Royal Academy of Cambodia
ចុះផ្សាយថ្ងៃទី១០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩
ភ្នំពេញ៖ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានលើកឡើងនូវបំណងរបស់សម្ដេច ក្នុងការធ្វើប្រជាមតិដើម្បីឈានទៅស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា បើកឱ្យមានទោសប្រហារជីវិតឡើងវិញ។ នេះជាការថ្លែងរបស់សម្ដេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅក្នុងពិធីជួបសំណេះសំណាលសួរសុខទុក្ខជាមួយគ្រូៗ យុវនារីនិងកុមារ រងគ្រោះនៅមជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ និងស្ដារនីតិសម្បទាយុវនារី អាហ្វេស៊ីប (AFESIP) ទុំឌី ដែលស្ថិតនៅភូមិ២៤ សង្កាត់ព្រៃស ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ។
សម្ដេចតេជោ បានលើកឡើងអំពីលទ្ធភាព ក្នុងការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បើកឱ្យមានការកាត់ទោសប្រហារជីវិត ទៅលើជនណាដែលរំលោភទៅលើកូនបង្កើតរបស់ខ្លួន ជីតារំលោភចៅខ្លួនឯង ដែលគួរតែកម្រិតទោសប្រហារជីវិត។ សម្ដេចថា នេះគ្រាន់តែជាការគិតរបស់សម្តេចតែប៉ុណ្ណោះ ហើយរឿងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ មិនអាចធ្វើតាមសំណើរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬក៏សមាជិករដ្ឋសភាដែលធ្វើជាសេចក្ដីស្នើច្បាប់ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នោះទេ គឺប្រហែលជាដើរដល់ការធ្វើប្រជាមតិតើគួរតែមានទោសប្រហារជីវិតឡើងវិញឬក៏អត់? ប៉ុន្តែទោសប្រហារជីវិតនេះ គួរតែកំណត់ត្រឹមជីតារំលោភចៅ ឳពុករំលោភកូនខ្លួនឯង ឳពុកមារំលោភលើក្មួយខ្លួនឯង។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
សម្ដេចបានបន្តថា នេះគ្រាន់តែជាការគិតរបស់សម្ដេចប៉ុណ្ណោះ ដោយសម្ដេចនឹងមិនប្រើអំណាចដើម្បីស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីនឹងធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញបើកឱ្យមានទោសប្រហារជីវិតឡើងវិញទេ ហើយសម្ដេចក៏នឹងមិនស្នើសុំសមាជិករដ្ឋសភាដើម្បីស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ ដែលការនេះគឺចាំបាច់ត្រូវធ្វើប្រជាមតិទូទាំងប្រទេស ដើម្បីសម្រេចថាត្រូវធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញឬក៏អត់?
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រោយបញ្ចប់សង្គ្រាមជាង៣ទសវត្សរ៍នៅកម្ពុជា នៅក្នុងសម័យព្រះរាជាណាចក្រទី២ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រង់ជំពូកទី៣ អំពីសិទ្ធិ និង ករណីយកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មាត្រា ៣២ បានចែងថា « ជនគ្រប់រូប មានសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត មានសេរីភាពនិងមានសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួន។ ទោសប្រហារជីវិតមិនត្រូវឱ្យមានឡើយ»។
បើក្រឡេកមកមើលស្ថានភាពសង្គមក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នវិញ សីលធម៌សង្គមហាក់បីបានធ្លាក់ចុះក្នុងកម្រិតមួយដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ទាក់ទងទៅនឹងការរំលោភសេពសន្ថវៈពីសំណាក់ឳពុកចុង ឳពុកមា រហូតឳពុកនិងជីតាបង្កើត ទៅលើកូនដើម ក្មួយបង្កើត កូននិងចៅបង្កើតជាដើម ក្នុងរូបភាពប្រៀបដូចជាសត្វតិរច្ឆានមិនស្គាល់សាច់ញាតិរបស់ខ្លួន ដែលបានបន្សល់នូវសោកនាដកម្មដល់ជនរងគ្រោះដែលភាគច្រើនជាអនីតិជន កើតមានជម្ងឺផ្លូវចិត្ត បាត់បង់ស្មារតីម្ចាស់ការខ្លួនឯង អស់សង្ឃឹមក្នុងជីវិត មិនអាចប្រាស្រ័យទាក់ទងជាធម្មតាជាមួយអ្នកដទៃ ដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅនិងលូតលាស់របស់កុមាររយៈពេលយូរអង្វែង ឬរហូតដល់ពេញមួយជីវិត ដែលអាចនឹងបង្កទៅជាវិបត្តិសង្គមធ្ងន់ធ្ងរមួយចំពោះអនាគតជនរងគ្រោះទាំងនោះ។
ហេតុនេះ ការដាក់កំហិតទោសទណ្ឌឱ្យបានធ្ងន់ធ្ងរទៅលើបុគ្គលទាំងឡាយដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើអសីលធម៌និងគ្មានមនុស្សធម៌ខាងលើនេះ វាគឺជាការចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្ការ ទប់ស្កាត់ និងឈានទៅលុបបំបាត់នូវការធ្លាក់ចុះកាន់តែខ្លាំងនៃសីលធម៌សង្គម ដើម្បីបញ្ចៀសនូវផលវិបាកដែលកើតចេញពីទង្វើដែលប្រៀបដូចតិរច្ឆានខាងលើនេះ។
RAC Media | លឹម សុវណ្ណារិទ្ធ
ខ្ញុំ អានប្រវត្តិសាស្ត្រ និងសិក្សាពីសិលាចារិក (ទាំងសិលាចារិកភាសាខ្មែរបុរាណ សំស្ក្រឹត និងបាលី) បានឃើញកាន់តែច្បាស់ថា «សៀម-ថៃ» លួចពីខ្មែរគ្រប់អ្វីៗ...ទាំងទឹកដី ទាំងស្ដេច ទាំងអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរ...
ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ គំនិតផ្ដួចផ្ដើមធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីដកសញ្ជាតិពីអ្នកឃុបឃិតជាមួយបរទេសបំផ្លាញជាតិខ្លួន ត្រូវបានប្រធានព្រឹទ្ធសភានិងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជន សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន លើកឡើងកា...
ដោយ៖ លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ ព្រឹត្តិការណ៍ឈ្លានពានរបស់កងទ័ពថៃ ដែលបង្កប់នូវសេនារីយ៉ូបង្វែរស្ថានការណ៍នយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនមកព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ តាមរយៈការលួចវាយប្រហារលើកងទ័ពកម្ពុជា ដែលកំពុងឈរជើងនៅក្នុងដែ...
ករណីតុលាការធម្មនុញ្ញថៃបានព្យួរតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែ ថុងថាន កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ គឺជាកិច្ចការនយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ថៃសុទ្ធសាធ បើទោះបីជាការព្យួរតំណែងនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបែកធ្លាយសារសន្...
ខ្ញុំ, យង់ ពៅ យល់ឃើញថា លោក ម៉ានូអែល ម៉ាក្រុង (Manuel Marcron) ប្រធានាធិបតីបារាំង មិនអាចយល់ព្រមសម្រួលជាមួយថៃ ដោយប្រាសចាកពីការទទួលស្គាល់សន្ធិសញ្ញានិងផែនទីបារាំង-សៀម ឆ្នាំ១៩០៤, ១៩០៧ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងកា...
សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការដាក់ឱ្យដេញថ្លៃជាសាធារណៈ (លើកទី២) ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៥
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពី"ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ សម្រាប់ជរាជបណ្...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹង ស្តីពីការ ចូលរួមដេញថ្លៃ ផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចា...
ចុចមើលវគ្គថ្មី! បណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេសនិងវិជ្ជាជីវៈ ជំនាញចុងភៅនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី៤ និង ទី៦...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា។ កាលបរិច្ឆេទឈ...
ចុចមើលសេចក្ដីជូនដំណឹងពីការរៀបចំទទួលពាក្យដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈសង្ហារឹម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា កាលបរិ...
ចុចមើលវគ្គសិក្សាថ្មី សម្រាប់ឆ្នាំសិក្សាថ្មី ឆ្នាំ២០២២-២០២៣ ! សម្រាប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់ប...
ចុចមើលកម្មវិធីតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្ស គឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» សាលមហោស្រពខេមរវិទូ អគារខេមរវ...
ចុចមើលកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្ដីពី «ធនធានមនុស្សគឺជាឆ្អឹងខ្នងនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ» នៅព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្ន...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ទនៈសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់រាជបណ្ឌិ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃ ការបោះពុម្ភព្រឹត្តិបត្រលេខ១២ សទ្ទានុក្រមភាសាវិទ្យា សទ្ទ...
ចុចមើលសេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១របស់រាជបណ...
ចុចមើល