Royal Academy of Cambodia
កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ក្រុមការងារស្រាវជ្រាវគម្រោង «បន្លែកម្ពុជា៖ ផលិតកម្ម ចរន្តទីផ្សារ បញ្ហាប្រឈម និងដំណោះស្រាយ» បានចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីផលិតកម្មបន្លែ ចរន្តទីផ្សារ បញ្ហាដែលកំពុងកើតមាន របស់ប្រជាកសិករដាំបន្លែនៅភូមិបឹងក្រចាប់ខាងត្បូង ឃុំព្រែកតាមាក់ ស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ខេត្តកណ្ដាល។
កសិករនៅភូមិបឹងក្រចាប់ដាំបន្លែប្រភេទផ្លែ មានដូចជា៖ ននោងមូល ននោងជ្រុង ត្រឡាច ត្រសក់ស្រូវ ត្រសក់ផ្អរ ប៉េងប៉ោះ ត្រប់វែង និងស្ពៃក្ដោបតិចតួច។ កសិករភាគច្រើនជួលដីដាំបន្លែទាំងនោះ។ តម្លៃជួលដី ៤០០០០០រៀល (បួនរយពាន់រៀល) ក្នុង១ហិកតា សម្រាប់១ឆ្នាំ។ ជួនកាល កសិករអាចជួលដីគេដោយមិនបង់ថ្លៃ ប៉ុន្តែត្រូវព្យួរសម្អាត ដីឱ្យគេវិញ បន្ទាប់ពីប្រមូលផលរួច។ ការដាំដុះបន្លែធ្វើឡើងជាលក្ខណៈគ្រួសារ មិនបានចងជាសហគមន៍ទេ។ កសិករខ្លះប្រើទុនដែលត្រូវចំណាយលើការដាំបន្លែបានមកពីផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែកសិករខ្លះខ្ចីឥណទានកសិកម្មក្នុងតម្លៃការប្រាក់ ១.០៨។
ក្នុងការដាំបន្លែកសិករត្រូវចំណាយលើ៖
-ប្រព័ន្ធស្រោចស្រប់
-ទ្រើង (ចំពោះដំណាំឡើងទ្រើង)
-ខ្សែចង (ចំពោះដំណាំឡើងទ្រើង)
-ផ្លាកស្ទិកគ្របរង
-ពូជ
-ជីរ
-ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត
- ថ្នាំបាញ់ជំនួយត្រួយ ជំនួយស្លឹក ជំនួយផ្កា
-ជីកអណ្ដូងក្រៀក (អណ្ដូងបុកប្រើអមជាមួយម៉ាស៊ីនបូមទឹកចំនួន២ និងក្បាលខ្សល់១ «compressor»)។ កសិករត្រូវជីកក្រឡុកតូចមួយទៀតដែលមានទំហំពី៤ម៉ែត្រក្រឡា ជម្រៅ១ម៉ែត្រ ដើម្បីស្ដុកទឹកដែលបូមពីអណ្ដូងបុក។ ម៉ាស៊ីនបូមទឹក១ ប្រើសម្រាប់បូមទឹកពីអណ្ដូងដាក់ក្នុងក្រឡុក ចំណែកម៉ាស៊ីនទី២ ប្រើសម្រាប់បូមទឹកពីក្រឡុកបញ្ចូលក្នុងប្រព័ន្ធស្រោចស្រប់ ដោយមានជំនួយពីក្បាលខ្យល់ រុញទឹកឱ្យខ្លាំង។
-ជួលព្យួរ និងវាយដី (រាស់ដី)
-កម្លាំងពលកម្មពេលប្រមូលផល (មិនទូទៅ)។
ផលបន្លែដែលប្រមូលបាន ពួកគាត់លក់ឱ្យអ្នកដើរប្រមូលទិញ (ឈ្មួញកណ្ដាល) ក្នុងតម្លៃតថ្លៃគ្នា ដោយយកតម្លៃទីផ្សារធំៗជាគោល ពិសេសតម្លៃទីផ្សារដើមគ ឬផ្សារនាគមាស នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ជាទូទៅ តម្លៃបន្លែលក់ក្នុងភូមិប្រែប្រួលនៅពេលតម្លៃ នៅតាមផ្សារធំទាំងពីរប្រែប្រួល។ ចំណែក ឈ្មួញកណ្ដាលយកចំណេញពីកសិករតែ ២០០ រៀល ក្នុង១គីឡូក្រាម ទោះបីបន្លែប្រភេទណាក៏ដោយ។ ប្រសិនបើ ឈ្មួញកណ្ដាលណាម្នាក់កេញចំណេញច្រើន លើសពី ២០០រៀល កសិករនឹងឈប់លក់ឱ្យឈ្មួញកណ្ដាលនោះ។ បច្ចុប្បន្ននេះ មានឈ្មួញកណ្ដាលច្រើននាក់ ដើរ ទិញបន្លែក្នុងភូមិ ដែលជាជំនួយដល់កសិករងាយស្រួលលក់ផលិតផលបន្លែរបស់ពួកគាត់ និងងាយដឹងតម្លៃចុះ ថោក ឬ ឡើងថ្លៃ។ រីឯឈ្មួញកណ្ដាល បន្ទាប់ពីទិញបន្លែពីកសិករក្នុងភូមិរួច គាត់យកបន្លែទៅលក់នៅផ្សារដើមគ ឬ ផ្សារនាគមាស ឬ ជួនកាលលក់នៅត្រឹមផ្សារព្រែកអញ្ចាញដែលស្ថិតក្នុងឃុំព្រែកអញ្ចាញ ស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្ដាល។
កសិករអាចចំណេញថវិកា ពី ៣លាន ទៅ ៤លានរៀន បើដាំលើផ្ទៃដីបន្លែទំហំ ១ហិកតា។
ការដាំបន្លែនៅតែមានបញ្ហាប្រឈមដូចជា៖
-ទឹក៖ ទោះបីកសិករអាចលៃលកទាញទឹកដោយការជីកអណ្ដូងកៀក ប៉ុន្តែពួកគាត់ត្រូវចំណាយថវិកាច្រើន
-សត្វល្អិត ដូចជា ទ្រីបដែលកសិករខ្លាចគ្រប់គ្នា ព្រោះវាបំផ្លាញត្រួយតែម្ដង
-ជីរ៖ តម្រូវការជីរខ្ពស់ ព្រោះបន្លែមិនល្អ បើមិនប្រើជីរទេ
-គ្រាប់ពូជ
-សុខភាព៖ ព្រោះប្រើថ្នាំបាញ់សម្លាប់ជាតិគិមីច្រើន
-ចំណេះដឹងដាំបន្លែនៅបន្តរបៀបបុរាណ
ផលិតកម្មបន្លែរបស់ប្រជាកសិករនៅភូមិបឹងក្រចាប់នៅតែមានបញ្ហាប្រឈម ដែលមិនដែលអាចត្រូវបានដោះស្រាយបាន។ ទោះបី មានឈ្មួញកណ្ដាលមកទិញដល់ភូមិ ងាយស្រួលដល់កសិករក្នុងការលក់ភ្លាមៗ ប៉ុន្តែបញ្ហាតម្លៃធ្លាក់ចុះគំហុក ឬជួនកាលរហូតគ្មានអ្នកទិញ នៅតែកើតមានជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ បញ្ហានេះបណ្ដាលមកពីបន្លែជន់ ឬ បន្លែជុលគ្នាជាមួយបន្លែដាំនៅខេត្តផ្សេងៗ និងបន្លែដែលនាំចូលពីបរទេស។ នៅពេលបញ្ហាបន្លែជន់កើតឡើង ឈ្មួញកណ្ដាលមិនទទួលរងផលប៉ះពាល់ទេ មានតែកសិករទេដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់នេះ ហើយផលប៉ះពាល់នេះមិនដែលត្រូវបានជួយសង្រ្គោះបានមួយគ្រាណាទេ។
ទោះបី កសិករដាំបន្លែទទួលរងបញ្ហានេះ ពួកគាត់នៅតែបន្តដាំបន្លែ ព្រោះគ្មានជម្រើសណាល្អជាងការដាំបន្លែទេ។ ប្រសិនបើ បន្លែមិនមានបញ្ហាជន់ទេ កសិករអាចរកប្រាក់កម្រៃចំណូលគ្រួសារបានច្រើនជាងដំណាំស្រូវ។
RAC Media
ប្រភព៖ ក្រុមការងារសិក្សាស្រាវជ្រាវគម្រោងបន្លែកម្ពុជា
ព្រះពុទ្ធសាសនាមានដើមកំណើតនៅ ប្រទេសឥណ្ឌាក្នុងសតវត្សរ៍ទី ៦ មុនគ.ស ប្រហែលគ្នានឹងសម័យទី២ នៃលទ្ធិសាសនាព្រាហ្មណ៍ ដោយព្រះសិទ្ធត្ថជាព្រះបុត្រានៃមហាក្សត្រព្រះអង្គបានត្រាស់ដឹងនូវព្រះធម៌ ហើយមានសង្ឃសាវ័កកាន់តែច្រ...
The high-ranking team of the Republic of Korea (RoK), led by President Yoon Suk Yeol, recently traveled to Vietnam, which is a neighboring country of Cambodia. President Yoon participated in a number...
កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលមូស្គូ (Moscow) បានប្រកាសចាត់វិធានការប្រឆាំងភេរវកម្មដោយបានហាមមិនអនុញ្ញាតឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចេញពីផ្ទះឡើយ ក្រោយពេល ក្រុមទាហានស៊ីឈ្នួល វ៉ាក់ណែ (Wagner) បានលើកទ័ពចេញព...
Japan and South Korea share a protracted and complicated history of hostility. Following Japan's 1910–1945 rule of Korea, which included forced labor and sexual slavery, tensions increased. Both natio...