Royal Academy of Cambodia
បច្ចុប្បន្នវិទ្យាសាស្ត្រមានការរីកចម្រើនណាស់ គេអាចឡើងទៅហួសឋានព្រះចន្ទ, អាចមុជដល់បាតមហាសមុទ្រ, អាចចូលដល់ស្នូលផែនដី, អាចឆ្លុះមើលដល់អង្គធាតុតូចៗបំផុត ជាងនេះទៅទៀតវិទ្យាសាស្ត្រអាចផលិតអាវុធប្រល័យលោកបានថែមទៀផង។
ក៏ប៉ុន្តែអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅមិនទាន់ខ្លាំងដល់កូវីដ១៩នៅឡើយទេ ព្រោះថាគិតមកដល់ត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០នេះ អ្នវិទ្យាសាស្ត្រនៅលើលោក មិនទាន់អាចមានលទ្ធភាពយកឈ្នះកូវីដ១៩បាននោះទេ។
ក្រោយពេលបង្ហាញវត្តមានរបស់ខ្លួននៅលើផែនដី កូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យមនុស្សពេញពិភពលោកមានការខ្លាចរអារ និងតក់ស្លុតជាពន់ពេក។ តក់ស្លុតដោយហេតុថា ត្រឹមរយៈពេលជាង៤ខែសោះ ពោលគឺពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ មកទល់ដើមខែមេសា ឆ្នាំ២០២០នេះ កូវីដ ១៩បានធ្វើឱ្យមនុស្សឆ្លងចំនួន ១,២០២,៤៣៣ នាក់, ស្លាប់ចំនួន ៦៤,៧២៩ នាក់, ខណៈចំនួនអ្នកជាសះស្បើយមានចំនួន ២៤៦, ៦៣៨ នាក់។
កូវីដ១៩ ក៏បានបើកស្បៃឱ្យពិភពលោកបានឃើញនូវធាតុពិតជាក់ស្តែងមួយចំនួនផងដែរ ពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយទៀតនៅក្នុងសហគមន៍ ក៏ដូចជារបៀបនៃការដឹកនាំរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសក្នុងលោក។ ត្រង់នេះបើយើងមើលតែក្នុងបរិបថអាស៊ាន យើងច្បាស់ជាឃើញនូវអ្វីដែលស្ថិតនៅពីក្រោយនៃអ្វីដែលគេនាំគ្នាហៅកាលពីឆ្នាំ២០១៥មកថា «សហគមន៍ មួយជោគវាសនាតែមួយ» ពាក្យនេះហាក់មានតែនៅលើក្រដាស់ជាជាងការអនុវត្ត ព្រោះថាបើយើងសង្កេតអំឡុងដើមឆ្នាំ២០២០ ស្របពេលដែលកូវីដ១៩ ចូលមកទឹកដីអាស៊ាន សហគមន៍មួយនេះ ហាក់បង្ហាញផ្ទុយពីខ្លឹមសារខាងលើ។ យើងអាចមើលពីទល្ហីករមួយចំនួនដូចជា ការបិទព្រំដែនដោយមិនបានប្រាប់មុនរបស់វៀតណាម ជាមួយកម្ពុជា, ការមិនឱ្យនាវាទេសចរណ៍កម្ពុជាចូលក្នុងទឹកដីវៀតណាម។ ការចេញលទ្ធផលផ្ទុយគ្នានៃការធ្វើតេស្តរកកូវីដ១៩ ទៅលើស្ត្រីជនជាតិអាម៉េរិកម្នាក់អាយុ៨៣ឆ្នាំដែលបានចេញពីនាវា វ៉េស្ទើដាំ( Westerdam) ពីកម្ពុជារកមិនឃើញ តែអាជ្ញាធរនិងមន្ត្រីសុខាភិបាលម៉ាឡេស៊ី បានរកឃើញថា អ្នកដំណើរម្នាក់តាមនាវា MS Westerdam ដែលបានចុះចតនៅកម្ពុជា មានផ្ទុកមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស Covid-19 បន្ទាប់ពីស្រ្តីវ័យ ៨៣ឆ្នាំរូបនេះ បានធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះពីទីក្រុងភ្នំពេញឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី តែក្រោយមកក៏ថាឆ្លើយថាគ្មានផ្ទុកកូវីដ១៩ទៅវិញ។ ជាងនេះទៅទៀត, ពលករដែលបានចាកចេញពីប្រទេសថៃ បានរកឃើញមានផ្ទុកកូវីដ១៩ ក្រោយពេលពួកគេបានទៅដល់ឡាវ និងជនជាតិឥណ្ឌូនេស៊ី២នាក់ដែលផ្ទុកកូវីដ១៩ បានចេញពីថៃមកកម្ពុជាជាដើម។
បើយើងងាកឱ្យឆ្ងាយបន្តិច យើងឃើញថានៅចំពោះមុខស្ថានការណ៍នេះ នៅតំបន់អឺរ៉ុបហាក់មានសភាពដុនដាបខ្លាំង ព្រោះថាមេដឹកនាំប្រទេសទាំងនោះហាក់មានចំណាត់ការនៅខ្វះចន្លោះច្រើនដែលនាំឱ្យពលរដ្ឋខ្លួនស្លាប់យ៉ាងគំហុកតួរយ៉ាង អ៊ីតាលី បារាំង អង់គ្លេស អាល្លឺម៉ង់ និងអាម៉េរិកជាដើម។ អ្វីដែលគេនឹកស្មានមិនដល់នោះ គឺអាម៉េរិក បានកញ្ឆក់យកម៉ាស់ពីបារាំង ដែលបារំាងបានបញ្ចាទិញពីចិន តែបែជាអាម៉េរិកឱ្យតម្លៃទ្វេរ ហើយយកម៉ាសទាំងអស់នោះទៅវិញ។ ត្រង់នេះ សរបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា តើតម្លៃនៃមនុស្សធម៌នៅឯណា? ឯណាទោកិច្ចព្រមព្រៀងច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មដែលប្រទេសធំៗនិងជឿនលឿនទាំងនោះតែងតែលើកឡើង និងធ្លាប់បានណែនាំដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនោះ។
មួយវិញទៀតអឺរ៉ុប ក៏ធ្លាប់បានរិះគន់ចិនមិនតិចដែរ អំពីវិធានការណ៍នៃការបង្ឃាំងមនុស្សរបស់ចិននៅក្រុង អ៊ូហា(Wuhan) តែមកដល់ពេលនេះ ប្រទេសដែលធ្លាប់រិះគន់ និងគិតពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សសុទ្ធតែនាំគ្នាដាក់បម្រាមបែបនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់នៃការរីករាលដាលកូវីដ១៩។
ជាមួយគ្នានេះដែរ, នយោបាយការទូតក៏ស្តែងឡើងជាច្រើនដែរ តាមរយៈសម្ភារៈពេទ្យ និងអ្នកឯកទេសដើម្បីជួយបណ្តាប្រទេសដៃគូក្នុងពេលមានកូវីដ១៩ , ដូចជា ចិន រុស្ស៊ី និងគុយបាជាដើម ដែលបានបញ្ជូនគ្រូពេទ្យនិងសម្ភារៈពេទ្យរបស់ខ្លួនទៅកាន់បណ្តាប្រទេសជាច្រើនដូចជា អ៊ីតាលី, បារាំង, អេស្ប៉ាញ។
ជារួមមក យើងអាចនិយាយបានថា កូវីដ១៩ អង្រួនពិភពលោក ឱ្យរង្គើរ ដែលយើងគ្រប់គ្នាអាចមើលដឹងពីរបៀបគ្រប់គ្រង និងចរិតដឹកនាំរបស់មេដឹកនាំក្នុងលោកបាន។
RAC Media
នាថ្ងៃសៅរ៍ ទី៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានអញ្ជើញចុះកិច្ចព្រមព្រៀងលើកិច្ចសហការជាមួយ បណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមចិន និង ZhenZou Municipal Educatio...
ប្រភពជំនឿទៅលើវត្ថុដើមសន្តតិ វង្ស ឬជំនឿថូថឹមនិយម (ហៅតាមអ្នក ស្រាវជ្រាវខ្លះ) ពាក្យថា ថូថឹមនិយម (totemism) គឺជាប្រព័ន្ធជំនឿដែលគេ និយាយថា មនុស្សមានញាតិសន្តាន (kinship) ឬទំនាក់ទំនងអាថ៌កំបាំង (mystical rela...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ៨ រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស. ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តំណាងឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ...
(រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)៖ នារសៀលថ្ងៃពុធ ៣ រោច ខែអស្សុជ ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ពុទ្ធសករាជ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣នេះ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងក្នុងនាមឯកឧត្ដម...
តំណាងឱ្យឯកឧត្ដមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានទទួលជំនួបស្វាគមន៍ចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ YANG Wei ប្រធា...
មនុស្សគ្រប់គ្នា តែងធ្លាប់មានអារម្មណ៍ អស់សង្ឈឹម ស្រងូតស្រងាត់ ឬធ្លាក់ទឹកចិត្តក្នុងជីវិតរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែសភាពទាំងនេះនឹងប្រសើរមកវិញដោយខ្លួនឯង។ ទាំងនេះគឺជាប្រតិកម្មផ្លូវចិត្តធម្មតារបស់យើង នៅពេលដែលមានការបា...