ព័ត៌មាន

បណ្ឌិត ដៀប សុផល៖ ចាប់តាំងពីសង្គ្រាមត្រជាក់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន អាម៉េរិក ចិន និងរុស្ស៊ីនៅតែដើរតួសំខាន់ គឺគ្រាន់តែដូរដៃគូប្រឈមប៉ុណ្ណោះ

2020-05-29 09:44:41 ថ្ងៃសុក្រ, 29 ឧសភា 2020, 09:44 AM
post_detail

នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពី ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងចិន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ៨កើត ខែជេស្ឋ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស.២៥៦៤ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០នេះ លោកបណ្ឌិត ដៀប សុផល អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រ បានលើកឡើងថា ចាប់តាំងពីសង្គ្រាមត្រជាក់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន អាម៉េរិក ចិន និងរុស្ស៊ីនៅតែដើរតួសំខាន់ គឺគ្រាន់តែដូរដៃគូប្រឈមប៉ុណ្ណោះ ដែលបច្ចុ​ប្បន្ននេះ ចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក គឺជាដៃគូដែលកំពុងប្រឈមគ្នាជាខ្លាំង។

នៅក្នុងបទបង្ហាញអំពីទស្សនទានប្រវត្តិសាស្ត្រ លោកបណ្ឌិត ដៀប សុផល បានគូសបញ្ជាក់ថា ការប្រឈមមុខគ្នារបស់មហាអំណាចគឺជារឿងធម្មតា តែវាមានឥរិយាបថផ្សេងៗគ្នាដែលគេអាចកត់សម្គាល់អំពីការប្រែប្រួលនៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១និងទី២ និងសង្គ្រាមត្រជាក់ ដោយសម្រាប់ទិដ្ឋភាពក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកទាំងពីរលើក មហាអំណាចគឺជាអ្នកសាបព្រោះផង និងជាអ្នកអនុវត្តសង្គ្រាមដោយផ្ទាល់ផង ប៉ុន្តែនៅក្នុងសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ មហាអំណាចបានបង្កើតនិងប្រើប្រាស់មនោគមវិជ្ជានយោបាយ ដើម្បីទាក់ទាញគូកននិងបង្កើតប្លុកដើម្បីប្រឈមគ្នា ដែលការណ៍នេះវាបានបណ្ដាលឱ្យប្រទេសតូចៗនៅលើពិភពលោក ធ្លាក់ចូលទៅក្នុងភ្លើងសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃ។

បន្ថែមពីលើនេះផងដែរ លោកបណ្ឌិត ដៀប សុផល បានបែងចែកការប្រឈមរវាងមហាអំណាចជា៣ដំណាក់កាលញគឺ៖

១-ដំណាក់កាលពីឆ្នាំ១៩៤៩ដល់ឆ្នាំ១៩៥៨ ជាដំណាក់កាលដែលចិននិងសូវៀត មានទំនាក់ទំនងចាក់ទឹកមិនលិចប្រឆាំងនឹងអាម៉េរិក។

២-ដំណាក់កាលពីឆ្នាំ១៩៥៨ដល់ឆ្នាំ១៩៦៨ ជាពេលដែលសូវៀតចាប់ផ្ដើមដកអ្នកជំនាញការចេញពីចិន និងរហូតដល់មានទំនាស់ព្រំដែនរវាងចិននិងសូវៀត។ ចិនបានប្រើប្រាស់គោលនយោបាយ អង្គុយមើលខ្លាពីរកំពុងខាំគ្នា។ នៅក្នុងទសវត្សរ៍១៩៦០ ចិនក្លាយជាមហាអំនាចបរមាណូ។

៣-ដំណាក់កាលពីឆ្នាំ១៩៦៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៩៖ វាជាដំណាក់កាលនៃនយោបាយទំនើបភាវូបនីយកម្មរបស់ចិន ហើយចិនត្រូវធ្វើទំនើបកម្មសេដ្ឋកិច្ចនៅឆ្នាំ១៩៧៦ គឺនៅពេលដែលលោក ម៉ៅ សេទុងបានស្លាប់ ប៉ុន្តែដោយសារតែបញ្ហាផ្ទៃក្នុងទើបចិនពុំទាន់បានអនុវត្តទំនើបកម្មសេដ្ឋកិច្ចនេះ​នៅឡើយ តែនៅក្រោយមកចិនបានធ្វើកំណែទម្រង់របស់ខ្លួនទៅលើវិស័យអប់រំសិក្សាធិការ ឧស្សាហកម្ម កសិកម្ម និងវិស័យយោធា ដែលបានធ្វើឱ្យមហាអំណាចអាស៊ីមួយនេះ ចេញផុតពីសភាពជាប្រទេសធំហើយក្រ ក្លាយទៅជាប្រទេសមហាអំណាចដែលមានល្បឿនសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿនមួយនៅលើពិភពលោក និងបន្តមានប្រឈមមុខដាក់គ្នាខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយចាប់តាំងពីក្រោយការដួលរលំនៃសហភាពសូវៀតនាពេលនោះរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។

RAC Media | លឹម សុវណ្ណរិទ្ធ


អត្ថបទទាក់ទង

Cambodia-Vietnam: A true friendship in the ASEAN Context by: Dr. Seun Sam

Opinion Cambodia and Vietnam's bilateral ties can be described as love-hate in nature. The two nations have a long history of interaction, cooperation, and hostility as close neighbors and have had bo...

2022-11-08 10:26:14   Tue, 08,11,2022, 10:26 AM
The 23rd ASEAN- Republic of Korea Summit in Phnom Penh of Cambodia, what is next? By: Dr. Seun Sam

Opinion The 22nd ASEAN-Republic of Korea (ROK) Summit was held virtually on October 26, 2021, last year. His Majesty Sultan Haji Hassanal Bolkiah, the Sultan and Yang Di-Pertuan of Brunei Darussalam,...

2022-11-07 13:16:19   Mon, 07,11,2022, 01:16 PM
Yoon Suk Yeol, President of the Republic of Korea will join ASEAN Summit in Cambodia by: Dr. Seun Sam

Since October 30, 1997, Cambodia's Prime Minister Hun Sen has developed excellent ties with the Republic of Korea. Since the two nations' diplomatic ties were established, the prime minister of Cambod...

2022-11-07 05:22:16   Mon, 07,11,2022, 05:22 AM
«អាស៊ានពីសម្ព័ន្ធភាពដើម្បីទប់ទល់ឥទ្ធិពលកុម្មុយនីស្ត ក្លាយជាអង្គការតំបន់ដែលមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ច»

ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ២០២២ ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការនៃការបង្កើត​និងដំណើរការរបស់អង្គការអាស៊ាន លោកបណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃ...

2022-11-05 13:23:54   Sat, 05,11,2022, 01:23 PM
ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន: មិត្តភាពដែលមិនអាចបំបែកបាន ដោយ៖ បណ្ឌិត គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជារាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

"មិត្តភក្តិដែលគួរឱ្យទុកចិត្តបំផុត" "មិត្តល្អជួយគ្នាក្នុងគ្រាក្រ" "មិត្តភាពដែក" "ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ" និង "សហគមន៍ចិន-កម្ពុជាដែលមានអនាគតរួមគ្នា" ជាឃ្លោងឃ្លាមួយចំនួនក្នុងចំណោមឃ្លោងឃ្លាដទៃទៀតដ...

2022-11-05 07:50:32   Sat, 05,11,2022, 07:50 AM
កិច្ចប្រជុំ ធំៗ ចំនួន ៣ នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាការផ្តល់សារៈសំខាន់ពីសំណាក់មហាអំណាចចំពោះតំបន់អាស៊ានក្នុងបរិបទប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រអន្តរជាតិដ៏ក្តៅគគុក

«ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងវត្តមាននាយករដ្ឋមន្ត្រី កាណាដា លោក Justin Trudeau ចូលរួម ក្នុង កិច្ចប្រជុំ កំពូល អាស៊ាន នៅរាជធានី ភ្នំពេញរួមជាមួយកិច្ចប្រជុំ កំពូល ក្រុមប្រទេសសេដ្ឋក...

2022-11-05 07:36:42   Sat, 05,11,2022, 07:36 AM

សេចក្តីប្រកាស