ការឆ្លាក់បដិមាកាច់ចង្កេះ ដែលបដិមាក្នុងរចនាបថភ្នំដាចែកជាពីរគឺ៖ រចនាបថភ្នំដាA និងរចនាបថភ្នំដាB។
ក្រៅពីនោះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតអគ្គលេខាធិការ ក៏បានលើកអំពីរចនាបថបាយ័នផងដែរ គឺបានផ្តោតទៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧(គស១១៨១ –១២១៩) នៃទីក្រុងនៅអង្គរ។ ក្នុងរចនាបថនេះមានប្រាសាទតាព្រហ្ម ប្រាសាទបន្ទាយ ក្តី ប្រាសាទព្រះខ័ន ប្រាសាទនាគព័ន្ធ ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ប្រាសាទតាព្រហ្ម(បាទី) ប្រាសាទបាយ័ន ប្រាសាទនគរ (កំពង់ចាម ) និងកំផែង ព្រមទាំង ខ្លោងទ្វាទាំង៥ នៃក្រុងអង្គរជាដើម។
ជាចុងក្រោយ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតអគ្គលេខា ធិការក៏បានថ្លែងសរសើរដល់ ការរៀបចំកម្មវិធីថ្នាក់ជាតិនេះឡើង ក្នុងគោលបំណងដើម្បីចូលរួមចែករំលែកបទពិសោធន៍ពីគ្នាទៅវិញទៅ ស្តីពីការវិវត្តនៃសម័យកាលនីមួយៗ នៃរចនាបថសំណង់ស្ថាបត្យកម្មរបស់ខ្មែរដែលមាន ដោយសម្តែងការគាំទ្រដល់វិស័យសិក្សាស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់នានានៅព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា និងអបអរសាទរដល់ មជ្ឍមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដែលបានប្រឹងប្រែងរហូតទទួលបានលទ្ធផលនៃអង្គសិក្ខាសាលា ហើយក៏បានប្រកាសបើកកម្មវិធីជាផ្លូវការ។
RAC Media
(ខេត្តកំពង់ធំ)៖ នាព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ១៣ កើត ខែជេស្ឋ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្ដស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អនុប្រធានទី១ ក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានឃុំអណ្ដូងព...
ជាថ្មីម្ដងទៀត នៅក្នុងសមាជលើកទីមួយរវាងរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្ហាញឆន្ទៈយ៉ាងច្បាស់លាស់ នៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនជាមួយនឹងប្រទេសថៃ នៅត្រង់ចំណុចប្រាសាទតាមាន់តូច ប្រាសាទតាមា...
ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា ពីសំណាក់ប្រទេសថៃ ជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីអតីតកាលរហូតមកដល់ពេលថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មិនខុសពីសៀមនោះទេ ពិសេសអ្នកនយោបាយជាតិនិយមនិងយោធានិយមថៃ នៅតែបន្តចេតនាទុច្ចរឹតរប...
រូបថតបណ្ឌិត យង់ ពៅ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ នៅផ្សារជើងប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលក្រោយមកត្រូវទាហាថៃបាញ់ដុតកម្ទេច ហេតុការណ៍ឈ្លានពាន និងបាញ់ប្រហារពីសំណាក់កងទ័ពថៃមកលើកងទ័ពកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្...
នៅព្រឹកព្រលឹមថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ កងទ័ពកម្ពុជា-ថៃ បានប៉ះទង្គិចអាវុធគ្នានៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅភូមិតេជោមរកត ឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ ដែលកងទ័ពថៃបានធ្វើការបាញ់ប្រហារមុនមកល...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...
ចុចមើលវគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...
ចុចមើលវគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...
ចុចមើលកម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...
ចុចមើល