ព័ត៌មាន

ស្ថានភាពទំនាក់ទំនងអូស្រ្តាលី-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដោយ ៖ បណ្ឌិត តឹក មេង នាយកដ្ឋានសិក្សាអាម៉េរិក អាម៉េរិកឡាទីន និងអូសេអានី នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

2020-04-14 12:22:15 ថ្ងៃអង្គារ, 14 មេសា 2020, 12:22 PM
post_detail

អូស្រ្តាលី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយគ្នានៅឆ្នាំ១៩៤០ ដោយអូស្រ្តាលីបាន បញ្ជូនបេស កកម្មការទូតរបស់ខ្លួនទៅកាន់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាម៉េរិក នៅខែមករា ឆ្នាំ១៩៤០។ ចំណែកសហរដ្ឋអាម៉េរិក បានដាក់ស្ថានទូតនៅទីក្រុងកង់បេរ៉ា ប្រទេសអូស្រ្តាលីវិញ នៅឆ្នាំ១៩៤៣។ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរក្នុងកម្រិតរដ្ឋាភិបាលនិងរដ្ឋាភិបាលជាផ្លូវការតាមរយៈសន្ធិសញ្ញា The Australia, New Zealand and United States Treaty (ANZUS) នៅឆ្នាំ១៩៥១ ដែលប្រទេសទាំងពីរបានពង្រឹងនិងពីពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាមានភាពល្អូកល្អិននឹងស្អិតល្មួត។ សូមបញ្ជាក់ថា សន្ធិសញ្ញា ANZUS រវាងអូស្រ្តាលី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ផ្តោតជាសំខាន់ទៅលើកិច្ចស ហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខ។

ប្រជាជនអូស្រ្តាលីបានរួមប្រយុទ្ធជាមួយប្រជាជនអាម៉េរិកនៅគ្រប់សកម្មភាពយោធាសំខាន់ៗ ជាពិសេសក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ សង្គ្រាមលោកលើកទី២ សង្រ្គាមកូរ៉េ សង្រ្គាមវៀតណាម សង្រ្គាមឈូងសមុទ្រពែរ្ស សង្រ្គាមនៅសូម៉ាលី ទីម័រខាងកើត អាហ្វហ្គានីស្ថាន និងសង្រ្គាមអ៊ីរ៉ាក់។ ជាង៦០ឆ្នាំក្រោយមក សន្ធិសញ្ញា ANZUS នៅតែជាមូល ដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់នៃទំនាក់ទំនងសន្តិសុខរវាងប្រទេសទាំងពីរដដែល។ ដោយផ្អែកលើសន្ធិសញ្ញានេះ ប្រទេសអូស្ត្រាលីនៅតែជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏រឹងមាំជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនិងកម្ចាត់ក្រុម ISIS ការខិតខំប្រឹងប្រែងជា សកលដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្ម និងភាពជ្រុលនិយមនានា។

តាមរយៈសន្ធិសញ្ញានេះ សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានជួយបង្កើនសមត្ថភាពដល់អូស្ត្រាលីក្នុងការការពារខ្លួន និងការពារផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួនតាមរយៈការផ្តល់នូវផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាការពារឈានមុខគេលើពិភពលោក ការបណ្តុះ បណ្តាលជំនាញយោធា និងលំហាត់យោធារួមគ្នា ព្រមទាំងជួយលើកកម្ពស់សមត្ថភាពស៊ើបការណ៍សម្ងាត់សំខាន់ៗផងដែរ។ ប្រទេសទាំងពីរបានប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីជួយរៀបចំបទដ្ឋានអន្តរជាតិក្នុងការជំរុញផលប្រយោជន៍រួមគ្នានៅក្នុងដែនសមុទ្រ ដែនអាកាស និងលំហរខាងក្រៅ ក៏ដូចជាសន្តិសុខតាមអ៊ីនធឺណិត។ សហរដ្ឋអាម៉េរិក និងអូស្រ្តាលី បានធ្វើសមប្រយុទ្ធយោធារួមគ្នាដ៏ធំបំផុតមួយ ដោយមានយោធា និងបុគ្គលិកពាក់ព័ន្ធនៃប្រទេទាំងពីរចូលរួមប្រមាណ ៣៣,០០០ នាក់ ដោយផ្តោតសំខាន់លើការប្រយុទ្ធក្នុងសមរភូមិកម្រិតខ្ពស់ និងកិច្ចប្រតិបត្តិការរួមគ្នាក្នុងពេលមានបញ្ហាកើតឡើង។

នៅថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០១ មានការវាយប្រហារមួយដោយយន្តហោះទៅបំបុកអគារពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (World Trade Center) នៅទីក្រុងញូយ៉ក ដែលបណ្តាលឱ្យពលរដ្ឋអូស្រ្តាលីចំនួន១១នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ផងដែរ។ ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍នោះភ្លាម នាយករដ្ឋមន្រ្តីអូស្រ្តាលី លោក ចន ហូវ៉ឺដ (John Howard) បានប្រកាសគាំទ្រដល់លោកប្រធានាធិបតី ចច ដាប់ប៊លយូ ប៊ូស (George W. Bush) ក្នុងការតាមកំចាត់ក្រុមភាវកម្មនេះ។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអូស្រ្តាលីក៏បានគាំទ្រដល់សហរដ្ឋអាម៉េរិក្នុងការលុកលុយអាហ្វហ្គានីស្ថានក្នុងឆ្នាំ២០០១ និងការឈ្លានពានអ៊ីរ៉ាក់នៅឆ្នាំ២០០៣ ផងដែរ។ ដោយសារការគាំទ្រឥតងាករេរបស់អូស្រ្តាលីចំពោះសហរដ្ឋអាម៉េរិកនេះហើយ ទើបនៅឆ្នាំ២០០៤ មានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីមួយរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាមួយអូស្រ្តាលីបានកើតឡើង ហើយលោក ចន ហូវ៉ឺដ (John Howard) បានហៅកិច្ចព្រមព្រៀងនេះថា ជារង្វាន់សម្រាប់អូស្រ្តាលីក្នុងការចូលរួមចំណែកជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិកក្នុងការលុកលុយប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។

នៅឆ្នាំ២០១១ ក្នុងអំឡុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា (Barack Obama) ទៅកាន់ប្រទេសអូស្ត្រាលី លោកបានប្រកាសថា កងម៉ារីននិងអង្គភាពទ័ពអាកាសសហរដ្ឋអាម៉េរិកនឹងត្រូវបង្វិលមកមូលដ្ឋានទ័ពអាកាសអូស្ត្រាលីនៅភាគខាងជើងប្រទេស ដើម្បីជួយធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលដល់កងទព័អូស្រ្តា លី។ នៅឆ្នាំ២០១៣ កងទ័ពអាកាសសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានប្រកាសពីការដាក់ពង្រាយយន្តហោះចម្បាំង នាវាចម្បាំង ព្រមទាំងនាវាដឹកប្រេងឆ្លងកាត់ប្រទេសអូស្ត្រាលីថែមទៀត។ ការដាក់ពង្រាយនេះត្រូវបានប្រទេសចិននិងប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី រិះគន់។

នៅខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានរឆ្លើយតបនឹងការគំរាមកំហែងកាន់ តែខ្លាំងឡើងរបស់កូរ៉េខាងជើងដែលកំពុងអភិវឌ្ឍមីស៊ីលផ្លោងអន្តរទ្វីបនុយក្លេអ៊ែរ។ លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានសង្កត់ធ្ងន់លើសម្ព័ន្ធភាពរវាងអូស្ត្រាលី-សហរដ្ឋអាមេរិក និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រជាជនរបស់លោកក្នុងការជួយអាម៉េរិក ជាមួយជម្លោះដែលអាចកើតមានដោយយថាហេតុ លោកពោលថា ប្រសិនបើមានការវាយប្រហារមកលើសហរដ្ឋអា ម៉េរិក នោះសន្ធិសញ្ញា ANZUS នឹងត្រូវបានកោះហៅអូស្រ្តាលីឱ្យមកជួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក ប្រសិនបើអាម៉េរិកត្រូវគេវាយប្រហារ។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ អាម៉េរិកបានផ្តល់ការលើកលែងជាអចិន្រ្តៃយ៍ដល់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ២៥ ភាគរយ លើពន្ធដែកថែបទូទាំងពិភពលោករបស់ទីផ្សារសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសអូស្ត្រាលីក្លាយជាប្រ ទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួនបួននៅលើពិភពលោកដែលត្រូវបានលើកលែងពន្ធនេះ។

ចំពោះទំនាក់ទំនងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងអូស្ត្រាលី មានភាពរឹងមាំខ្លាំងណាស់ ដោយ សារប្រទេសទាំងពីរ មានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអូស្ត្រាលី-សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកគឺជាទីផ្សារនាំចេញធំបំ ផុតទី៤ របស់អូស្រ្តាលី និងជាប្រភពនាំចូលធំលំដាប់ទី២ របស់ខ្លួនផងដែរ។ អូស្រ្តាលី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាដៃគូប្រកួតប្រជែងគ្នាផងដែរ ហើយក៏ជាដៃគូកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ដោយនាំចេញ នាំចូលឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងនោះយើងសង្គេតឃើញមានទំនិញសំខាន់ៗមួយចំនួន គឺ ស្រូវសាលី អ៊ុយរ៉ាញ៉ូម ដែកថែប រោមចៀម សាច់ចៀម និងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ សហរដ្ឋអាម៉េរិកបាននាំទំនិញចូលពីអូស្រ្តាលីក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១០.១ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ចំណែកអូស្រ្តាលីវិញបាននាំទំនិញចូលពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ២៤.៦៦ពាន់លានដុល្លារអាម៉រិក។

អូស្រ្តាលី និងសហរដ្ឋអាម៉េរិកមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និតនៅគ្រប់កម្រិតរដ្ឋាភិបាលរវាងប្រទេសទាំងពីរជាពិសេស ពួកគេបានធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយគ្នា ហើយជាដៃគូដែលមានគំនិតដូចគ្នានៅគ្រប់វេទិការក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក រួមមាន G20 កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក និងអង្គការសហប្រជាជាតិ។

ជារួមយើងសង្កេតឃើញថា អូស្រ្តាលីនិងសហរដ្ឋអាម៉េរិក តែងមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា ហើយគាំទ្រគ្នា ទៅវិញទៅមកគ្រប់កាលៈទេសៈ ព្រោះពួកគេតែងតែផ្តល់ផលប្រយោជន៍ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ជាពិសេស ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ពួគេត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមកទាំងក្នុងក្របខណ្ឌសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម យុទ្ធសាស្រ្ត និងយោធា។ ម្យ៉ាង ទៀតអូស្រ្តាលី ជាទីតាំងយុទ្ធសាស្រ្តសម្រាប់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងការតាំងមូលដ្ឋានទ័ព ការធ្វើលំហាត់យោធាបង្ហាញសាច់ដុំដាក់ចិន ហើយក៏ជាទីតាំងសម្រាប់លំហឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិចផងដែរ៕

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា



អត្ថបទទាក់ទង

ទស្សនវិទូក្រិកបុរាណសម័យ (សូក្រាត ប្លាតុង អារីស្តូត) ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច- នាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ នៃវិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គម នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

កំណើតប្រហែល៦០០ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ។ ទស្សនវិជ្ជាចាប់កំណើតតាំងពីពេលដែលមនុស្សចេះត្រិះរិះពិចារណារកហេតុផលចំពោះអ្វីៗដែលនៅក្នុងខ្លួនមនុស្សនិងចេះត្រិះរិះពិចារណាលើវត្ថុនិងបាតុភូតនៅក្នុងពិភពលោកនេះ។ គេបានដឹងថា ប...

2023-09-30 05:58:50   Sat, 30,09,2023, 05:58 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ ទទួលជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអនុប្រធានកយការ (KOICA) ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា

នៅរសៀលថ្ងៃអង្គារ ទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ និងតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជួបសំណេះសំណាល ជាមួយលោក យ៉ុងវ៉ា ស៊ិន...

2023-09-26 10:11:40   Tue, 26,09,2023, 10:11 AM
ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម៖ ពលរដ្ឋអាចទាញយកកម្មវិធីប្រើប្រាស់ «វចនានុក្រមខ្មែរ» ឆ្នាំ២០២២ ជាទម្រង់ឌីជីថល

យោងតាមការបញ្ជាក់របស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការរៀបចំវចនានុក្រមខ្មែរ នៅក្នុងពិធីប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ «វចនានុក្រមខ្មែរ»ឆ្នាំ២០២២ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៥...

2023-09-25 10:08:03   Mon, 25,09,2023, 10:08 AM
ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ រដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ជំរុញនិងគាំទ្រ ឱ្យធ្វើឌីជីថល វចនានុក្រម និងសន្ទានុក្រម....

ថ្លែងនៅក្នុងសុន្ទរកថាបូកសរុប និងប្រាកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវ“វចនានុក្រមខ្មែរ” ព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តម វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ រដ្...

2023-09-25 09:20:17   Mon, 25,09,2023, 09:20 AM
ឯកឧត្ដម វង្សី វិស្សុត អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ «វចនានុក្រមខ្មែរ» ឆ្នាំ២០២២ នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នេះជាព្រឹត្តិការណ៍ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ របស់រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្រោមការរៀបចំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលបានខិតខំស្រាវជ្រាវនិងចងក្រង រៀបចំជាវចនានុក្រមខ្មែរ ឆ្នាំ២០២២ នេះឡើង។...

2023-09-25 08:40:33   Mon, 25,09,2023, 08:40 AM
« ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់សៀវភៅវចនានុក្រមខ្មែរ បោះពុម្ពជាសៀវភៅ និងទម្រង់ឌីជីថល» ជាផ្លូវការនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាមានកិត្តិយស បានរៀបចំ « ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់សៀវភៅវចនានុក្រមខ្មែរ បោះពុម្ពសៀវភៅ និងទម្រង់ឌីជីថល» និងចុចប៊ូតុងសម្ពោធបើកប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ ដែ...

2023-09-25 08:14:34   Mon, 25,09,2023, 08:14 AM

សេចក្តីប្រកាស