ព័ត៌មាន

សកម្មភាពចុះស្រាវជ្រាវអំពី៖ «ប្រវត្តិអតីតរាជធានី​និង​ទីក្រុងបុរាណ​នៃអាណាចក្រខ្មែរ» នៅខេត្តកំពង់ធំនិងខេត្តសៀមរាប ដោយ៖ ហៀង លាងហុង

2020-07-14 09:57:43 ថ្ងៃអង្គារ, 14 កក្កដា 2020, 09:57 AM
post_detail

រូបភាពទី១៖ ក្រុមស្រាវជ្រាវស្ថិតនៅលើទីតាំងអតីតព្រះរាជវាំង នៃរាជធានីមហេន្រ្ទបព៌ត លើខ្នងភ្នំគូលែន (ពីឆ្វេងទៅស្តាំ៖ លោក ហួត រ៉ា, លោកបណ្ឌិត ហេង ហុកវេន, លោក ហៀង លាងហុង, ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជូ ច័ន្ទដារី និងលោក សាន សុរាវនិត)

កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៣ ដល់ថ្ងៃច័ន្ទ ទី៦ ខែកក្កដា គ.ស.២០២០ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជូ ច័ន្ទដារី អគ្គលេខាធិការរង នៃរាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា បានដឹកនាំសមាជិកស្រាវជ្រាវគឺ លោកបណ្ឌិត ហេង ហុកវេន លោក សាន សុរាវនិត លោក ហៀង លាងហុង និង លោក ហូត រ៉ា ចុះស្រាវជ្រាវដល់ទីតាំងអតីតរាជធានីខ្មែរសំខាន់ៗនៅក្នុងទឹកដីនៃខេត្តកំពង់ធំ និងខេត្តសៀមរាប។ គោល​បំណង​នៃការស្រាវជ្រាវគឺដើម្បីសិក្សាពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញ ក៏ដូចជាប្រមូលព័ត៌មាន និងទិន្នន័យថ្មីៗបន្ថែម សម្រាប់ជាមូល​ដ្ឋាន​ក្នុងការរៀបចំនិងចងក្រងឯកសារប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរមួយស្តីពី «ប្រវត្តិអតីតរាជធានីនិងទីក្រុងបុរាណនៃអាណាចក្រខ្មែរ»។

ក្រុមស្រាវជ្រាវគម្រោងបានចុះសិក្សាដល់ទីតាំងអតីតរាជធានីខ្មែរបុរាណ ដូចខាងក្រោម៖

១. រាជធានីឦសានបុរៈ កសាងក្នុងរាជ្យព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១ នាពាក់កណ្តាលទី១ នៃសតវត្សទី៧ (គ.ស. ៦១៦ ដល់៦៣៧) ដែលសព្វថ្ងៃស្ថិតក្នុងស្រុកប្រាសាទសំបូរ ខេត្តកំពង់ធំ។ ភាពល្បីល្បាញនៃអតីតរាជធានីឦសានបុរៈ គឺ បណ្តុំនៃប្រាសាទបុរាណជាច្រើនដែលសង់ឡើងអំពីឥដ្ឋ លើកលែងតែសមាសធាតុតុបតែងលម្អខ្លះ ដូចជា ផ្តែរទ្វារ សសរពេជ្រ មេទ្វារ ជាដើម គឺធ្វើអំពីថ្មភក់។ លក្ខណៈពិសេសនៃសិល្បៈនិងស្ថាបត្យកម្មរបស់សំណង់ប្រាសាទក្នុងសម័យកាលនេះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកជារចនាបថសិល្បៈខ្មែរ ហៅថា “រចនាបថសំបូរព្រៃគុក”។ ក្រុមប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ត្រូវបានដាក់ក្នុងបញ្ជី បេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៃអង្គការយូណេស្កូ នៅថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា គ.ស.២០១៧។ 

រូបភាពទី២៖ ក្រុមស្រាវជ្រាវថតនៅក្បែរប្រាសាទជ្រៃ នៃក្រុមប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក 

រូបភាពទី៣៖ លោក សាន សុរាវនិត ផ្តល់បទសម្ភាសន៍អំពីប្រវត្តិសាស្រ្តសង្ខេបនៃសម័យចេនឡា។ 

២. រាជធានីហរិហរាល័យ គឺជាអតីតរាជធានីអង្គរដ៏ធំដំបូងគេនៃអាណាចក្រអង្គរ ដែលកសាងឡើងក្នុងរាជព្រះបាទ ជ័យវរ្ម័នទី២ នាដើមសតវត្សទី៩ (គ.ស.៨០២ ដល់ ៨៥០) ។ អ្នកស្រាវជ្រាវបានចាត់ទុកព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ជាក្សត្រស្ថាបនិក​ទី១នៃអាណាចក្រអង្គរ។ មានព្រះរាជាចំនួន៣ព្រះអង្គ បានសោយរាជ្យជាបន្តបន្ទាប់នៅរាជធានីហរិហរាល័យ ក្រោយការចូលទីវង្គត់របស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ គឺ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៣ (គ.ស.៨៥០ ដល់ ៨៧៧) ជាព្រះរាជបុត្រារបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ ព្រះបាទឥន្រ្ទវរ្ម័នទី១ (គ.ស.៨៧៧ ដល់ ៨៨៩) និង ព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី១ (គ.ស.៨៨៩ ដល់ ៩០០) ជាបុត្រារបស់ព្រះបាទឥន្រ្ទវរ្ម័នទី១។ 

រូបភាពទី៤៖ ក្រុមស្រាវជ្រាវថតនៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទបាគង ច្រកចូលខាងលិច

រូបភាពទី៥៖ លោកបណ្ឌិត ហេង ហុកវេន ផ្តល់បទសម្ភាសន៍អំពីប្រវត្តិសាស្រ្ត នៃរាជធានីហរិហរាល័យ។  

៣. រាជធានីមហេន្រ្ទបព៌ត (ភ្នំគូលែន) ក្រោយការកសាងនិងរៀបចំរាជធានីហរិហរាល័យ ដែលជាមូលដ្ឋាននៃការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបានរួចរាល់ហើយ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី២ បានយាងទៅប្រារព្ធពិធីទេវរាជានៅលើភ្នំគូលែន (សិលាចារឹកស្តុកកក់ធំ K. ២៣៥ ចារឹកថា មហេន្រ្ទបវ៌ត)។ ហើយព្រះអង្គបានគង់នៅរាជធានីមហេន្រ្ទបព៌តនេះ បន្ទាប់មកបានយាងត្រលប់មកគង់នៅរាជធានី​ហរិហរាល័យវិញ។ ក្នុងរយៈពេលព្រះអង្គគង់នៅមហេន្រ្ទបព៌ត ព្រះអង្គបានកសាងព្រះរាជវាំងសង់អំពីឥដ្ឋ (ដែលអ្នកស្រាវ​ជ្រាវ​ជាតិ​និងអន្តរជាតិបានកំណាយរកឃើញថ្មីៗកន្លងទៅ) ព្រមទាំងសង់ប្រាសាទតូចធំជាច្រើននៅរាយប៉ាយគ្រប់ទីកន្លែង​សំខាន់ៗលើខ្នងភ្នំគូលែន។ 

រូបភាពទី៦៖ ឯ.ឧ.បណ្ឌិត ជូ ច័ន្ទដារី ផ្តល់បទសម្ភាសន៍អំពី ទិដ្ឋភាពប្រវត្តិសាស្រ្តនៃភ្នំគូលែន ឬមហេន្រ្ទបព៌ត 

រូបភាពទី៧៖ ការជួបសំណេះសំណាលជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិអន្លង់ធំ លើខ្នងភ្នំគូលែន អំពីស្ថានភាពជីវភាពរស់នៅនាពេលបច្ចុប្បន្នរបស់ពួកគាត់

RAC Media

អត្ថបទទាក់ទង

«រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជានឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកិច្ចប្រជុំ Think Tanks អាស៊ាន-កូរ៉េ នៅឆ្នាំ២០២១»

ថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានចូលរួមប្រជុំចង្អៀតរវាងអ្នកស្រាវជ្រាវ និងអ្នកយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កូរ៉េ និងអាស៊ាន បានស្នើកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀប...

2019-11-27 06:09:33   Wed, 27,11,2019, 06:09 AM
«ប្រជុំស្វាគមន៍ប្រធានស្តីទីថ្មីវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម»

លោកបណ្ឌិត ផុន កសិកា ប្រធានស្តីទីវិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្ត្រនិងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម ឯកឧត្តម លោក លោកស្រីបណ្ឌិតជា អនុប្រធានវិទ្យាស្ថាន ជំនួយការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លេខាអចិន្ត្រៃយ៍ ប្រធាន អនុប្រធានផ្នែក មន...

2019-11-27 04:48:50   Wed, 27,11,2019, 04:48 AM
កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការនិងអនុគណៈកម្មការរៀបចំសិក្ខាសាលាស្ដីពី «ការវិវត្តនៃរចនាបថនិងសំណង់ស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទខ្មែរ ពីសម័យឧដុង្គដល់សម័យបច្ចុប្បន្ន»

ភ្នំពេញ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ១កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ មានកិច្ចប្រជុំរួមមួយរវាងប្រធាន អនុប្រធាន និងសមាជិកនៃគណៈកម្មការនិងអនុគណៈកម្មការរៀបចំសិក្ខាសា លាស...

2019-11-27 03:36:42   Wed, 27,11,2019, 03:36 AM
«ជំនួបស្វែងរកឱកាសសហការរួមគ្នាលើការបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវរវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងក្រុមហ៊ុនថាមពល Huaneng »

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃទី២៦ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាការងារជាមួយក្រុមហ៊ុនថាមពល Huaneng ដែលជាក្រុមហ៊ុ...

2019-11-26 12:41:35   Tue, 26,11,2019, 12:41 PM
ពិធីសម្ពោធអគារឥន្ទ្រទេវី៖ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ុន សែន ប្រកាសផ្ដល់មន្ទីរពិសោធន៍កម្រិតស្តង់ដារមួយជូនរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងប្រគល់ភារកិច្ចសំខាន់ពីរជូនដល់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

(ភ្នំពេញ)៖ នៅក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ អគារឥន្ទ្រទេវី នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៅក្នុងឱកាសខួប២០ឆ្នាំនៃការបង្កើតរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជាមួយនឹងពិធីប្រកាសគោរមងារកិត្តិយសជូនដល់គោរមវន្តចំនួ...

2019-11-22 07:48:16   Fri, 22,11,2019, 07:48 AM
សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញប្រកាសគោរមងារនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជូនដល់គោរមវន្ត ៦ រូប

(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១០រោច ខែកត្ដិក ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ នេះ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជា...

2019-11-22 07:25:34   Fri, 22,11,2019, 07:25 AM

សេចក្តីប្រកាស