Royal Academy of Cambodia
បច្ចុប្បន្នវិទ្យាសាស្ត្រមានការរីកចម្រើនណាស់ គេអាចឡើងទៅហួសឋានព្រះចន្ទ, អាចមុជដល់បាតមហាសមុទ្រ, អាចចូលដល់ស្នូលផែនដី, អាចឆ្លុះមើលដល់អង្គធាតុតូចៗបំផុត ជាងនេះទៅទៀតវិទ្យាសាស្ត្រអាចផលិតអាវុធប្រល័យលោកបានថែមទៀផង។
ក៏ប៉ុន្តែអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅមិនទាន់ខ្លាំងដល់កូវីដ១៩នៅឡើយទេ ព្រោះថាគិតមកដល់ត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០នេះ អ្នវិទ្យាសាស្ត្រនៅលើលោក មិនទាន់អាចមានលទ្ធភាពយកឈ្នះកូវីដ១៩បាននោះទេ។
ក្រោយពេលបង្ហាញវត្តមានរបស់ខ្លួននៅលើផែនដី កូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យមនុស្សពេញពិភពលោកមានការខ្លាចរអារ និងតក់ស្លុតជាពន់ពេក។ តក់ស្លុតដោយហេតុថា ត្រឹមរយៈពេលជាង៤ខែសោះ ពោលគឺពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ មកទល់ដើមខែមេសា ឆ្នាំ២០២០នេះ កូវីដ ១៩បានធ្វើឱ្យមនុស្សឆ្លងចំនួន ១,២០២,៤៣៣ នាក់, ស្លាប់ចំនួន ៦៤,៧២៩ នាក់, ខណៈចំនួនអ្នកជាសះស្បើយមានចំនួន ២៤៦, ៦៣៨ នាក់។
កូវីដ១៩ ក៏បានបើកស្បៃឱ្យពិភពលោកបានឃើញនូវធាតុពិតជាក់ស្តែងមួយចំនួនផងដែរ ពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយទៀតនៅក្នុងសហគមន៍ ក៏ដូចជារបៀបនៃការដឹកនាំរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសក្នុងលោក។ ត្រង់នេះបើយើងមើលតែក្នុងបរិបថអាស៊ាន យើងច្បាស់ជាឃើញនូវអ្វីដែលស្ថិតនៅពីក្រោយនៃអ្វីដែលគេនាំគ្នាហៅកាលពីឆ្នាំ២០១៥មកថា «សហគមន៍ មួយជោគវាសនាតែមួយ» ពាក្យនេះហាក់មានតែនៅលើក្រដាស់ជាជាងការអនុវត្ត ព្រោះថាបើយើងសង្កេតអំឡុងដើមឆ្នាំ២០២០ ស្របពេលដែលកូវីដ១៩ ចូលមកទឹកដីអាស៊ាន សហគមន៍មួយនេះ ហាក់បង្ហាញផ្ទុយពីខ្លឹមសារខាងលើ។ យើងអាចមើលពីទល្ហីករមួយចំនួនដូចជា ការបិទព្រំដែនដោយមិនបានប្រាប់មុនរបស់វៀតណាម ជាមួយកម្ពុជា, ការមិនឱ្យនាវាទេសចរណ៍កម្ពុជាចូលក្នុងទឹកដីវៀតណាម។ ការចេញលទ្ធផលផ្ទុយគ្នានៃការធ្វើតេស្តរកកូវីដ១៩ ទៅលើស្ត្រីជនជាតិអាម៉េរិកម្នាក់អាយុ៨៣ឆ្នាំដែលបានចេញពីនាវា វ៉េស្ទើដាំ( Westerdam) ពីកម្ពុជារកមិនឃើញ តែអាជ្ញាធរនិងមន្ត្រីសុខាភិបាលម៉ាឡេស៊ី បានរកឃើញថា អ្នកដំណើរម្នាក់តាមនាវា MS Westerdam ដែលបានចុះចតនៅកម្ពុជា មានផ្ទុកមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស Covid-19 បន្ទាប់ពីស្រ្តីវ័យ ៨៣ឆ្នាំរូបនេះ បានធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះពីទីក្រុងភ្នំពេញឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី តែក្រោយមកក៏ថាឆ្លើយថាគ្មានផ្ទុកកូវីដ១៩ទៅវិញ។ ជាងនេះទៅទៀត, ពលករដែលបានចាកចេញពីប្រទេសថៃ បានរកឃើញមានផ្ទុកកូវីដ១៩ ក្រោយពេលពួកគេបានទៅដល់ឡាវ និងជនជាតិឥណ្ឌូនេស៊ី២នាក់ដែលផ្ទុកកូវីដ១៩ បានចេញពីថៃមកកម្ពុជាជាដើម។
បើយើងងាកឱ្យឆ្ងាយបន្តិច យើងឃើញថានៅចំពោះមុខស្ថានការណ៍នេះ នៅតំបន់អឺរ៉ុបហាក់មានសភាពដុនដាបខ្លាំង ព្រោះថាមេដឹកនាំប្រទេសទាំងនោះហាក់មានចំណាត់ការនៅខ្វះចន្លោះច្រើនដែលនាំឱ្យពលរដ្ឋខ្លួនស្លាប់យ៉ាងគំហុកតួរយ៉ាង អ៊ីតាលី បារាំង អង់គ្លេស អាល្លឺម៉ង់ និងអាម៉េរិកជាដើម។ អ្វីដែលគេនឹកស្មានមិនដល់នោះ គឺអាម៉េរិក បានកញ្ឆក់យកម៉ាស់ពីបារាំង ដែលបារំាងបានបញ្ចាទិញពីចិន តែបែជាអាម៉េរិកឱ្យតម្លៃទ្វេរ ហើយយកម៉ាសទាំងអស់នោះទៅវិញ។ ត្រង់នេះ សរបញ្ជាក់ឱ្យឃើញថា តើតម្លៃនៃមនុស្សធម៌នៅឯណា? ឯណាទោកិច្ចព្រមព្រៀងច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មដែលប្រទេសធំៗនិងជឿនលឿនទាំងនោះតែងតែលើកឡើង និងធ្លាប់បានណែនាំដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍនោះ។
មួយវិញទៀតអឺរ៉ុប ក៏ធ្លាប់បានរិះគន់ចិនមិនតិចដែរ អំពីវិធានការណ៍នៃការបង្ឃាំងមនុស្សរបស់ចិននៅក្រុង អ៊ូហា(Wuhan) តែមកដល់ពេលនេះ ប្រទេសដែលធ្លាប់រិះគន់ និងគិតពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សសុទ្ធតែនាំគ្នាដាក់បម្រាមបែបនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់នៃការរីករាលដាលកូវីដ១៩។
ជាមួយគ្នានេះដែរ, នយោបាយការទូតក៏ស្តែងឡើងជាច្រើនដែរ តាមរយៈសម្ភារៈពេទ្យ និងអ្នកឯកទេសដើម្បីជួយបណ្តាប្រទេសដៃគូក្នុងពេលមានកូវីដ១៩ , ដូចជា ចិន រុស្ស៊ី និងគុយបាជាដើម ដែលបានបញ្ជូនគ្រូពេទ្យនិងសម្ភារៈពេទ្យរបស់ខ្លួនទៅកាន់បណ្តាប្រទេសជាច្រើនដូចជា អ៊ីតាលី, បារាំង, អេស្ប៉ាញ។
ជារួមមក យើងអាចនិយាយបានថា កូវីដ១៩ អង្រួនពិភពលោក ឱ្យរង្គើរ ដែលយើងគ្រប់គ្នាអាចមើលដឹងពីរបៀបគ្រប់គ្រង និងចរិតដឹកនាំរបស់មេដឹកនាំក្នុងលោកបាន។
RAC Media
ក្រោមកិច្ចសហការរបស់ឯកឧត្តមឡុងឌី ម៉ង់ ឯកអគ្គរាជទូតព្រះរាជណាចក្រកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសកូរ៉េ និងមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈថេគូ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត្យសភាចារ្យសុខ ទូច បានធ្វើបទបង្ហាញស្តីពី «ដំណើរប្រព្រឹត្តទៅរបស...
ក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានិងក្រុមប្រឹក្សាជាតិស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ច មនុស្សសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គម នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ឯកឧត្តមសុខ ទូចប្រធានរាជបណ្ឌិត...
ក្រោយពីអញ្ជើញជាវាគ្មិនក្នុងវេទិកាស្តីពីគោលនយោបាយសម្លឹងមកទិសខាងត្បូងរួចមក ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំប្រតិភូរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាទៅទស្សនាមជ្ឈមណ្ឌល Soeng wingpo ក...
«មានទាំងបញ្ហាប្រឈមនិងឱកាសសម្រាប់កូរ៉។ មានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដូចជា៖ កូរ៉េត្រូវប្រកួតជាមួយយន្តការពិភពលោកដែលមានស្រាប់ ប្រជាជនកូរ៉េនិងប្រជាជនអាស៊ានហាក់មិនសូវយល់ពីគោលនយោបាយថ្មីនេះ គម្លាតសេដ្ឋកិច្ច អ្នកវិនិ...
កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្តមបណ្ឌិត ហ៊ាន សុខុម បានដឹកនាំប្រជុំដើម្បីពិនិត្យ ពិភាក្សា និង អនុម័តបច្ចេកសព្ទគណ:កម្មការគីមីវិទ្យា និងរូបវិទ្យា បានចំន...
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានដឹកនាំប្រតិភូរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ជួប ពិភាក្សាការងារនិងចែករំលែកបទពិសោធជាមួយអភិបាលរងក្រុង ជេជូ នៅសាលាក្រុងជេជូ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០...