Royal Academy of Cambodia
ភាសាមានការប្រែប្រួល តែអក្ខរាវិរុទ្ធមិនងាយប្រែប្រួលនោះទេ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ព្រុំ ម៉ល់ ទីប្រឹក្សារាជរដ្ឋាភិបាល និងជាអតីតប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ក្នុងពិធីបិទសិក្ខា- សាលាស្តីពីសៀវភៅភាសាខ្មែរ ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅរយៈពេលមួយថ្ងៃពេញ (ថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨) នៅសាលសន្និសីទនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលមានឥស្សរជនជាវាគ្មិនចំនួន០៤រូបក្នុងការធ្វើបទបង្ហាញ និងមានការបែងចែកជាក្រុមតូចៗសម្រាប់ពិភាក្សារវាងអ្នកជំនាញខាងភាសាខ្មែរមកពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ក្នុងការស្វែងរកធាតុចូលបន្ថែមទៀត។
ថ្លែងក្នុងពិធីបិទ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ព្រុំ ម៉ល់ មានប្រសាសន៍ថា សិក្ខាសាលានេះ បាន ដំណើរការល្អ ដោយមានសិក្ខាកាមចូលរួមមកពីសកលវិទ្យាល័យ ក្រសួង និងវិទ្យាល័យមួយចំនួន បាន ចូលរួមក្នុងការផ្ដល់ជាគំនិតដល់សៀវភៅភាសាខ្មែរ។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានលើកឡើងថា ភាសានីមួយៗមានធម្មជាតិនៃវេយ្យាករណ៍ តែអ្នកបកស្រាយវេយ្យាករណ៍ មានសិទ្ធិក្នុងការបកស្រាយ ពីសមាសធាតុនៃវេយ្យាករណ៍រៀងៗខ្លួន។ ភាសាមានការប្រែប្រួលតែអក្ខរាវិរុទ្ធមិនងាយប្រែប្រួលនោះទេ បើចង់កែអក្ខរាវិរុទ្ធទាល់តែឆ្លងសភាជាតិ។ អ្នកវេយ្យាករណ៍ត្រូវគិតពីវិធីបង្កើតពាក្យឱ្យបានច្រើនថែមទៀត ដើម្បីឱ្យសមស្របតាមធម្មជាតិនៃភាសានិងការប្រើប្រាស់នៅក្នុងវិស័យសង្គម។ ការកំណត់ប្រភេទនៅក្នុង វេយ្យាករណ៍ឱ្យមានភាពច្បាស់លាស់ដើម្បីងាយស្រួលដល់ការបង្រៀននៅតាមគ្រឹះស្ថានអប់រំនានា។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ព្រុំ ម៉ល់ ក៏បានលើកឡើងពីបម្រែបម្រួលនៃប្រភេទពាក្យនៅក្នុងភាសា ដោយសារតែភាសាមានការវិវត្តដូចនេះ ពាក្យ«សិក្សា, ពិចារណា,...» ដែលនៅក្នុងវចនានុក្រមជានាមសព្ទ តែសព្វថ្ងៃ គេប្រើជាកិរិយាសព្ទ ដូចជា «គេសិក្សាភាសាខ្មែរ, ខ្ញុំពិចារណា...»។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ក៏បានលើកឡើងថា ជនជាតិនីមួយៗមានសិទ្ធិក្នុងការខ្ចីពាក្យពីភាសាបរទេសមកប្រើប្រាស់ ដើម្បីប្រើប្រាស់ ក្នុងវិស័យនៃតម្រូវការសង្គម។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យក៏បានបង្ហាញពីក្បួននៃការបង្កើតពាក្យនៅក្នុង ភាសានីមួយៗ ជូនដល់អង្គសិក្ខាសាលាផងដែរ។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យបានបន្ថែមថា សៀវភៅភាសាខ្មែរ នេះ មានមូលដ្ឋានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអស់ហើយ នៅខ្វះខាតតែពាក្យបច្ចេកទេសមួយចំនួន ហេតុនេះ សុំឱ្យ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ជួយពិនិត្យសៀវភៅភាសាខ្មែរ នេះបន្ថែម ទៀតមុននឹងបោះពុម្ពផ្សាយ។ មុននឹងប្រកាសបិទកម្មវិធីសិក្ខាសាលាឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ បានគោរព ជូនពរដល់អង្គសិក្ខាសាលាទាំងមូលជួបប្រទះនូវពុទ្ធពរទាំង៤ប្រការ និងទទួលជ័យជំនះ គ្រប់ ភារកិច្ច។
តាមការរំលឹកដល់អតីតកាលរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ស៊ន សំណាង បានឱ្យដឹងថា នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦២ កម្ពុជា បានទទួលជោគជ័យលើករណីប្រាសាទព្រះវិហារដែលបានប្តឹងផ្ដល់ជាមួយប្រទេសសៀម ដែលទន្ទ្រានកាន់កាប់ប...
ភ្នំពេញ៖ បច្ចុប្បន្នក្នុងផ្នត់គំនិតប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាភាគច្រើន មិនថាតែអ្នកនិយាយភាសាចិន ឬ ជាបញ្ញវន្តនោះទេ ច្រើនមានទស្សនបែបអវិជ្ជមាននៅពេលដែលវត្តមានជនជាតិចិន បានហូរចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងប៉ុន្មានឆ្...
ភ្នំពេញ៖ «ដើម្បីមានឥទ្ធិពលលើប្រទេសមួយ មហាអំណាចត្រូវតែផ្ដល់គុណតម្លៃដល់ប្រទេសនោះឱ្យកាន់តែច្រើន» នេះគឺជាប្រយោគមួយឃ្លាដែលទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ជាខ្លាំងនៅក្នុងអង្គបាឋកថាមួយ ស្ដីពី «រដ្ឋាភិបាលដើមស្រល់» ដែល...
ការលើកឡើងនូវប្រសាសន៍ខាងលើនេះឡើង ខណៈដែលឯកឧត្តមសភាចារ្យ សុខ ទូច បានលើកយកបញ្ហាសំរាមដែលកំពុងក្លាយជាបញ្ហាឈឺក្បាលមួយនៅរាជធានីភ្នំពេញ ជាឧទាហរណ៍មួយក្នុងបទបង្ហាញក្នុងបាឋកថាស្តីពី«រដ្ឋាភិបាលដើមស...
ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងបាឋកថានាព្រឹកនេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច បានទាញចំណាប់អារម្មណ៍អង្គបាឋកថាទាំងមូលអំពីចំណងជើងនៃបាឋកថា ដោយឯកឧត្ដមបានរំឭកអំពីដំណើរវិវឌ្ឍនៃការដឹកនាំរដ្ឋពីសម័យកាលបុរាណរហូតមកដល់បច្ចុប្បន...
វិទ្យាស្ថានវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាអំពីសកម្មភាពនិងទិសដៅការងារសម្រាប់បើកឆាកឆ្នាំ២០១៩នេះ រយៈពេល២ថ្ងៃជាប់គ្នាតាំងពីរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញនេះ។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត នូ ចាន់សុភី ប្រធ...