ព័ត៌មាន

«ទស្សនវិស័យរបស់អាស៊ានលើយុទ្ធសាស្រ្តឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» ដោយ៖ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា នាយកដ្ឋានសិក្សានយោបាយនិងសន្តិសុខអន្តរជាតិ វិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជា

2020-03-03 04:59:33 ថ្ងៃអង្គារ, 03 មីនា 2020, 04:59 AM
post_detail

ផ្អែកលើលក្ខណៈភូមិសាស្ត្រ «តំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» គឺជាតំបន់មួយដែលលាតសន្ធឹងលើតំបន់មហាសមុទ្រពីរ គឺមហាឥណ្ឌានិងសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក។ ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ប្រទេសចិនបានដាក់ចេញនូវការផ្លាស់ប្តូរផែនទីគំនិតយុទ្ធសាស្រ្តថ្មី តាមរយៈការធ្វើកំណែទម្រង់និងការបើកចំហរបស់ខ្លួន។ ព្រមជាមួយគ្នានោះបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដូចជា សហរដ្ឋអាម៉េរិក ជប៉ុន អូស្រ្តាលី និងឥណ្ឌា បានធ្វើសកម្មភាព ទប់ស្កាត់ប្រទេសចិនក្នុងក្របខណ្ឌថ្មីនៃការកើនឡើងនូវឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់តាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវរបស់ចិន។ យុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកមានគោលបំណងការពារប្រឆាំងនឹងឥរិយាបថគោលនយោបាយសន្តិសុខរបស់ចិន។

បើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់គេហទំព័រ អ៊ីស អេស៊ា ហ្វ័ររ៉ុម កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសភា ឆ្នាំ ២០១៨ យុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក ត្រូវបានណែនាំនិងគាំទ្រដោយប្រទេសផ្សេងៗខាងលើ ប៉ុន្តែមិនមែនប្រទេសចិនទេ។ លោក ស៊ីនហ្សូអាបេ បានកោតសរសើរគោលនយោបាយ «សកម្មភាពឆ្ពោះទៅទិសខាងកើត» របស់ឥណ្ឌា។ អ្នកសិក្សាជនជាតិចិនជឿជាក់ថា ការផ្លាស់ប្តូរភូមិសាស្ត្រនយោបាយឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក យុទ្ធសាស្ត្រថ្មី គឺមានភាពចាំបាច់ ដោយសារវប្បធម៌យុទ្ធសាស្ត្រនិងតម្រូវការនៃតុល្យភាពអំណាចរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក។

មេដឹកនាំអាស៊ានបានឯកភាពថា អាស៊ានត្រូវការចក្ខុវិស័យផ្ទាល់ខ្លួនសម្រាប់សណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងតំបន់ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៤ នៅទីក្រុងបាងកកក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩។ ប៉ុន្តែបញ្ហាប្រឈមជាយុទ្ធសាស្រ្តដែលអាស៊ានកំពុងជួបប្រទះនាពេលបច្ចុប្បន្ន គឺខុសគ្នាពីអតីតកាល ហើយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗគ្នានេះក៏ត្រូវការការឆ្លើយតបខុសគ្នាដែរ។ អាស៊ានសង្ឃឹមថា ចក្ខុវិស័យខុសគ្នាមួយនឹងផ្សះផ្សានូវទស្សនវិស័យប្រកួតប្រជែងនៃបទបញ្ជាក្នុងតំបន់ ដែលត្រូវបានគាំទ្រដោយប្រទេសមហាអំណាច។ ការទទួលយកទស្សនវិស័យនេះនឹងរម្លឹកអាស៊ាននិងមហាអំណាចក្រៅតំបន់ នូវសារដ៏សាមញ្ញមួយ គឺជាសមត្ថភាពក្នុងការបង្ហាញតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងចំណោមប្រទេសមហាអំណាច។ យោងតាមអំណះអំណាងក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមត្រជាក់ អាស៊ានជាតំបន់សន្តិភាព សេរីភាព និងអព្យាក្រឹតភាព (ZOPFAN)។

សព្វថ្ងៃ ប្រជាជនឥណ្ឌូនេស៊ី បានចាប់ផ្តើមព្រួយបារម្ភអំពីសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍នាពេលអនាគត គឺអាស៊ានបានបង្ហាញខ្លួននៅក្នុងស្ថានភាពថ្មី។ ពិភពលោកកំពុងតែពិបាកកំណត់ពីរបៀបដែលរដ្ឋមានឥរិយាបថឆ្ពោះទៅរកគ្នា។ ប្រទេសចិនកំពុងតែក្លាយទៅជាមហាអំណាចមួយដែលមានអំណាចខ្លាំងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលជាកត្តាជំរុញឱ្យសហរដ្ឋអាម៉េរិកកំពុងព្យាយាមរក្សានិរន្តរភាពរបស់ខ្លួននៅលើពិភពលោកតាំងពីឆ្នាំ១៩៤៥។ មានការវិវត្តចំនួនបីដែលបានលេចចេញពីដំណើរនៃការផ្លាស់ប្តូរនេះគឺ ទីមួយ ល្បែងថាមពលដ៏អស្ចារ្យកំពុងវិលត្រឡប់មកអាស៊ីអាគ្នេយ៍វិញ។ ទីពីរ អនាគតនៃអាស៊ីអាគ្នេយ៍ត្រូវបានកំណត់កាន់តែខ្លាំងឡើងដោយរបៀបដែលមហាអំណាចក្រៅតំបន់ធ្វើអន្តរកម្មជាមួយ។ ហើយទីបី មហាអំណាចក្រៅតំបន់សំខាន់ៗកំពុងចាប់ផ្តើមលើកកម្ពស់ចក្ខុវិស័យផ្ទាល់ខ្លួនស្ដីអំពីសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងតំបន់។

ចក្ខុវិស័យរបស់អាស៊ាន គឺនឹងបន្តរក្សាតួនាទីស្នូលរបស់ខ្លួននៅក្នុងនិម្មាបនកម្មក្នុងតំបន់ដែលកំពុងវិវត្តនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងតំបន់ជុំវិញរបស់ខ្លួន និងបន្តធ្វើជា «ឈ្មួញកណ្តាលដ៏ស្មោះត្រង់នៅក្នុងបរិយាកាសយុទ្ធសាស្ត្រនៃផលប្រយោជន៍ប្រកួតប្រជែង»។ តម្លៃរបស់អាស៊ាន គឺការរួមចំណែកយ៉ាងធំធេងដល់ស្ថិរភាពនិងវិបុលភាពក្នុងតំបន់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៧ ហើយក៏បានបង្កើតអង្គការតំបន់មួយផ្សេងទៀតគឺ វេទិកាតំបន់អាស៊ាន (ARF) ដែលឥឡូវនេះមាន សមាជិកចំនួន២៧ប្រទេស។ តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៤មក អាស៊ានបានដំណើរការជាទៀងទាត់នូវកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រី រវាងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនិងរដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិ។

ជាទស្សនវិស័យរួម អាស៊ានគួរប្រកាន់នយោបាយការបរទេសរបស់ខ្លួនជាលក្ខណៈ អព្យាក្រឹតក្នុងការរក្សាទំនាក់ទំនងជាមួយប៉ូលអំណាចនានានៅលើសកលលោក ប៉ុន្តែការលើកឡើងនេះ មិនអាចលេចឡើងបានទេ ដោយសារបណ្តារដ្ឋជាសមាជិកទាំងដប់មានជំហរនិងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗគ្នាក្នុងបរិបទយុទ្ធសាស្រ្តឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក និងគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវដែលកំពុងមានឥទ្ធិពលក្នុងតំបន់ ទោះបីជាអាស៊ាននៅតែអាចរក្សាគោលការណ៍អាស៊ានមានសំឡេងតែមួយក៏ដោយ៕


អត្ថបទទាក់ទង

«សុន្ទរកថា របស់សម្តេច ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៅបុរី ញ៉ូវ យ៉ក ថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨...»

ខ្លឹមសារទាំងស្រុងនៃសុន្ទរកថា របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅក្នុងមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិ នាបុរី ញ៉ូវ យ៉ក សហរដ្ឋអាម៉េរិក ថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨...

2018-09-29 12:33:48   Sat, 29,09,2018, 12:33 PM
«ជា សុផារ៉ា៖ ដើម្បីរៀបចំទីក្រុងមួយឱ្យមាននិរន្តរភាពត្រូវផ្ដោតលើចំណុចអាទិភាព៥»

ធ្លាប់ជាអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញនិងបច្ចុប្បន្ននេះជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង រៀបចំដែនដីនគររូបនីយកម្មនិងសំណង់ ឯកឧត្តម​ ជា សុផារ៉ា បាន លើកឡើងថា ការរៀបចំទីក្រុងមួយឱ្យបាននិរន្តរភាពនិងអាច រក្សាអត្តសញ្ញាណជាតិចាំបាច់ត្រ...

2018-09-28 13:49:26   Fri, 28,09,2018, 01:49 PM
«អ្នកជំនាញ៖ បច្ចេកវិទ្យា AI មានសារៈសំខាន់ណាស់ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យ ក្នុងលំហូរពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក»

ថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨(ចិន)៖ នៅក្នុងលំហូរពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក នាពេលបច្ចុប្បន្ន គេកំពុងសង្កេតឃើញថា កត្តាដែលជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច កំពុងផ្លាស់ប្តូរកាន់តែលឿន ដែលជាហេតុនាំឱ្យ បច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បន...

2018-09-28 10:36:14   Fri, 28,09,2018, 10:36 AM
«ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-តួកគី៖ កម្ពុជានឹងបើកស្ថានឯកអគ្គរាជទូតរបស់ខ្លួនប្រចាំតួកគី នៅឆ្នាំ២០១៩ ខាងមុខនេះ»

ថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ភ្នំពេញ៖ យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេស និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ដែលចេញផ្សាយនៅរសៀលថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ នេះ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នឹងបើកស្ថាន...

2018-09-28 10:17:59   Fri, 28,09,2018, 10:17 AM
«រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍៖ បច្ចុប្បន្ន វិស័យទេសចរណ៍សហគមន៍ ត្រូវបានពិភពលោកបន្តយកចិត្តទុកដាក់លើកស្ទួយយ៉ាងខ្លាំង»

ថ្ងៃសុក្រ ទី២៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨(តូក្យូ-ជប៉ុន)៖ ដោយវិស័យទេសចរណ៍សហគមន៍ ពិតជាបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ កាត់បន្ថយចំណាកស្រុកពីជនបទមកទីក្រុង រួមចំណែកដល់កិច្ចការពារបរិស្ថាន ទើបបានជាព្រឹ...

2018-09-28 09:24:04   Fri, 28,09,2018, 09:24 AM
«ការបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយស្ថាប័នអប់រំនៅខេត្តយូណាន»

(ក្រុងដាលី)៖ កាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅនេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ​នៃរាជ​បណ្ឌិត្យ​សភា​​កម្ពុជា បានទទួលជំនួបមួយជាមួយ លោក Lyu Xing និងលោក Bi Shihong សាស្ត្រាចារ្យ​ពី​មជ្ឍមណ្ឌល​សិ...

2018-09-28 09:23:40   Fri, 28,09,2018, 09:23 AM

សេចក្តីប្រកាស