ព័ត៌មាន

«មូលហេតុនៃការសិក្សាវិស័យការទូត»​​​​​​​​​​​ ដោយ៖ លោក ស៊ឺន សម

2019-01-04 07:02:28 ថ្ងៃសុក្រ, 04 មករា 2019 ម៉ោង 02:02 PM
អ្នកមើល 12191
post_detail

យោងទៅតាមឯកសារស្តីពី អ្នកការទូត និងច្បាប់អន្តរជាតិ បានកំណត់និយមន័យនៃ «ការទូត»ថា គឺជាទំនាក់ទំនងផ្លូវការរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋក្នុងគោលបំណងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការងារជាមួយគ្នា ដូចជាការស្វែងរកសន្តិភាព ពាណិជ្ជកម្ម សង្គ្រាម សេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ ជាដើម។ មុខងារចម្បងរបស់ការទូត គឺការចរចារដើម្បីបង្ហាញនូវផលប្រយោជន៍ទូទៅរបស់រដ្ឋមួយ ឬតួអង្គមិនមែនរដ្ឋ ដូចជា អង្គការអន្តរជាតិ និងដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះអ្វីមួយដែលកើតមាននៅក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ 

បើតាមវចនានុក្រមរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត បានឱ្យនិយមន័យ «ការទូត» មកពីពាក្យថា ទូត សំ. បា. (ន. ឬ គុ.) អ្នកដែលគេបញ្ជូន ដែលគេប្រើទៅ; អ្នកនាំការ នាំដំណឹងពីម្ខាងទៅម្ខាង ។ មន្ត្រីស័ក្ដិធំដែលរាជការចាត់ទៅជាតំណាង ដើម្បីនៅនិយាយផ្ទាល់នឹងរដ្ឋបាលប្រទេសដទៃ (ម. ព. រាជទូត) ។

រាជទូត សំដៅលើព្រះរាជបម្រើអ្នកនាំព្រះរាជសាសន៍ទៅកាន់ប្រទេសដទៃ (ក្នុងបុរាណសម័យ); អ្នករាជការដែលចេញទៅនៅក្នុងប្រទេសដទៃជាតំណាងជាតិនិងប្រទេសរបស់ខ្លួន (ក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ន)។ រាជទូតក្រិយា (--ទូត័កក្រិយ៉ា) ក្រឹត្យឬច្បាប់, មុខក្រសួងរបស់រាជទូត ។ រាជទូតានុទូត (សំ. បា. <រាជទូត+អនុទូត) រាជទូតនិងរាជទូតបន្ទាប់, រាជទូតធំនិងតូច (ម. ព. ទូត ន. ឬ គុ. និង ទូតានុទូត) ។

ឧទាហរណ៍ សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជាដែលអូសបន្លាយជិតពីរទសវត្សរ៍ត្រូវបានបញ្ចប់តាមរយៈការប្រើប្រាស់នូវនយោបាយការទូតរបស់គូភាគីបដិបក្ខនៅក្នុងជម្លោះដែលរួមមានភាគីរដ្ឋកម្ពុជា និងភាគីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ខ្មែរក្រហម និងរណសិរ្សរួបរួមជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ) ហើយជាលទ្ធផលនៃនយោបាយការទូតនេះ ភាគីទាំងអស់បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីស ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនៅកម្ពុជា។

នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ មានមនុស្សច្រើនជាងមួយរយលាននាក់ដែលបានធ្វើដំណើរ ហើយសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសដែលបានអភិវឌ្ឍ និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ បានប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកទាំងមូល សាជីវកម្មចម្រុះជាតិសាសន៍ មានចំនួនថវិកាដែលធំជាងចំនួនសរុបរបស់ប្រទេសជាច្រើនក្នុងលោក។  នៅពេលដែលយើងធ្វើការសិក្សាពីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ  វិស័យការទូតដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ ក្នុងការជួយឱ្យយើងមានភាពងាយស្រួលក្នុងការយល់ដឹងពីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ខ្លះ ដែលបញ្ជាក់ពីមូលហេតុដែលយើងពិចារណាក្នុងការសិក្សាពីវិស័យការទូត៖ 

១) ការទូតមិនត្រឹមតែជានយោបាយសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកការទូតជាច្រើនធ្វើការស្រាវជ្រាវលើប្រធានបទផ្សេងៗគ្នា។ មនុស្សខ្លះធ្វើការលើវិស័យបរិស្ថាន ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាសជាដើម។ មនុស្សខ្លះទៀតធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហាបច្ចេកវិជ្ជា វិទ្យាសាស្ត្រ បញ្ហាឆ្លងដែន (ដូចជាការជួញដូរមនុស្ស) បញ្ហាសុខភាពពិភពលោក និងការអភិរក្សទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌។ 

២) អ្នកការទូតអាចបង្កើតនូវឥទ្ធិពលមួយ អ្នកការទូតធ្វើការប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម  និងសម្របសម្រួលកិច្ចខំប្រឹងប្រែងដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាមួយនឹងអង្គការអន្តរជាតិដទៃទៀត។ អ្នកការទូតធ្វើការដើម្បីលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ច ជួយប្រជាពលរដ្ឋ និងលើកកំពស់ផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសរបស់ខ្លួននៅឯបរទេស។ មានពេលខ្លះ អ្នកការទូត ក៏ធ្វើការដើម្បីលើកកំពស់សិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារ និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍដែលជួយដល់ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវិតបស់មនុស្សជាតិ។ 

៣) អ្នកការទូតមានការយល់ដឹងពីប្រទេសដ៏ទៀត ផ្នែកមួយនៃការងារនោះ គឺការគ្រប់គ្រងលើភាសារបស់ប្រទេសមួយ វប្បធម៌ និងទំនៀមទម្លាប់។ ឆ្លងតាមការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ អ្នកអាចធ្វើការជាមួយក្រុមដែលមានភាពជឿនលឿនមួយ ដែលមានមនុស្សមកពីប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ សិល្បករ តន្ត្រីករ អ្នកដឹកនាំអង្គការសង្គមស៊ីវិល សមាជិករដ្ឋសភា អ្នកកាសែត និងអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើន។ 

៤) អ្នកការទូតទទួលបាននូវជំនាញដែលអាចផ្ទេរបាន អ្នកការទូត រៀននិយាយភាសាបរទេស ដឹកនាំការពិភាក្សាកម្រិតខ្ពស់ជាមួយអ្នកដឹកនាំអន្តរជាតិ  និងសរសេររបាយការណ៍ជូនទៅរដ្ឋាភិបាលរបស់អ្នកពីសេរីភាពសាសនា និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ពួកគេសរសេររបាយការណ៍សម្រាប់អគ្គរាជទូត ហើយធ្វើការភ្ជាប់ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ សរុបរួមមក  អ្នកការទូត ត្រូវរៀនពីរបៀបទំនាក់ទំនងចម្រុះវប្បធម៌។

៥) អ្នកការទូតគឺជាផ្នែកមួយរបស់ក្រុម ជាធម្មតា នៅក្នុងស្ថានទូត មួយ អ្នកការទូតធ្វើការចម្រុះ ហើយសិក្សាពីរបៀបដាក់បញ្ចូលគ្នានូវជំនាញជាច្រើន ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យចំពោះអ្វីដែលជាគោលដៅរបស់ពួកគេ។ អ្នកការទូតត្រូវធ្វើការជាមួយសហការីដែលជាយោធា ក្រុមអ្នកប្រាជ្ញខាងផ្តល់សេវា  អ្នកជំនួញ ពាណិជ្ជករ អ្នកជំនាញខាងកសិកម្ម អ្នកច្បាប់ និងអ្នកជំនាញខាងព័ត៌មានវិជ្ជា។ 

RAC Media (លោក ស៊ឺន សម ជាមន្ត្រីទំនាក់ទំនងសាធារណៈនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា រាល់មតិយោបល់ដែលមាននៅក្នុងអត្ថបទនេះមិនឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានោះទេ)




អត្ថបទទាក់ទង

បណ្ឌិត ខែក វីរៈ : ស្វែងយល់ពីស្ថានភាពនយោបាយផ្ទៃក្នុងថៃ និងសេនារីយោនានាជុំវិញការផ្ទុះអាវុធ នៅតំបន់មុំ៣ កាលពីចុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥

ឆ្នាំ២០២៥ ជាខួបទី៧៥ឆ្នាំនៃចំណងការទូតផ្លូវការរវាងកម្ពុជា-ថៃ ក៏ប៉ុន្តែប្រទេសទាំងពីរនេះ មានប្រវត្តិទាក់ទងគ្នារាប់រយឆ្នាំមកហើយទាំងលើទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្ត្រ, វប្បធម៌ទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីនិងចំណងធម្មជាតិជាដើម។...

2025-06-13 03:16:53   ថ្ងៃសុក្រ, 13 មិថុនា 2025 ម៉ោង 10:16 AM
បណ្ឌិត យង់ ពៅ៖ ថៃបិទច្រកព្រំដែនជាឯកតោភាគី គឺជានយោបាយកំរោល និងពង្រីកអរិភាពជាមួយប្រទេសជិតខាង

ខុសប្លែកពីមេដឹកនាំកម្ពុជា ដែលប្រកាន់យកឥរិយាបថនយោបាយគ្រប់គ្រងសភាពការណ៍ក្នុងតំបន់ ដោយបង្រួមបញ្ហានៅតំបន់តានតឹង និងកាត់បន្ថយកការប្រឈមឱ្យ​មានកម្រិតទាប ក្រុមយោធាថៃ ដែលទទួលបានសិទ្ធិនៅក្នុងការសម្រេចចិត្តគ្រប់...

2025-06-10 03:03:53   ថ្ងៃអង្គារ, 10 មិថុនា 2025 ម៉ោង 10:03 AM
និស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បំពេញទស្សនកិច្ចសិក្សានៅក្រុមហ៊ុន សៃលុន ខេមបូឌា

នៅព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រោមការសម្របសម្រួលដោយវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា សរុបចំនួន ១២នាក់ បា...

2025-06-09 09:19:26   ថ្ងៃចន្ទ, 09 មិថុនា 2025 ម៉ោង 04:19 PM
A New Chapter in Cambodia–France Relations

Dr. Seun Sam From June 9 to 13, 2025, Cambodian Prime Minister Hun Manet will embark on a historic official visit to France, marking his first state-level engagement with the French Republic since as...

2025-06-09 01:37:40   ថ្ងៃចន្ទ, 09 មិថុនា 2025 ម៉ោង 08:37 AM
The Enduring Ripples of Disputed Borders: A Lesson from Thailand and Cambodia

By Mr. Sar Vichana The recent flare-up along the Thailand-Cambodia border, culminating in the tragic death of a Cambodian soldier, serves as a stark reminder that unresolved historical grievances can...

2025-06-08 11:00:50   ថ្ងៃអាទិត្យ, 08 មិថុនា 2025 ម៉ោង 06:00 PM
A Modern Nation Should Respect International Laws

By Dr. Seun Sam, Policy analyst of RAC In the 21st century, the legitimacy and stability of the global order rest firmly on the foundation of international law. From the United Nations Charter to var...

2025-06-08 10:58:04   ថ្ងៃអាទិត្យ, 08 មិថុនា 2025 ម៉ោង 05:58 PM

សេចក្តីប្រកាស

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈការិយាល័យឆ្នាំ២០២១សម្រាប់រាជបណ្ឌិត្យស...

 ចុចមើល
2021-02-26 08:44:35   ថ្ងៃសុក្រ, 26 កុម្ភៈ 2021 ម៉ោង 03:44 PM

សេចក្ដីជូនដំណឹង ស្ដីពីការអញ្ជើញចូលរួមដេញថ្លៃផ្គត់ផ្គង់ប្រេងឥន្ធនៈ សម្រាប់ឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២០ របស់រាជបណ...

 ចុចមើល
2020-08-05 05:06:55   ថ្ងៃពុធ, 05 សីហា 2020 ម៉ោង 12:06 PM

កិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី តើអ្វីជាសារប្រយោជន៍នៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន?

 ចុចមើល
2020-07-29 08:16:52   ថ្ងៃពុធ, 29 កក្កដា 2020 ម៉ោង 03:16 PM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពី ការអញ្ជើញចូលរួមពិគ្រោះថ្លៃ ការបោះពុម្ពព្រឹត្តិបត្រលេខ១១ សន្ទានុក្រមអក្សសិល្ប៍...

 ចុចមើល
2020-06-22 05:17:35   ថ្ងៃចន្ទ, 22 មិថុនា 2020 ម៉ោង 12:17 PM

ដំណឹងជ្រើសរើសបេក្ខនារី សិក្សាជំនាញបន្ថែមផ្នែកគុណភាពទឹកដោះគោ ២រូប!

 ចុចមើល
2019-06-21 04:55:01   ថ្ងៃសុក្រ, 21 មិថុនា 2019 ម៉ោង 11:55 AM

កម្មវិធីកិច្ចពិភាក្សាតុមូល ស្តីពី «តើមានអ្វីដែលនឹងកើតឡើងពេលដែលលោក សម រង្សី វិលត្រឡប់ចូលប្រទេសកម្ពុជា...

 ចុចមើល
2019-06-21 04:52:39   ថ្ងៃសុក្រ, 21 មិថុនា 2019 ម៉ោង 11:52 AM

បាឋកថា ស្តីពីគោលនយោបាយការបរទេសសហរដ្ឋអាម៉េរិកក្រោមរដ្ឋបាលរបស់ លោក Donal Trump និងអត្ថន័យចំពោះអាស៊ី ថ្...

 ចុចមើល
2018-08-13 04:41:58   ថ្ងៃចន្ទ, 13 សីហា 2018 ម៉ោង 11:41 AM

សមិទ្ធផល១ឆ្នាំ និងទិសដៅការងារ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម...

 ចុចមើល
2018-08-06 06:59:49   ថ្ងៃចន្ទ, 06 សីហា 2018 ម៉ោង 01:59 PM

បាឋកថាស្តីពី ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រតាមរយៈការដាំដំណាំមន និងចិញ្ចឹមដង្កូវនាង ថ្ងៃទី០៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨...

 ចុចមើល
2018-08-06 06:56:31   ថ្ងៃចន្ទ, 06 សីហា 2018 ម៉ោង 01:56 PM

ពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រកិត្តិបណ្ឌិតផ្នែកគ្រប់គ្រងធនធានទឹកនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជូនឯកឧត្តម លឹម គានហោ រដ...

 ចុចមើល
2018-07-01 18:34:07   ថ្ងៃអាទិត្យ, 01 កក្កដា 2018 ម៉ោង 01:34 AM

សេចក្តីជូនដំណឹងស្តីពីការចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនៅប្រទេសស៊ុយអ៊ែត

 ចុចមើល
2018-05-22 21:59:21   ថ្ងៃអង្គារ, 22 ឧសភា 2018 ម៉ោង 04:59 AM

វេទិកាតុមូលស្តីពី៖ គោលនយោបាយរបស់គណបក្សនយោបាយ

 ចុចមើល
2018-05-15 21:07:30   ថ្ងៃអង្គារ, 15 ឧសភា 2018 ម៉ោង 04:07 AM