Royal Academy of Cambodia
លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី នៃប្រទេសភូមាបានប្រើប្រាស់ជីវិតរបស់លោកស្រីជាបួនផ្នែកធំៗ គឺ ទី ១ លោកស្រី គឺជាអ្នកនយោបាយស្ត្រីដែលមានភាពក្លាហានក្នុងការប្រឈមមុខជាមួយបញ្ហាដែលកើតមានក្នុងប្រទេសរបស់លោកស្រី ទី ២ លោកស្រីគឺជាតារាក្នុងកែវភ្នែកប្រទេសលោកខាងលិច នៅពេលដែលលោកស្រីនៅជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះ ទី ៣ លោកស្រីគឺបិសាចក្នុងកែវភ្នែកប្រទេសលោកខាងលិចពេលលោកស្រីកាន់អំណាច ទី ៤ លោកស្រីគឺជាអ្នកនយោបាយដែលបានទុកប្រយោជន៍ជាតិធំជាងប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនដោយពិតប្រាកដ។
អស់រយៈពេលជាច្រើនទស្សវត្សមកហើយ នៅពេលដែលគេនិយាយអំពីប្រទេសភូមា គេតែងនឹងដល់រឿងរ៉ាវបីធំៗ ដែលប្រទេសនោះមាន គឺការគោរពព្រះពុទ្ធសាសនាគ្រប់ជាន់ថា្នក់ ការគ្រប់គ្រងប្រទេសដោយរបបយោធា និងលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ដែលជាស្ត្រីដែលជាប់ការឃុំឃាំងក្នុងផ្ទះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។
លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី គឺជាស្ត្រីដែលមានរូបឆោមស្រស់ស្អាត ហើយលោកស្រីបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយជនជាតិបរទេស ហើយលោកស្រីអាចមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផ្លាស់ទីលំនៅទៅរស់នៅក្នុងទឹកដីនៃប្រទេសផ្សេងទៀតយ៉ាងស្របច្បាប់ និងដោយមានសុខមង្គល។ មុនពេលដែលលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ត្រូវបានមេដឹកនាំយោធានៃប្រទេសភូមា ចាប់ឃាត់ខ្លួននោះ មេដឹកនាំយោធាក៏បានព្យាយាមចរចារជាមួយលោកស្រី ដើម្បីឱ្យលោកស្រីទៅរស់នៅលើទឹកដីបរទេស ដោយមានសុខមង្គល ហើយទុកកិច្ចការនៃការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិជូនទៅយោធាភូមាជាអ្នកសម្រេច ក៏ប៉ុន្តែលោកស្រី បានបដិសេធសំណើរនោះ ហើយបានសុខចិត្តស្នាក់នៅក្នុងប្រទេស ដោយជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។
នៅក្នុងរយៈពេលនៃការជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ប្រទេសលោកខាងលិច ដែលមានចក្រភពអង់គ្លេស សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងកាណាដា បានផ្តល់សញ្ជាតិជូនលោកស្រី ថាជាពលរដ្ឋគំរូរបស់ប្រទេសគេរៀងៗខ្លួន។ នៅពេលនោះ ការសែតភាគច្រើន បានចាត់ទុកលោកស្រី ថាជាអ្នកស្នេហាមនុស្សជាតិ និងលទ្ធិប្រជាធិប្បតេយ្យដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុត ហើយរាល់ប្រសាសន៍របស់លោកស្រី ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាពាក្យដែលមានតម្លៃ និងមានប្រយោជន៍ខ្លាំងណាស់ដែរ។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិជាច្រើន បានធ្វើការអំពាវនាវ សូមឱ្យយោធាភូមាដោះលែងលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ឱ្យមានសេរីភាព ដើម្បីបានដឹកនាំប្រទេសភូមាឆ្ពោះទៅកាន់ការរីកចម្រើន និងវឌ្ឍនភាពនៅក្នុង តំបន់។
អ្វីៗបានប្រែប្រួល ហើយលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី លែងជាតារា ឬជាព្រះចន្ទដ៏ស្រស់បំព្រងសម្រាប់បណ្តាប្រទេសលោកខាងលិចទៀតហើយ បន្ទាប់ពីលោកស្រី បានកាន់ដំណែងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋភូមា ដោយសារតែរឿងជន ជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងរឿងនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សផ្សេងទៀត ដែលបានបង្ករឡើងដោយកងទ័ពភូមា នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី។ នៅក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំ នៃការដឹកនាំប្រទេសរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ការសែតលោកខាងលិចបានរិះគន់លោកស្រី ថាមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេស និងបានបណ្តែតបណ្តោយឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សចំពោះជនជាតិភាគតិចនៅក្នុងប្រទេស ពោលគឺបញ្ហាជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ានោះតែម្តង។
ប្រទេសដែលបានផ្តល់សញ្ជាតិកិត្តិយស សម្រាប់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី បានប្រកាសដកសញ្ជាតិចេញពីលោកស្រីវិញ ហើយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិដែលពីមុនធ្លាប់តែបានលើកសរសើរលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី នោះ ត្រឡប់ទៅជារិះគន់ និងបានចាត់ទុកលោកស្រីដូចជាបិសាចដែលមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សខ្លាំងទៅវិញ។
នៅពេលនេះ លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី និងមន្ត្រីសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត ដែលបម្រ៉ុងនឹងទទួលដំណែងទៅតាមក្រសួងសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសនោះ ត្រូវបានមេដឹកនាំយោធាភូមា បានចាប់ឃុំខ្លួនម្តងទៀត ហើយបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដែលបានរិះគន់លោកស្រី នៅពេលដែលលោកស្រីនៅជាថា្នក់ដឹកនាំកំពូលរបស់ប្រទេសនោះ បាននាំគ្នាទាមទារឱ្យមានការដោះលែងលោកស្រីឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី គឺជាមនុស្សដែលមានភាពជាអ្នកដឹកនាំប្រទេសរបស់លោកស្រីដោយពិតប្រាកដ ព្រោះថានៅពេលដែលលោកស្រីមិនទាន់បានក្លាយទៅជាអ្នកដឹកនាំប្រទេសនោះ លោកស្រីអាចនិយាយ ឬធ្វើអ្វីៗដែលលោកស្រីគិតថាសំខាន់ៗសម្រាប់លោកស្រី ឬសម្រាប់គណបក្សរបស់លោកស្រី ប៉ុន្តែនៅពេលដែលលោកស្រីបានក្លាយទៅថា្នក់ដឹកនាំរបស់ប្រទេសនោះ លោកស្រីបានថ្លឹងថ្លែងអំពីផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិ និងការតម្រូវចិត្តប្រទេសលោកខាងលិច។ លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី បានដឹងថា លោកស្រីមិនអាចចេះតែធ្វើទៅតាមការទាមទារ ឬការផ្តល់យោបល់របស់ប្រទេសខាងលិចបានទេ ព្រោះថាស្ថានភាពភូមិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសភូមា ដែលមានរដ្ឋតូចៗច្រើន ជាពិសេស រដ្ឋមួយចំនួនដែលតែងតែចិញ្ចឹមចិត្តក្នុងការបំបែកខ្លួនចេញពីប្រទេសភូមានោះ នឹងបង្ករបញ្ហាជាប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់ប្រទេសរបស់លោកស្រី ហើយបើសិនជាលោកស្រីបើកសិទ្ធិឱ្យមានសេរីភាពខ្លាំង ឬបើសិនជាលោកស្រីមិនយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការគ្រប់គ្រងដោយប្រើកំលាំងទេនោះ រដ្ឋទាំងនោះ អាចបែកចេញពីប្រទេសភូមា ហើយលោកស្រីនឹងត្រូវជាប់ឈ្មោះអាក្រក់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសភូមា។
លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី បានយកប្រយោជន៍ជាតិជាធំ និងបានស្គាល់យ៉ាងពិតប្រាកដថា ប្រទេសរបស់លោកស្រីគួរតែដើរតាមផ្លូវណា ទើបប្រទេសលោកស្រីអាចមានការអភិវឌ្ឍភាព ហើយនឹងមានស្ថេរភាពនយោបាយផ្ទៃក្នុង។ នៅក្នុង រយៈពេលចុងក្រោយ មុនពេលដែលលោកស្រីត្រូវបានមេដឹកនាំយោធាចាប់លោកស្រីឃុំខ្លួនម្តងទៀតនោះ លោកស្រីបានទទួលជួបជាមួយថា្នក់ដឹកនាំនៃប្រទេសចិន ដែលមានបំណងពង្រីកចំណងការទូតបន្ថែមទៀតជាមួយនឹងប្រទេស ភូមា ដែលជាប្រទេសមួយមានធនធានធម្មជាតិច្រើន ហើយក៏ជាប្រទេសដែលជាសមាជិករបស់សមាគមអាស៊ានផងដែរ។
បើទោះបីជាស្រី ត្រូវបានជាប់ឃុំឃាំងក្នុងផ្ទះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំក៏ដោយ ក៏លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី មិនដែលបានអំពាវនាវឱ្យសហគមអន្តរជាតិកាត់បន្ថយជំនួយសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងប្រទេសរបស់លោកស្រីដែរ ព្រោះលោកស្រី ដឹងថាជំនួយពីក្រៅប្រទេសពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេស។ ចំណុចមួយដែលពិសេសបំផុតនោះ គឺនៅពេលដែលលោកស្រី បានកាន់ដំណែងជាថា្នក់ដឹកនាំកំពូលរបស់ប្រទេសនោះ លោកស្រី មិនដែលបានប្រកាសចាត់ទុកអ្នកណាថាជាសត្រូវរបស់លោកស្រីសោះឡើយ ព្រោះលោកស្រីដឹងច្បាស់ថា ការរក្សាសន្តិភាព និងមិត្តភាពក្នុងប្រទេស គឺជារឿងសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការដឹកនាំរបស់លោកស្រី។
សរុបមក ករណីរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី បានបញ្ជាក់ថា នៅពេលមិនទាន់កាន់អំណាច ឬនៅពេលដែលមិនទាន់មានការទទួលខុសត្រូវចំពោះវាសនាប្រទេសជាតិនោះ យើងអាចនិយាយអ្វី ឬធ្វើអ្វី ដែលយើងគិតថាត្រឹមត្រូវ ហើយអាចទទួលបានប្រជាប្រិយពីសំណាក់អ្នកគាំទ្រ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលយើងត្រូវសម្រេចចិត្តចំពោះវាសនានៃប្រមួយនោះ អ្នកនឹងត្រូវប្រកាន់គោលការណ៍ផ្សេងមួយទៀត ព្រោះថាការសម្រេចចិត្តរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស គឺជាការសម្រេចចិត្តចំពោះប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមនុស្សជំនាន់ក្រោយ នឹងសរសើរ ឬរិះគន់តជំនាន់ បើសិនជាមានការបាត់បង់ទឹកដី ឬការ ខូចប្រយោជន៍ជាតិដោយប្រការណាមួយ។ ករណីរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា របស់ដែលមានតម្លៃបំផុត គឺជារបស់ដែលបានបាត់បង់ទៅហើយ ឬជារបស់ដែលមិនមាន ចំណែកឯមនុស្សដែលជាវីរៈបុរស ឬជាតួឯកនោះ គឺជាមនុស្សដែលបានស្លាប់ទៅហើយដែរ។
---------------------------------------
(បណ្ឌិត ស៊ឺន សម ជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ រាល់មតិយោបល់ដែលមាននៅក្នុងអត្ថបទនេះ គឺយោបល់ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកនិពន្ធ ហើយមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងការយល់ឃើញទាំងស្រុងរបស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ) ។
ជាថ្មីម្ដងទៀត នៅក្នុងសមាជលើកទីមួយរវាងរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភា ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្ហាញឆន្ទៈយ៉ាងច្បាស់លាស់ នៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនជាមួយនឹងប្រទេសថៃ នៅត្រង់ចំណុចប្រាសាទតាមាន់តូច ប្រាសាទតាមា...
ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា ពីសំណាក់ប្រទេសថៃ ជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីអតីតកាលរហូតមកដល់ពេលថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មិនខុសពីសៀមនោះទេ ពិសេសអ្នកនយោបាយជាតិនិយមនិងយោធានិយមថៃ នៅតែបន្តចេតនាទុច្ចរឹតរប...
រូបថតបណ្ឌិត យង់ ពៅ នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ នៅផ្សារជើងប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលក្រោយមកត្រូវទាហាថៃបាញ់ដុតកម្ទេច ហេតុការណ៍ឈ្លានពាន និងបាញ់ប្រហារពីសំណាក់កងទ័ពថៃមកលើកងទ័ពកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្...
នៅព្រឹកព្រលឹមថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ កងទ័ពកម្ពុជា-ថៃ បានប៉ះទង្គិចអាវុធគ្នានៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅភូមិតេជោមរកត ឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ខេត្តព្រះវិហារ ដែលកងទ័ពថៃបានធ្វើការបាញ់ប្រហារមុនមកល...
ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីចោរកម្មដែលមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ហាក់មានការកក្រើកខ្លាំង ដែលមហាជនបានដាក់ជាចម្ងល់ ក៏ដូចជាមានការចោទសួរពីសំណាក់អ្នកសារព័ត៌មាន លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អ្នកវិភាគសង្គមនិងនយោបាយ បានគូសបញ្ជាក់ថា ចំពោះក...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...
ចុចមើលវគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...
ចុចមើលវគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...
ចុចមើលកម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...
ចុចមើល