Royal Academy of Cambodia
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ «កម្ពុជាមានមូលដ្ឋានចំនួន ៤ដែលអាចថែរក្សាបូរណភាពទឹកដីរបស់ខ្លួនបាននោះគឺ ផែនទីរដ្ឋបាលបន្សល់ដោយអាណានិគមបារាំង បង្គោលព្រំដែនរដ្ឋបាលកូសាំងស៊ីន មូលដ្ឋានឯកសារដែលស្រាវជ្រាវនិងចងក្រងដោយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តនៅតាមព្រំដែនដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានកសាង» នេះជាការលើកឡើងរបស់ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចច្ចពិភាក្សាតុមូលមួយស្ដីពី «តំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម» ដែលរៀបចំឡើងដោយរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤នេះ។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានលើកឡើងថា មូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំមួយដែលអាចធានារក្សាការពារបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជាបានគឺ ផែនទីដែលបន្សល់ដោយអាណានិគមបារាំង ពោលគឺជាមូលដ្ឋានចម្បងមួយនៅក្នុងការចរចានិងកំណត់បោះបង្គោលព្រំដែនរវាងប្រទេសស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមបារាំងទាំង៣ប្រទេសគឺ កម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម។ ជាមួយគ្នានេះ អាណានិគមបារាំងក៏បានបន្សល់នូវបង្គោលព្រំប្រទល់រដ្ឋបាលជាច្រើន ដែលនៅក្នុងពេលសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្រុមការងាររាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានស្នើសុំទៅកាន់រាជរដ្ឋាភិបាលឱ្យរក្សាទុកនូវបង្គោលសម័យបារាំងទាំងនោះ ដើម្បីទុកជាតឹកតាងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់មួយទៀតនៅក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនផ្លូវការ។
បន្ថែមពីលើនេះ តាមរយៈការចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅដល់ទីតាំងបង្គោល និងតំបន់ព្រំដែនដោយផ្ទាល់របស់ក្រុមស្រាវជ្រាវព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលមានការផ្ទៀងផ្ទាត់និយាមការជាក់លាក់ ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានឯកសារ ការកត់ត្រាទីតាំងភូមិសាស្ត្រនៅលើផែនដីជាក់ស្ដែងច្បាស់លាស់ គឺជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់មួយបន្ថែមទៀត នៅក្នុងការថែរក្សានិងការពារនូវដែនបូរណភាពទឹកដីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានគូសរំឭកផងដែរថា ក្រុមស្រាវជ្រាវព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាដែលដឹកនាំដោយឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យផ្ទាល់ ធ្លាប់បានស្នើសុំទៅកាន់រាជរដ្ឋាភិបាលដោយផ្ទាល់ ឱ្យពន្យាពេលការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម នៅក្នុងតំបន់ដាក់ដាំ (ខ្មែរហៅថាអូដាំម៉ែ) និងរក្សាស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នសិន ព្រោះភាគីវៀតណាមបានស្នើសុំឱ្យបោះបង្គោលព្រំដែន ដោយយកចំណែកលើស ដែលក្រុមស្រាវជ្រាវរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមើលឃើញថាជាការខាតបង់របស់កម្ពុជា។
លើសពីនេះទៅទៀត មូលដ្ឋានសំខាន់ទី៤ ដែលជួយថែររក្សាបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជានោះគឺ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តនៅតាមព្រំដែនដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានកសាងនៅតាមបណ្ដោយព្រំដែន ដែលកាលពីមុន នៅក្នុងពេលដែលក្រុមស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្រុមការងារត្រូវស្នើសុំផ្លូវធ្វើដំណើរពីខាងទឹកដីវៀតណាម ដើម្បីទៅដល់បង្គោលព្រំដែនមួយចំនួន ប៉ុន្តេក្រោយពីមានការស្នើសុំពីរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចកសាងផ្លូវនៅតាមបណ្ដោយព្រំដែន ដើម្បីមានមធ្យោបាយធ្វើដំណើរទៅដល់ទីតាំងបង្គោលព្រំដែននីមួយៗ។ ការធ្វើផ្លូវនៅតាមតំបន់ព្រំដែន គឺរាជរដ្ឋាភិបាលរៀបចំឡើងដើម្បីមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងការការពារព្រំដែនឱ្យបានរឹងមាំ ហើយការយកប្រជាជនទៅរស់នៅតាមបណ្ដោយព្រំដែន ធ្វើជារបងការពារព្រំដែននោះ គឺជាការធានាបូរណភាពទឹកដីមួយបន្ថែមទៀត ព្រោះប្រជាជនរស់នៅតាមព្រំដែនគឺជាអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែន ប្រសិនបើគេមើលឃើញវៀតណាមរំលោភបំពានមកលើទឹកដីកម្ពុជា នោះប្រជាជនជាអ្នកតាមដាន ហើយជួយនាំព័ត៌មានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏បានក្រើនរំឭកផងដែរថា សូមឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកុំផ្ដេកផ្ដួលតែទៅលើបទពិសោធន៍ជូរចត់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយយករឿងព្រំដែនធ្វើជារឿងឈឺចាប់តាមការបញ្ឆេះរបស់បរទេសនិងអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ព្រោះប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្រៀនយ៉ាងច្បាស់ថា នៅពេលដែលខ្មែរបែកបាក់ អ្នកដែលចំណេញគឺបរទេស ហើយបរទេសគេតែងតែព្យាយាមចាក់បញ្ចូលមកក្នុងការដឹកនាំរបស់ខ្មែរដូចជាក្នុងរាជ្យព្រះបាទពញាយ៉ាត ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី២ និងព្រះអង្គចន្ទអ៊ីប្រាហ៊ីមជាដើម។
ជាមួយគ្នានេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានស្នើសុំឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរផងដែរថា ត្រូវពង្រឹងចំណេះដឹង តាមរយៈការអានសៀវភៅនិងឯកសារដែលមានតម្លៃ ជាពិសេសអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ដើម្បីអាចស្វែងយល់ពីបទពិសោធន៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ ចៀសវាងការដើរជាន់ដានប្រវត្តិសាស្ត្រច្រំដែលដូចអតីតកាល ហើយពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវតែពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនឱ្យបានរឹងមាំ ដើម្បីចូលរួមចំណែកពង្រឹងប្រទេសជាតិ និងអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសនានាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន៕
RAC Media |លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ នាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសាធារណៈ និងពិធីការ
ក្រុមទស្សនវិទូ ដែលនិយមលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ទ្រឹស្តីពីមុនៗ (Postpositivist) បានបញ្ជាក់ថា រាល់ចំណេះដឹង ឬទស្សនដែលមានស្រាប់ទាំងអស់មិនប្រាកដថាត្រឹមត្រូវ១០០%នោះទេ។ អ្ន...
មានអ្នកអាននិងអ្នកស្រាវជ្រាវ ជាច្រើនបានចោទសួរថា តើព្រះ ពុទ្ធសាសនាជា សាសនា ឬក៏ជា ទស្សនវិជ្ជា?ចំណោទនេះ ខ្ញុំសូមធ្វើការស្រាវ ជ្រាវ ហើយបកស្រាយដូចខាងក្រោម៖១- អំពីសាសនាសាសនាជាគ្រឿងតាំងនៅជា អចិន្ដ្រៃយ៍ដូចនយោប...
បុគ្គលម្នាក់ៗរស់នៅក្នុងសង្គមចាំបាច់ត្រូវមានអន្តរកម្មក្នុងងសង្គម ការរស់នៅរបស់យើងម្នាក់ក្នុងសង្គមត្រូវមានប្រាស្រ័យទាក់ទង និងទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃ។ ប្រសិនបើយើងមិនមានការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកដទៃទេ យើងា...
(ហៃណាន)៖ នៅថ្ងៃសុក្រ ៨ រោច ខែបុស្ស ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំប្រតិភូរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជ...
កម្ពុជានិងវៀតណាមជាប្រទេសជិតខាងគ្នា ដែលបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦៧។ ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរចងភ្ជាប់ដោយចំណងភូមិសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងនយោបាយ។ មានព្រឹត្តិការណ៍ប្រវ...
កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ មជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវនៃ រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានរៀបចំការប្រឡងបញ្ចប់ឆមាសថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតក្រោមអធិបតីភា...