Royal Academy of Cambodia
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិកានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងឱកាសបិទកម្មវិធីវេទិកាគោលនយោបាយទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ស្តីពី «ទ្វេគ្រោះសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ៖ និន្នាការ ទិសដៅ និងការបំភាន់» កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ ព្រឹកមិញនេះ បានកត់សម្គាល់ថា បញ្ហាសន្តិសុខសកល ជាប្រធានបទក្ដៅគ្រប់ពេល ដែលតែងមានការលើកមកជជែកពិភាក្សាម្ដងហើយម្ដងទៀត ក្នុងចំណោមមេដឹកនាំពិភពលោក អ្នកការទូត អ្នកនយោបាយ អ្នកស្រាវជ្រាវ និងបញ្ញវន្ត ដោយហេតុថា បញ្ហានេះ បាននិងកំពុងជះឥទ្ធិពលដល់បម្រែបម្រួលនៃភូមិសាស្រ្តនយោបាយ និងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោក។ យ៉ាងណាមិញ ប្រធានបទនៃកិច្ចពិភាក្សារបស់យើងនាថ្ងៃនេះ ក៏ជាចំណែកដ៏សំខាន់ ដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់សម្រាប់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់តំបន់ ក៏ដូចជានៅលើពិភពលោកទាំងមូលដែរ ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ។
ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការ បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចពិភាក្សានៃវេទិកាពេញមួយព្រឹកនេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីនិន្នាការនិងទិសដៅ នៅចំពោះមុខសភាពការណ៍សន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាតំបន់ភូមិសាស្ត្រនយោបាយដទៃទៀតលើពិភពលោកដែលកំពុងវិវត្តថ្មីៗ ជាពិសេស សង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន ការប្រកួតប្រជែងអំណាចរវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក បញ្ហាក្ដៅៗនៅចុងបូព៌ាដូចជាឧបទ្វីបកូរ៉េ បញ្ហាតៃវ៉ាន់ ភាពស្រពេចស្រពិលនៃសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងអាម៉េរិក ព្រឹត្តិការណ៍នៃបម្រែបម្រួលនយោបាយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន រួមនឹងល្បែងយុទ្ធភូមិសាស្រ្ត (Geostrategic Game) នៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ជាដើម។
និន្នាការសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ចាប់ពីក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២មក ពិភពលោកបានស្ថិតក្នុងសភាពតានតឹងបំផុត នៃនិន្នាការប៉ូលមហាអំណាចពីរពុះចែកពិភពលោកតាមរយៈមនោគមនយោបាយក្នុង សង្រ្គាមត្រជាក់ ហើយនិយាយដោយឡែកប្រជាជនកម្ពុជាបានហែលឆ្លងកាត់យ៉ាងលំបាកបំផុត។ ក្រោយសង្រ្គាមនេះបញ្ចប់ទៅ ប្រទេសនានាតាមតំបន់បានប្រមូលផ្ដុំគ្នាក្លាយជាអ្វីមួយដែលយើងហៅថា តំបន់និយមស្របគ្នានឹងការរីកចម្រើនខាង បច្ចេកវិទ្យានិងគមនាគមវិជ្ជា បានជំរុញឱ្យពិភពលោកស្ទើរតែក្លាយទៅជាតែមួយ ដែលនាំឱ្យចលនាសាកលភាវូបនីយកម្មហាក់ចូលមកជំនួសតំបន់និយម។
ស្ថានភាពនយោបាយនិងសន្តិសុខពិភពលោក នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ហាក់បានធ្វើឱ្យចរន្តសាកលភាវូបនីយកម្មដើរថយក្រោយ ដោយយើងសង្កេតឃើញថា មានការបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់ ដែលដឹកនាំដោយមហាអំណាច។ រីឯប្រទេសតូចៗក៏បានខិតខំប្រមូលផ្ដុំគ្នាក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធចាស់និងថ្មី ដើម្បីមានឥទ្ធិពលទប់ទល់ចរន្តនិយមប៉ូលពីរ ដែលមានចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ឬប៉ូលបី ដែលមានចិន សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងរុស្ស៊ី។ ឥឡូវនេះ ពិភពលោកកំពុងឈានចូលយុគសម័យនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មី ដែលស្ថិតក្នុងបរិវត្តកម្មដ៏លំបាកមួយឆ្ពោះទៅរកពហុភាព ដែលតួអង្គចាស់ តួអង្គថ្មី និងតួអង្គលេចធ្លោផ្សេងទៀតកំពុងប្រកួតប្រជែងសម្រាប់តួនាទីនៅក្នុងអភិបាលកិច្ចតំបន់និងពិភពលោក។
ក្នុងបរិការណ៍នេះ ពីជ្រុងកម្ពុជា អាស៊ានអាចនឹងក្លាយជាចំណុចស្នូល និងជាទីចាប់អារម្មណ៍របស់ប្រទេសមហាអំណាច ក៏ប៉ុន្តែ អាស៊ានក៏អាចនឹងក្លាយទៅជាសមរភូមិនៃការប្រជែងឥទ្ធិពលដ៏ក្តៅគគុក រវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិកផងដែរ។ ដូច្នេះ ការប្រជែងឥទ្ធិពលគ្នារវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏ជាសម្មតិកម្ម នាំឱ្យផ្ទៃក្នុងអាស៊ានត្រូវប្រឈមមុខគ្នា ហើយអាចនឹងបង្កជាឧបសគ្គទៅដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ មជ្ឈភាព ឯកភាព និងសាមគ្គីភាពរបស់អាស៊ាន ហើយអាចនាំអាស៊ាន ក៏ដូចជាកម្ពុជាដែរ ស្ថិតនៅក្នុងចំណុចទ្វេគ្រោះនៃជម្រើសទាំងខាងសន្តិសុខ ទាំងខាងសេដ្ឋកិច្ច។ មហាអំណាចប្រជែងគ្នាលើគ្រប់វិស័យ ទាំងនយោបាយ សន្តិសុខ យោធា និងសេដ្ឋកិច្ច ប្រយោជន៍ដើម្បីកែប្រែសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក ជាបច្ច័យនាំឱ្យតំបន់តូចៗ ក៏ដូចជាប្រទេសតូចៗ មានការព្រួយបារម្ភអំពីអសន្តិសុខ ដែលមិនត្រឹមតែអសន្តិសុខជា លក្ខណៈរដ្ឋប្រជាជាតិនីមួយៗប៉ុណ្ណោះទេ គឺចំពោះតំបន់តែម្ដង ពោលគឺការធ្វើឱ្យតំបន់បែកបាក់នោះឯង។
ឯកឧត្ដមអគ្គលេខាធិការបានបញ្ជាក់ដែរថា ការកសាងសហគមន៍រឹងមាំនឹងអាចជាផ្នែកមួយនៃការទប់ទល់ឥទ្ធិពលរបស់មហាអំណាចចំពោះរដ្ឋតូចៗ ជាក់ស្ដែង ដូចជាអាស៊ាន ជាដើម ប៉ុន្តែ វាទាមទារឱ្យមានការពង្រឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្រទេសសមាជិកទាំងអស់ក្នុងការសម្របគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ថ្នាក់ជាតិ ឱ្យស្របនឹងរបៀបវារៈនៃការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ដើម្បីទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការបំពេញបន្ថែមឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក និងការយកមជ្ឈភាពអាស៊ានជាស្នូល ជាជាងយកមហាអំណាចណាមួយជំនួសឱ្យមហាអំណាចមួយទៀត។ ដូច្នេះ សម្រាប់កម្ពុជា ត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគោលនយោបាយការបរទេសអព្យាក្រឹត អចិន្ដ្រៃយ៍ និងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ។ កម្ពុជាអនុវត្ដគោលនយោបាយសន្ដិសហវិជ្ជមានជាមួយប្រទេសជិតខាង និងជាមួយបណ្ដាប្រទេសទាំងអស់ទូទាំងពិភពលោក។ កម្ពុជាប្រកាន់យកឥរិយាបថ បង្កើតមិត្ដភក្ដិឱ្យបានច្រើនជាអតិបរិមាហើយត្រូវចេះដោះស្រាយក្នុងនាមមិត្ដល្អជាមួយប្រទេសមហាអំណាចទាំងអស់ ព្រោះគោលបំណងដ៏ចម្បងរបស់កម្ពុជា គឺដើម្បីថែរក្សាសន្ដិភាព សន្តិសុខ ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម ដើម្បីលើកកម្ពស់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្សជាតិ និងវិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចដោយឈរលើគោលការណ៍ពហុភាគីនិយមនិងបរិយាបន្ន។
សូមរំលឹកដែរថា វេទិកាគោលនយោបាយទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ស្តីពី «ទ្វេគ្រោះសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ៖ និន្នាការ ទិសដៅ និងការបំភាន់» សហការរៀបចំដោយវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងមូលនិធិខុនរ៉ាដអាដិណៅអ៊ែរ ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅថ្ងៃពុធ ១១រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នៅនៅសាលមរតកសិល្បៈខ្មែរ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា៕
In response to a journalist's question about Samdech BovorThibadei Prime Minister's announcement regarding the preservation of the Pochentong International Airport as state...
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មាន អំពីការប្រកាសរបស់សម្ដេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រីអំពីការរក្សាទុកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិពោធិ៍ចិនតុង ជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ និងជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ លោកបណ្ឌិង យង់ ពៅ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃចន្ទ ៨រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្ដស័ក ព.ស. ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទទួលជួបនិងពិភាក្សាការងារជាមួយនឹង ឯកឧត្ដម ហ្សាក់ ប៉...
(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៥រោច ខែពិសាខ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្តស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំក្រុមការងារគម្រោងកសាងសាល...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...
ចុចមើលវគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...
ចុចមើលវគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...
ចុចមើលកម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...
ចុចមើល