ព័ត៌មាន

«ការរាតត្បាតនៃកូវីដ-១៩ ជះឥទ្ធិពលដល់សហគមន៍នយោបាយ-សន្តិសុខអាស៊ាន» ដោយ៖ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា នាយកដ្ឋាននយោបាយ និងសន្តិសុខអន្តរជាតិ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា

2020-03-24 11:18:55 ថ្ងៃអង្គារ, 24 មីនា 2020, 11:18 AM
post_detail

នៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្ឆាំ១៩៦៧ រដ្ឋចំនួនប្រាំបានបង្កើតអង្គការតំបន់មួយឈ្មោះថា សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគេ្នយ៍ហៅកាត់ ថា អាស៊ាន នៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ។ តាមរយៈការប្រកាសជាផ្លូវការនូវសេចក្តីថ្លែងការអាស៊ាន។ អង្គការតំបន់នេះមានសក្តានុពលគួឱ្យទាក់ទាញ និងមានធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ដែលចែកចេញជា១៣ជំពូក និងមានចំនួន៥៥មាត្រា ដែលផ្តោតសំខាន់លើការកសាងសហគមន៍អាស៊ានមួយប្រកបដោយសសរស្តម្ភបីជាមូលដ្ឋាន។ បច្ចុប្បន្ន អាស៊ានមិនត្រឹមតែកំពុងប្រឈមនឹងរលកឥទ្ធិពលមហាអំណាចនានាក្នុងតំបន់និងសាកលោកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហានៃការរាតត្បាររបស់ កូវីដ-១៩ផងដែរ។ តើបញ្ហាកូវីដ-១៩នេះអាចរាតត្បាតអ្វីខ្លះក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរដ្ឋជាសមាជិករបស់អង្គការតំបន់មួយនេះ?

នៅក្នុងបុព្វកថានៃធម្មនុញអាស៊ាន បណ្តារដ្ឋសមាជិកបានប្តេជ្ញាចិត្តអនុវត្តនូវកាតព្វកិច្ចជាច្រើនគួរឱ្យគួរកោតសរសើរ មានជាអាទិ៍ «យើងជាប្រជាជននៃរដ្ឋសមាជិកនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគេ្នយ៍តំណាងដោយប្រមខុរដ្ឋឬរដា្ឋភិបាល... បេ្ដជ្ញាចិត្ដពង្រឹងការកសាងសហគមន៍តាមរយៈការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការនិងសមាហរណកម្មតំបន់ ជាពិសេស តាមរយៈការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ាន ដែលរួមមានសហគមន៍នយោបាយ-សន្តិសុខអាស៊ាន សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន និងសហគមន៍សង្គម-វប្បធម៌អាស៊ាន ដូចដែលបានចែងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទីក្រុងបាលីនៃកិច្ចស្រុះស្រួលអាស៊ានទី២។» ប៉ុន្តែ ទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែងនៅពេលនេះ ការកំណត់ទិសដៅប្រែក្លាយខ្លួនទៅជាសហគមន៍អាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១៥ គឺ ធ្វើបានតែសសរស្តម្ភមួយទេ «សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន» ដែលហាក់ដូចជាដំណើរការមិនទាន់រលូននៅឡើយទេ។

បច្ចុប្បន្ន បើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នាថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានអំពាវនាវឱ្យមានវិធានការខ្លាំងក្លាបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងកូរ៉ូណា។ ករណីនេះ គេមើលឃើញថា ដោយសារការឆ្លងរីក​រាល​ដាលបានកើនឡើងនៅទូទាំងតំបន់នៅក្នុងប៉ុន្មានសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ ជាហេតុជំរុញឱ្យប្រទេសមួយចំនួនណែនាំឱ្យចាត់វិធានការ​សំខាន់ៗជាបន្តបន្ទាប់ មានជាអាទិ៍ការបិទព្រំដែនរបស់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដោយមិនអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមអ្នកដំណើរបរទេសចូលក្នុងប្រទេស និងការដាក់បម្រាមគោចរនៅពេលយប់រហូតដល់ការបិទសាលារៀន និងការលុបចោលព្រឹត្តិការណ៍​ការប្រកួតកីឡាធំៗជាដើម។ ប៉ុន្តែ ការឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានរបស់បណ្តារដ្ឋសមាជិកអាស៊ានចំពោះការអំពាវនាវរបស់អង្គការ​សុខភាពពិភពលោក បានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់គោលជំហររបស់អង្គការអាស៊ានទៅវិញ។ ក្នុងន័យនេះ សហគមន៍នយោបាយ-សន្តិសុខអាស៊ានអាចជួបវិបត្តិក្នុងសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់រវាងរដ្ឋសមាជិកទាំងដប់។ យើងសង្កេតនៅពេលដែលមានការផ្ទុះ​កូវីដ-១៩នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីនាសប្តាហ៍កន្លងមក រដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីបាននិយាយថានឹងបិទព្រំដែនបណ្ដោះ​អាសន្នពីថ្ងៃ​ទី‌​១៧​ដល់ថ្ងៃ៣១ ខែមីនា។ កត្តានេះបានជះឥទ្ធិពលដល់ពលរដ្ឋម៉ាឡេស៊ីឱ្យភៀសខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសសិង្ហបុរី ហើយរដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរីក៏បានបិទព្រំដែនមុនចំណាត់ការរបស់ម៉ាឡេស៊ីបានមកដល់ទៅទៀត នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន​រ៉យទ័រ​កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០។ ដោយឡែក នៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ កន្លងមក ប្រទេសវៀតណាមបានបិទព្រំដែន​ជាឯកតោភាគី និងមានវិធានការតឹងរឹងដោយតម្រូវឱ្យអ្នកដំណើរចេញពីកម្ពុជាមានលិខិតបញ្ជាក់សុខភាព ព្រមទាំងឃុំខ្លួនអ្នកទាំងនោះក្នុងកំឡុងពេល១៤ថ្ងៃ។ ជាការឆ្លើយតបវិញ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រកាសបិទព្រំដែនទាំងអស់វិញ លុះត្រាមានការចរចាទ្វេភាគីឡើងវិញ។ លើសពីនេះទៅទៀត ប្រទេសឡាវនិងថៃក៏មានវិធានការតឹងរឹងចំពោះជនបរទេសដែលចូលទៅប្រទេសរបស់គេរៀងៗខ្លួនដែរ ដែលក្នុងនោះ ប្រទេសថៃបានបិទព្រំដែនគោកមួយចំនួនជាមួយកម្ពុជាផងដែរ។ ការបិទព្រំដែនគោកមួយចំនួនជាបន្តបន្ទាប់នេះ គឺដើម្បីឆ្លើយតបនឹងវិធានការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលកូវីដ-១៩។ ទន្ទឹមនឹងវិធានការចាំបាច់ទាំងនេះ បញ្ហាប្រឈមនានាក៏បានកើតឡើងដំណាលគ្នាផងដែរ គឺភាពមិនចុះសម្រុងគ្នាឬការបាត់ទំនុកចិត្តគ្នាលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមានស្រាប់ដោយសារការខ្វះការផ្តល់ព័ត៌មានរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន រហូតដល់មានការលើកឡើងពីរដ្ឋមួយចំនួន ដូចជា កម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី ដែលបានទទួលរងនូវវិធានការឯកតោភាគីដោយខ្វះការជូនព័ត៌មានរវាងគ្នានិងគ្នា។

កត្តាអវិជ្ជមាននៃការបាត់ទំនុកចិត្តគ្នារវាងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានដោយសារការខ្វះការផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងក្របខណ្ឌទ្វេភាគី និងពហុភាគីតាមលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់អង្គការតំបន់មួយនេះធ្វើឱ្យគេមើលឃើញពីភាពស្រពិចស្រពិលនាអនាគតកាលនៃសមាគមអាស៊ានក្នុងការប្រែក្លាយខ្លួនទៅជាសហគមន៍អាស៊ានដ៏រឹងមាំមួយ៕


អត្ថបទទាក់ទង

លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្ត ដោយ៖ បណ្ឌិត ហែម ឡាច មន្ត្រីនាយកដ្ឋាននីតិសាស្ត្រ វិទ្យាស្ថានមនុសាស្ត្រនិងវិទ្យាសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្ត គឺជាវិធានច្បាប់ ឬវិធានគតិយុត្តទាំងឡាយណាដែលចេញដោយស្ថាប័ន ឬអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចតាមលំដាប់ថ្នាក់ដើម្បីដឹកនាំ គ្រប់គ្រងទំនាក់ទំនងរបស់មនុស្សក្នុងសង្គម គ្រប់វិស័យឱ្យមានរបៀបរៀបរយ សន្តិសុ...

2024-01-22 03:43:40   Mon, 22,01,2024, 03:43 AM
[English below] កម្មវិធីអាហារូបករណ៍ផ្លាស់ប្តូរការសិក្សាអន្តរជាតិសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤- ២០២៥

មជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាស្រាវជ្រាវអាស៊ីនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានកិត្តិយស សូមជម្រាបជូនថា ដោយមានកិច្ចសហការណ៍ រវាងវិទ្យាស្ថានជ័យសម្រាប់ការសិក្សាកម្រិតខ្ពស់ នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ មជ្ឈមណ្ឌលបានផ្តល់ជូនព័ត៌មានកម្មវិធី...

2024-01-16 11:55:17   Tue, 16,01,2024, 11:55 AM
ជ្រុងមួយនៃការជំរុញដល់ការស្តារ និងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា ដោយ បណ្ឌិត វង់ សំអូន ជំនួយការខុទ្ទកាល័យប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

ប្រទេសឥណ្ឌាមានប្រជាជន១៤០០លាននាក់ មានរដ្ឋ (ខេត្ត) ចំនួន ២៨រដ្ឋ ៧៦៤ស្រុក ៧៦៥៤ឃុំ ២៥២០០០ភូមិ ១២ សហគមន៍ ១៧ភាសាដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ និង៤០%នៃប្រជាជនសរុបរស់នៅក្រោមខ្សែបន្ទាត់សេដ្ឋកិច្ច (យោងតាមការធ...

2024-01-12 12:05:52   Fri, 12,01,2024, 12:05 PM
[ English below ] ខួបអនុស្សាវរីយ៍លើក៤៥ឆ្នាំ ថ្ងៃជ័យជំនះ ៧ មករា៖ យុវជនជាស្ពានភ្ជាប់ចំណងមិត្តភាព

 ក្រោយពីប្រទេសជាតិត្រូវបានរំដោះ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញឡើងវិញ ហើយប្រទេសជាតិទាំងមូល មានសុខសន្តិភាព និងអភិវឌ្ឍន៍រីកចម្រើ...

2024-01-05 12:46:34   Fri, 05,01,2024, 12:46 PM
ម្ចាស់គណនី TikTok ជនជាតិវៀតណាមដែលបង្ហោះវីដេអូប៉ះពាល់ប្រាសាទអង្គរវត្តត្រូវរងពិន័យ

លោក Hua Quoc Anh (ស្តាំ) ធ្វើការជាមួយអាជ្ញាធរទីក្រុងហូជីមិញ - រូបភាព៖ នាយកដ្ឋានព័ត៌មាន និងទំនាក់ទំនង ក្រុងហូជីមិញប្រភពព័ត៌មានពីសារព័ត៌មានអនឡាញរបស់វៀតណាម VN Express ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២...

2024-01-04 04:43:56   Thu, 04,01,2024, 04:43 AM
[English below] ខួបអនុស្សាវរីយ៍លើក៤៥ ថ្ងៃជ័យជំនះ ៧ មករា៖ កម្ពុជា-វៀតណាម បន្តពូនជុំ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគ្រប់វិស័យនិងគ្រប់កម្រិត

ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤គឺជាខួបលើកទី៤៥ឆ្នាំ (៧ មករា ១៩៧៩-៧ មករា ២០២៤) នៃថ្ងៃ ដែលប្រជាជានកម្ពុជាត្រូវបានសង្គ្រោះ និងរំដោះចេញផុតពីរបបកម្ពុជា ប្រជាធិបតេយ្យ ឬ ហៅថារបប ប្រល័យ ពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ដែលបានធ្វើអោយ...

2024-01-02 09:45:31   Tue, 02,01,2024, 09:45 AM

សេចក្តីប្រកាស