Royal Academy of Cambodia
ការកំណត់ថ្ងៃខែចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរយើងតាំងពីយូលង់ណាស់មកហើយនោះគឺកំណត់យកតាមចន្ទគតិគឺកំណត់យកខែមិគសិរជាដើមឆ្នាំ។តាមចន្ទគតិគេកំណត់បែកចែកជា៣រដូវកាលធំៗនោះគឺៈ
១.ហេមន្តរដូវ ចាប់គិតពីថ្ងៃ១រោចខែកត្តិកដល់ថ្ងៃពេញបូរណ៌មីខែផល្គុន។ ហេមន្តរដូវនេះ ជារដូវត្រជាក់ ត្រូវចាត់ទុកជាដើមឆ្នាំលោកប្រៀបថាជាពេលវេលាពេលព្រឹក។
២. គិម្ហរដូវ ចាប់គិតពីថ្ងៃ១រោចខែផល្គុនដល់ថ្ងៃពេញបូរណ៌មីខែអាសាធ។ គិម្ហរដូវជារដូវក្តៅខ្លាំងចាត់ទុកជាកណ្តាលឆ្នាំលោកប្រៀបថាជាពេលវេលាពេលថ្ងៃត្រង់។
៣. វស្សានរដូវចាប់គិតពីថ្ងៃ១រោចខែអាសាធដល់ថ្ងៃពេញបូរណ៌មីខែកត្តិក។ វស្សានរដូវជារដូវមេឃមីស្រទុំងងឹតនិងមានភ្លៀងផ្គរលោកចាត់ទុកថាជាចុងឆ្នាំប្រៀបថាជាពេលវេលាពេលល្ងាច។
បុរាណាចារ្យកំណត់យកខែមិគសិរជាខែទីមួយនៅក្នុងចន្ទគតិ ខែបុស្សជាខែទី២ រៀងទៅដល់ខែកត្តិកជាខែទី១២។
ចន្ទគតិ ដំណើរនៃព្រះចន្ទនោះកំណត់តាមក្បួនហោរមួយជុំពិភពម្តងគឺ ក្នុងរវាង២៩ថ្ងៃជាងកន្លះរាប់ជាមួយខែ និង១២ខែរាប់ជាមួយឆ្នាំ តែបើមានលើកអធិមាស គឺ១៣ខែជាមួយឆ្នាំ។ រដូវតាមចន្ទគតិនោះមិនទៀងត្រង់តាមធម្មតារហូតទៅ។ បុរាណាចារ្យគិតថា ប្រសិនបើយើងកំណត់យកប្រើតែចន្ទគតិ១យ៉ាង ច្រើនពាន់ឆ្នាំទៅខាងមុខទៀតនឹងត្រលប់ប្រែប្រួលរដូវ ដូចជារដូវរងាក្លាយជារដូវក្តៅ ហើយរដូវក្តៅក៏ក្លាយជារដូវមានភ្លៀងធ្លាក់ទៅវិញ។
សូមចូលអានខ្លឹមសារលម្អិត និងមានអត្ថបទស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតតាមរយ:តំណភ្ជាប់ដូចខាងក្រោម៖
https://rac.gov.kh/researchs-categories/15/researchs?page=2
RAC Media
រូបថត កម្ពុជាថ្មី (១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២)
កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តម បណ្ឌិត ប៊ី សុគង់ អនុប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ(ពេលព្រឹក) និងឯកឧត្តម បណ្ឌិត ជួរ គារី(រសៀ...
នៅក្នុងភាគទី៧ វគ្គទី៦នេះ យើងសូមលើកយកនូវសុន្ទរកថារបស់លោកដុកទ័រវ៉ាលឡេត៍(Docteur Vallet) ជាចាងហ្វាងក្រុមសមាគមពួកពិជ័យសង្គ្រាមចាស់(១) ដែលត្រូវថ្លែងបន្ទាប់ពីសង្កថា របស់ព្រះបាទសម្តេចស៊ីសុវត្ថិ។ ពាក្យដែលលោកប...
នៅរសៀល ថ្ងៃពុធ ទី០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម បានពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទរបស់ គណៈកម្មការគីមីវិទ្យា និងរូបវិទ្យា បានចំនួន០១ពាក្...
ថ្ងៃអង្គារ ទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ប៊ី សុខគង់ បានបន្តដឹកនាំប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការអក្សរសិល្ប៍ បានចំនួន០៤ពាក្យ ដូចខា...