ព័ត៌មាន

អំពីជំនឿខ្មែរ (ភាគបញ្ចប់) ដោយ៖ បណ្ឌិត ក្តាន់ ធុល មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា,វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គម,រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2023-11-06 09:04:17 ថ្ងៃចន្ទ, 06 វិច្ឆិកា 2023 ម៉ោង 04:04 PM
អ្នកមើល 18796
post_detail

ប្រភពជំនឿទៅលើវត្ថុដើមសន្តតិ វង្ស ឬជំនឿថូថឹមនិយម (ហៅតាមអ្នក ស្រាវជ្រាវខ្លះ) ពាក្យថា ថូថឹមនិយម (totemism) គឺជាប្រព័ន្ធជំនឿដែលគេ និយាយថា មនុស្សមានញាតិសន្តាន (kinship) ឬទំនាក់ទំនងអាថ៌កំបាំង (mystical relationship) ជាមួយនឹង វិញ្ញាណ (spiritbeing) ដូចជាសត្វឬរុក្ខជាតិ នៅក្នុងនោះ។ គេគិត ថា អង្គ (entity) ឬ ថូថឹម (totem) ធ្វើអន្តរកម្មជាមួយក្រុម ញាតិសន្តានដែលគេបានផ្តល់ឱ្យ ឬបុគ្គល ណាមួយ និងដើម្បីបម្រើជានិមិត្តសញ្ញា (emblem) ឬ ជានិមិត្តរូប (symbol) របស់ពួកគេ ។

ចំពោះបញ្ហាជំជឿ “ថូថឹម” របស់ ជនជាតិ ខ្មែរនៅក្នុងគ្រាបឋម ខ្មែរជឿថា ពួកគេតពូជពង្ស ចេញមកពីដូនតាដែលជា សត្វ, ជា ដើមឈើ ឬក៏ ជា ទេវតា។ ឧទាហរណ៍ តាមគន្លងសម័យគោកធ្លក ខ្មែរបូ រាណជឿថា បុព្វបុរស របស់ពួកគេ គឺជាសត្វនាគ ដែលនាំឱ្យពួកគេគោរព បូជា ស្តេចភុជង្គនាគ (ស្តេចនាគ) ដែលជា ម្ចាស់នគរគោកធ្លក។ ដោយសារតែ ឥទ្ធិពលអំណាចដ៏ស័ក្ដិសិទ្ធិរបស់ សត្វ ដើមសន្ដតិវង្ស ដែលនាំមកនូវ ភាពសុខ សប្បាយ វឌ្ឍនភាពដល់មនុស្ស នេះ ហើយទើបអ្នកស្រុកតែងគោរពបូជា “តូតឹម” ឬ “និមិត្ដរូប” ទាំងនោះ។

សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀត តាមរយៈតំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖

https://rac.gov.kh/researchs-categories/1/researchs?page=8

អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ករណីទាហានថៃជាន់មីនផ្ទុះក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ជាល្បិចដែលថៃចង់យកច្បាប់អន្តរជាតិមកសង្កត់កម្ពុជា តែបែរជាធ្លាក់ក្នុងអន្ទាក់ខ្លួនឯងទៅវិញ

​ហេតុការណ៍ដែលកងទ័ពថៃបានចូលមកជាន់មីនផ្ទុះក្នុងតំបន់ព្រំដែនតំបន់មុំបី ខេត្តព្រះវិហារ ដែលយោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងការពារជាតិ បានបង្ហាញថា ទីតាំងផ្ទុះនោះគឺស្ថិតនៅ​ក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ដោយបណ្ដាលឱ្យទាហានថៃ៣នាក...

2025-07-21 05:54:14   ថ្ងៃចន្ទ, 21 កក្កដា 2025 ម៉ោង 12:54 PM
ការកសាងអនាគតប្រកបដោយចីរភាពសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា

ដោយ៖ បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ កម្ពុជាជាប្រទេសដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងការអភិវឌ្ឍ ដោយផ្អែកលើធនធានធម្មជាតិ វប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែប និងកម្លាំងយុវជនដ៏រឹងមាំ។ ទោះជាយ៉ាងណា ដើម្បីឈានទៅមុខប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងបរិយាប័ន្ន ក...

2025-07-21 01:51:50   ថ្ងៃចន្ទ, 21 កក្កដា 2025 ម៉ោង 08:51 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ទទួលជួបពិភាក្សាជាមួយឯកឧត្ដម Antoine Ripoll សមាជិករបស់ក្រុមប្រឹក្សាសភាពអឺរ៉ុបប្រចាំតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍

នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ៦ រោច ខែអាសាឍ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្ដស័ក ព.ស. ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទទួលជួបពិភាក្សាជាមួយ ឯកឧត្ដម Antoine Ripoll សមាជិករបស់ក្រុមប្រឹក្សាសភ...

2025-07-16 04:01:03   ថ្ងៃពុធ, 16 កក្កដា 2025 ម៉ោង 11:01 AM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ «សៀម-ថៃ» លួចពីខ្មែរគ្រប់អ្វីៗ ទាំងទឹកដី ទាំងស្ដេច ទាំងអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរ ទាំងទំនៀមទម្លាប់វប្បធម៌ ភាសា អក្សរសាស្ត្រ និងវត្ថុសិល្បៈនានា

ខ្ញុំ អានប្រវត្តិសាស្ត្រ និងសិក្សាពីសិលាចារិក (ទាំងសិលាចារិកភាសាខ្មែរបុរាណ សំស្ក្រឹត និងបាលី) បានឃើញកាន់តែច្បាស់ថា «សៀម-ថៃ» លួចពីខ្មែរគ្រប់អ្វីៗ...ទាំងទឹកដី ទាំងស្ដេច ទាំងអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរ...

2025-07-11 13:05:22   ថ្ងៃសុក្រ, 11 កក្កដា 2025 ម៉ោង 08:05 PM
តើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដកសញ្ជាតិពីអ្នកឃុបឃិតជាមួយបរទេសបំផ្លាញជាតិខ្លួន មានអត្ថន័យយ៉ាងណាចំពោះកម្ពុជា?

ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ គំនិតផ្ដួចផ្ដើមធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដកសញ្ជាតិពីអ្នកឃុប​ឃិតជាមួយ​បរទេស​បំផ្លាញជាតិខ្លួន ត្រូវបានប្រធានព្រឹទ្ធសភានិងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជន សម្ដេច​តេជោ ហ៊ុន សែន លើកឡើងកា...

2025-07-08 07:42:10   ថ្ងៃអង្គារ, 08 កក្កដា 2025 ម៉ោង 02:42 PM
Proof of the Central Limit Theorem សម្រាយបញ្ជាក់នៃមធ្យមនៃសំណាកគោរព Normal Distribution

ដោយ៖ ជឹម សុជាតិ មន្ត្រីវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2025-07-08 07:04:05   ថ្ងៃអង្គារ, 08 កក្កដា 2025 ម៉ោង 02:04 PM

សេចក្តីប្រកាស

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥

 ចុចមើល
2025-02-26 03:55:04   ថ្ងៃពុធ, 26 កុម្ភៈ 2025 ម៉ោង 10:55 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...

 ចុចមើល
2024-04-08 07:35:30   ថ្ងៃចន្ទ, 08 មេសា 2024 ម៉ោង 02:35 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...

 ចុចមើល
2023-06-02 14:21:24   ថ្ងៃសុក្រ, 02 មិថុនា 2023 ម៉ោង 09:21 PM

វគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...

 ចុចមើល
2023-01-31 03:35:34   ថ្ងៃអង្គារ, 31 មករា 2023 ម៉ោង 10:35 AM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:59:09   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:59 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...

 ចុចមើល
2022-09-14 07:58:12   ថ្ងៃពុធ, 14 កញ្ញា 2022 ម៉ោង 02:58 PM

វគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...

 ចុចមើល
2022-08-22 08:11:47   ថ្ងៃចន្ទ, 22 សីហា 2022 ម៉ោង 03:11 PM

កម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...

 ចុចមើល
2022-08-03 11:15:00   ថ្ងៃពុធ, 03 សីហា 2022 ម៉ោង 06:15 PM

កិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...

 ចុចមើល
2022-07-20 02:42:35   ថ្ងៃពុធ, 20 កក្កដា 2022 ម៉ោង 09:42 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...

 ចុចមើល
2022-03-02 05:01:03   ថ្ងៃពុធ, 02 មីនា 2022 ម៉ោង 12:01 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...

 ចុចមើល
2021-08-31 13:46:01   ថ្ងៃអង្គារ, 31 សីហា 2021 ម៉ោង 08:46 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:46:19   ថ្ងៃសុក្រ, 26 កុម្ភៈ 2021 ម៉ោង 03:46 PM