បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ

 វេទិកាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទីក្រុងសៀងហៃ (Shanghai Cooperation Organization - SCO) គឺជាអង្គការអន្តរជាតិដ៏សំខាន់មួយ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០០១ ដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិក។ ប្រទេសកម្ពុជា ទោះបីជាមិនមែនជាសមាជិកពេញសិទ្ធិរបស់ SCO ក៏ដោយ ក៏បានបង្ហាញការចូលរួមសកម្មក្នុងនាមជាប្រទេសភាគីសន្ទនា (Dialogue Partner) ដែលបានផ្តល់ឱកាសដ៏មានតម្លៃក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចដូចជា ចិន រុស្ស៊ី និងឥណ្ឌា។ នៅឆ្នាំ២០២៥នេះ ការចូលរួមរបស់សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល SCO នៅទីក្រុងធានជីន ប្រទេសចិន បានបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅលើឆាកអន្តរជាតិ។

SCO គឺជាវេទិកាដ៏សំខាន់សម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការចូលរួមជាមួយបណ្តាប្រទេសសមាជិកដែលមានសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំ។ កម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ អាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ។ ជាពិសេស ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសចិន ដែលជាសមាជិកស្នូលរបស់ SCO និងជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា បានផ្តល់ឱកាសសម្រាប់គម្រោងហេដ្ឋារចនា     សម្ព័ន្ធ និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។ ឧទាហរណ៍ គម្រោងខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ (Belt and Road Initiative) ដែលចិនជំរុញ បានជួយកម្ពុជាក្នុងការកសាងផ្លូវថ្នល់ កំពង់ផែ និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស។ SCO ផ្តល់នូវ ឱកាសសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការស្វែងរកការគាំទ្របន្ថែមសម្រាប់គម្រោងបែបនេះ។

SCO មានគោលបំណងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ជាពិសេសប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន។ កម្ពុជា ដែលជាប្រទេសមួយបានឆ្លងកាត់សង្គ្រាម និងអស្ថិរភាពនយោបាយកាលពីអតីតកាល យល់ច្បាស់ពីសារៈសំខាន់នៃសន្តិភាព និងសន្តិសុខ។ តាមរយៈការចូលរួមក្នុង SCO កម្ពុជាអាចចែករំលែកបទពិសោធន៍ និងទទួលបានការគាំទ្រពីបណ្តាប្រទេសសមាជិកក្នុងការបង្កើនសមត្ថភាពសន្តិសុខ ដូចជាការបណ្តុះបណ្តាលកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មសាយប័រ។

ការចូលរួមក្នុង SCO អនុញ្ញាតឱ្យកម្ពុជាពង្រីកទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ី កណ្តាល និងប្រទេសមហាអំណាចផ្សេងទៀត។ នេះជួយឱ្យកម្ពុជាអាចរក្សាតុល្យភាពនៃនយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួន ដោយមិនពឹងផ្អែកលើប្រទេសណាមួយតែមួយគត់។ ការចូលរួមនេះក៏ជួយលើកកម្ពស់ ឋានៈរបស់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដែលបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការកសាងសន្តិភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពហុភាគី។

នៅថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអញ្ជើញទៅកាន់ទីក្រុងធានជីន សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃ តបតាមការអញ្ជើញរបស់ឯកឧត្តម ស៊ី ជីនពីង ប្រធានាធិបតីចិន។ ការចូលរួមនេះបានបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃគោលនយោបាយការបរទេសរបស់កម្ពុជា និងភាពជាអ្នកដឹកនាំវ័យក្មេងរបស់សម្តេចធិបតី។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រើវេទិកា SCO ដើម្បីបញ្ជាក់ជំហររបស់កម្ពុជាលើបញ្ហាសំខាន់ៗ ដូចជាការគាំទ្រសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបញ្ហាប្រឈមសកល ដូចជាការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងភេរវកម្ម។ ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំវ័យក្មេង សម្តេចបានបង្ហាញពីចក្ខុ         វិស័យរបស់កម្ពុជាក្នុងការក្លាយជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ ដែលតម្រូវឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្តាប្រទេសសមាជិក SCO។

ក្នុងអំឡុងកិច្ចប្រជុំ សម្តេចធិបតីបានជួបពិភាក្សាជាមួយមេដឹកនាំនៃបណ្តាប្រទេសសមាជិក ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី។ ជាពិសេស ការពិភាក្សាជាមួយលោកស៊ី ជីនពីង ប្រធានាធិបតីប្រទេសចិន បានផ្តោតលើការវិនិយោគ ការអប់រំ និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។ ការចូលរួមរបស់សម្តេចបានបង្ហាញពីភាពសកម្មរបស់កម្ពុជាក្នុងការបង្កើនឥទ្ធិពល និងទទួលបានការគាំទ្រពីបណ្តាប្រទេសមហាអំណាច។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជាមេដឹកនាំវ័យក្មេងបំផុតក្នុងចំណោមមេដឹកនាំដែលចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំ SCO បានបង្ហាញពីសមត្ថភាព និងចក្ខុវិស័យរបស់ខ្លួន។ ការចូលរួមនេះមិនត្រឹមតែជួយលើកកម្ពស់ភាពជឿជាក់របស់បណ្តាប្រទេសសមាជិកចំពោះកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបានបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់សម្តេចក្នុងការដឹកនាំកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

ទោះបីជាការចូលរួមក្នុង SCO ផ្តល់នូវឱកាសជាច្រើន ក៏ប៉ុន្តែកម្ពុជាក៏ប្រឈមនឹងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនផងដែរ។ ទីមួយ កម្ពុជាត្រូវរក្សាតុល្យភាពនៃទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសធំៗ ដើម្បីជៀសវាងការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើប្រទេសណាមួយ។ ទីពីរ ការចូលរួមក្នុង SCO តម្រូវឱ្យកម្ពុជាបង្កើនសមត្ថភាពផ្នែកធនធានមនុស្ស និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដើម្បីអាចទទួលយកអត្ថប្រយោជន៍ពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ។ ទោះយ៉ាងណា ឱកាសដែល SCO ផ្តល់ឱ្យ ដូចជាការចូលទៅកាន់ទីផ្សារថ្មី និងការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា នឹងជួយកម្ពុជាក្នុងការសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន។

សរុបមក ការចូលរួមរបស់កម្ពុជាក្នុងវេទិកាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទីក្រុងសៀងហៃ គឺជាជំហានដ៏សំខាន់ក្នុងការពង្រឹងឋានៈរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ វេទិកានេះមិនត្រឹមតែផ្តល់ឱកាសសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជួយកម្ពុជាក្នុងការពង្រីកទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយបណ្តាប្រទេសមហាអំណាច។ ការចូលរួមរបស់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងកិច្ចប្រជុំ SCO ឆ្នាំ២០២៥ បានបង្ហាញពីចក្ខុវិស័យ និងភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់សម្តេច ដែលនឹងជួយលើកកម្ពស់ជំហររបស់កម្ពុជានៅក្នុងកិច្ចការពហុភាគី។ ដើម្បីទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងពេញលេញពី SCO កម្ពុជាគួរបន្តបង្កើនសមត្ថភាពផ្ទៃក្នុង និងរក្សាគោលនយោបាយការបរទេសដែលមានតុល្យភាព ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព។

បណ្ឌិត ស៊ឺន សំ គឺជាគ្រូបង្រៀនវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា!