ព័ត៌មាន

«ចំណងដៃឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំ២០១៩ ពីវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ៖ សទ្ទានុក្រមពាក្យថ្មី»

2019-01-04 07:59:44 ថ្ងៃសុក្រ, 04 មករា 2019 ម៉ោង 02:59 PM
អ្នកមើល 12343
post_detail

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ វិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ បានបញ្ចប់ការរៀបចំការសិក្សាពី«សទ្ទានុក្រមពាក្យថ្មី» ដែលបង្ហាញពីពាក្យពាក់ព័ន្ធនឹងរុក្ខជាតិ និងពាក្យវប្បធម៌មួយចំនួនដែលមិនទាន់បានបញ្ចូលក្នុង «វចនានុក្រមខ្មែរ» របស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយកាលពី គ.ស. ១៩៦៧-១៩៦៨។ មេពាក្យថ្មីៗប្រមាណ៤០០ពាក្យ ត្រូវបង្ហាញខ្លួនឡើងក្នុងសទ្ទានុក្រមនេះភ្ជាប់មកជាមួយសូរអានជាភាសាខ្មែរ។ ស្នាដៃ «សទ្ទានុក្រមពាក្យថ្មី» នេះ ជាសមិទ្ធផលថ្មីរបស់វិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទូទៅជាចំណងដៃសម្រាប់ឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំ២០១៩នេះ។ 

សទ្ទានុក្រមនេះអាចជាផ្នែកតូចមួយនៃការរួមចំណែកក្នុងវិស័យវចនលេខន៍។ គេតោងទទួលស្គាល់ថានៅពេលដែលពាក្យមួយត្រូវគេយកមករៀបរៀងក្នុងសទ្ទានុក្រមឬវចនានុក្រមនោះ ពាក្យថ្មីៗទៀតបានលេចឡើង។ ទោះយ៉ាងណាក្ដី ការតាម​ដាន​និង​ការ​ចងក្រងតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រអាចធ្វើឲ្យគេយល់បានទិដ្ឋភាពស៊ីជម្រៅនៃភាសាមួយបាន។

មេពាក្យឬកន្សោមពាក្យ ដែលវិទ្យាស្ថានភាសាជាតិ បានរៀបរៀងនេះមានប្រភពជាច្រើនមកពីផ្នែករុក្ខវិទ្យា សត្តវិទ្យា និងផ្នែកវប្បធម៌។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ បានជ្រើសរើសយកពាក្យពីផ្នែករុក្ខវិទ្យាច្រើនជាងពាក្យពីផ្នែកឯទៀត ដោយមិនយកឈ្មោះរុក្ខជាតិដែលមានក្នុងវចនានុក្រមខ្មែរឆ្នាំ១៩៦៧-៦៨ មកពន្យល់នោះទេ។ 

កិច្ចការនេះស្ថិតក្នុងគម្រោងដែលមានរយៈពេលខ្លី ដូច្នេះ គង់នឹងមានចំណុចខ្វះខាតច្រើនដែលគេអាចបន្ថែមឬពង្រីកលើកិច្ចការនេះនាពេលអនាគត។ 

មានទិដ្ឋភាពសង្គមវប្បធម៌ខ្មែរច្រើនទៀតដែលអ្នកស្រាវជ្រាវនានាគួរចងក្រងធ្វើជាសទ្ទានុក្រមឬវចនានុក្រម។ ក្នុងបរិវេណនៃការស្រាវជ្រាវនេះ យើងសង្ឃឹមថាសទ្ទានុក្រមនេះអាចរួមចំណែកខ្លះក្នុងវិស័យវចបលេខន៍ខ្មែរ។

ទាញយកឯកសារ៖ http://rac.apppeppers.com/royal-academy/research/attachments/original/23.pdf?1546504706

អត្ថបទទាក់ទង

ទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ ៖ ទ្រឹស្តីសំសារៈនិងមោក្ស ដោយ៖ បណ្ឌិត ប៉ាន់ វុត្ថា មន្ត្រីស្រាវជ្រាវនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជានិងសង្គមវិជ្ជា នៃវិទ្យាស្ថាន មនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម

ខ្លឹមសារសំខាន់ៗជាមូលដ្ឋានក្នុងទស្សនវិជ្ជាហិណ្ឌូ បង្ហាញពីគំនិតស្តីអំពីវដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើតនិងការស្លាប់។ វដ្តគ្មានទីបញ្ចប់នៃការកើត និងការស្លាប់ គេហៅថា សំសារៈ (samsara) ឬ វាលវដ្តសង្សារ។ វាលវដ្តសង្សា...

2023-02-23 08:36:04   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:36 PM
ទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយ៖ លោក ឈុន ផាវ៉េង មន្ត្រីនាយកដ្ឋានទស្សនវិជ្ជា និង សង្គមវិទ្យា នៃ​វិទ្យាស្ថានមនុស្ស សាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

មនុស្សជាតិទូទៅ ទោះចង់ឬមិនចង់ តែងបានអនុវត្តទ្រឹស្តីទស្សនវិជ្ជាសង្គម ដោយចៀសមិនរួច។ ទស្សនវិទូជាច្រើនបានកំណត់សកម្មភាពមួយចំនួនសម្រាប់ សម្គាល់ថាមនុស្សជាតិពិតជាបាននិងកំពុងរស់នៅដោយប្រើប្រាស់ទស្សនវិជ្ជាសង្គម។...

2023-02-23 07:58:50   ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍, 23 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 02:58 PM
ហេតុអ្វីនយោបាយការបរទេសចិនជាមួយកម្ពុជាលេចធ្លោជាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក? ដោយ៖ ផាញ់ សារឿន

ថ្មីៗនេះមានសារព័ត៌មានជាច្រើនបានសរសេរពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាពិសេសលើប្រធានបទក្ដៅចំពោះការធ្វើដំណើររបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទៅប្រទេសចិន រហូតដល់វិវឌ្ឍនាការពី “មិត្តដែកថែប” ទៅ “មិត្តត្បូងពេ...

2023-02-20 15:31:41   ថ្ងៃចន្ទ, 20 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 10:31 PM
ហេតុអ្វីកម្ពុជានិងចិនបានឈានមកដល់កម្រិតទំនាក់ទំនងខ្ពស់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសទាំងពីរ? ដោយ៖ លោក លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ

កម្ពុជានិងចិនមានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាង២ពាន់ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ដែលនៅពេលនោះមានរូបភាពច្រើនតែទៅលើទំនាក់ទំនងតាមរយៈការធ្វើជំនួញផ្លូវទឹក ការជ្រាបចូលនៃវប្បធម៌ និងការផ្លាស់ប្ដូរជនជាតិចិនចូលមករ...

2023-02-17 08:47:15   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:47 PM
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឆកោណត្បូងពេជ្រកម្ពុជា-ចិន : សម្ទុះពហុសណ្ឋានដើម្បីកំណើន ដោយ៖ បណ្ឌិត គិន ភា ជាប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការ បច្ចេកសព្ទវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេលបីថ្ងៃរបស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅប្រទេសចិន ចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ បានបញ្ចប់ដោយលទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះជាមូលដ្ឋានដ៏សំ...

2023-02-17 08:20:14   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:20 PM
ការប្រតិបត្តិជំនឿអ្នកតាក្នុងសង្គមខ្មែរ ដោយ៖ លោកបណ្ឌិត ហែម ឡាច មន្ត្រីនាយកដ្ឋាននីតិសាស្រ្ត នៃវិទ្យាស្ថាន​​មនុស្សសាស្រ្ត​​​​និងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម

ជំនឿលើអ្នកតានេះមានប្រវត្តិតាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ តាំងពីប្រទេសយើងពុំទាន់បាន បង្កើតរដ្ឋទៅទៀត ពោលគឺមុនពេលមានវត្តមានព្រះថោង នាងនាគ ឬហ៊ុន ទៀន លីវ យី ពោលគឺមុនមានឥទ្ធិពលឥណ្ឌា និងចិនចូល​មកក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ អ្...

2023-02-17 08:08:24   ថ្ងៃសុក្រ, 17 កុម្ភៈ 2023 ម៉ោង 03:08 PM

សេចក្តីប្រកាស