ព័ត៌មាន

ការជួសជុលទំនាក់ទំនងអាម៉េរិក-អាស៊ាន ដោយ៖ លោក អ៊ុច លាង នាយកដ្ឋានសិក្សាអាស៊ី អាហ្វ្រិក និងមជ្ឍឹមបូព៌ានៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា នៃរាជ​បណ្ឌិត្យ​ស​ភាកម្ពុជា

2020-03-28 09:49:03 ថ្ងៃសៅរ៍, 28 មីនា 2020, 09:49 AM
post_detail

ទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១៥ ដោយពឹងផ្អែកលើចំណុចសំខាន់ចំនួន ពីរ៖ ទីមួយ គឺ​គោល​​នយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រប្រទាក់ក្រឡាគ្នារវាងសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយ និងទីពីរ គឺការខិតខំប្រឹងប្រែងរួមនិងជាសាធារណៈរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីបង្ហាញឱ្យឃើញថា អាស៊ានគឺជាដៃគូសហប្រតិបត្តិការដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងតំបន់។ ការគោរពរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកចំពោះមជ្ឈភាពអាស៊ានគឺជាការទទួលស្គាល់គុណតម្លៃដែលទ្រទ្រង់ដល់ចក្ខុវិស័យមជ្ឈភាពអាស៊ាន រួមមាន នីតិរដ្ឋ, ការទូត, សេរីភាពក្នុងការធ្វើនាវាចរណ៍ និងការអត់ធ្មត់ ដែលនឹងជួយដល់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងការសម្រេចគោលដៅយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួន។

គោលនយោបាយរបស់រដ្ឋបាល Obama មិនដំណើរការ​ហើយអាស៊ានក៏មិនត្រូវបានធានាចំពោះផលប្រយោជន៍សហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅក្នុងអង្គការតំបន់នេះដែរ។ ប៉ុន្តែ វិធីសាស្ត្រទ្វេទិសបានលេចចេញឡើងនៅឆ្នាំ២០១៦ គឺគោលនយោ​បាយដែលមានភាពប្រទាក់ក្រឡាគ្នា និងការចូលរួមរបស់សាធារណៈជន បានបង្ហាញឱ្យឃើញមាគ៌ាច្បាស់លាស់មួយឆ្ពោះទៅមុខ ។

ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦មក អ្វីៗបានប្រែទៅជាអាក្រក់បំផុត។ ទីមួយ៖ ការសម្រេចចិត្តរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាម៉េ​រិក Donald Trump ក្នុងការដកខ្លួនចេញពីភាពជាដៃគូនៃអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក បានកាត់ផ្តាច់គោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រដែល​មានភាពប្រទាក់ក្រឡាគ្នា ដែលបានបង្កើតឡើងក្នុងសម័យលោក Obama។ លោក Trump បានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាម៉េរិក លើកទី៥ នៅទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងបានផ្សព្វ​ផ្សាយ​​ពីទស្សនវិស័យថ្មីរបស់លោកស្តីពីឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកសេរីនិងបើកចំហ។ ប៉ុន្តែគោលនយោបាយនេះនៅមានភាពខ្វះ​ខាតនៅឡើយ។ ទីពីរ៖ នៅពេលដែលក្របខណ្ឌគោលនយោបាយសម្រាប់ការចូលរួមរបស់អាម៉េរិកជាមួយអា​ស៊ាន​​បានបែកបាក់គ្នាបណ្តាលឱ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីគាំទ្រដល់មជ្ឈភាពអាស៊ាន និងការបង្ហាញពីសារៈសំខាន់របស់​អាស៊ានចំពោះ សហរដ្ឋអាម៉េរិកក៏ត្រូវបានបញ្ចប់ផងដែរ។

លោក Trump បានគេចវេះមិនចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-អាម៉េរិច ឆ្នាំ២០១៨ និង២០១៩។ លោកអនុប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាម៉េរិក Mike Pence បានចូលរួមក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ហើយទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ លោក Robert O’Brien បានចូលរួមនៅឆ្នាំ ២០១៩ ក្នុងជំហានមួយដែលត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាការបោះបង់ចោលមេដឹកនាំអាស៊ាន។ មេដឹក​នាំអាស៊ានភាគច្រើនបានបដិសេធមិនជួបជាមួយលោក Robert O’Brien ក្រោមហេតុផលកិច្ចប្រជុំជាមួយដៃគូដែលមានឋានៈមិនស្មើគ្នាដែលធ្វើពួកគេអន់និងបង្ហាញពីភាពទន់ជ្រាយ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មក ជំហររបស់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាម៉េរិកប្រចាំអាស៊ាននៅតែមិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់នៅឡើយ។

ជាលទ្ធផល ទស្សនៈចំពោះសហរដ្ឋអាម៉េរិកនៅក្នុងតំបន់ត្រូវបានគេមើលឃើញថាមានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ តាមរបាយការណ៍អង្កេតអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឆ្នាំ២០២០ បានបង្ហាញថា ទំនុកចិត្តនៅក្នុងតំបន់ទៅលើសហរដ្ឋអាម៉េរិកស្ថិតក្នុងកម្រិតទាប។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកត្រូវបានគេមើលឃើញថាកាន់តែមានភាពខុសប្រក្រតី និងគិតតែពីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ចំណែកប្រទេសចិនពេលនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាតួអង្គយុទ្ធសាស្រ្ត ដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតនៅក្នុងតំបន់ ហើយឧត្តមភាពរបស់ចិននេះក៍ត្រូវបានគេមើលឃើញថា​ជាការគួរឱ្យព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ប្រសិនបើសមាជិកអាស៊ានត្រូវបានបង្ខំឱ្យជ្រើសរើសរវាងចិននិងសហរដ្ឋអាម៉េរិកខណៈដែលសមាជិកអាស៊ានភាគច្រើនឈរ​ខាង​ចិន​។

ស្ថានការណ៍ខាងលើនេះផ្តល់នូវបរិបទមួយដែលជំរុញឱ្យមានកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសថ្មីមួយ ដែលរៀបចំឡើងដោយលោក Trump។ កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសនេះគ្រោងធ្វើឡើងដើម្បីប៉ះប៉ូវទំនាក់ទំនងដែលមិនដំណើរការ។ មានភាពមិនច្បាស់លាស់ថាតើមេដឹកនាំអាស៊ាននឹងចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសថ្មីនេះឬយ៉ាងណា។ នៅគ្រាដំបូង មានតែប្រទេស​កម្ពុជា, ឡាវ, សឹង្ហបូរី, ថៃ, និងវៀតណាម តែប៉ុណ្ណោះ ដែលមេដឹកនាំរបស់ពួកគេយល់ព្រមថានឹងចូលរួម។ បន្ទាប់មក មានប្រទេសទាំងអស់ចូលរួម តែលើកលែងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងហ្វីលីពីន មិនចូលរួម។ តែកិច្ចប្រជុំកំ​ពូល​នេះត្រូវបានពន្យារពេលវិញដែលបណ្តាលមកពីការផ្ទុះឡើងនៃវីរ៉ុស COVID-១៩ ហើយក៏បានផ្តល់ឱកាសល្អដល់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីពិចារណារកនូវអ្វីដែលចាំបាច់ ដើម្បីធ្វើឱ្យមានស្ថេរភាពជាមុន ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងវិញនូវទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាន- អាម៉េរិក។

សម្រាប់សហរដ្ឋអាម៉េរិក វាជាគ្រោះថ្នាក់មួយដែលយល់ថាកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានជាការវិនិយោគពេលវេលាអត់ប្រយោជន៍ដោយមិនបានចាត់ទុកថាជាការគូសវាសចក្ខុវិស័យវែងឆ្ងាយ។ ការប្រញាប់ប្រញាល់ជួសជុល ទំនាក់ទំនងនេះអាចធ្វើឱ្យខូចទំនាក់ទំនងកាន់តែខ្លាំងទៅវិញទេ ប្រសិនបើសមាជិកអាស៊ានយល់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះជាកិច្ចអន្តរការណ៍។ លោក Trump សង្ឃឹមថាអាចជួសជុលទំនាក់ទំនងនេះឱ្យបានឆាប់រហ័ស។ ប៉ុន្តែកិច្ចប្រជុំអាស៊ានមិនសូវនិ​យាយ​អំពី «កិច្ចព្រមព្រៀង» ប៉ុន្តែ ជារបៀបដ៏សំខាន់ដែលអាស៊ានបង្ហាញពីឯកភាពនិងមជ្ឈភាពរបស់ខ្លួន។ អ្នកចូលរួមត្រូវបង្ហាញការគោរពរបស់ខ្លួនចំពោះតំបន់ ចំពោះមេដឹកនាំ និងមជ្ឈភាពអាស៊ានតាមរយៈការចូលរួមរយៈពេលវែង។

ដើម្បីធានាថាវិធីសាស្រ្តទី២នេះត្រូវបានរក្សា នោះត្រូវធ្វើកិច្ចការសំខាន់ៗចំនួន៣ ហើយកិច្ចការទាំង នោះត្រូវមានការរួមបញ្ចូលជាមួយគោលនយោបាយថ្មី ទី១៖ Trump គួរតែប្តេជ្ញាចិត្តជាសាធារណៈក្នុងការចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអា​ស៊ាន-អាម៉េរិកនាពេលអនាគត, ទី២៖ កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាម៉េរិក-អាស៊ានដែលរៀបចំឡើងដោយសហរដ្ឋអា​ម៉េរិក គួរតែកើតឡើងជាប្រចាំ។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកត្រូវបន្តប្តេជ្ញាចិត្តស្វាគមន៍មេដឹកនាំអាស៊ាន មកកាន់សហរដ្ឋអា​ម៉េ​រិកនឹងពង្រឹងនូវទស្សនៈដែលថាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនគោរពអាស៊ាន,ទី៣៖ គួរតែមានការគាំទ្រជាប្រចាំនិងជាសាធារ​ណៈ​​សម្រាប់ការយល់ដឹងរបស់អាស៊ានអំពីឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក។

ការធ្វើការជាមួយអាស៊ាននឹងមានភាពស្មុគស្មាញជានិច្ច។ ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់អាស៊ាន មានន័យថា វាពិបាកនឹងមើលឃើញថាអាស៊ាននឹងក្លាយជាសម្ព័ន្ធមិត្តពិតប្រាកដរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ជាញឹកញយ អាស៊ានមានការលំបាកក្នុងការថ្លែងយោបល់របស់ខ្លួនជាច្រើនដែលមានតែនៅលើក្រដាស។ ប៉ុន្តែ អាស៊ានមិនមែនគ្មានសារៈសំខាន់នោះទេ។ ក្នុងនាមជាតួអង្គតំបន់មួយ អាស៊ាននិងសមាជិករបស់ខ្លួន គឺជាភ័ស្តុតាងមួយបង្ហាញថា គុណតម្លៃនៃមជ្ឈភាពអាស៊ានដែលកំពុងត្រូវបានលើកកម្ពស់ គឺមិនត្រូវបានកំណត់ដោយឥទ្ធិពលខាងក្រៅនោះទេ។ ការណ៍នេះអនុញ្ញាតឱ្យសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងប្រទេសផ្សេងៗជួយគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងម្ចាស់ស្រុកដើម្បីបង្កើតគោលនយោបាយក្នុងតំបន់ជា​ជាង​​គ្រាន់តែលើកកម្ពស់ស្តង់ដាខាងក្រៅរបស់ពួកគេដែលផ្ទុយពីបំណងប្រាថ្នារបស់ម្ចាស់ស្រុក។

លើសអ្វីៗទាំងអស់ នេះជាផលប្រយោជន៍ប្រកបដោយសក្តានុពលក្នុងការធ្វើការជាមួយអាស៊ាន។ ការទទួលស្គាល់​ផល​អត្ថប្រយោជន៍នេះមិនមែនគ្រាន់តែជាបញ្ហាគោលនយោបាយថ្មីប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវបង្ហាញឱ្យឃើញរូបភាពជាក់ស្តែងជាប់ជាប្រចាំនៃការចូលរួមនិងការអត់ធ្មត់។ ទាំងនេះមិនមែនជាចំណុចសំខាន់នៃវិធីសាស្រ្តបច្ចុប្បន្នរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកចំពោះតំបន់អាស៊ាននោះទេ៕

RAC Media

ប្រភព៖ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា






អត្ថបទទាក់ទង

«គម្រោងជីកប្រឡាយទឹកជាព្រំប្រទល់ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប»

ឧទ្យានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប ត្រូវបានបង្កើតនិងទទួលស្គាល់ ដោយព្រះរាជក្រឹត្យលេខ នស/រកត/០៤១៤/៤៣៦ ចុះថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ មានទំហំ ផ្ទៃដី១១ ៤៣៥ហិកតា មានទីតាំងស្ថិតក្នុងឃុំឆែបមួយ និង ឃ...

2024-02-29 03:52:02   Thu, 29,02,2024, 03:52 AM
«ការអប់រំពីតម្លៃនៃមនុស្ស»

អត្ថបទដោយ៖ បណ្ឌិត ទុយ យូឃីម និង បណ្ឌិត ជា វណ្ណី, វិទ្យាស្ថានមនុស្សសាស្រ្តនិងវិទ្យាសាស្រ្តសង្គម, រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាការអប់រំពីតម្លៃនៃមនុស្ស មានឥទ្ធិពល លើគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃជីវិត វាប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង...

2024-02-29 03:20:58   Thu, 29,02,2024, 03:20 AM
ឆ្នាំទី៣នៃសង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន ៖ តើសង្គ្រាមនេះនឹងចប់ពេលណា?

ដោយ ៖ លោក ធន ឆាយពិសិដ្ឋ អនុប្រធានពិសិដ្ឋអនុប្រធាននាយកដ្ឋាននយោបាយនិងច្បាប់អន្តរជាតិ នៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជាគិតមកដល់មកដល់ពេលនេះ សង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនបានចូលឆ្នាំទីបីដោយគ្មានតម...

2024-02-29 02:07:56   Thu, 29,02,2024, 02:07 AM
Diplomatic Strategies for Strengthening ASEAN Unity

Mr. Peou Sedara, Official of the Department of International Law and Diplomacy, International Relations Institute of Cambodia (IRIC)The Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) has been a corner...

2024-02-29 01:53:10   Thu, 29,02,2024, 01:53 AM
ការបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនៅកម្ពុជា ដោយ៖ បណ្ឌិត ឈឿន ប៊ុនឆា មន្ត្រីជំនួយការបណ្ឌិតសភាចារ្យ លេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាបណ្ឌិតសភាចារ្យ និងជាលេខាធិការមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវអាស៊ីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានមហិច្ឆតាក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរពីប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប ទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០៣០ ហើយបន្តក្លាយជាប្រទេសអភិវឌ្ឍនូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការប្រកួតប្រជែង...

2024-02-26 08:16:01   Mon, 26,02,2024, 08:16 AM
ទស្សនវិទូនិយមការសិក្សាស្រាវជ្រាវដោះស្រាយបញ្ហាកំពុងកើតឡើង (Pragmatism) ដោយ៖ បណ្ឌិត វង់ សំអូន ជំនួយការខុទ្ទកាល័យរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ទស្សនវិទូក្រុមនេះបានប្រើប្រាស់គោលវិធីសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមបែបចម្រុះតែប៉ុណ្ណោះ ក្នុងការសិក្សាស្វែងរកចម្លើយ ឬដោះស្រាយបញ្ហាទាំងឡាយណាដែលបានកើតមានឡើងចេញពីសកម្មភាពណាមួយដែលត្រូវបានគេអនុវត្ត ឬប្រព្រឹត្តនៅក្នុងស...

2024-02-23 09:04:05   Fri, 23,02,2024, 09:04 AM

សេចក្តីប្រកាស